Jebel Sahaba, cmentarz wojenny odkryty w dolinie Nilu, niekoniecznie powstał w wyniku jednej wielkiej bitwy, jak dotychczas sądzono. Kilkanaście tysięcy lat temu obszar ten mógł być areną długotrwałego konfliktu. Jebel Sahaba to prehistoryczny cmentarz w Dolinie Nilu, położony w pobliżu północnej granicy Sudanu z Egiptem. Miejsce pochówku jest datowane na okres od 13 400 do 18 600 […]

Wyryte w ziemi linie z pustyni Thar mogą być największymi obrazami, jakie kiedykolwiek wykonały ludzkie ręce. Udało się je odkryć dzięki… Google Earth. Jedna z linii, tworząca spiralę, ma dwanaście kilometrów długości! Nowo odkryte wzory są tak ogromne, że prawdopodobnie nigdy nie zostały obejrzane w całości przez tych, którzy je wykonali – twierdzą naukowcy. To […]

W piaskach Starej Dongoli, stolicy zapomnianego wczesnośredniowiecznego państwa w Sudanie, archeolodzy natrafili na pozostałości imponującego kościoła. Nubiologia stała się polską specjalnością! 60 lat temu polscy archeolodzy pod kierownictwem prof. Kazimierza Michałowskiego odkryli w nubijskich piaskach katedrę w Faras. Teraz ekspedycja z założonego przez profesora Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego odkryła w Sudanie pozostałości prawdopodobnie największego […]

Czym dawniej wykonywano rysunki na ciele? Odpowiedź jeszcze do niedawna nie była całkowicie jasna. Dopiero odkrycie archeologów z Uniwersytetu Tennessee w Nashville rozwiązuje zagadkę. Dotychczasowa wiedza naukowców na temat starożytnych tatuaży sięga Ötziego, czyli doskonale zmumifikowanego https://www.focus.pl/artykul/czlowiek-lodu-w-internecie, który żył około 5250 lat temu w Europie.  Jego skórę zdobiły prymitywne malunki. Naukowcy nie potrafili jednak zidentyfikować […]

W czasie rutynowych prac przeglądowych, archeolodzy pracujący na terenie starożytnej nekropolii Al-Hamidiyah odkryli kilkadziesiąt grobowców wykutych w skale. Groby pochodzą z okresu od 2200 roku p.n.e. do 30 roku p.n.e. Odnalezione przez archeologów https://www.focus.pl/artykul/odkryto-swiatynie-grobowa-krolowej-egiptu-sprzed-3300-lat są usytuowane na różnych poziomach skalnej ściany, znajdującej się na terenie nekropolii Al-Hamidiyah w pobliżu egipskiego miasta Sauhadż. Nekropolia znajduje się […]

Po latach ogromnej popularności diety paleolitycznej okazuje się, że jej współczesna wersja nie ma wiele wspólnego ze sposobem odżywiania naszych przodków. Czym posilali się neandertalczycy i dawni kuzyni współczesnych Homo sapiens? Według naszych wyobrażeń jedli wyłącznie to, co udało im się upolować, złowić albo zebrać. Tak zwaną dietę paleolityczną, czyli dietę łowców-zbieraczy, uważa się obecnie […]

Do dziś wiosenne wypalanie traw przez wielu uważane jest za dobry pomysł, choć nauka mówi coś dokładnie przeciwnego. Najnowsze badania dowodzą, że ten zwyczaj ma bardzo długą historię, liczącą sobie co najmniej 92 tys. lat. Dr Jessica Thompson z Uniwersytetu Yale zajmuje się badaniem ekosystemów południowo-środkowej Afryki. Odkryła tam ślady gwałtownych https://www.focus.pl/artykul/czolowi-naukowcy-ostrzegaja-przed-upiorna-przyszloscia-jest-bardziej-tragiczna-i-niebezpieczna-niz-sadzimy, jakie miały miejsce […]

Naukowcom z Centrum Genomiki i Systemów Biologii NYU w Abu Zabi (NYUAD) udało się zsekwencjonować genom wymarłej odmiany palmy daktylowej. Daktylowiec przywrócono do życia dzięki nasionom sprzed 2000 lat, znalezionym przez archeologów. Nasiona starożytnej palmy daktylowej zostały pozyskane ze stanowisk archeologicznych w regionie południowego Lewantu (tak określamy państwa leżące na wschodnim, azjatyckim wybrzeżu Morza Śródziemnego), […]

Mumia, która dziś budzi ciekawość archeologów z całego świata, została podarowana Uniwersytetowi Warszawskiemu w 1826 roku. Po prawie 200 latach trafiła w ręce badaczy z Warsaw Mummy Project, a ci odkryli, że wbrew inskrypcjom na sarkofagu wewnątrz znajduje się nie kapłan Hor-Dżehuti, lecz ciężarna kobieta. Ustalenia naukowców współpracujących w ramach Warszawskiego Projektu Interdyscyplinarnych Badań Mumii […]

Na niezwykle cenne znalezisko, dzięki wykrywaczowi metalu natrafił pasjonat archeologii – Aleksander Miedwiediew. Kiedy zaczął kopać we wskazanym przez urządzenie miejscu, odkrył średniowieczny miecz. Obok metalowych pozostałości pochwy od miecza, znalazł także pasek i dwa noże, które byłyby przyczepione do pasa – ujawnia Urząd Marszałkowski Województwa Warmińsko-Mazurskiego. – To fenomenalny zestaw w postaci miecza, pochwy, […]

Nowe światło na historię zwojów rzucają najnowsze badania, do których zaangażowano technologię uczenia maszynowego, czyli tzw. sztuczną inteligencję. https://www.focus.pl/artykul/biblijny-rekopis-od-wieku-uwazany-za-falszywy-moze-byc-jednak-autentyczny-naukowcy-podzieleni zostały przypadkowo odkryte w latach 50. XX wieku w jaskiniach w Izraelu. Manuskrypty zawierają najstarsze rękopisy Biblii i są spisane po hebrajsku, aramejsku i grecku. Przez ponad 70 lat od znalezienia pierwszych fragmentów, wokół historii powstania […]

Film „Jurassic World” zawiera scenę, w której gigantyczny mozazaur wystrzeliwuje z wody, aby pochwycić i pożreć wiszącego jako przynęta rekina. Choć mozazaury były królami prehistorycznych oceanów, to czy mogły być aż tak gigantyczne? Mozazaur (którego nazwa oznacza „jaszczur znad Mozy”) był dzikim drapieżnikiem żyjącym w oceanach okresu kredy (145,5 mln do 65,5 miliona lat temu). […]

Ustalenie płci poszczególnych osobników dodatkowo utrudniał fakt, że 75% szczątków z Gran Dolina należy do dzieci przed okresem dojrzewania. Chłopiec ze Wspaniałej Doliny (The Boy of Gran Dolina), który 800 000 lat temu padł ofiarą kanibali, wcale nie był chłopcem, a 11-letnia dziewczynką – sugerują wyniki nowej analizy prehistorycznych szczątków. Tym samym młody przedstawiciel Homo […]

Wśród zabudowań są domy, w których mogli mieszkać robotnicy, piekarnia i kuchnia, w innych znaleziono przedmioty związane z produkcją metalu i szkła. Natrafiono też na budynki, które wydają się związane z administracją, a nawet na cmentarz wypełniony wykutymi w skale grobowcami. 3400 lat temu Amenhotep, drugi z synów faraona Amenhotepa III, później znany jako faraon […]

Biskup szwedzkiego Lund, Peder Winstrup, który zmarł w wieku 74 lat w 1679 roku, za życia był ważną i szanowaną postacią. Po śmierci jego ciało zmumifikowano i złożono w rodzinnym grobowcu w katedrze w Lund, gdzie przez dziesięciolecia spoczywał nie niepokojony. Aż do 2015 roku, kiedy podjęto decyzję o przeniesieniu trumny Winstrupa. Takiej okazji nie […]

Dzięki badaniom tomograficznym udało się ustalić przyczynę śmierci „krzyczącej kobiety”, której intrygującą mumię znaleziono jeszcze w XIX wieku w egipskim grobowcu. Słynna egipska mumia znana jako „mumia krzyczącej kobiety” została odkryta w 1881 roku w grobowcu w dolinie Deir el-Bahari w Tebach Zachodnich. Wyróżniała się spośród znanych  dotąd królewskich mumii: miała otwarte usta, wyglądała na […]

