Laboratoria na całym świecie od lat próbują okiełznać potencjał ciekłych metali, ale dopiero teraz udało się zajrzeć w ich najgłębsze tajemnice. Co się dzieje, gdy w wysokich temperaturach spotykają się pierwiastki metaliczne i związki organiczne? Odpowiedź może zmienić oblicze współczesnej inżynierii materiałowej. Zespół z Northeastern University opracował metodę pozwalającą obserwować reakcje chemiczne wewnątrz płynnych metali. […]

Przez wieki fale olbrzymie były jedynie legendami opowiadanymi przez marynarzy – opowieściami o gigantycznych ścianach wody, które pojawiały się znikąd i znikały równie szybko. Te 20-metrowe kolosy, które potrafią zniszczyć największe statki, długo uchodziły za morskie mity. Dziś wiemy już, że są jak najbardziej realne. Międzzynarodowy zespół naukowców właśnie odkrył, że te oceaniczne giganty wcale […]

Lodowce odsłaniają swoje tajemnice w sposób, jakiego nikt się nie spodziewał. Podczas gdy świat obserwuje niepokojące tempo topnienia pokryw lodowych, z głębin lodu wyłaniają się ludzkie historie zamrożone w czasie. To paradoksalny efekt zmian klimatycznych: natura oddaje to, co niegdyś pochłonęła. I trzeba przyznać, że okoliczności, w jakich się to dzieje, są wyjątkowo uderzające. Pakistan. […]

Choć na co dzień tego nie widzimy, wysoko nad naszymi głowami trwa zdumiewająca wędrówka. Miliardy mikroskopijnych cząstek – aerozoli – przemierzają glob, niesione przez prądy atmosferyczne. Mogą pokonywać tysiące kilometrów na przestrzeni dni lub tygodni, przemieszczając się z kontynentu na kontynent, przez oceany i nad górami. Ta cicha, ale potężna migracja wpływa na pogodę, jakość […]

Oceany wciąż skrywają przed nami wiele tajemnic, a najnowsze odkrycia naukowe przypominają, jak niewiele wiemy o wodnym królestwie naszej planety. Okazuje się, że procesy zachodzące dziś w północnym Atlantyku mogą rzutować na pogodę w Europie dopiero za dziesięć lat. To fascynujące spostrzeżenie zmienia nasze rozumienie globalnych powiązań klimatycznych. Badacze dotarli do mechanizmu, który łączy zmiany […]

Platforma oceaniczna FLIP (Floating Instrument Platform) znajdująca się na Oceanie Spokojnym posłużyła naukowcom do zidentyfikowania niespodziewanego fenomenu. Wykorzystując specjalistyczny laser, działający tam badacze zarejestrowali występowanie dwóch rywalizujących ze sobą mechanizmów. Nowe narzędzie w rękach badaczy oceanów i atmosfery Dokonany w badaniach postęp odegra kluczową rolę w ustalaniu, jak atmosfera i ocean dzielą ciepło, gazy i […]

Przez sześć dekad naukowcy głowili się, jak odtworzyć w laboratorium tajemniczy diament znaleziony w kosmicznych skałach. Ten niezwykły materiał, teoretycznie znacznie twardszy od klasycznych diamentów, pozostawał w sferze domysłów – zbyt zanieczyszczony i kruchy, by rzetelnie zbadać jego właściwości. Dopiero teraz, po 60 latach badań, pojawił się przełom, który może zmienić oblicze materiałoznawstwa. Chińscy naukowcy […]

Przez dziesięciolecia chemicy mieli ograniczony zestaw narzędzi do sterowania reakcjami. Aby osiągnąć wyznaczony cel, podgrzewali próbki, dodawali katalizatory lub zmieniali ciśnienie. Teraz zespół z Uniwersytetu w Rochester twierdzi, że odkrył zupełnie nową ścieżkę. Czy to oznacza rewolucję w laboratoriach? Członkowie zespołu badawczego odpowiedzialni za publikację zamieszczoną w Journal of the American Chemical Society są pewni […]

