Perseusz, ostatni stopień rosyjskiej ciężkiej rakiety nośnej Angara A5, wystrzelonej 27 grudnia 2021 roku z kosmodromu w Plesiecku w obwodzie Archangielskim, szczęśliwie spadł do Oceanu Spokojnego po 10 dniach niekontrolowanego lotu po niskiej, eliptycznej orbicie Ziemi. Obliczenie tego, gdzie spadnie, było karkołomnym zadaniem, a wyniki symulacji wielokrotnie zmieniano. Opracowywaną przez Państwowe Produkcyjno-Badawcze Centrum Kosmiczne im. […]

Asteroida długości kilku Pałaców Kultury minie nas w bezpiecznej odległości, ponad pięć razy większej niż Księżyc. Można spokojnie patrzeć w górę – przez lornetkę. Asteroida (7482) 1994 PC1, która mierzy 1,1 kilometra średnicy, przeleci za dwa tygodnie w sąsiedztwie Ziemi. Ze względy na jej rozmiar i regularne odwiedziny została w przeszłości sklasyfikowana jako „potencjalnie niebezpieczna”. […]

Na razie konstelacje małych satelitów mają jedynie obserwować Ziemię i dostarczać nam internet. W przyszłości będą ostrzegać nas przed asteroidami, a być może nawet budować na orbicie wielkie teleskopy do badania kosmosu. Gdy w czerwcu 2003 r. rakieta Rokot startowała z kosmodromu Plesieck w północnej Rosji, nikt nie spodziewał się, że będzie to historyczne wydarzenie. […]

Co ciekawego zdarzy się na nocnym niebie w tym roku? 2022 rok będzie rokiem wielu koniunkcji, czyli spotkań planet na nieboskłonie. Oto lista najciekawszych wydarzeń astronomicznych, które każdy dojrzy nieuzbrojonym okiem. Luty i marzec – piękna Wenus Od połowy lutego do połowy marca na porannym niebie będziemy mogli podziwiać Wenus, która największą jasność osiągnie 13 […]

Swoją aktywność rozpoczął dobrze widoczny rój Kwadrantydów. Jego maksimum przypada 3 stycznia. Jednak już dziś można zobaczyć Kwadrantydy w konstelacji Wolarza. Kwadrantydy to rój meteorów widoczny od 1 do 7 stycznia. Jest on zjawiskiem bardzo regularnym, a jego maksimum występuje w okolicach 3-4 stycznia. Astronomowie zaliczają Kwadrantydy do rojów bardzo aktywnych – prawie zawsze można […]

Ziemia nie kręci wciąż w tym samym tempie. Czasem zwalnia, czasem przyspiesza. Jak to wpłynie na tegorocznego Sylwestra? Wyjaśnia mgr inż. Justyna Śliwińska z Zakładu Geodezji Planetarnej Centrum Badań Kosmicznych PAN. https://www.focus.pl/artykul/dlaczego-sprawdzamy-w-jakim-tempie-kreci-sie-ziemia-211021073644 obserwujemy na co dzień jako następujące po sobie dzień i noc oraz pozorną wędrówkę https://www.focus.pl/artykul/tak-zmienia-sie-slonce-nasa-stworzyla-film-z-425-mln-zdjec i innych https://www.focus.pl/artykul/rodzaje-gwiazd-czym-gwiazdy-roznia-sie-od-siebie-i-jak-powstaly na naszym niebie. Już starożytni […]

