Cukrzyca typu 2 dotyka coraz więcej osób na świecie. Dane z ponad 200 krajów wskazują, że wskaźniki zachorowań u nastolatków i młodych dorosłych znacznie wzrosły w latach 1990-2019, a może być jeszcze gorzej. Cukrzyca typu 2 najbardziej dotyka kraje o niskim i średnim indeksie socjodemograficznym, który jest uważany za miarę rozwoju społecznego i gospodarczego. Zagrożone […]

Gry planszowe to nie tylko świetny pomysł na spędzanie wolnego czasu, ale prawdziwa gimnastyka dla umysłu. Są przydatne dla naszego mózgu – i to w każdym wieku. Gry planszowe poleca się jako prewencję zaburzeń pamięci oraz chorób neurodegeneracyjnych. Gry planszowe to jeden z najlepszych pomysłów na rodzinne spędzanie wolnego czasu, zwłaszcza zimą. Domowa rozgrywka z […]

Poranna kłótnia w domu wydaje się być najlepszym przepisem na fatalny nastrój podczas dnia w pracy. Badania naukowców wskazują jednak na coś innego. Okazuje się, że ciężki poranek nie musi oznaczać, że w pracy będziemy mniej skorzy do pomocy – wręcz przeciwnie. Kluczowym jest to, jak będziemy pomagać. Na łamach Journal of Applied Psychology pojawiły […]

Dla jednych kołdry obciążeniowe okazują się wybawieniem, podczas gdy inni doszukują się w nich przede wszystkim skoku na kasę nieświadomych klientów. Jak jest jednak w rzeczywistości?  Odpowiedzi na to pytanie postanowili udzielić naukowcy stojący za publikacją, która trafiła na łamy Journal of Sleep Research. Kluczowym wnioskiem płynącym z ich badań jest to, że kołdry obciążeniowe […]

Dokonano przełomu w walce z chłoniakiem mózgu. Testy potwierdziły, że immunoterapia CAR-T skutecznie zwalcza zmiany nowotworowe – to może być wielkie osiągnięcie onkologii. Chłoniak mózgu jest niezwykle rzadki i stanowi przykład chłoniaków ośrodkowego układu nerwowego (OUN). Może występować jako zmiana pierwotna (pierwotny chłoniak mózgu) lub zmiana wtórna będąca przerzutem do mózgu z innych narządów. Guzowi […]

Łzawiące oczy i katar? To mogą być konsekwencje zmian klimatu. Najnowsze badania pokazują, jak pyłki alergenne zmieniają swój rozkład w odpowiedzi na globalne ocieplenie. Globalne ocieplenie wpływa na rozprzestrzenianie pyłków alergennych na świecie. Zespół uczonych z Uniwersytetu Rutgersa postanowił sprawdzić, jak zmienia się rozmieszczenie pyłków dębu i ambrozji, dwóch najpowszechniejszych w Stanach Zjednoczonych. Wyniki badań […]

Czy smartwatch może wykryć zawał serca? Nowoczesne technologie pomagają dbać o zdrowie i… ratować życie. Pierwszego smartwatcha świat ujrzał prawdopodobnie na nadgarstku detektywa Dicka Tracy’ego w 1946 r., ale na funkcjonalnego Apple Watcha trzeba było poczekać blisko 70 lat dłużej. Od tego momentu minęło już sporo czasu, a inteligentne zegarki ugruntowały swoją pozycję w świecie […]

W 1983 roku powstał raport wykonany na zlecenie CIA. Dokument, nazwany Analysis and Assessment of the Gateway Process, odnosił się do możliwości ludzkiego umysłu. Podstawowym założeniem raportu było przekonanie się, czy nasza świadomość jest w stanie przekroczyć przestrzeń i czas. Był to rzecz jasna jeden z elementów powiązanych z eksperymentami nad hipnozą czy kontrolowaniem umysłów. […]

Trendy żywieniowe wciąż się zmieniają, a obecnie jednym z największych problemów wydaje się plaga otyłości. Naukowcy postanowili natomiast zbadać, co stoi za naszymi preferencjami kulinarnymi. W tym celu przeanalizowali dane z UK Biobank, pochodzące od niemal 500 tysięcy Brytyjczyków. Uczestnicy eksperymentu mieli też odpowiedzieć na zestaw pytań dotyczących 139 pokarmów. Za sprawą kwestionariusza mieli oni […]

Daniel Munro z Uniwersytetu w Toronto zajmuje się badaniami poświęconymi teoriom spiskowym. Jak przyznaje, do wyjaśnienia tej kwestii należy przede wszystkim zrozumieć istnienie granic między fantazją a rzeczywistością. Mogłoby się to wydawać oczywiste: skoro jesteśmy zwolennikami jakieś teorii spiskowej, to z pewnością wierzymy w jej założenia. W innym wypadku nie spędzalibyśmy długich godzin na czytaniu […]

Siddhartha Mukherjee trafnie napisał w swoim słynnym dziele, że rak to cesarz wszech chorób. Ma wiele twarzy, zabija w zróżnicowany sposób i nie ma litości. Na wiele rodzajów nowotworów mamy skuteczne terapie, ale większość wciąż pozostaje nieuleczalna. Które nowotwory są najgroźniejsze? Wszystkie nowotwory są paskudne, ale niektóre zabijają szybciej i są oporniejsze na leczenie. Diagnozie […]

W naszym kraju rośnie liczba rozwodów, a z szacunków wynika, że 1/3 takich związków nigdy nie przetrwa. Ale czy można wskazać na konkretny okres, w którym ryzyko zdrady będzie najwyższe? Oczywiście niedochowanie wierności partnerowi bądź partnerce nie musi być bezpośrednią przyczyną zakończenia związku. Jest to jednak jeden z kilku najczęściej wymienianych powodów, wśród których znajdziemy […]

Zbieranie grzybów i jazda na nartach to całkiem kuszące opcje w kontekście nadejścia sezonu jesienno-zimowego, ale są też pewne wady. Jedną z nich jest bez wątpienia podwyższone ryzyko pojawienia się tzw. depresji sezonowej. Określana również mianem sezonowego zaburzenia afektywnego (ang. seasonal affective disorder) daje objawy, które mogą być nieco mylące. Możemy bowiem mieć całkiem udany […]

Stwierdzenie, że pieniądze szczęścia nie dają jest zazwyczaj krytykowane i raczej mało kto uznaje je za zgodne z rzeczywistością. Mimo to naukowcy postanowili przekonać się, czy jest w nim choć trochę prawdy. Aby to zrobić przeprowadzili badania , których wyniki trafiły niedawno na łamy PNAS. W eksperymencie wzięło udział 200 osób z siedmiu różnych krajów. […]

Okazuje się, że wiązanie cech psychopatycznych z niezbyt imponującym wzrostem to coś więcej niż tylko ludowa mądrość.  Badaniami w tej sprawie zajęła się Monika Kozłowska z Uniwersytetu Wrocławskiego, która podsumowuje skłonność niskich osób do psychopatii jednym zdaniem: kiedy ludzie nie mogą być potężni pod względem fizycznym, mogą osiągnąć to samo w sferze psychicznej. Innymi słowy, […]

Odra jest globalnym zagrożeniem. WHO ostrzega, że w niebezpieczeństwie może być nawet 40 milionów dzieci na całym świecie. Czy można coś z tym zrobić? Od początku pandemii COVID-19 obserwujemy globalny spadek szczepień przeciwko odrze. Nie powinno tak być, zwłaszcza, że osoby zaszczepione bez problemu radzą sobie z wirusem, gdy wniknie do organizmu. Według danych WHO, […]

Nawet jeśli poszczególne słowa nie są identyczne (czy nawet podobne) leksykalnie, gdy zestawimy ze sobą kilka języków, to okazuje się, że w kontekście dźwiękowym przekleństwa są do siebie bardzo zbliżone. Tak przynajmniej twierdzą autorzy publikacji zamieszczonej na łamach Psychonomic Bulletin & Review. Podstawą badań okazuje się założenie, że przekleństwa zawierają dźwięki ułatwiające wyrażanie emocji, choć […]

Cukrzyca dotyka nawet 440 milionów ludzi na całym świecie. Chociaż diety o niskiej zawartości węglowodanów są zalecane osobom chorującym na cukrzycę, do tej pory niewiele było dowodów potwierdzających ich faktyczne obniżanie poziomu glukozy we krwi. Aż do teraz. Zespół uczonych z Tulane University przeprowadził badania, które sugerują, że dieta niskowęglowodanowa pomaga osobom z nieleczoną cukrzycą, […]

Mózgi nastolatków znacznie się postarzały – winny jest stres związany z pandemią COVID-19. Do tej pory podobne zmiany neurologiczne obserwowano tylko w przypadku dzieci doświadczających poważnych przeciwności losu. Zespół uczonych z Uniwersytetu Stanforda wykazał, że czynniki stresogenne związane z pandemią fizycznie zmieniły mózgi nastolatków. Organy te wydają się o kilka lat starsze niż mózgi rówieśników […]

Ukryte powiązania między poszczególnymi chorobami u tych samych osób są trudne do wychwycenia przez wielu lekarzy. Zjawisko znane jako wielochorobowość postępuje wraz z wiekiem, a w kolejnych dekadach będzie pod tym względem jeszcze gorzej. Czy da się z tym walczyć? Wielochorobowość to zjawisko występowania kilku (co najmniej dwóch) chorób jednocześnie u jednej osoby. Dotyczy zwykle […]

Papierosy przyczyniają się do rozwoju aż 56 różnych chorób – tak wynika z dużego badania przeprowadzonego w Chinach. Jak można się spodziewać, na liście znalazło się kilka rodzajów nowotworów, a także choroby dotykające innych organów – od mózgu, przez trzustkę, po oczy. Palenie tytoniu stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego na całym świecie, zwłaszcza w […]

Zapalenie mózgu anty-NMDAR, rzadka choroba autoimmunologiczna, wyleczona u 5-letniej dziewczynki. Pomogła wiara lekarzy w sukces i wymiana… osocza krwi. Rokowania dla dziecka były fatalne. Lekarze załamywali ręce i sugerowali rodzicom, by oczekiwali najgorszego. Szanse na przeżycie dziewczynki określano jako marginalne. A jednak się udało, dzięki staraniom specjalistów z Uniwersytetu Rutgersa w Nowym Jorku. Szczegóły opisano […]

Nie jest tajemnicą, że przynajmniej po części nasza osobowość stanowi pokłosie doświadczeń, które miały miejsce w dzieciństwie – nawet jeśli wydaje się, że ich nie pamiętamy. Naukowcy postanowili zbadać, jak lęki z dzieciństwa rzutują na ewentualne traumy występujące w okresie dojrzewania, a nawet dorosłości. Za ustaleniami w tej sprawie stoją przedstawiciele Univeristy of Texas at […]

Depresja to poważny problem, który dotyka nawet co czwartego Polaka. Będzie jeszcze gorzej – depresja wkrótce może nawet stać się dominującym zaburzeniem społecznym na świecie. Mamy epidemię depresji, do której przyczyniła się pandemia, wojna w Ukrainie i sytuacja ekonomiczna w Polsce. