Henryk Jerzy Chmielewski, znany szerzej jako Papcio Chmiel, był jednym z najpopularniejszych autorów komiksów w Polsce, grafikiem, rysownikiem i publicystą. W młodości uczestniczył w Powstaniu Warszawskim, był także żołnierzem Armii Krajowej. „Miał burzliwe, piękne, długie życie, które było po coś” – żegnając Papcia napisał Łukasz Orbitowski. Chmielewski urodził się 7 czerwca 1923 roku w Warszawie. […]

Najpierw euforia i nadzieja, potem zwątpienie i strach. Linia frontu powstania warszawskiego przebiegała między tysiącami bezbronnych Polaków. Każdego dnia w egzekucjach ginęło tysiąc niewinnych cywilów. Wielkie miasto, pełne ludzi umęczonych blisko już pięcioletnią okupacją, w jedno letnie popołudnie stało się polem największej bitwy miejskiej w historii. Żołnierze zo­stali policzeni i z jednej, i z drugiej […]

Obraz „przyzwoitego Niemca”, który ratuje Polaków w powstaniu warszawskim, utrwalił się nie tylko we wspomnieniach Władysława Szpilmana czy w „Kolumbach…” Romana Bratnego. Ludzką twarz wroga zapamiętali też inni powstańcy. Stanisław Aronson, podporucznik „Rysiek” z kompanii Kedyw Kolegium A, 10 sierpnia 1944 roku leżał z cekaemem na Okopowej. Od strony cmentarza Niemcy ostrzeliwali Wolę. Odłamek moździerza ranił go […]

Ponad dwa tysiące kobiet walczących w Powstaniu Warszawskim przez cztery miesiące przetrzymywano w największych obozach jenieckich przeznaczonych tylko dla kobiet. Stalagu w Oberlangen i oflagu w Molsdorf. Kobiety z Armii Krajowej, które trafiły do stalagu, po latach najchętniej przywołują najweselsze wspomnienia. Na przykład to, jak po pierwszym przedstawieniu obozowy zespół baletowy wyszedł z baraku i […]

Powstanie warszawskie, miało też swoje ciemne strony. Nawet w powstańczych szeregach znaleźli się tacy, którzy mordowali bezbronnych i grabili ich własność. Nie wszystkich dosięgła sprawiedliwość. Jak wyglądało życie w Warszawie przed powstaniem, można dowiedzieć się z „Kroniki wydarzeń na terenie m.st. Warszawy od 1 sierpnia 1942 r. do 30 kwietnia 1944 r.”, przechowywa­nej w Archiwum […]

Znany z Powstania Warszawskiego samochód pancerny “Kubuś” po 71 latach powrócił do dawnej świetności. Wszystko dzięki staraniom mechaników z polskiej produkcji Discovery Channel „Retro Reanimacja” Artura Marciniaka i Jakuba Nowickiego, którzy w swoim warsztacie w Łodzi dokonują spektakularnych renowacji starych pojazdów bojowych. Efekt ich ciężkiej pracy został zaprezentowany na konferencji prasowej polskiego oddziału Discovery Channel […]

1 sierpnia 1944 r. wybuchło Powstanie Warszawskie – największa akcja zbrojna podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. Przez 63 dni żołnierze Armii Krajowej prowadzili heroiczną i osamotnioną walkę, której celem była niepodległa Polska, wolna od niemieckiej okupacji i dominacji sowieckiej. Dowództwo Armii Krajowej zakładało, że Armii Czerwonej zależeć będzie ze względów strategicznych na szybkim zajęciu […]

Wciąż brak nam prawdziwej, głębokiej refleksji o powstaniu warszawskim i Polakach z jego czasów. Patriotyczne gadżety tego nie zastąpią RZESŁUCHIWANY: TOMASZ ŁUBIEŃSKI ZAWÓD: PISARZ I ESEISTA SPECJALIZACJA: ROZRACHUNKI Z POLSKĄ HISTORIĄ W SPRAWIE: PAMIĘĆ O POWSTANIU WARSZAWSKIM PROWADZĄCY PRZESŁUCHANIE: ADAM WĘGŁOWSKI Za czasów Polski Ludowej władze trzymały powstanie warszawskie w cieniu innych wydarzeń. Dziś to […]