25 grudnia rozpoczęła się misja kosmicznego teleskopu Webba. Teraz urządzenie zaczyna się rozkładać. Dlaczego ten proces jest skomplikowany? Wyjaśnia inż. Adam Sikorski z Laboratorium Mechatroniki i Robotyki Satelitarnej Centrum Badań Kosmicznych PAN. https://www.focus.pl/artykul/oto-kosmiczny-teleskop-jamesa-webba-pokaze-nam-wszechswiat-jakiego-dotad-nie-widzielismy (JWST) jest urządzeniem obserwującym https://www.focus.pl/artykul/nie-ma-granic-ale-jest-skonczony-jaki-ksztalt-ma-wszechswiat w https://www.focus.pl/artykul/czy-czlowiek-moze-oslepnac-od-swiatla-podczerwonego-ktorego-nie-widzi. Wiąże się to z niezwykłym wyzwaniem inżynierskim, jakim jest utrzymanie aparatury pomiarowej w https://www.focus.pl/artykul/rekord-zimna-w-niemieckim-laboratorium-tylko-38-bilionowych-czesci-stopnia-powyzej-zera-absolutnego. Jest […]

Sonda DART, która we wrześniu 2022 roku ma rozbić się o powierzchnię asteroidy Dimorphos, przesłała pierwsze zrobione przez siebie fotografie. Astronomowie użyją ich niczym GPS-u. Na ciemnym zdjęciu widać tylko dwa jasne punkty. Z pozoru nic ciekawego, ale to pierwsze obrazy przesłane na Ziemię przez https://www.focus.pl/artykul/samobojcza-misja-sondy-dart-wystartowala-czy-tak-da-sie-uratowac-ziemie-211125120855 (Double Asteroid Redirection Test). Ma zakończyć swój żywot uderzając […]

Trudno jest przewidzieć, co naukowcy odkryją w nadchodzącym roku. Wiadomo jednak, jakie prace badawcze będą prowadzone. Czego możemy się spodziewać w nauce w 2022 r.? Ostatnie dwa lata zdominowała https://www.focus.pl/artykul/pandemia-za-rogiem-skad-przyjdzie-kolejny-grozny-wirus https://www.focus.pl/artykul/co-daje-lepsza-odpornosc-na-covid-19-przechorowanie-czy-szczepionka-zaskakujace-wyniki-badan-211209124353. W 2022 r. też z pewnością będziemy mieli do czynienia z nowymi odkryciami związanymi z SARS-CoV-2. Możliwe, że pojawią się nowe leki i szczepionki, […]

Chiny twierdzą, że w czerwcu i listopadzie ich stacja kosmiczna musiała zejść z drogi satelitom Starlink, należącym do SpaceX Elona Muska. Wzywają też Stany Zjednoczone do „wzięcia odpowiedzialności” za incydenty. W przestrzeni kosmicznej wokół Ziemi robi się ciasno. Na tyle, że Chiny – za pośrednictwem Organizacji Narodów Zjednoczonych – wzywają Stany Zjednoczone do przestrzegania Traktatu […]

Codziennie opisujemy dla was ciekawe odkrycia naukowe i technologiczne. Jednak o tym, które z nich są najbardziej warte uwagi, decydujecie wy! Oto top25 najbardziej popularnych artykułów 2021 roku. Przyroda: sekcja wieloryba, największy organizm i embrion dinozaura https://www.focus.pl/artykul/sekcja-wieloryba-pokazala-ze-pod-jego-pletwa-kryje-sie-ludzka-dlon-naukowiec-publikuje-zdjecia-na-twitterze Dr Mark Scherz miał rzadką okazję uczestniczyć w sekcji zwłok wieloryba, czym postanowił podzielić się ze swoimi obserwatorami […]

To tzw. „paradoks czerwonego nieba”. Większość gwiazd w naszej Galaktyce to czerwone karły. Dlaczego więc życie powstało wokół świecącego na żółto Słońca? Nasze https://www.focus.pl/artykul/tak-zmienia-sie-slonce-nasa-stworzyla-film-z-425-mln-zdjec za mniej więcej cztery miliardy lat zużyje cały https://www.focus.pl/artykul/klucz-do-produkcji-taniego-wodoru-zamiast-drogich-metali-wystarcza-chrom-mangan-i-zelazo i zacznie spalać hel. Powiększy się wtedy do rozmiarów czerwonego olbrzyma i najpewniej pochłonie najpierw https://www.focus.pl/artykul/merkury-to-planeta-z-ogonem-jak-to-mozliwe, a później także https://www.focus.pl/artykul/zycie-w-piekle-na-wenus-mogly-wyewoluowac-proste-organizmy-twierdza-naukowcy i być […]

