Słońce jest dla człowieka czymś całkowicie naturalnym. Skoro jest dzień, to oznacza to, że gdzieś na nieboskłonie nad naszymi głowami przesuwa się oślepiająca kula tych samych rozmiarów, co tarcza Księżyca w pełni. Człowiek odruchowo także wie, że na Słońce patrzeć nie może, bowiem może uszkodzić sobie wzrok. Nasze oczy zresztą i tak nie zauważyłyby żadnych […]

Kiedy słyszymy o obserwacjach astronomicznych, natychmiast na myśl przychodzą nam obserwacje bezchmurnego i bezksiężycowego nocnego nieba usianego jaśniejszymi i ciemniejszymi gwiazdami, między którymi wędrują powoli planety Układu Słonecznego. To w sumie zdumiewające, bowiem w ten sposób pomijamy obserwacje jedynej gwiazdy na niebie, która nie jest widoczna z Ziemi jako punkt. To duży błąd, bowiem Słońce […]

Pięć lat oczekiwania i w końcu można powiedzieć: mamy to! Maksimum aktywności słonecznej stało się faktem. Chyba. O tym, że wielkimi krokami zbliżamy się do maksimum aktywności na powierzchni Słońca, piszemy już od jakiegoś czasu. Pierwotnie heliofizycy, czyli astronomowie zajmujący się obserwowaniem Słońca, zakładali, że szczyt aktywności przyjdzie w połowie 2025 roku. Ostatnie wydarzenia na […]

W ostatnim czasie nie ma już tygodnia, w którym media nie informowałyby o aktywności na powierzchni Słońca. Jak nie rozbłyski, to grupy plam słonecznych, albo koronalne wyrzuty masy. Nie ma w tym nic dziwnego, bowiem Słońce przechodzi przez regularne maksimum swojej aktywności w jedenastoletnim cyklu aktywności słonecznej. Taka aktywność to jednak nie lada gratka dla […]

Wielkimi, coraz większymi krokami zbliża się maksimum aktywności na powierzchni Słońca. Można śmiało powiedzieć, że naukowcy tym razem się mylili. Pierwsze przewidywania wskazywały na to, że tym razem maksimum aktywności będzie względnie spokojne i dojdzie do niego w drugiej połowie 2025 roku. W ostatnim roku jednak wiele się zmieniło. Astronomowie ze zdumieniem obserwowali szybki wzrost […]

Fakt, że na powierzchni Słońca doszło do rozbłysku słonecznego, nie powinno w 2024 roku nikogo dziwić. W swoim jedenastoletnim cyklu aktywności, nasza Gwiazda Dzienna znajduje się niemal dokładnie w maksimum aktywności. Jeżeli zatem kiedyś ma na powierzchni Słońca dochodzić do eksplozji, rozbłysków i koronalnych wyrzutów masy, to właśnie teraz powinno być tego najwięcej. Naukowcy obserwujący […]

Najbliższe miesiące będą stanowiły prawdziwą ucztę dla miłośników obserwacji astronomicznych realizowanych za dnia, a nie w nocy. Słońce, jedyna gwiazda, którą możemy obserwować jako tarczę, a nie jako pojedynczy punkt świetlny na niebie, zbliża się bowiem do maksimum swojej aktywności w jedenastoletnim cyklu aktywności słonecznej. Najnowsze nagrania powierzchni Słońca wyraźnie pokazują, że obiekt, który rozświetla […]

Słońce to jedyna gwiazda, jaką z Ziemi jesteśmy w stanie oglądać inaczej niż jako pojedynczy punkt na niebie. Mimo tej bliskości Słońce wciąż skrywa przed nami wiele tajemnic. Jedna z największych znajduje się nie tyle w samym Słońcu, ile w jego bezpośrednim otoczeniu. Możliwe jednak, że naukowcy właśnie znaleźli jej rozwiązanie. Słońce należy do kategorii […]

