Kiedy w Europie Mieszko I stawał się władcą Polski, w południowej Afryce rozwijały się już pierwsze struktury miejskie, jak na przykład Mapungubwe. Archeolodzy z RPA przyjrzeli się zależnościom społecznym w najstarszym mieście tej części świata. Odkryli dowody na zaskakujący rozwój kontaktów pomiędzy rolnikami a grupami łowców-zbieraczy. Mapungubwe jest wzniesieniem w północnej części Republiki Południowej Afryki. […]

Okolice tego wulkanu wyglądają jak z Marsa, z jego krateru wydobywa się czarna lawa, która wcale nie jest taka gorąca, a po ostygnięciu staje się biała. Ponadto strumienie stopu płyną tak szybko, że biegnący człowiek nie będzie w stanie przed nimi uciec. Poznajmy Ol Doinyo Lengai – jedyny na Ziemi stożek wulkaniczny zbudowany z karbonatytowej […]

Budowa każdej tamy na rzece budzi wiele wątpliwości o to, czy jej funkcjonowanie nie zaburzy stosunków wodnych poniżej. Tama Wielkiego Odrodzenia w Etiopii spotkała się z olbrzymim oporem ze strony władz w Egipcie i Sudanie. Negocjacje stanęły w miejscu i w tym momencie z pomocą przychodzą naukowcy ze swoim sposobem na pojednanie skłóconych państw. Tama […]

Szkielet praczłowieka zwanego Omo Kibish lub Omo I to najwcześniejszy dowód na obecność Homo sapiens w Afryce. Pierwotnie datowany na 130 tys. lat temu, w rzeczywistości może być starszy o ponad 100 tys. lat. A to może oznaczać, że nasz gatunek istnieje dłużej, niż przypuszczaliśmy. Choć w ostatnich latach archeolodzy i antropolodzy odkryli, przebadali i […]

Popularny serial „Bridgertonowie” prezentuje fikcyjną reinterpretację historii, w której na XIX-wiecznych brytyjskich salonach goszczą zarówno biali, jak i czarni arystokraci. Lecz czy możliwe było wówczas, by europejski tytuł szlachecki posiadała osoba o afrykańskich rysach? Okazuje się, że przypadki takie zdarzały się już od epoki renesansu. Niezwykle wartościowym źródłem historycznym jest obraz nieznanego malarza „Chafariz d’El-Rei” […]

Niemal sto lat temu Afrykę zamieszkiwało około 10 mln słoni. Dzisiaj jest ich niewiele ponad 400 tys. – za sprawą kłusowników poszukujących kości słoniowej. Dlatego coraz częściej rodzą się słonie pozbawione ciosów – wynika z badań przeprowadzonych w Mozambiku. Co roku https://www.focus.pl/artykul/drogocenne-kly-tysiace-sloni-ginie-z-rak-klusownikow zabijają nawet 30 tys. https://www.focus.pl/artykul/slonie-wolaja-o-pomoc. Z przeprowadzonego kilka lat temu spisu tych zwierząt, […]

Badacze są pewni: to konflikty zbrojne są przyczynami długotrwałych klęsk głodu w krajach afrykańskich. Susze mają znacznie mniejszy wpływ i jest on przejściowy. Przez ostatnie dziesięciolecia świat wydawał się wygrywać w walce z głodem. W 2014 roku ten trend zwolnił, a potem się odwrócił. Dziś około 700 milionów ludzi, jak szacuje ONZ, czyli prawie co dziesiąty człowiek na świecie, […]

Ludzkie szczątki znaleziono w głęboko ukrytej pod ziemią jamie, do której można się dostać jedynie zjeżdżając po linie przez otwór w sklepieniu. Co więcej – wszystkie znalezione na miejscu czaszki zostały pozbawione górnych siekaczy. Czy archeolodzy natrafili na ślad nieznanego wcześniej rytuału. A może wyrywanie zębów było przed wiekami oznaką statusu? Jaskinia Irongou (leżąca nad […]

