W ubiegłym stuleciu chińscy archeolodzy natrafili na niezwykły artefakt: liczący około 9000 lat flet wyrzeźbiony z kości skrzydła żurawia. Jak się okazuje, instrument ten wciąż wytwarza dźwięki. To z kolei zapewnia mu miano najstarszego znanego nauce działającego instrumentu muzycznego. Znaleziska dokonano w obrębie stanowiska archeologicznego Jiahu. Znajdujące się tam artefakty pochodzą z epoki kamienia. Na […]

Planety tworzące Układ Słoneczny nierzadko znajdują się względem siebie w ciekawych konfiguracjach. Nieczęsto jednak zdarza się, by w grę wchodziło ustawienie w jednej linii pięciu takich obiektów. Zjawisko to będzie dotyczyło Jowisza, Merkurego, Wenusa, Urana i Marsa. Ich wyrównanie ma być przyjemne dla oka i szczególnie widoczne już dziś. Przy sprzyjających warunkach pogodowych powinniśmy być […]

Nie da się ukryć, że wiosna ma swój specyficzny zapach. Gdzie znajduje się jego źródło? Odpowiedzi na to pytanie dostarczają naukowcy ze Szwecji. To właśnie oni, przedstawiciele Swedish University of Agricultural Sciences, John Innes Centre oraz Lund University, postanowili wyjaśnić, skąd się bierze charakterystyczna woń, którą możemy poczuć wiosenną porą.  Czytaj też: To jeszcze chemia […]

Ludzie różnią się od siebie pod wieloma względami, a jednym z nich jest łatwość orientacji w terenie. Lub jej brak, rzecz jasna. Dzięki nowym badaniom możemy lepiej zrozumieć, co stoi za tymi odmiennościami. Autorzy tych rewelacji piszą o swoich badaniach na łamach Nature. Przedstawiciele Uniwersytetu McGilla wykorzystali technologię mapowania neuronów do analizowania aktywności tzw. komórek […]

Archeolodzy natrafili na ceglany grobowiec z podstawą o kwadratowym kształcie. Wewnątrz znajduje się komora, do której prowadzi przejście ciągnące się przez korytarz od zapieczętowanych drzwi. Budowla ta jest pamiątką po dynastii Jin, która trwała od 1115 do 1234 roku. Na jej czele stanęli członkowie ludu Dżurdżenów. Być może jej rządy potrwałyby dłużej, lecz ówczesny cesarz, […]

15 marca 44 roku p.n.e. doszło do zbiorowego morderstwa Juliusza Cezara. Chcąc upamiętnić te wydarzenia, Brutus zlecił wybicie srebrnych i złotych monet.  Szczególnie cenne były rzecz jasna te drugie, przy czym do czasów współczesnych zachowały się zaledwie trzy sztuki. Jedna z takich monet została sprzedana w 2021 roku za 4,2 miliona dolarów. Niedawno wróciła ona […]

DDT, zwany również dichlorodifenylotrichloroetanem, to środek owadobójczy, a badania nad nim zostały ukoronowane nagrodą Nobla. Nie od razu było jednak wiadomo, jakie są konsekwencje jego stosowania. Syntezę tego związku przeprowadził w 1874 roku Othmar Zeidler, lecz o jego owadobójczych właściwościach świat dowiedział się dopiero za sprawą Paula Müllera. I to właśnie na konto tego ostatniego […]

Grobowce i urny pogrzebowe raczej nie kojarzą się z rozrywkowymi scenami życia codziennego. Starożytne realia okazują się jednak nieco zaskakujące. Tak przynajmniej sugerują wyniki badań poświęconych etruskiemu grobowcowi sprzed 2500 lat. Znajduje się on w mieście Tarquinia we Włoszech i posiada ściany pokryte kolorowymi obrazami ukazującymi tancerzy oraz muzyków. Z kolei urna zawierająca szczątki zmarłej […]

To, jak postrzegamy kolory, może być zaskakująco istotne. Zmiany w przyjętych modelach będą miały szeroko zakrojone konsekwencje. Model matematyczny dotyczący tego, jak ludzie postrzegają kolory jest dziełem Bernharda Riemanna. Został on następnie poprawiony przez Erwina Schrödingera. W obecnej formie rzeczony model zakłada, iż odległość między dwoma kolorami to długość najkrótszej ścieżki, która je łączy. Można […]

Analiza źródeł historycznych w postaci wszelkiego rodzaju dokumentacji to jeden z najlepszych sposobów na zapoznanie się z odległą przeszłością. Chcąc na jak najdłużej zachować takie zapiski, naukowcy wykorzystują najnowsze technologie.  Eksperci w tym temacie z Włoch, Wielkiej Brytanii i Pakistanu postanowili opracować metodę wirtualnego przywracania dokumentów do bardziej czytelnego i możliwego do rozszyfrowania stanu. O […]

Różne są przyczyny bezsenności, a ostatnio przeprowadzone badania w tej sprawie sugerują, że winowajcami mogą okazać się nasi pupile. Czego dokładnie dowiedzieli się naukowcy? O tym przekonujemy się za sprawą publikacji, która trafiła na łamy CABI Human-Animal Interactions. Jak wyjaśniają autorzy, pies lub kot może negatywnie wpływać na jakość snu. Mówiąc dokładniej, ten pierwszy może […]

Wykonana z brązu dłoń, zakończona złotą bransoletą otaczającą nadgarstek, od 2017 roku zastanawia archeologów. Właśnie wtedy ten artefakt został znaleziony w okolicach Bielersee, jeziora położonego na terenie Szwajcarii. Jak się okazało w toku analiz, niezwykły skarb liczy około 3500 lat, co oznacza, że pochodzi ze środkowej epoki brązu. Dłoń powstała w XVI lub XV wieku […]