Po raz pierwszy – i prawdopodobnie jedyny – w czasie trwającej od 80 tys. lat międzygwiezdnej podróży kometa Leonard (C/2021 A1) przeleciała w pobliżu Ziemi. Jej przelot udało się uchwycić dwóm satelitom NASA. Kometa Leonard, znana również jako C/2021 A1, po raz pierwszy została zaobserwowana 3 stycznia 2021 roku. Swoją nazwę wzięła od nazwiska astronoma, […]

Gwiazdozbiór Łabędzia jest jednym z bardziej wyrazistych i dobrze widocznych gwiazdozbiorów. To gwiazdozbiór nieba północnego, znany już w starożytności. https://www.focus.pl/artykul/gwiazdozbiory-widoczne-w-polsce-co-kiedy-i-jak-mozemy-obserwowac-na-polskim-niebie od wiosny do jesieni. Czasami nazywana jest też Krzyżem Północy – jako nawiązanie do widocznego na półkuli południowej Krzyża Południa. Wszystko dlatego, że https://www.focus.pl/artykul/najjasniejsze-gwiazdy-na-niebie-lista-i-ciekawostki-gdzie-obserwowac-gwiazdy gwiazdozbioru Łabędzia układają się na niebie w charakterystyczny krzyż. Co jeszcze […]

W pierwszy dzień Bożego Narodzenia wystartuje Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba. Co spędza naukowcom sen z powiek? Mnóstwo rzeczy. W kosmicznej przestrzeni trzeba będzie rozłożyć origami warte 10 miliardów dolarów. https://www.focus.pl/artykul/teleskop-po-ciemnej-stronie-ksiezyca-dzieki-niemu-mamy-zobaczyc-najstarsze-gwiazdy kosztował 10 miliardów dolarów. Budowano go osiemnaście lat, od 2004 roku. W projekcie brało udział ponad 10 tys. osób. Jeśli Kosmiczny Teleskop Webba bez niespodzianek […]

Czy pierwotne czarne dziury są rozwiązaniem zagadki ciemnej materii we Wszechświecie? Grupa fizyków i astronomów sądzi, że tak. W zdobyciu dowodów pomoże teleskop Webba, który niebawem trafi na orbitę. Pomiary dokonywane przez astrofizyków od ponad pół wieku wskazują, że https://www.focus.pl/artykul/nie-ma-granic-ale-jest-skonczony-jaki-ksztalt-ma-wszechswiat w ryzach trzyma niewidoczna materia. Gdyby nie ona, wirujące https://www.focus.pl/artykul/zobacz-jak-zderzaja-sie-galaktyki-taki-los-czeka-rowniez-nasza-droge-mleczna-211012120247https://www.focus.pl/artykul/zobacz-jak-zderzaja-sie-galaktyki-taki-los-czeka-rowniez-nasza-droge-mleczna-211012120247 już dawno powinny się rozpaść […]

Na corocznej konferencji Amerykańskiej Unii Geofizycznej przestawiono też wyniki tegorocznych marsjańskich odkryć. A było co przedstawiać. Łaziki odkryły ślady wody i związki organiczne. Niestety ani samej wody, ani życia jeszcze nie znalazły. Europejska Agencja Kosmiczna ogłosiła, że https://www.focus.pl/artykul/na-marsa-wystrzelono-sonde-exomars-bedzie-szukac-zycia odkryła ślady dużych ilości wody pod powierzchnią gigantycznego marsjańskiego kanionu Valles Marineris. Niedawno badacze, którzy dokonali analizy […]