37 metrów długości ma kot, którego oblicze odkryli archeolodzy pracujący w Peru. Rysunek znaleziony na piaszczystym zboczu jednego ze wzgórz ukazuje ogromnego leżącego kota, który wygląda jakby wygrzewał się na słońcu. Geoglif najpewniej powstał około roku 200-100 p.n.e. Na rysunek przedstawiający ogromnego kota natrafiono podczas prac, mających poprawić dostęp do jednego ze wzgórz w dolinie […]

Genetycy mówią, że problem zwierzęcego mleka w naszej diecie przypomina słynne pytanie: co było pierwsze – jajko czy kura? Nowo opublikowane badania mogą rozwiewać te wątpliwości. Analizy ludzkich szczątków sprzed 6000 lat pokazują, że już wtedy chętnie sięgano po nabiał, chociaż organizm ówczesnego człowieka nie był przystosowany do trawienia go. Naukowcy znaleźli najstarsze jak dotąd […]

Ardipitekowi to odlegli przodkowie dzisiejszych ludzi. Nowe badania sugerują, że żyjący 4,4 mln lat temu hominidzi potrafili wspinać się na drzewa podobnie, jak czynią to dzisiejsze szympansy. Po nich nadszedł duży skok ewolucyjny. Ardipithecus ramidus, zwany też ardipitekiem i należący do rodzaju o tej nazwie, to gatunek naczelnych z rodziny człowiekowatych, żyjący w pliocenie na […]

Dzięki innowacyjnym technikom rekonstrukcji, naukowcy z Australii możliwie najwierniej odtworzyli rzeczywisty wygląd dwójki przodków Homo Sapiens. Lucy żyła 3,2 mln lat temu, a dziecko z Taung – 2,8 mln lat temu. Dziś dowiadujemy się, jak wyglądali. W przeciwieństwie do poprzednich rekonstrukcji, które mogły opierać się na nieprzejrzystych, arbitralnych, a nawet rasistowskich przesłankach dotyczących naszych prehistorycznych […]

Tysiące kamiennych dzbanów rozrzuconych wśród zieleni Laosu od dziesiątków lat budzi ciekawość badaczy i turystów. Naukowcom nareszcie udało się odkryć jedną z tajemnic tzw. Doliny Amfor, ale nie przybliżyła ich do całkowitego rozwikłania zagadki. Gigantycznych kamiennych słojów są tu tysiące. Niektóre mają pokrywki, ale większość jest otwarta i skierowana w niebo. Czasem stoją pojedynczo, innym […]

Sutton Hoo to jedno z najbardziej fascynujących stanowisk archeologicznych, znajdujące się w Wielkiej Brytanii. Wewnątrz kopca sprzed 1400 lat znaleziono średniowieczny statek, a na jego pokładzie wiele cennych towarów i szczątki zdobne w złoty hełm. Choć okręt odkryto w 1939 roku, nadal nie udało się jednoznacznie stwierdzić, kim był pochowany mężczyzna, ale znaleziono pewne wskazówki. […]

Kanibalizm, trofea z ludzkich kości i krwawa zemsta – najnowsze odkrycia archeologiczne ujawniły szczególnie krwawą historię z czasów hiszpańskiej kolonizacji Meksyku. Wśród ruin Tecoaque – miasta, które należało do Azteków – archeolodzy odkryli szczątki kobiet i dzieci, które najwyraźniej zostały zabite i okaleczone przez hiszpańskich kolonialistów. Podejrzewają jednak, że nie był to tylko przypadkowy akt […]

To jeden z najbardziej wystawnych pochówków europejskiej epoki brązu – twierdzą archeolodzy, którzy przyjrzeli się znaleziskom z El Argar w Hiszpanii. We wspólnym grobie spoczywają kobieta i mężczyzna, ale wiele wskazuje na to, że to kobieta miała wyższy status społeczny. Kultura El Argar to kultura archeologiczna https://www.focus.pl/artykul/zamiast-trumny-ceramiczny-dzban-zagadkowy-zwyczaj-chowania-niemowlat-z-epoki-brazu, uznawana za jedną z najbardziej rozwiniętych europejskich cywilizacji […]