Gdzie znajdują się najstarsze skały w Polsce? Aby je zobaczyć, musimy udać się na Dolny Śląsk w okolice niewielkiego Strzelina. Miejscowe wzgórza zbudowane są z wyjątkowych skał. Jak stara jest ta niezwykła pod wieloma względami formacja geologiczna? Szukanie najstarszych skał na konkretnym terenie to wcale nie takie łatwe zadanie. W ciągu dekad zmieniało się wiele […]

Wydawałoby się, że polskie Beskidy są górami pod względem krajobrazu dość „nudnymi”. Łagodne zalesione wzgórza, gdzieniegdzie malownicze polany z widokiem na Tatry, natomiast zimą dobry teren do szusowania na nartach biegowych. Mofety w Beskidzie Sądeckim, będące naturalną ekshalacją gazową, nadal są nieznane masowej turystyce (oby jak najdłużej?). W sercu tych gór możemy zobaczyć miejsca, które […]

Holocen, czwartorzęd, kenozoik, a może nawet antropocen? Okres, w jakim żyjemy, jest pod tak ogromnym dominacją cywilizacji ludzkiej, że naukowcy proponują, aby ostatnie 70 lat (lub minione dwa wieki) określić mianem nowej epoki geologicznej (!) o nazwie antropocen. Czym jest 70 lat w porównaniu do 4,55 mld lat, które liczy nasza planeta? Przyjrzyjmy się, czy […]

Erupcję podwodnego wulkanu leżącego nieopodal pacyficznej wyspy Hunga Tonga-Hunga Haʻapai można było odczuć na całym świecie. Zarejestrowały ją instrumenty stacji meteorologicznej na Kasprowym Wierchu. Natomiast falę uderzeniową wykrył grawimetr obserwatorium CBK PAN. Podwodny wulkan nieopodal wyspy Tonga jest wciąż niespokojny. Ostatnia seria erupcji rozpoczęła się 20 grudnia 2021 roku. Już wtedy zmusiło to linie lotnicze […]

Chang’E-5 właśnie dokonał historycznego odkrycia. Chiński lądownik księżycowy jako pierwszy statek kosmiczny wykrył wodę na Księżycu w miejscu lądowania i w czasie rzeczywistym. Chang’E-5 znalazł wodę w pobliżu Oceanus Procellarum po widocznej stronie Księżyca. Udało mu się to dzięki danym z kamery panoramicznej, spektrometru oraz radaru umożliwiającego zajrzenie tuż pod powierzchnię gruntu. Lądownik Chang’E-5 dokonał […]

Ziemia nie kręci wciąż w tym samym tempie. Czasem zwalnia, czasem przyspiesza. Jak to wpłynie na tegorocznego Sylwestra? Wyjaśnia mgr inż. Justyna Śliwińska z Zakładu Geodezji Planetarnej Centrum Badań Kosmicznych PAN. https://www.focus.pl/artykul/dlaczego-sprawdzamy-w-jakim-tempie-kreci-sie-ziemia-211021073644 obserwujemy na co dzień jako następujące po sobie dzień i noc oraz pozorną wędrówkę https://www.focus.pl/artykul/tak-zmienia-sie-slonce-nasa-stworzyla-film-z-425-mln-zdjec i innych https://www.focus.pl/artykul/rodzaje-gwiazd-czym-gwiazdy-roznia-sie-od-siebie-i-jak-powstaly na naszym niebie. Już starożytni […]

Chiński łazik Yutu 2, który od wielu miesięcy przemierza niewidoczną stronę Księżyca, dokonał osobliwej obserwacji. Na przesłanej w ostatnich dniach fotografii uchwycił sześcienny obiekt majaczący daleko na horyzoncie. Chińscy naukowcy nazwali go „tajemniczą chatą”. Chiński łazik zrejestrował zagadkowy sześcian podczas eksploracji krateru Von Kármán. To duży krater uderzeniowy, który znajduje się na południowej półkuli Księżyca, […]

Badania gwiazd, które pochłonęły swoje planety wskazują, że obiekty te musiały bardzo różnić się składem od Ziemi. W większości zbudowane były z egzotycznych i nieznanych nam minerałów. https://www.focus.pl/artykul/rodzaje-gwiazd-czym-gwiazdy-roznia-sie-od-siebie-i-jak-powstaly, takie jak Słońce, starzejąc się powiększają swoje rozmiary i stają się czerwonymi olbrzymami, „spalającymi” hel. Powiększanie nieuchronnie oznacza, że gwiazda pochłania znajdujące się blisko niej planety. https://www.focus.pl/artykul/bialy-karzel-pozera-gazowego-olbrzyma-ten-uklad-gwiezdny-pokazuje-przyszly-los-ziemi-1, […]

Minerał, który pochodzi przynajmniej z głębokości 660 km odkryto w jednym z diamentów pochodzących z Botswany. Badaczy niezwykle cieszy odkrycie davemaoitu, bo pozwala podejrzeć, co dzieje się tak głęboko w ziemskim płaszczu. Okazuje się, że https://www.focus.pl/artykul/diamenty-sa-banalne-te-mineraly-sa-znacznie-rzadsze-i-wiecej-warte są najlepszymi przyjaciółmi… geologów. W dzisiejszym wydaniu prestiżowego czasopisma naukowego „Science” naukowcy opisują, jak w zanieczyszczeniach diamentu pochodzącego z […]

Zespół badaczy z Arizony zidentyfikował najgłębsze trzęsienie ziemi, jakie kiedykolwiek zarejestrowano. Wstrząs miał miejsce 751 kilometrów pod powierzchnią Ziemi, czyli w tzw. dolnym płaszczu. Dotychczas sądzono, że w tym obszarze nie może dochodzić do trzęsień. Incydent, o którym mowa, był niewielkim wstrząsem wtórnym i nastąpił po https://www.focus.pl/artykul/ziemia-w-konwulsjach o sile 7,9 stopnia, które w 2015 roku […]

Nie ma powodów, by przypuszczać, że gigantyczne erupcje superwulkanów poprzedzają jakieś szczególne zjawiska. Naukowcy, którzy przyjrzeli się wulkanowi Toba żadnych takich śladów nie stwierdzili. Wulkanolodzy szacują, że na świecie istnieje kilka https://www.focus.pl/artykul/erupcja-superwulkanu-nie-tak-straszna-jak-sadzono-archeolodzy-maja-dowody. Mogłyby one wybuchnąć z taką siłą, że skutki byłyby katastrofalne: nie tylko dla ludzkiej cywilizacji, ale być może dla całego życia na Ziemi. […]

Wulkan Cumbre Vieja jest aktywny od 43 dni i nic nie wskazuje na to, że w najbliższym czasie erupcja mogłaby ustać. W obliczu braku nadziei na rychłe zakończenie kataklizmu, jeden z polityków zaproponował sięgnięcie po dość radykalne środki i zbombardowanie wulkanu. Mieszkańcy La Palmy, niewielkiej wyspy należącej do https://www.focus.pl/artykul/fuerteventura-raj-w-zasiegu-reki, już od 19 września żyją w […]