Niezwykle silny rozbłysk zarejestrowany w czerwcu 2018 roku znalazł swoje wyjaśnienie. Kluczem okazało się to, że obserwowano go na żywo. Była to śmierć gwiazdy i narodziny masywnego obiektu – gwiazdy neutronowej lub czarnej dziury. W czerwcu 2018 roku teleskopy na całym świecie dostrzegły jasny, niebieski https://www.focus.pl/artykul/wiemy-skad-sie-biora-najsilniejsze-eksplozje-we-wszechswiecie-rozblyski-gammaw odległej o 200 milionów lat świetlnych galaktyce CGCG 137-068. […]

Supermasywne czarne dziury często wyrzucają w przestrzeń niezwykle energiczne strumienie materii, zwane dżetami. Okazuje się, że czarna dziura w centrum naszej Galaktyki też musiała taki mieć. https://www.focus.pl/artykul/co-jest-na-dnie-czarnej-dziury-dokd-prowadzi-studnia-w-czasoprzestrzeni są obiektami tak masywnymi, że nic nie może z nich uciec. Ale wokół nich krąży materia, a https://www.focus.pl/artykul/magnetyczna-apokalipsa-co-stanie-sie-z-ziemia-gdy-zniknie-jej-pole-magnetyczne czarnej dziury może ją rozpędzać i wyrzucać w kosmiczną przestrzeń. […]

To urządzenie zmieni nasze rozumienie Wszechświata – przekonują twórcy Teleskopu Kosmicznego Jamesa Webba. Warte ponad 10 miliardów dolarów obserwatorium ma nam pokazać narodziny i śmierć pierwszych gwiazd. Niemal 20 lat prac inżynierskich. 20 razy przesunięty start rakiety. Wreszcie 25 grudnia 2021 roku o godz. 13:20 następca kultowego https://www.focus.pl/artykul/hubble-znowu-dziala-nasa-udalo-sie-zdalnie-naprawic-usterke-kosmicznego-teleskopu (HST) – świętującego w ubiegłym roku 30 […]

Wielomiesięczne misje kosmiczne z udziałem ludzi mają szanse powodzenia tylko wtedy, gdy zdrowie astronautów wybierających się np. na Marsa nie będzie szwankować. Naukowcy opracowali właśnie urządzenie, które pomaga uporać się z jednym z kłopotów – fizycznymi zmianami w gałce ocznej, jakie powstają w efekcie długotrwałego przebywania w warunkach niskiej grawitacji. Podróże kosmiczne – jeśli mają […]

Do Ziemi zbliży się dziś asteroida bogata w cenne metale. Czy moglibyśmy na niej wylądować? Na to pytanie odpowiadają dwaj polscy inżynierowie kosmiczni. https://www.focus.pl/artykul/potencjalnie-niebezpieczna-i-warta-4-7-mld-dolarow-asteroida-nereus-wkrotce-przeleci-obok-ziemi-211206034331 – skała wyższa od wieżowca Varso Tower – mija dziś https://www.focus.pl/artykul/k-r-o-n-i-k-a-przyszlosci-ziemi-1. Porusza się z prędkością blisko 24 tys. km/godz. Przeleci obok nas w odległości 3,86 mln km. To 10 razy więcej, […]

Chiński łazik Yutu 2, który od wielu miesięcy przemierza niewidoczną stronę Księżyca, dokonał osobliwej obserwacji. Na przesłanej w ostatnich dniach fotografii uchwycił sześcienny obiekt majaczący daleko na horyzoncie. Chińscy naukowcy nazwali go „tajemniczą chatą”. Chiński łazik zrejestrował zagadkowy sześcian podczas eksploracji krateru Von Kármán. To duży krater uderzeniowy, który znajduje się na południowej półkuli Księżyca, […]

Wszystkie mocarstwa kosmiczne ogłosiły, że wyślą niedługo bezzałogowe misje na Wenus. Nikt nie mówi tego otwarcie, ale możliwe, że ta ofensywa ma związek z potencjalnymi śladami życia w atmosferze tej piekielnie niegościnnej planety. Międzynarodowa grupa badaczy z astronomką Jane Greaves z Uniwersytetu Cardiff oraz prof. Sarą Seager z Massachusetts Institute of Technology (MIT) na czele […]