To dzięki warszawskiej kanalizacji podczas powstania utrzymywano łączność między oddziałami. To kanały ocaliły wielu żołnierzy. O służbie w kanałach specjalnie dla „Focusa Historia” opowiadają dwie łączniczki Teresa Wilska i Bożenna Tazbir-Tomaszewska. Teresa Wilska (86 lat), pełna życia starsza pani, mieszka dziś na warszawskim Powiślu. Bożenka Tomaszewska zmarła w 2005 roku, ale zdążyła mi opowiedzieć o […]

W ruinach stolicy mieli spędzić najwyżej kilka dni, a bez wody i jedzenia ukrywali się miesiącami. Warszawscy robinsonowie – oto fascynujące losy tych, dla których Powstanie Warszawskie było tylko początkiem koszmaru. Trzy miesiące temu w Rosyjskim Instytucie Biomedycznym rozpoczął się eksperyment naukowy, ważny dla przyszłej wyprawy człowieka na Marsa. Sześciu ochotników, wyselekcjonowanych spośród kilku tysięcy […]

Oskar Dirlewanger odpowiadał za wymordowanie tysięcy Polaków. Kto postanowił się na nim zemścić? 5 sierpnia 1944 r. rozpoczęła się rzeź Woli. Hitlerowcy wymordowali w kilka dni 50–60 tys. warszawiaków. Prym wśród zbrodniarzy wiodła jednostka SS nosząca od nazwiska swojego dowódcy miano „Dirlewanger”. Oskar Dirlewanger żołnierzy rekrutował najpierw spośród kłusowników, a potem z kryminalistów. On sam, […]

Właśnie mija 69. rocznica upadku Powstania Warszawskiego. To chyba dobra okazja na kilka dodatkowych słów o najgorętszej książce sezonu – „Obłęd ’44” Piotra Zychowicza – pisze we wstępie do październikowego numeru “Focusa Historia” redaktor naczelny Michał Wójcik. Po jej ukazaniu się niektóre środowiska zawyły z oburzenia. Autor był flekowany równo przez dwa miesiące. I tak […]

Nie dla wszystkich powstanie w Warszawie zakończyło się 2 października 1944 roku. Część polskich żołnierzy pod bronią pozostała jeszcze siedem dni. W gruzach zamierzali bronić się do końca. Po ogłoszeniu kapitulacji wierzyli jeszcze, że uda im się przedostać do oddziałów partyzanckich. Dzień później dowiedzieli się jednak, że „dla zapewnienia ładu i bezpieczeństwa” zostają w zrujnowanym […]

Zapoznaj się z programem wydarzeń związanych z 69. rocznicą wybuchu Powstania Warszawskiego! Środa, 31 lipca to dzień oficjalnego spotkania Powstańców Warszawskich z Prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej Bronisławem Komorowskim i Prezydent m.st. Warszawy Hanną Gronkiewicz-Waltz oraz inauguracja wystawy “Powstanie Warszawskie w malarstwie Jana Chrzana”. W przeddzień rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego jak co roku zapraszamy na Plac Krasińskich, […]

Wielowarstwowa filmowa podróż przez życie i wiersze Krzysztofa Kamila Baczyńskiego – legendarnego poety i żołnierza. W roli tytułowej wystąpił Mateusz Kościukiewicz. Film na DVD trafi do sprzedaży 26 lipca! „Baczyński” to film poetycko-biograficzny, który wymyka się znanemu dotychczas podziałowi na gatunki, kanonowi postrzegania dzieł filmowych. Zagadkowy i wieloznaczny jak poezja i życie Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. […]

Polacy chcą obchodzić rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego, i to nie w atmosferze żałoby. „Czasy się zmieniają i formy upamiętniania również” – tłumaczy Jan Ołdakowski, dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego. Dlatego tatuaż z powstańczą kotwicą jest symbolem nowych czasów, a nie zamachem na świętość. Jak Polacy chcą obchodzić rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego? Jan Ołdakowski: Jedna rzecz mnie […]

1 sierpnia po raz kolejny uczcimy minutą ciszy bohaterskich powstańców. Miasto zatrzyma się na moment o godzinie W, by oddać hołd swoim żołnierzom. Muzeum Powstania Warszawskiego przygotowało z tej okazji moc atrakcji. Poniżej przedstawiamy szczegółowy harmonogram rocznicowych obchodów. Program obchodów 68. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego 28 lipca (sobota) godz. 20.00 – Koncert „Morowe Panny” w […]