Mniej więcej raz na dobę astronomowie obserwują na niebie niezwykle krótki, trwający zazwyczaj zaledwie kilka milisekund rozbłysk promieniowania gamma. Takie rozbłyski są najjaśniejszymi źródłami promieniowania elektromagnetycznego w całym wszechświecie. Nic zatem dziwnego, że od dawna przykuwają uwagę astronomów. Nie trzeba tutaj dodawać, że tak naprawdę wciąż nie znamy wszystkich mechanizmów powstawania takich rozbłysków. Astronomowie z […]

Australijska Agencja Kosmiczna nie jest instytucją, która za często pojawia się w mediach, jeżeli w ogóle kiedykolwiek. Tym razem jednak informacja przekazana przez jej przedstawicieli obiegła media na całym świecie. Na australijskiej plaży znaleziono najprawdopodobniej fragment rakiety. Informacja o nietypowym znalezisku pojawiła się w poniedziałek na Twitterze agencji kosmicznej. Zdjęciu towarzyszył opis, według którego fragment […]

Z pozorów Jowisz jest tylko jedną z ośmiu planet Układu Słonecznego. Kiedy jednak się mu dokładniej przyjrzeć, to można stwierdzić, że tak naprawdę jest jedynym zawodnikiem w swojej kategorii. Nie chodzi bynajmniej tylko o rozmiary i masę planety, ale także o jej fascynujące pole magnetyczne. Opisując Jowisza, trzeba zacząć od jego masy, aby właściwie go […]

W 2017 roku po raz pierwszy w historii naukowcy obserwujący nocne niebo dostrzegli w Układzie Słonecznym obiekt, którego prędkość wskazywała, że przyleciał do nas z przestrzeni międzygwiezdnej, minął Słońce i właśnie ponownie kieruje się w przestrzeń międzygwiezdną. Oumuamua, bo taką nadaną jej nazwę, stała się pierwszą znaną ludzkości planetoidą międzygwiezdną, która przybyła do nas z […]

W grudniu 2020 roku niemal dokładnie po sześciu latach od startu zakończyła się misja sondy kosmicznej Hayabusa 2. Wtedy to w atmosferę Ziemi weszła specjalna kapsuła zawierająca próbki gruntu pobrane w lipcu 2019 roku z powierzchni niewielkiej, zaledwie półkilometrowej planetoidy Ryugu. Od tego czasu próbki gruntu bezustannie są analizowane przez naukowców w laboratoriach. W najnowszym […]

Choć na pierwszy rzut oka wydaje się, że nie sposób pomylić gwiazdy z planetą, to w rzeczywistości granica między tymi dwiema kategoriami obiektów skrajnie od siebie różnych jest znacznie bardziej płynna. Między najmniejszymi gwiazdami a największymi znanymi planetami znajduje się kategoria brązowych karłów zwanych inaczej nieudanymi gwiazdami. To tutaj mamy obiekty, które dzięki wystarczająco wysokiej […]

Wyobraź sobie najbardziej absurdalną podróż kosmicznej skały wybitej z powierzchni swojej planety wskutek kosmicznej kolizji. Nawet jeżeli masz dużą wyobraźnię, to nie przebijesz historii skały znalezionej na pustyni w Maroku. Kiedy widzimy na niebie spadającą gwiazdę, wiemy, że oto w ziemską atmosferę wpadł skalny okruch kosmiczny, który przez tysiące, a często przez miliony lat przemierzały […]

Amerykańskie Siły Kosmiczne planują zbudować nową konstelację satelitów. Nazwana na cześć tajemniczych i nigdy niewytłumaczonych świetlnych obiektów wielokrotnie obserwowanych przez pilotów i marynarzy w czasie II Wojny Światowej konstelacja “Foo Fighter” miałaby z orbity okołoziemskiej wykrywać, śledzić, a w końcu wspomagać przechwytywanie pocisków hipersonicznych. Opublikowana przez Amerykanów specyfikacja programu mówi o ośmiu satelitach, które miałyby […]