Ludzie mają tendencję do spoglądania w niebo jedynie w nocy. To nocne, rozgwieżdżone niebo zachwyca człowieka od zarania dziejów. Tymczasem najbliższa gwiazda i jedyna, która nie jest widoczna tylko jako punkt na niebie i odpowiada za światło dzienne, jest przez nas całkowicie pomijana. Choć na co dzień wydaje nam się, że Słońce zawsze jest takie […]

Dostrzeżenie na nocnym niebie spadającej gwiazdy zawsze zapada na jakiś czas w pamięć. U jednych wywołuje ekscytację, drugich prowokuje do tego, żeby pomyśleć szybko jakieś życzenie, a jeszcze innych bawi, bo jakby nie patrzeć w większości przypadków tego typu mamy do czynienia jedynie z ziarenkiem kosmicznego piasku, które po długim locie w przestrzeni kosmicznej natrafiło […]

W sierpniu 2018 roku z Przylądka Canaveral na Florydzie na szczycie rakiety Delta IV Heavy w swoją misję wystartowała amerykańska sonda kosmiczna Parker Solar Probe. Zgodnie z planem sonda miała zbliżyć się do słońca na tyle, aby wlecieć w jego koronę i na miejscu zbadać zachowanie znajdujących się tam pól magnetycznych, a tym samym zrozumieć […]

Jedną z największych tajemnic dotyczących Słońca jest pochodzenie niezwykle wysokiej temperatury w jego koronie, górnej warstwie atmosfery słonecznej. Podczas gdy na powierzchni Słońca panuje temperatura rzędu 6000 stopni Celsjusza, to już w koronie rośnie ona do dwóch milionów stopni Celsjusza. To zupełnie tak jak gdyby temperatura rosła wraz z oddalaniem się od ogniska. Heliofizycy od […]

Kiedy ktoś ci mówi, że jakiś obiekt jest wielkości Ziemi to wiesz, że mowa o czymś naprawdę gigantycznym, przynajmniej w skali, z którą mamy do czynienia na co dzień. Wystarczy sobie uświadomić, że Księżyc, Merkury, Pluton czy Mars są obiektami wielokrotnie mniejszymi od naszej planety. Wśród planet skalistych Układu Słonecznego to właśnie Ziemia jest największa, […]

Uruchomiony w 2020 roku Teleskop Słoneczny im. Daniela K. Inouye to zaraz największy i najsilniejszy teleskop służący do obserwacji naszej gwiazdy, jaki kiedykolwiek zbudowano na powierzchni Ziemi. Choć nie jest to teleskop kosmiczny, to potrafi dostarczyć wprost zdumiewająco szczegółowych zdjęć ognistej kuli. Naukowcy właśnie opublikowali fascynujący nowy zestaw zdjęć z tego teleskopu. Choć Słońce jest […]

W końcu, po długich miesiącach zimy nastały pierwsze wiosenne, słoneczne dni. Wzrost temperatury powietrza i jaśniejsze słońce to coś, na co czekaliśmy od dawna. Nie ma jednak w tym niczego nietypowego. Taka jest naturalna kolej rzeczy. Naukowcy jednak, którzy na co dzień zajmują się badaniem Słońca, wiedzą doskonale, że to tylko pozory. Choć Słońce jest […]

Obserwacje astronomiczne kojarzą się z ludźmi przyklejonymi do okulara dużego teleskopu przez dłuższą część nocy. W ten sposób jednak zapominamy o astronomach i miłośnikach astronomii, których interesują obserwacje najbliższej nam gwiazdy, czyli Słońca. Ta całkiem spora grupa obserwatorów nieba, prowadzi swoje obserwacje za dnia, wszak tylko wtedy interesujący ich obiekt znajduje się na niebie. Oglądanie […]

Jak zbudowane jest Słońce? Jak gorąco może być w jego środku? Jak długo jeszcze będzie ono świecić i w co dokładnie zamieni się w odległej przyszłości? O naszej najbliższej gwieździe wiemy już stosunkowo wiele, chociaż nigdy zapewne nie uda się nam na nią polecieć. Poznajmy tajemnice wnętrza Słońca i odkryjmy, jaki czeka los cały Układ […]