Posągi odnalezione na terenie egipskiej świątyni słońca nie należą może do najlepiej zachowanych, lecz odnoszą się do ważnych postaci w kontekście codziennego funkcjonowania tamtejszego państwa. Poszukiwania miały miejsce na stanowisku archeologicznym w Heliopolis. Dawniej było to miasto nazywane Świątynią Dziewiątki Bogów i wiadomo, iż pełniło ono funkcję centrum religijnego starożytnego Egiptu. Pod względem geograficznym znajdowało […]

130 milionów lat temu na terenie tego, co współcześnie nazywamy Kolumbią, znajdował się ocean. Zamieszkiwały go iście przerażające stworzenia. Naukowcy próbują zrozumieć, co sprawiło, że w jednym ekosystemie mogło koegzystować tak wiele drapieżników. Ich rozmiary wynosiły od 2 do 10 metrów, a przynajmniej część tych okupujących szczyty łańcucha pokarmowego organizmów posiadała szczęki wypełnione zębami i […]

Wrangell to alaskański okręg zamieszkiwany przez nieco ponad dwa tysiące osób. Być może w ogóle byśmy o nim nie wspominali, gdyby nie fakt, że na miejscu znajduje się plaża pokryta co najmniej czterdziestoma petroglifami. Mianem petroglifów określa się rysunki wyryte w skale, zazwyczaj pochodzące z czasów prehistorycznych. W tym przypadku mówimy o dziełach liczących około […]

40 lat świetlnych to w skali wszechświata niczym rzut kamieniem. Fakt, taki kamień musiałby mieć własny napęd i sporo czasu na dotarcie do celu, ale wciąż mówimy o planecie znajdującej się niedaleko od Ziemi i posiadającej chmury w swojej atmosferze. Obiektem zainteresowania astronomów związanych z misją Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba jest VHS 1256 b, krążąca […]

Badania obejmujące 240 000 osób wykazały, że hałas typowy dla dużych miast ma fatalny wpływ na niemal cały ludzki organizm. Za tymi mało optymistycznymi doniesieniami stoją naukowcy z American College of Cardiology, którzy zaprezentowali wyciągnięte wnioski na łamach JACC Advances. Jak wyjaśniają, ekspozycja na hałas związany z pracą silników, trąbieniem klaksonów i innymi odgłosami charakterystycznymi […]

Mieszkańcy Katalonii sprzed 3000 do 5000 lat najwyraźniej postanowili pozostawić po sobie nieco wspomnień. Na ścianach jednej z jaskiń utworzyli rysunki ukazujące między innymi kosmos. Tak przynajmniej możemy przypuszczać z perspektywy współczesności. Interpretacji tego prehistorycznego dzieła jest wiele, a badaniami na jego temat zajmują się przedstawiciele IPHES (Institut Català de Paleoecologia Humana i Evolució Social). […]

Przeszukując różnego rodzaju torfowiska i mokradła, naukowcy wydobyli i przebadali ponad 1000 ciał. Do jakich wniosków doszli w ten sposób? Przede wszystkim, po raz kolejny potwierdziło się, iż wszelkiego rodzaju tereny bagienne świetnie sprawdzają się w konserwacji ciał. Wynika to z obecności kwasów zabezpieczających tkanki, za sprawą których dochodzi do swego rodzaju naturalnej mumifikacji. W […]

Jak wyjaśniają archeolodzy z INAH (Instituto Nacional de Antropología e Historia) na terenie Palenque, które dawniej było zamieszkiwane przez Majów, udało się odnaleźć komorę grobową z cenną zawartością.  Miasto to znajduje się obecnie na terenie meksykańskiego stanu Chiapas, choć znacznie ciekawsza wydaje się jego przeszłość aniżeli współczesna historia. Tę udało się po części zrekonstruować na […]

W Asuanie, mieście położonym na południu Egiptu, archeolodzy natrafili na sporych rozmiarów obelisk. Ten, choć nigdy nie został dokończony, byłby prawdziwym rekordzistą. Najwyższym stojącym obeliskiem jest laterański, poświęcony Totmesowi IV, lecz znajdujący się w… Rzymie. Jego wysokość wynosi 32 metry i 18 centymetrów, lecz gdy doliczymy podstawę, to ostateczny rezultat wyniesie 45 metrów i 70 […]

Zapewne norweska miejscowość Hessdalen nie byłaby szczególnie popularnym miejscem na mapie świata, gdyby nie światła pokazujące się na tamtejszym niebie. O ich istnieniu informowano już w 1811 roku. Można jednak przypuszczać, że zjawisko to występowało nawet znacznie wcześniej, wszak ta część Norwegii nigdy nie była szczególnie zaludniona. Jako pierwszy o całym fenomenie pisał duchowny Jacob […]

Stanowisko archeologiczne Horvat El-Bira sięga okresu sprzed 2000 lat temu, kiedy to Rzymianie zbudowali wiejską willę ze strukturami służącymi do przetwarzania produktów rolnych oraz domami, w których przebywała część okolicznych mieszkańców.  Właśnie na tym obszarze znajdowała się mozaika, która swego czasu była częścią kościoła odkrytego w latach 80. ubiegłego wieku. W starożytności miejsce to stanowiło […]

To, czego się uczymy może wpływać na kondycję mózgu. Wygląda jednak na to, że nawet rodzimy język, towarzyszący nam w zasadzie od urodzenia, znacząco wpływa na funkcjonowanie tego narządu. Przekonali się o tym naukowcy stojący za publikacją, która trafiła na łamy NeuroImage. Z przeprowadzonych przez nich analiz wynika na przykład, że mózgi osób posługujących się […]