Mało jest takich odkryć jak to. W dodatku na tyle wyjątkowych, że wiele organów państwa, naukowców, ekspertów oraz zwykłych poszukiwaczy zabytków było zaangażowanych w prace nad ich opisaniem. W niewielkich Kluczkowicach w województwie lubelskim odkryto tajemnicze figurki zdające się mieć kilka tysięcy lat. Po wnikliwych badaniach okazało się, że są to artefakty pochodzące ze starożytnego […]

W grobie odkrytym przy budowie szklarni w angielskim Great Casterton znaleziono człowieka, który był pozbawiony głowy, a na nogach miał zaciśnięte kajdany. Na prześwietleniu można dostrzec nawet ich zamek. Czy tajemniczy szkielet należał do rzymskiego niewolnika? Czy człowiek ten padł ofiarą mordu? Kiedy kilka lat temu robotnicy pracujący przy budowie przydomowej szklarni w Great Casterton […]

Czytanie, pisanie, ale też wiedza praktyczna, rachunki oraz elementy wychowania obywatelskiego. To, czego uczyli się starożytni, z jednej strony przypomina nasze standardy, z drugiej jednak to był zupełnie inny świat i inne wymagania. Bo jak liczyć za pomocą… 27 liter? W starożytnym Egipcie podstawowym i zarazem najtrudniejszym przedmiotem była nauka pisania. Trwała aż 12 lat, […]

Dziki są częstymi gośćmi w miastach, jednak stolica Włoch przeżywa ostatnio ich istny najazd. Organizacje ochrony przyrody są niechętne odstrzałowi, za to mieszkańcy nie widzą innego rozwiązania. Starożytny Rzym plądrowali Galowie, Wizygoci i Wandale. Dziś plądrują go inni najeźdźcy – dziki. Również zainteresowane są łupami, w tym przypadku resztkami ludzkiego pożywienia. Po zakorkowanych ulicach miasta […]

Jakub Młodszy był jednym z dwunastu apostołów, a niektórzy teologowie i badacze biblijnej historii uważają nawet, że mógł być młodszym bratem samego Jezusa. Relikwia świętego od setek lat spoczywa w Bazylice Dwunastu Apostołów w Rzymie. Najnowsze badanie wykazało, że przechowywany z taką starannością fragment kości udowej nie mógł pochodzić od apostoła. Bazylika świętych Dwunastu Apostołów […]

Kodeks Justyniana jest jedną z najważniejszych, jeśli nie najważniejszą, kodyfikacją prawną w historii. Jego znacząca rola w prawodawstwie wynika z faktu, że po raz pierwszy w jednym miejscu zebrane zostały wszystkie konstytucje ustanowione przez rzymskich cesarzy. Dwanaście ksiąg obejmuje regulacje życia państwowego, spośród których najstarsze pochodzą z czasów cesarza Hadriana. Określone w kodeksie zasady uzupełniają […]

Pięćset lat po śmierci Rafaela zrekonstruowano jego prawdziwą twarz Rafael Santi to jeden z największych artystów włoskiego Renesansu. Jego fresk „Szkoła Ateńska” – z postaciami starożytnych myślicieli Platona i Heraklita mającymi jednak twarze Leonarda da Vinci i Michała Anioła – podziwiają w apartamentach papieskich w Watykanie miliony ludzi. W dziejach spuścizny po tym geniuszu z przełomu XV i XVI […]

Wszyscy cenimy kuchnię śródziemnomorską. Jest smaczna i zdrowa. Jednak nie zawsze taka była. Wyobraźmy sobie, że wykorzystaliśmy wehikuł czasu i trafiamy na kolację do jakiegoś starorzymskiego domu. Ręczę, że byłoby to dla nas doświadczenie niekoniecznie przyjemne! O tym, co jadali starożytni, dowiadujemy się z badań dość… niesmacznych źródeł. Z pozostałości odchodów Już sam sposób jedzenia […]

Naszym czytelnikom nie trzeba przedstawiać tych nazwisk. Joanna Lamparska i Piotr Kałuża właśnie wydali nową ksiażkę poświęconą sekretom podziemi Europy. De facto pod wielkimi miastami istnieją inne, niezbadane i pełne tajemnicy. Błażej Grygiel, Focus.pl: Już samo spojrzenie do spisu treści (aż 18 miejsc) prowadzi do refleksji – wygląda na to, że pod Europą znajduje się […]

Londyn został stolicą rzymskiej Brytanii wskutek… buntu kobiety. Z analiz badaczy z Museum of London Archaeology wynika, że Londyn został stolicą rzymskiej Brytanii z powodu krwawej rewolty wywołanej przez królową plemienia Icenów Boudikę w roku 61. Wcześniej, od podboju Brytanii przez Rzymian w 43 r., funkcję stolicy sprawowało Camulodunum, dzisiejsze Colchester. Boudika, wdowa po królu […]

Wieczne Miasto padło w 455 r. ofi arą pamiętnej napaści Wandalów. To barbarzyńskie plemię przez kilka wieków mieszkało nad Wisłą. Niewykluczone, że dzisiejsi Polacy noszą jego geny. W stolicy państwa cezarów panował chaos. Tysiące mieszkańców biegały po ulicach, szukając najlepszej drogi ucieczki. Wśród krzyków, przekleństw i płaczu ludzie tłoczyli się przed bramami, rozpychali, tratowali. Bezlitośni  […]