Głęboko pod powierzchnią, w niedostępnych dla człowieka warstwach naszej planety, rozgrywa się geologiczny proces o fundamentalnym znaczeniu. Badacze z Uniwersytetu Poczdamskiego ujawnili nieoczekiwaną rolę pospolitego minerału, który decyduje o losach wody wędrującej w głąb ziemskiego globu. To odkrycie może zmienić postrzeganie cyklu hydrologicznego Ziemi. Minerał zwany oliwinem, czyli klucz do poszukiwań ukrytego oceanu Klucz do […]

Choć nie sposób ich zobaczyć gołym okiem, odpowiadają za zdrowie gleby, wzrost roślin i zatrzymywanie miliardów ton węgla. Grzyby mikoryzowe, podziemne filary życia na Ziemi, właśnie doczekały się swojej pierwszej globalnej mapy różnorodności. I jedno jest pewne: nie doceniamy ich roli ani nie chronimy miejsc, w których są najbardziej zagrożone. Naukowcy ze stowarzyszenia SPUN (Society […]

Plazma wciąż skrywa przed nami wiele tajemnic. Choć to najpowszechniejszy stan materii we wszechświecie, jej laboratoryjne okiełznanie pozostaje wyzwaniem. Właśnie dlatego doniesienia z Korei Południowej wzbudzają tak duże zainteresowanie. Naukowcy z Narodowego Uniwersytetu w Seulu dokonali czegoś, co może zmienić nasze rozumienie plazmy. Podczas eksperymentów na sferycznym urządzeniu toroidalnym znanym jako VEST udało im się […]

Pluton od lat spędza sen z powiek naukowcom. Ten niezwykły pierwiastek zachowuje się odwrotnie niż większość materiałów – zamiast rozszerzać pod wpływem ciepła, zmniejsza swoje rozmiary. Ta anomalia od dziesięcioleci pozostawała niewyjaśnioną zagadką, choć pluton jest całkiem nieźle zbadany ze względu na jego kluczowe znaczenie dla technologii jądrowych. Dopiero teraz badaczom udało się znaleźć przekonujące […]

Od dziesięcioleci fizyka kwantowa przypominała eksperymenty w kosmicznej zamrażarce. Badacze musieli tworzyć ekstremalne warunki bliskie zeru absolutnemu, żeby obserwować zjawiska kwantowe w obiektach większych niż pojedyncze atomy. Ten żelazny paradygmat właśnie został podważony, a konsekwencje mogą być dalekosiężne. Co dokładnie udało się osiągnąć naukowcom? Wbrew dotychczasowym ograniczeniom, zespół z Uniwersytetu Technicznego w Wiedniu i Politechniki […]

Matematyczne środowisko naukowe żyje ostatnio niecodziennym wydarzeniem. Kiedy świat spodziewał się rozwiązania, które nadejdzie ze strony doświadczonych profesorów, kluczowego problemu w dziedzinie matematyki podjęła się nastolatka ucząca się w domu na odległej wyspie. Główną bohaterką tej historii jest Hannah Cairo, siedemnastoletnia mieszkanka Bahamów, która postawiła na głowie dziedzinę analizy harmonicznej. Jej praca, opublikowana w lutym […]

Czy mikroskopijne organizmy mogą pomóc nam rozwiązać jeden z największych klimatycznych dylematów? Norwescy naukowcy przekonują, że ich najnowsze odkrycie otwiera nieoczekiwane możliwości w walce z emisjami. Tak przynajmniej sugerują przedstawiciele Norweskiego Instytutu Badań nad Biogospodarką (NIBIO), którzy opracowali metodę zmieniającą podejście do gazów cieplarnianych. Zamiast postrzegać je wyłącznie jako problem, tamtejsi inżynierowie proponują wykorzystanie ich […]

W Polsce rzadko zdarza się, że kierowca potrąci dzika albo sarnę. Są miejsca na świecie, w których pod kołami samochodów giną zwierzęta objęte ścisłą ochroną, a zderzenie z nimi jest tragiczne dla ludzi. W Australii to poważny problem i pojawiło się właśnie ciekawe rozwiązanie. W australijskim Queensland nie należą do rzadkości sceny jak z horroru. […]

