To jest dopiero drugie takie odkrycie na świecie – grób starożytnego lekarza z czasów imperium rzymskiego znaliśmy dotychczas z Pompejów. Węgrzy donoszą o podobnym pochówki niedaleko Budapesztu. Kim był człowiek, który 2000 lat temu znalazł się tak daleko od swojego domu? Archeolodzy z ELTE BTK, Muzeum Jász i Sieci Badawczej Eötvös Loránd natknęli się za […]

Rzymianie dumnie głosili, że pokonali Hannibala dzięki swoim cnotom, męstwu, miłości do ojczyzny, powszechnej zgodzie. Prawda wyglądała nieco inaczej… Kłopoty zaczęły się już na początku całej awantury. W 218 roku p.n.e. senat zamierzał wypowiedzieć wojnę Kar-taginie. Zgodnie z ustrojem republiki decyzję w tej sprawie mieli podjąć obywatele na komicjach centurialnych (zgromadzeniach ludu rzymskiego). Rzymianie zazwyczaj chętnie wojowali. Byli pewni […]

Uczty i polowania w ramach zwykłej służby, obowiązkowy wypoczynek w zdobionych malowidłami łaźniach, w czasie wolnym gra w kości i zabawa z kobietami – życie codzienne legionisty stacjonującego na obrzeżach imperium było znacznie przyjemniejsze, niż mogłoby się wydawać Sposób organizacji armii rzymskiej robił wrażenie na starożytnych historykach. „Można zrozumieć, że to ogromne cesarstwo nie było […]

W okolicy starożytnego portu Cezarea, zaledwie 4 metry pod powierzchnią wody, nurkowie odkryli bezcenny skarb. Wśród znalezisk wyróżnia się ośmiokątny złoty pierścień z zielonym kamieniem i wizerunkiem Dobrego Pasterza. To wczesnochrześcijańskie przedstawienie Jezusa. W III wieku naszej ery, z którego pochodzi zatopiony skarb, Cezarea stanowiła lokalną stolicę imperium rzymskiego w Judei, a miejscowy port był […]

Badania archeologów wskazują, że z handlu bursztynem można było żyć bardzo dostatnio. Świadczą o tym wykopaliska pokazujące życie Sambów. To pruskie plemię zamieszkiwało okolice dzisiejszego Kaliningradu. Półwysep, który rozciąga się na północny zachód od Kaliningradu (niegdysiejszego Królewca), odkrywa tajemnice dawnych mieszkańców. Byli nimi Sambowie, od których półwysep nazwano Sambijskim. Do dziś znajdują się tam wielkie […]

Naukowcy z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego zbadali starożytną świątynię w Tyrze, na akropolu fenickiej wyspy. Tyr był w starożytności jednym z najważniejszych ośrodków gospodarczych świata śródziemnomorskiego. Jak podkreślają badacze z CAŚ UW, w epoce brązu i żelaza był to kwitnący ośrodek fenickiego handlu, przemysłu i rzemiosła. W źródłach pisanych (np. w Biblii) Tyr pojawia […]

Przez wieki za zamordowanie Juliusza Cezara obwiniano Marka Juniusza Brutusa. Okazuje się jednak, że głównym winowajcą mógł być inny… Brutus! Dante umieścił Kasjusza i Brutusa w paszczy Lucyfera. Gorszą karę niż zabójcy Cezara otrzymać mógł już tylko Judasz. Parę wieków później Szekspir uczynił z Brutusa postać tragiczną, która nad wszelkie inne więzi wybrała walkę o wolność. Od końca XVIII […]

Na arenach imperium romanum serca publiczności podbijali nie tylko gladiatorzy, ale także kobiety wojowniczki. Ave Cezar, idący na śmierć pozdrawiają Cię – to chyba jedno z najsłynniejszych rzymskich haseł, które weszło do popkultury. Tymczasem okazuje się, że niekiedy brzmiało ono: idące na śmierć pozdrawiają Cię. Wbrew pozorom walki na arenie nie były bowiem jedynie domeną […]

Kariera apostoła Pawła nie była pasmem sukcesów, jak chcieliby niektórzy. W wielu miejscach po wizycie przyszłego świętego wybuchały burdy i tumulty, a on sam musiał uciekać, aż się za nim kurzyło Jak obliczył profesor Robert Jewett, gdy zsumujemy odległości pomiędzy miastami, do których dotarł Paweł w trakcie swoich pieszych wędrówek misyjnych po Azji Mniejszej i […]