Rozmnażania bez udziału samców nie jest w przyrodzie wcale czymś niebywałym. Jednak południowoafrykańskie pszczoły doprowadziły ten sposób do perfekcji: córki są identycznymi klonami matek. Partenogeneza (dzieworództwo), czyli produkcja potomstwa bez udziału samców, nie jest w świecie zwierząt niczym rzadkim. U ssaków zapobiega mu zjawisko imprintingu, które w procesie powstawania komórek rozrodczych wyłącza niektóre rodzicielskie geny […]

Jebel Sahaba, cmentarz wojenny odkryty w dolinie Nilu, niekoniecznie powstał w wyniku jednej wielkiej bitwy, jak dotychczas sądzono. Kilkanaście tysięcy lat temu obszar ten mógł być areną długotrwałego konfliktu. Jebel Sahaba to prehistoryczny cmentarz w Dolinie Nilu, położony w pobliżu północnej granicy Sudanu z Egiptem. Miejsce pochówku jest datowane na okres od 13 400 do 18 600 […]

Do dziś wiosenne wypalanie traw przez wielu uważane jest za dobry pomysł, choć nauka mówi coś dokładnie przeciwnego. Najnowsze badania dowodzą, że ten zwyczaj ma bardzo długą historię, liczącą sobie co najmniej 92 tys. lat. Dr Jessica Thompson z Uniwersytetu Yale zajmuje się badaniem ekosystemów południowo-środkowej Afryki. Odkryła tam ślady gwałtownych https://www.focus.pl/artykul/czolowi-naukowcy-ostrzegaja-przed-upiorna-przyszloscia-jest-bardziej-tragiczna-i-niebezpieczna-niz-sadzimy, jakie miały miejsce […]

Od dziesięcioleci trwają badania, mające za cel opracowanie skutecznej szczepionki przeciw malarii. Zadanie to okazuje się jednak trudne, a wiele dotychczas stworzonych preparatów dało niezbyt optymistyczne wyniki. https://www.focus.pl/artykul/swiatowy-dzien-malarii jest jedną z głównych przyczyn śmiertelności wśród dzieci w Afryce – podaje minister zdrowia Burkina Faso, Charlemagne Ouédraogo. Według raportu Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w 2019 roku […]

Sekwencjonowanie genetyczne wirusa Ebola, który odpowiada za wybuch epidemii w Gwinei, pokazało, że jest on niemal identyczny jak szczep wykryty siedem lat temu. Oznacza to, że wirus mógł pozostawać uśpiony w organizmie swojego nosiciela przez cały ten czas. Nowe badanie pokazuje, że obecna epidemia https://www.focus.pl/artykul/ebola-co-powinnismy-wiedziec-o-epidemii-ktora-szaleje-w-afryce-zachodniej w Gwinei została najprawdopodobniej wywołana przez kogoś zarażonego podczas epidemii […]

Wśród biało-czarnego stada zachwycają swoją nietypową urodą. Od kilku lat miłośnicy zwierząt i badacze coraz częściej donoszą o niezwykłych zebrach, których umaszczenie różni się od pozostałych zwierząt. Teraz naukowcy udowodnili, że te „piękne” mutacje to sygnał ostrzegawczy. W 2019 roku w rezerwacie narodowym Masai Mara w Kenii naukowcy zarejestrowali źrebaka, którego ciemnobrązowe ciało pokrywały białe […]

Na początku tego tygodnia brytyjscy naukowcy wyrazili zaniepokojenie przypuszczając, że szczepionki na COVID-19 mogą nie być w stanie zapewnić ochrony przed nowym wariantem koronawirusa. Wariant o sygnaturze 501Y.V2 został po raz pierwszy zidentyfikowanym przez naukowców z Republiki Południowej Afryki, ale rozprzestrzenił się już także w innych krajach. Odmiana koronawirusa wykryta po raz pierwszy w Afryce […]

Około 40 milionów lat temu na wschodzie Egiptu – tu gdzie dziś znajduje się Pustynia Arabska – panowały całkowicie odmienne warunki. W tutejszych płytkich wodach pławiły się syreny morskie (jeszcze do niedawna zwane krowami morskimi). O ich obecności na tych terenach świadczą znalezione szczątki. Nie są to pierwsze odkryte w Egipcie skamieniałe kości syren morskich […]