Coś niepokojącego dzieje się w rzekach na całym świecie. Najnowsze badania ujawniły zaskakujący mechanizm, który może wymusić rewizję tego, jak naukowcy rozumieją globalny obieg węgla. Okazuje się, że woda płynąca w korytach rzek przyczynia się do uwalniania do atmosfery znacznie większych ilości zmagazynowanego dwutlenku węgla niż dotąd przypuszczano. To z kolei stawia pod znakiem zapytania […]

Pioruny to jedno z najbardziej fascynujących zjawisk, jakie możemy obserwować w ziemskiej atmosferze. Te potężne wyładowania elektryczne rozświetlają niebo z energią, która w ułamku sekundy rozgrzewa powietrze do temperatur przewyższających powierzchnię Słońca. Choć obserwujemy je od zarania dziejów, wciąż skrywają wiele tajemnic. Jedną z najbardziej intrygujących zagadek pozostawało występowanie przy piorunach promieniowania gamma, które zwykle […]

Od lat słyszymy o rewolucyjnym potencjale komputerów kwantowych, lecz ich praktyczne wykorzystanie wciąż pozostaje przede wszystkim obiektem dywagacji. Główną przeszkodą pozostaje zadziwiająca delikatność podstawowych jednostek wykorzystywanych w obliczeniach, czyli kubitów. Wrażliwe na najmniejsze zakłócenia środowiskowe, błyskawicznie tracą swoje właściwości, co uniemożliwia wykonywanie złożonych operacji. Naukowcy od dziesięcioleci głowią się nad rozwiązaniem tej fundamentalnej niedogodności. Przełom […]

Papryczki chili, habanero, jalapeño… to tylko kilku popularnych przedstawicieli szalenie różnorodnej rodziny pikantnych papryk. Można je kochać, można nienawidzić, ale jedno jest pewne: warto je jeść. Pomagają chronić serce, zapobiegać nowotworom, a nawet schudnąć. Jest tylko jeden problem: jedzenie ostrych papryczek boli. Negatywne skutki można odczuwać nawet kilka dni. To dzięki zawartości kapsaicyny – związku […]

Złoto od wieków zachwyca swoją niezwykłą trwałością i chemiczną obojętnością. Tym większe zdumienie wzbudza doniesienie, że ten szlachetny metal – w zupełnie wyjątkowych okolicznościach – utworzył zaskakujący związek. Coś, co jeszcze do niedawna wydawało się niemożliwe. Sprawa jest tym bardziej szokująca, iż członkowie międzynarodowego zespołu wcale nie zamierzali tworzyć wodorku złota. Ich celem było badanie […]

Gdańsk mierzy się z poważnym wyzwaniem: utrzymane czystości na swoich plażach. Tereny rekreacyjne nad Zatoką Gdańską stanowią pokaźną część miasta i są odwiedzane przez turystów i mieszkańców miasta przez cały rok. W poszukiwaniu nowych rozwiązań miasto postawiło na technologiczną nowinkę, która może zrewolucjonizować walkę z plażowymi śmieciami. Na plaży Stogi pojawił się niezwykły pomocnik – […]

Głęboko pod powierzchnią lądów i oceanów, w świecie pozbawionym światła słonecznego, rozgrywa się jedna z największych zagadek biologicznych naszej planety. Jak mikroskopijne organizmy potrafią przetrwać w tych ekstremalnych warunkach, gdzie tradycyjne źródła energii wydają się niedostępne? Odpowiedź może kryć się w samych procesach kształtujących Ziemię. Badacze z Instytutu Geochemii w Guangzhou dokonali zaskakującego odkrycia. Ich […]

Od 12 sierpnia 2025 roku w woj. podkarpackim zacznie działalność nowy rezerwat przyrody – Przełom Strwiąża. Celem ochrony jest przede wszystkim wyjątkowa na skalę kraju rzeka Strwiąż. Wody z niej docierają aż do Morza Czarnego. W sercu Gór Sanocko-Turczańskich, gdzie krajobraz zdaje się zapominać o upływie czasu, powstał nowy obszar chroniony. Formalne uroczystości miały miejsce […]