Do stworzenia boga posłużył Aleksandrowi z Abonutejchos wąż przybrany w lniane szaty. Dzięki takiej pacynce jego twórca pławił się w luksusie, a kobiety ustawiały się w kolejki, by począć z nim boskie dzieci Rok 1880. Podczas wędrówki po Azji Mniejszej pewien podróżnik znalazł marmurową podstawę pomnika z grecką inskrypcją, która głosiła, że niejaki Miletos, syn […]

Nie wiadomo, czy można ich było uniknąć. Wiadomo, że zostały popełnione. Kumulujące się przez lata, czasem wieki, błędy w polityce wewnętrznej, zagranicznej i gospodarczej sprawiły, że mocarstwa, których potęga wydawała się niezniszczalna, zniknęły na zawsze lub skurczyły się do rozmiarów przeciętnych państw Zgasło światło całego świata – napisał święty Hieronim po otrzymaniu wiadomości o zdobyciu […]

Słowianie to nie kochający pokój rolnicy, jak przedstawia ich romantyczny mit. Szli przez Europę uzbrojeni w topory, miecze, machiny oblężnicze, paląc, rabując i siejąc panikę. Jako naród Słowianie przypominali Gallów, zarówno jeśli chodzi o poziom kultury, jak i temperament – tak barbarzyńców przedstawia bizantyjska X-wieczna kronika cesarza Leona Filozofa. A więc starożytni i wczesnośredniowieczni Słowianie […]

To słowo kojarzy się w wielu kościelnych kręgach jak najgorzej. Niektórzy określają ich wręcz mianem rycerzy Lucyfera. Czy jednak to nie sam Kościół wymyślił i wykreował iluminatów, którzy swą siedzibę urządzili w zamku Świętego Anioła, tuż pod okiem papieża? Czy to możliwe, aby zakon iluminatów, wywodzący się z zamierzchłej przeszłości, przetrwał, w najściślejszej konspiracji, do […]

W połowie I wieku p.n.e. zbrojne bandy przejęły władzę w Rzymie. W dodatku uczyniły to w majestacie prawa W 59 r. p.n.e. obyczaje w republice rzymskiej sięgnęły dna (a raczej bruku). Pewnego dnia konsul Bibulus został napadnięty w drodze na forum. Urzędnik oprócz ran fizycznych musiał leczyć urażoną dumę – ktoś „na jego głowę wywrócił […]

Neron zamiast rządzić wolał deklamować i powozić kwadrygą. A wierszokletą, jak i władcą, był kiepskim Rzym nie miał dotąd takiego cesarza. Swoim strunom głosowym poświęcał więcej czasu niż rzymskim legionom. Zamiast wygłaszać mowy w senacie i planować podboje, śpiewał w teatrze i powoził rydwanem, a w teatrze stawał się matkobójcą Orestesem, czy szalejącym Heraklesem. Miedzianobrody […]

W republice rzymskiej religia i polityka były ściśle powiązane. Tak ściśle, że to kapłani, wpatrując się w niebo (lub częściej wodzowie w kurczaki), decydowali, czy warto zaczynać bitwę W 55 r. p.n.e. – jak co roku – odbywały się wybory pretorów, urzędników sprawujących władzę sądowniczą. Wyborom przewodniczył konsul Pompejusz. Gdy po głosowaniu centurii prerogativa (przydzielano […]

Około 2 tys. lat temu legiony rzymskie pod dowództwem Marcellusa rozpoczęły szturm sycylijskiego miasta Syrakuzy, licząc na szybkie zwycięstwo. Wkrótce jednak Rzymianie zmienili plany— a wszystko z powodu jednego z mieszkańców Syrakuz: starożytnego matematyka, fizyka, genialnego wynalazcy i konstruktora machin wojennych. Był nim Archimedes. Jego geniusz inżynieryjny ujawnił się ze szczególną siłą w tym właśnie […]

Słynne amerykańskie państwo Majów i mało znane afrykańskie królestwo Makurii. Mezopotamia, Egipt faraonów, imperium mongolskie. Te cywilizacyjne kolosy, pozornie stojące na niewzruszonych fundamentach, obróciły się w pył. Dlaczego? W szczytowym okresie swego rozwoju imperium założone przez Czyngis – chana rozciągało się od terenów dzisiejszej Polski, po Półwysep Koreański – 10 tys. km od granicy do […]

Plan porwania i ewentualnego zgładzenia papieża Piusa XII oraz splądrowania Watykanu, uknuty przez Adolfa Hitlera po tym, jak włoski dyktator Benito Mussolini został odsunięty od władzy, istniał naprawdę. Przeciwni planom porwania niemieccy dygnitarze w Rzymie ostrzegli papieża, że albo będzie milczał, albo krytykując politykę Hitlera – przypieczętuje swój los Generał Wolff był wściekły, jak mi […]

Rzymianie kochali i gloryfikowali przemoc. Ale brutalne traktowanie żołnierzy stało się przekleństwem rzymskich legionów Wojna w tamtych czasach wyglądała inaczej niż dziś, gdy razi się anonimowego wroga z dużej odległości. Rzymscy legioniści patrzyli śmierci w twarz z bliska: „Tarcze i włócznie z nieprzyjacielskiego uzbrojenia układali zamiast wału, a trupy nieprzyjaciół zamiast darni. Na koronie tego […]