Jeżeli mówimy o obiekcie kosmicznym z ramionami spiralnie od niego odchodzącymi, natychmiast do głowy przychodzą galaktyki. Jakby nie patrzeć galaktyki spiralne stanowią jeden z podstawowych rodzajów galaktyk. Taką galaktyką jest nasza własna Droga Mleczna, jak i najbliższa masywna galaktyka, czyli M31. Jak się jednak okazuje, nie tylko te wielkie zbiorowiska gwiazd mogą mieć ramiona spiralne. […]

Miłośnicy wulkanów mają powody do radości. W regionie Fagradalsfjall w południowo-zachodniej Islandii obudził się wulkan. W poniedziałek 10 lipca w wyniku erupcji powstała długa na 2,5 kilometra szczelina w Ziemi, z której do dzisiaj tryska i powoli wylewa się lawa. Ze względu na nachylenie terenu owa lawa wydostająca się z wnętrza ziemi spływa w kierunku […]

Jak w kinie od zawsze przedstawiane są duchy? W znacznej większości produkcji duch wyglądem zazwyczaj przypomina normalnego człowieka. Jedyną jego cechą wyróżniającą jest przezroczystość. Tak samo można myśleć o kosmicznych duchach. Obiekty tego typu właśnie zbadał zespół astronomów z Wielkiej Brytanii i Hongkongu. Okazało się, że niezależnie skąd pochodzą, to w centrum galaktyki mają jedną […]

W lipcu 2023 roku mija dokładnie rok od momentu, w którym najnowsze flagowe obserwatorium kosmiczne NASA — Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba — rozpoczęło pracę naukową w punkcie oddalonym na stałe o 1,5 miliona kilometrów od Ziemi. Po wielu latach opóźnień i licznych przekroczeniach budżetu teleskop kosmiczny wystartował w przestrzeń kosmiczną pod koniec 2021 roku, gdzie […]

Od ponad dwóch lat po powierzchni Marsa jeździ kolejny, piąty już amerykański łazik marsjański Perseverance. Przemierzając dno krateru Jezero łazik zbiera próbki gruntu, które być może kiedyś trafią na Ziemię, oraz poszukuje wszelkich śladów przeszłego lub obecnego życia na powierzchni Czerwonej Planety. Zważając na to, że łazik aktualnie przemierza miejsce, w którym dawna marsjańska rzeka […]

Wyobraźcie sobie planetoidę, zwykły kosmiczny okruch. Teraz wyobraźcie sobie fascynującą, wściekłą gwiazdę neutronową, będącą pozostałością po masywnej gwieździe, która eksplodowała jako supernowa. A teraz wyobraźcie sobie, że ten pierwszy zderza się z tym drugim. Do tego, że w atmosferę ziemską wpadają mniejsze i większe skały kosmiczne, wszyscy jesteśmy przyzwyczajeni. Od czasu do czasu nawet wychodzimy […]

Jeżeli myślisz, że postępujące w coraz szybszym tempie niekorzystne zmiany klimatyczne i wzrost temperatur dotyczą jedynie atmosfery Ziemi oraz wody w morzach i oceanach, to naukowcy już biegną uświadomić cię, że się mylisz. Właśnie pojawiły się dowody na to, że jest jeszcze jeden aspekt zmian klimatycznych, którego dotychczas nikt nie uwzględniał. Wyższe temperatury atmosfery to […]

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba nie przestaje zaskakiwać. Odkąd trafił na orbitę półtora roku temu, bezustannie pracuje, przełączając się jedynie z obserwowania najodleglejszych zakątków wszechświata, przez badanie gwiazd w sąsiednich galaktykach, po obserwowanie zmian klimatycznych w chmurach gazowych olbrzymów Układu Słonecznego. Można powiedzieć, że pomimo skupiania się na obserwacjach w zakresie podczerwonym, teleskop zdaje się być […]