Dla mieszkańców Masai Mara czas od czerwca do października był czasem wytężonej pracy i zwiększonych zysków. To w tych miesiącach najwięcej turystów przyjeżdżało, aby oglądać wielką migrację zebr i antylop, których tysiące podróżuje przez Serengeti w poszukiwaniu zielonych pastwisk. Niestety, w tym roku zwiedzających było niewielu, a wszystko przez trwającą pandemię koronawirusa. Każdego roku w […]

Afryka została uznana za wolną od dzikiego polio – uznała Africa Regional Certification Commission (Afrykańska Regionalna Komisja Certyfikacyjna). To oznacza, że sukcesem zakończyła się trwająca wiele lat akcja szczepień, w ramach której zaszczepiono 95 proc. populacji Afryki. 25 lat temu dzikie szczepy polio rozprzestrzeniły się w Afryce, doprowadzając do choroby i paraliżu tysięcy dzieci na […]

Somalijska ryjówka słoniowa od ponad 50 lat uznawana była za gatunek „utracony dla nauki”, aż do dziś. Badacze zajmujący się poszukiwaniem tych maleńkich krewnych słoni i mrówkojadów zaobserwowali aż 12 osobników w Dżibuti w Afryce Wschodniej. Somalijska ryjówka słoniowa (inaczej zwana sengą somalijską) jest wielkości gryzonia, a jej charakterystyczną cechą jest podłużny cieniutki ryjek jak […]

Fotografia zagłodzonej dziewczynki z brytyjskiego obozu koncentracyjnego w Afryce zatrzęsła całym Imperium. Dla jednych była dowodem kolonialnych okrucieństw Brytyjczyków, dla innych – barbarzyństwa walczących z nimi Burów. Zdjęcie zdobył słynny pisarz Arthur Conan Doyle. Nie podejrzewał, jak bardzo zaszkodzi Imperium… Na przełomie XIX i XX w. Imperium Brytyjskie walczyło w południowej Afryce z Burami. Byli […]

Afrykańskie hybrydowe pszczoły miodne nazywane są także pszczołami zabójcami. I choć brzmi to jak tytuł amerykańskiego filmu klasy B, to na skutek ich użądleń zmarło już kilkaset osób. Czemu akurat ten gatunek okazał się tak agresywny? Naukowcy starali się to wyjaśnić, przyglądając się genom pszczelich kolonii. Wiadomo, że pszczoły zabójcy, gdy są pobudzone, potrafią przypuścić […]

350 padłych słoni znaleziono w Botswanie w ciągu ostatnich dwóch miesięcy. Pracownicy tamtejszych parków narodowych oraz eksperci z innych krajów zastanawiają się, co zabija zwierzęta. Wstępnie wykluczono kłusownictwo. Lekarze martwią się także, że jeśli to choroba, może być niebezpieczna dla ludzi. Śmierć setek słoni w Botswanie określa się jako „całkowicie bezprecedensową”. Dr Niall McCann z […]

Kilkaset zwierząt padło w Botswanie. Naukowcy biją na alarm i ostrzegają, ponieważ nie wiadomo, czy tajemnicza choroba nie przeniesie się na ludzi W Afryce żyje nieco ponad 400 tysięcy słoni. Z tego prawie jedna trzecia  na terenie Botswany – kraju dwukrotnie większego od Polski, w którym mieszkańców jest jednak tylko kilkanaście razy więcej niż słoni. […]

Pięć osób, w tym 15-letnia dziewczynka, zmarło na Ebolę w Demokratycznej Republice Konga – podał UNICEF. Łącznie zgłoszono dziewięć przypadków zachorowania. To już 11 wybuch epidemii Eboli w tym kraju od 1976 roku, kiedy po raz pierwszy zetknięto się z śmiertelnie groźną chorobą. Czterej chorzy pacjenci – podobnie jak wcześniej zmarłe osoby – przebywają w […]