Tereny dzisiejszej Turcji, Grecji i Bułgarii tworzyły dawniej Trację. I to właśnie tam archeolodzy znaleźli niedawno coś, co określają mianem obszaru produkcji farmaceutycznej. Organizacja pracy w obiekcie sprzed 2800 lat nawet współcześnie może robić wrażenie. Badacze działali w Heraion Teikhos, będącym jedynym trackim miastem znalezionym na terenie Turcji. Położone w prowincji Tekirdağ, niedaleko Stambułu, miasto […]

Brytyjski student podczas przeglądania starych zbiorów paleontologicznych z kamieniołomu wapienia w okolicach Bristolu natknął się na zaskakujące szczątki, które należały do wyjątkowego gada. Chociaż potrafił on latać i przypominał jaszczurkę, to miał o wiele więcej wspólnego z przodkami krokodyli. Czym właściwie było to zwierzę? Latające jaszczurki żyły na Ziemi nie tylko w odległej przeszłości geologicznej, […]

Wielkie szczęście dopisało archeologom, choć nie można też odmówić umiejętności osobom, które zajęły się konserwacją pewnego naramiennika. Fragment zbroi sprzed niemal dwóch tysięcy lat wygląda dzięki ich wysiłkom, jakby dopiero co opuścił warsztat kowalski. Mosiężny element pochodzi zdaniem badaczy z połowy drugiego wieku. Zakończony tak, aby chronić ramię i dłoń noszącego, rzymski naramiennik mógł być […]

Sklonowane konie Przewalskiego to “wskrzeszone ogiery”, które mogą pomóc wrócić do przyrody gatunkowi uznanemu za wymarły na wolności. To ważne osiągnięcie może mieć daleko idące konsekwencje dla reintrodukcji zwierząt, które obecnie żyją tylko w ogrodach zoologicznych. Dwa sklonowane konie Przewalskiego z San Diego Zoo Wildlife Alliance to pierwszy na świecie przypadek wyprodukowania wielu zdrowych klonów […]

Na co dzień nie myślimy o tym, że gdzieś w pobliżu w pobliżu Ziemi może przelatywać mniejsza lub większa planetoida. Przestrzeń kosmiczna wszak jest w dużej mierze naprawdę pusta i natrafienie na jakąś planetoidę wymaga sporego zbiegu okoliczności. O kosmicznych skałach przypominamy sobie dopiero wtedy, gdy w mediach pojawiają się nagrania rozświetlających nocne niebo jasnych […]

Fakt, że na powierzchni Słońca doszło do rozbłysku słonecznego, nie powinno w 2024 roku nikogo dziwić. W swoim jedenastoletnim cyklu aktywności, nasza Gwiazda Dzienna znajduje się niemal dokładnie w maksimum aktywności. Jeżeli zatem kiedyś ma na powierzchni Słońca dochodzić do eksplozji, rozbłysków i koronalnych wyrzutów masy, to właśnie teraz powinno być tego najwięcej. Naukowcy obserwujący […]

Pliniusz Starszy to istotna postać dla Cesarstwa Rzymskiego, która angażowała się w życie polityczne i stworzyła liczne dzieła pozwalające nam obecnie na poznawanie ówczesnych realiów. Zdaniem archeologów to właśnie należąca do tego człowieka posiadłość – a w zasadzie jej ruiny – mogły zostać znalezione w obrębie Zatoki Neapolitańskiej. Rzymski pisarz najprawdopodobniej zginął w czasie erupcji […]

Dzięki wykopaliskom przeprowadzonym na terenie prowincji Kuejczou archeolodzy zidentyfikowali dowody wskazujące na ludzką obecność sprzed kilkudziesięciu tysięcy lat.  Chodzi o badania, które miały miejsce na południu Chin. Znalezione tam kości oraz różnego rodzaju przedmioty dostarczają informacji o tamtejszych społecznościach funkcjonujących nawet 55 tysięcy lat temu. Samo stanowisko Chuandong, gdzie odbywały się wykopaliska, jest znane od […]

