Gwiazdy od zawsze fascynowały ludzi i prowokowały do tworzenia różnych teorii związanych z ich powstaniem, a także do obserwacji i badania sklepienia niebieskiego. Rozgwieżdżone niebo było i inspiracją dla niejednego twórcy. Powstają wskutek zapadania grawitacyjnego chmury materii składającej się głównie z wodoru. Stanowią skupiska powiązanej grawitacyjnie materii. Gwiazdy – bo o nich mowa – są […]

Gwiazdozbiór Skorpiona jest jedną ze zodiakalnych konstelacji, które w II w. n. e. opisał Ptolemeusz. To bardzo wyraźny gwiazdozbiór – łatwo go rozpoznać nie tylko dzięki jasnym gwiazdom, ale też dzięki charakterystycznemu kształtowi. Gwiazdozbiór Skorpiona fascynuje nas od wieków… A czy wiemy, jaka jest jego najjaśniejsza gwiazda? Opis gwiazdozbioru Skorpiona Gwiazdozbiór Skorpiona (po łacinie „Scorpius”) […]

Opisując sylwetkę Scotta Kelly’ego nie sposób nie wspomnieć o jego bracie bliźniaku – również astronaucie. Obaj wywarli ogromny wpływ na badania nad człowiekiem w kosmosie. W historii możemy znaleźć kilka par bliźniąt jednojajowych, które w jakiś – lepszy bądź gorszy – sposób wywarły wpływ na kulturę, sztukę, naukę czy politykę. Jednym z takich tandemów jest […]

Gwiazdozbiór Kajsopei jest 25. co do wielkości konstelacją. W Polsce możemy podziwiać ją przez cały rok. Jednak o ile gwiazdozbiory zodiakalne cieszą się niesłabnącą popularnością, o tyle o gwiazdozbiorze Kajsopei nie mówi się zbyt często. A szkoda! Czym się więc charakteryzuje, jakie zawiera gwiazdy i dlaczego warto go wypatrzeć na niebie? Opis gwiazdozbioru Kasjopei Gwiazdozbiór […]

Gwiazdozbiór Byka (zwany też z łaciny Taurus) jest jedną z najciekawszych zodiakalnych konstelacji. Jest dość rozległy – plasuje się na 17. miejscu pod względem wielkości. A do tego jeszcze widać go całkiem wyraźnie, dzięki czemu nieuzbrojonym okiem dostrzeżemy nawet 125 ciał niebieskich. A jaka jest jego najjaśniejsza gwiazda? I właściwie kiedy jest widoczny? Sprawdzamy! Opis […]

Odległa asteroida znajdująca się w pobliżu Marsa może być dawno zaginionym „bliźniakiem” naszego Księżyca. Możliwe, że asteroida (101429) 1998 VF31 to kosmiczna skała, która została oderwana od naszego satelity na skutek potężnej kosmicznej kolizji cztery miliardy lat temu – sugerują nowe badania. Astronomom z Armagh Observatory and Planetarium (AOP) w Irlandii Północnej udało się przyjrzeć […]

Polscy astronomowie zaobserwowali najmniejszą dotychczas tzw. planetę swobodną. Obiekt o nazwie OGLE-2016-BLG-1928 podróżuje przez Drogę Mleczną samotnie i nie jest związany z żadną gwiazdą. Jeśli obserwacja zostanie potwierdzona, stanie się kamieniem milowym w badaniach nad swobodnymi planetami. Swobodne, czy jak mówią inni – zbuntowane planety są uważane za niezwykle trudne do wykrycia, chociaż powszechnie uważa […]

Gwiazdozbiór Raka i gwiazdy w nim się znajdujące zostały po raz pierwszy skatalogowane w Almageście greckiego astrologa Ptolemeusza w II w. n. e. Rak plasuje się na 31-szym miejscu pod względem wielkości. To również najsłabsza ze wszystkich zodiakalnych konstelacji. Zatem kiedy jest widoczny i jak go znaleźć? Opis gwiazdozbioru Raka Rak, po łacinie Cancer, zajmuje […]