Wydawałoby się, że nic nas nie zachwyci, jeśli chodzi o zdjęcia tarczy słonecznej. Nic bardziej mylnego – to nie jest tylko jednolite złote koło, które świeci nam każdego dnia. NASA opublikowała bardzo nietypową fotografię naszej gwiazdy – przypomina ona na nim uśmiechniętą twarz. Niewiele czasem potrzeba, aby dzień stał się lepszy. Uśmiech drugiego człowieka potrafi […]

Nie wszystkie obiekty astronomiczne da się obserwować przez każdy teleskop. Największy problem jest ze Słońcem – wystarczy krótka chwila, kiedy urządzenie skierujemy w jego stronę, a zostanie ono doszczętnie zniszczone. Jednakże teraz już nie mamy takich problemów. Narodowego Obserwatorium Słoneczne (NSO) na Hawajach oficjalnie pokazało pierwsze w historii zdjęcia chromosfery Słońca w niespotykanej dotąd jakości. […]

Zmierzająca na spotkanie Słońca sonda kosmiczna Solar Orbiter przeleciała przez warkocz komety Leonard. Pozwoliło to naukowcom zebrać cenne dla nauki dane. Wystrzelona prawie dwa lata temu sonda Solar Orbiter zmierza w kierunku najbliższego do tej pory spotkania ze Słońcem. Dojdzie do tego już w marcu. Sonda badająca Słońce weszła w ogon komety Pod koniec ubiegłego […]

Ziemia nieustannie wymienia materię z otaczającym ją Układem Słonecznym. Z jednej strony zyskuje masę dzięki bombardującym ją meteorytom. Z drugiej – gazy z atmosfery uciekają w przestrzeń kosmiczną. Naukowiec zdradza, jaki jest bilans tych zmian i co to oznacza dla nas, ludzi Przyjmuje się, że Ziemia – podobnie jak wszystkie inne planety – powstała w […]

Po raz pierwszy – i prawdopodobnie jedyny – w czasie trwającej od 80 tys. lat międzygwiezdnej podróży kometa Leonard (C/2021 A1) przeleciała w pobliżu Ziemi. Jej przelot udało się uchwycić dwóm satelitom NASA. Kometa Leonard, znana również jako C/2021 A1, po raz pierwszy została zaobserwowana 3 stycznia 2021 roku. Swoją nazwę wzięła od nazwiska astronoma, […]

Niezwykłe właściwości dwutlenku wanadu pozwoliły badaczom stworzyć powłokę, która odbija promieniowanie cieplne, gdy zbytnio się nagrzeje. Gdy powłoka się schłodzi, zaczyna pochłaniać ciepło. Niezwykłą właściwość dwutlenku wanadu odkryto już wiele lat temu. Jego cienka warstwa pochłania https://www.focus.pl/artykul/czy-czlowiek-moze-oslepnac-od-swiatla-podczerwonego-ktorego-nie-widzi – na przykład ze https://www.focus.pl/artykul/nowe-ustalenia-swiatlo-sloneczne-dezaktywuje-koronawirusa-8-razy-szybciej-niz-sadzo – tylko poniżej pewnej temperatury. Powyżej niej – zaczyna je odbijać. Granicą, poniżej […]

Odkryta właśnie nowa planeta pozasłoneczna ma połowę masy Ziemi, a z budowy przypomina Merkurego. Znaleziono ją zaledwie 31 lat świetlnych od nas. W magazynie „Science” badacze z Niemieckiego Instytutu Badań Planetarnych przy Niemieckiej Agencji Kosmicznej (DLR) donoszą o odkryciu nowej egzoplanety. Ponieważ okrąża gwiazdę skatalogowaną jako GJ 376, automatycznie otrzymała oznaczenie GJ 376 b (litera […]