Badania paleontologiczne dotyczące największych drapieżników w historii świata zawsze zawierają w sobie jakąś nutkę ekscytacji. Lubimy dowiadywać się o tym, jak wielkie, groźne, drapieżne czy krwiożercze były dinozaury, terozaury, plezjozaury czy chociażby tygrysy szablozębne i mamuty. Megalodon, czyli prawdopodobnie największy rekin kiedykolwiek istniejący na Ziemi, również należy do tego elitarnego grona drapieżników szczytowych. Wyniki ostatnich […]

Archeolodzy z Danii próbują wyjaśnić, co chciał przekazać autor runicznego napisu umieszczonego na pewnym nożu. Wstępne datowanie sugeruje, iż inskrypcja może mieć niemal 2000 lat. Badaniami w tej sprawie zajęli się przedstawiciele Museum Odense. To właśnie na ich konto możemy zapisać najstarszy znaleziony na terenie Danii napis runiczny, który ktoś umieścił na ostrzu noża prawie […]

W codziennym życiu jesteśmy zanurzeni jedynie w wycinku otaczającej nas rzeczywistości. Choć jesteśmy jego częścią, to nie spędzamy przesadnie dużo czasu na myśleniu o świecie ani w skali rozmiarów wszechświata, ani w skali pojedynczych atomów. Nie zmienia to faktu, że ta rzeczywistość istnieje i jest niesamowicie fascynująca. W tej drugiej skali pracują np. naukowcy z […]

W nocy z soboty na niedzielę, niebo nad Berlinem rozświetlił niezwykle jasny meteor widoczny z wielu kilometrów. Takie zdarzenia, pojawienie się jasnego bolidu, od czasu do czasu przebijają się do mediów, gdy zostaną zarejestrowane szczególnie nad dużym miastem, z którego mogą zostać zauważone przez wiele osób. Rzadko jednak się zdarza, że głaz, który zmierza ku […]

W połowie XIX wieku doszło do zniknięcia grobowca pochodzącego z epoki brązu. Dzięki szkicowi sprzed lat udało się go jednak zlokalizować ponownie. Cała historia rozegrała się na wybrzeżu Irlandii, na terenie hrabstwa Kerry. Właśnie tam znajduje się Altóir na Gréine, czyli liczący nawet cztery tysiące lat grobowiec. Położony na wzgórzu niedaleko wioski Ballyferriter, został naszkicowany […]

Przedmioty grobowe miały zazwyczaj na celu pomagać zmarłym w kolejnym życiu, ale w przypadku pochówków odnalezionych na terenie Ukrainy trudno zrozumieć, jakie zastosowanie miały mieć te obiekty. Cmentarz, o którym mowa, ma około tysiąca lat i znajduje się 80 kilometrów od Kijowa. Poza ludzkimi szczątkami, na jego terenie zlokalizowano broń, biżuterię oraz… wiadra ustawione u […]

Do zadziwiającego znaleziska doszło na terenie Wielkiej Brytanii. Właśnie tam archeolodzy-hobbyści odnaleźli dwunastościenny obiekt, którego pochodzenie sięga czasów Cesarstwa Rzymskiego. Naukowcy od lat głowią się nad potencjalnym zastosowaniem tego typu artefaktów. Rozmiarami przedmiot ten przypomina grejpfruta, co jest dość zaskakujące, jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że do tej pory udało się zlokalizować ponad sto tego […]

Spoglądając na zdjęcia obiektów Układu Słonecznego, można odnieść wrażenie, iż im bardziej oddalamy się od Słońca, tym są one mniej interesujące. Blisko Słońca mamy bowiem fascynujące planety skaliste z powierzchniami stanowiącymi zapis uderzeń mniejszych i większych planetoid i komet, przeoranych licznymi dolinami rzecznymi. Potem mamy niezwykle barwnego, przeciętego pasami Jowisza z Wielką Czerwoną Plamą. Tuż […]

Kiedy myślimy o kosmosie, wszechświecie, czy przestrzeni kosmicznej na myśl przychodzą nam gwiazdy, galaktyki, gromady galaktyk, obce cywilizacje, niebezpieczne komety i planetoidy, czy w końcu przerażająca pustka między nimi. Dla naukowców badających wszechświat jako całość rzeczywistość może jednak wyglądać nieco inaczej. Według wielu naukowców we wszechświecie powinny znajdować się także struktury, o których zazwyczaj się […]

W czasie badań prowadzonych na terenie meksykańskiego Palacio de Cortés znaleziono pewien szkielet. I choć przez długi czas zakładano, że należał on do hiszpańskiego mnicha, to w świetle ostatnich ustaleń pojawił się zgoła odmienny wariant. Jak wyjaśniają naukowcy powiązani z INAH, nigdy nie było stuprocentowej pewności co do tożsamości tego człowieka. Mimo to, jego postać […]

W jaki sposób wypiętrzają się Himalaje? Dlaczego krajobraz Wyżyny Tybetańskiej i najwyższych gór świata jest tak różny? Czy subkontynent indyjski „wsuwa” się pod Azję równomiernie? Część odpowiedzi na te pytania przynosi nam zespół geofizyków z USA i Chin, który znalazł empiryczny dowód na to, że Ziemia pod Himalajami zachowuje się nietypowo. Aż trudno wierzyć, że […]

Do niebywałego znaleziska doszło na terenie wschodniej Polski. Właśnie tam, w okolicach Hrubieszowa, światło dzienne ujrzała broń pochodząca z czasów istnienia Cesarstwa Rzymskiego. Z wielkim przytupem rozpoczął się wśród archeologów 2024 rok. Mamy dopiero styczeń, a pojawił się kandydat na najważniejsze odkrycie dokonane w tym roku. Na terenie jednego z lubelskich lasów Mateusz Filipowicz natknął […]

Mogłoby się wydawać, że z obiektów kosmicznych bliższych i dalszych najdokładniej zbadany mamy Księżyc. Nie dość, że od ponad pół wieku trafiają tam orbitery, lądowniki i łaziki, to na dodatek na Ziemię dostarczono już wiele skał księżycowych, a na powierzchni Srebrnego Globu spacerowali już ludzie. Okazuje się jednak, że ten krążący wokół Ziemi glob ma […]

Najnowsze flagowe obserwatorium kosmiczne — Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba — od samego początku przygotowywane było do badania najodleglejszych rejonów wszechświata, a tym samym do badania procesów zachodzących w bardzo wczesnym wszechświecie. Jeden z jego instrumentów, kamera NIRCam obserwująca wszechświat w zakresie bliskiej podczerwieni, pozwolił ostatnio rozwiązać jedną z nierozwiązanych dotąd zagadek wczesnego wszechświata. Niezrównana czułość […]

Kiedy rośliny zostają uszkodzone lub zaatakowane przez owady, uwalniają do atmosfery związki, które ostrzegają inne okazy przed niebezpieczeństwem. To ich ukryty język, którego istnienia przez długi czas nie byliśmy świadomi. Substancjami emitowanymi przez rośliny są tzw. lotne związki organiczne (LZO) wyzwalane w przypadku uszkodzeń mechanicznych lub ataków owadów. Nieuszkodzone sąsiednie rośliny wyczuwają uwolnione LZO jako […]

Dzięki pracy pokoleń astronomów badacze współcześnie są w stanie szczegółowo wyjaśnić procesy powstawania i ewolucji gwiazd różnego rodzaju, od gwiazd podobnych do Słońca, przez małe czerwone karły, aż po błękitne nadolbrzymy. W toku badań dowiedzieliśmy się, w jakich procesach we wnętrzach gwiazd powstają ciężkie pierwiastki i jak następnie rozsiewane są one po przestrzeni kosmicznej, powolnie […]