Skoro przeciwieństwa się przyciągają, to Kastor i Polluks (gwiazdy) są tego najlepszym przykładem! Bliźnięta gwiazdozbioru są zupełnie od siebie różne. Jakie inne jeszcze gwiazdy zawiera konstelacja? I jak znaleźć gwiazdozbiór Bliźniąt na niebie? Opis gwiazdozbioru Bliźniąt Gwiazdozbiór Bliźniąt jest jedną ze zodiakalnych konstelacji, które w II w. n. e. opisał grecki astrolog Ptolemeusz. Po łacinie […]

Gwiazdozbiór Barana nie należy może do największych konstelacji, ale stosunkowo łatwo go dostrzec – nawet mało wprawnym okiem. I nawet jeśli wydaje się powierzchniowo niepozorny, to bynajmniej nie należy go za takiego brać. Gwiazdozbiór Barana odegrał bowiem ważną rolę w naszej historii… Jaką? Jak go znaleźć, kiedy jest widoczny i jakich gwiazd szukać? Już wyjaśniamy! […]

Jego nazwisko jest mniej rozpoznawalne aniżeli pozostałych członków załogi Apollo 11. Michael Collins – trzeci astronauta biorący udział w pierwszym locie na Księżyc. Jak potoczyły się jego losy? Misja Apollo 11 była wydarzeniem przełomowym. 20 lipca 1969 roku nastąpiło pierwsze lądowanie człowieka na Księżycu i choć od tego dnia  minęło kilkadziesiąt lat, na palcach jednej […]

Gwiazdozbiór Wodnika jest jedną z najstarszych znanych nam konstelacji. Należy do pierwszej dziesiątki największych gwiazdozbiorów – ma powierzchnię 980 stopni kwadratowych. Jednak jego niezbyt charakterystyczny kształt sprawia, że trudno go zlokalizować. Zatem jak szukać go na niebie – i kiedy? Opis gwiazdozbioru Wodnika Wodnik to gwiazdozbiór zodiakalny. Podobnie, jak i inne, tak i on został […]

Naukowcy amerykańskiej agencji już od pewnego czasu zapowiadali, że podzielą się ze światem kolejnym przełomowym odkryciem. Po tym, jak świat obiegła informacja o śladach życia na Wenus, teraz oczy wszystkich kierują się w stronę naszego naturalnego satelity. NASA właśnie potwierdziła, że ma dowody na istnienie wody na Księżycu. Naukowcy NASA twierdzą, że dzięki powietrznemu obserwatorium […]

Gwiazdozbiór Ryb należy do jednej z wydzielonych jeszcze w VII w. p.n.e. przez Babilończyków zodiakalnych konstelacji. Gdzie się znajduje, jakie gwiazdy zasługują na szczególną uwagę i jak właściwie znaleźć je na niebie? Wyjaśniamy! Opis gwiazdozbioru Ryb Czy wiesz, gdzie się znajduje Gwiazdozbiór Ryb? Jasna sprawa – na niebie. A mówiąc dokładniej na półkuli północnej. Jako jeden z […]

Gwiazdozbiór Wagi jest jedną z zodiakalnych konstelacji. Choć może niezbyt wyraźna na niebie, ta konstelacja również zawiera gwiazdy i obiekty, które mają ciekawe historie. Trochę wysiłku, by je znaleźć na niebie na pewno się opłaci! Opis gwiazdozbioru Wagi Gwiazdozbiór Wagi jako jedyny z gwiazdozbiorów zodiakalnych nie przedstawia żadnego zwierzęcia czy postaci, lecz przedmiot. Dla Sumeryjczyków […]

Sonda NASA OSIRIS-REx we wtorek po raz pierwszy rozłożyła swoje robotyczne ramię i na krótko dotknęła powierzchni asteroidy Bennu, aby zebrać kurz i kamyki z jej powierzchni. Próbki do celów badawczych dotrą na Ziemię w 2023 roku. Ta dobrze zachowana asteroida, znana jako Bennu, znajduje się obecnie ponad 321 milionów kilometrów od Ziemi. Budowa Bennu […]