Wszechświat bezustannie zaskakuje astronomów różnorodnością obiektów kosmicznych, jakie można w nim znaleźć. Jeszcze trzy dekady temu astronomowie nie wiedzieli, czy poza Układem Słonecznym, w otoczeniu innych gwiazd także znajdują się planety, czy też nie. Rzeczywistość przeszła nasze najśmielsze oczekiwania. Nie tylko odkryliśmy, że planety powszechnie występują wokół gwiazd, ale także dowiedzieliśmy się, że rodzajów planet […]

Gdyby spojrzeć na wszechświat w największej skali, to nie zobaczymy ani pojedynczych gwiazd, ani nawet galaktyk. Zobaczymy natomiast trójwymiarową sieć. Włókna tej sieci to tak naprawdę strumienie materii, w których znajdziemy gromady i supergromady galaktyk, obłoki gazu i skupiska ciemnej materii. Między tymi włóknami natomiast dostrzeżemy gigantyczne pustki, które — warto zaznaczyć — nie są […]

Poszukując życia we wszechświecie, naukowcy szukają planet podobnych do Ziemi. Szukamy zatem planet skalistych, krążących w takiej odległości od gwiazdy, w jakiej możliwe jest istnienie na powierzchni planety wody w stanie ciekłym. Mówiąc inaczej, szukamy planety krążącej w ekosferze gwiazdy. Astronomowie z Cornell University postanowili zbadać, co się dzieje na wewnętrznej granicy takiej ekosfery. Przedział […]

Kiedy w 2019 roku przedstawiciele międzynarodowego zespołu astronomów z wielką pompą przedstawiali pierwsze w historii zdjęcie otoczenia czarnej dziury wykonane za pomocą Teleskopu Horyzontu Zdarzeń, świat mógł po raz pierwszy przyjrzeć się najbardziej fascynującym obiektom we wszechświecie. Jakby nie patrzeć zrozumienie tożsamości czarnych dziur wymyka się ludzkiemu poznaniu. Jednocześnie podczas tej samej konferencji dowiedzieliśmy się, […]

Gdybyśmy byli w stanie obejrzeć wszechświat w największej skali, zobaczylibyśmy, że materia widzialna rozkłada się w nim wzdłuż włókien gigantycznej pajęczyny. Owe włókna o długości kilkuset milionów lat świetlnych każde utkane są z gromad i supergromad galaktyk, a między włóknami znajdują się gigantyczne pustki, w których materii widzialnej praktycznie nie ma. Astronomowie właśnie dostrzegli w […]

Odkrywanie ewolucji gwiazd nie jest prostym zadaniem. Nawet największe gwiazdy, a tym samym najkrócej żyjące potrzebują co najmniej kilku milionów lat, aby przejść od narodzin do śmierci. To zdecydowanie za długo, aby naukowcy mogli zaobserwować młodą gwiazdę i monitorować ją aż do jej naturalnej śmierci. O mniejszych i żyjących miliardy lat gwiazdach tym bardziej nie […]

Kiedy w 2020 roku naukowcy z Uniwersytetu w Cardiff ogłosili odkrycie w chmurach Wenus fosfin, z dnia na dzień Wenus stała się najciekawszą planetą Układu Słonecznego. Badacze wskazali, że fosfiny zbyt długo nie przetrwałyby w tym środowisku, a więc muszą być aktywnie produkowane, najprawdopodobniej przez mikroorganizmy unoszące się w chmurach drugiej planety od Słońca. Nic […]

O komputerach kwantowych słyszymy od lat. Z jednej strony naukowcy co chwilę donoszą o kolejnych osiągnięciach w tej dziedzinie, ale wciąż nie możemy doczekać się jakiegoś prawdziwego przełomu, który zawładnąłby świadomością nie tylko wąskiego grona naukowców, ale i całej populacji. Naukowcy z Uniwersytetu Maryland przekonują, że ich nowe osiągnięcie może w końcu umożliwić projektowanie komputerów, […]