Choć może brzmieć komicznie, spaghettifikacja to tzw. efekt makaronu – zjawisko występujące w astrofizyce. Bardzo rzadkie, a przez to wyjątkowe. Astronomowie z obserwatorium w Chile zaobserwowali spaghettifikację, która miała miejsce 215 mln lat świetlnych od Ziemi, w galaktyce spiralnej w konstelacji Eridanusa. Czarna dziura dosłownie pożarła jedną z gwiazd, zmieniając ją w spaghetti. Spaghettifikacja to […]

Po 20 latach badań i analizie 4 milionów galaktyk i kwazarów astrofizycy z 30 różnych instytucji naukowych stworzyli trójwymiarową mapę znanego wszechświata. Według Willa Percivala z uniwersytetu Waterloo w Ontario, to kompletna i najdokładniej policzona historia rozszerzania się naszego świata. Mapa 3D bazuje na najnowszych, trwających 6 lat przeglądów SDSS/eBOSS (Spektroskopowy Przegląd Oscylacji Barionowych Cyfrowego […]

Naukowcy z Uniwersytetu Roma Tre w Rzymie ogłosili, że na Marsie istnieje ukryta sieć jezior. Pod powierzchnią Czerwonej Planety znajduje się woda w stanie płynnym, która najpewniej jest ekstremalnie słona. Naukowcy mają nadzieję, że badania ukrytych zbiorników pozwolą odnaleźć ślady wcześniejszych form życia lub istniejące życie mikrobiologiczne. Powierzchnia Marsa to jedna wielka czerwona pustynia. W […]

Po miesiącach obserwacji eksperci NASA w końcu oficjalnie przyznali, że weszliśmy w nowy cykl słoneczny. Każdy taki cykl trwa mniej więcej 11 lat, a obecny jest już 25. w historii kosmicznych obserwacji. Prawdopodobnie rozpoczął się jeszcze w grudniu 2019 roku. Astronomowie po raz pierwszy zaobserwowali, że nasza największa gwiazda przechodzi cykliczne fazy aktywności w połowie […]

O świcie 4 września Chiny wystrzeliły rakietę Long March 2F z centrum startowego na pustyni Gobi. Chociaż przed startem nie podano oficjalnego komunikatu o testach, po ich zakończeniu agencja Xinhua poinformowała, że na pokładzie rakiety znajdował się „eksperymentalny statek kosmiczny wielokrotnego użytku”. Chińska państwowa agencja informacyjna podała, że z pomocą rakiety Long March 2F testowano […]

Betelgeza to najbliższa Ziemi nadolbrzymia gwiazda. W ubiegłym roku astronomowie z zapartym tchem obserwowali zmiany w jej jasności sądząc, że właśnie nadszedł czas jej eksplozji w postaci supernowej. Okazało się, że za zmianami stoją plamy gwiezdne – olbrzymie łaty o niższej temperaturze. Czerwone nadolbrzymie gwiazdy, takie jak Betelgeza, często ulegają zmianom jasności, ale spadek do […]

Asteroida 2020 QG, która wielkością zbliżona była do samochodu ciężarowego, przeleciała rekordowo blisko Ziemi. Minęła naszą planetę w odległości zaledwie 3 tysięcy kilometrów. Co ciekawe – o jej przelocie obserwatorzy z NASA dowiedzieli się po fakcie. Kosmiczna skała, która otrzymała nazwę 2020 QG, przeleciała nad półkulą południową w odległości porównywalnej do drogi z Kopenhagi do […]

W poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie, czy na Marsie istniało życie, skupiamy się na wodzie. Każde doniesienie o śladach lodu lub wyschniętych jeziorach przybliża nas do odkrycia prawdy. Najnowsze badania sugerują, że doliny dotychczas uznawane za wyschnięte koryta rzek, w rzeczywistości zostały wyżłobione przez lodowce. Badanie opublikowane w Nature Geoscience podważa dominującą teorię, że Mars mógł […]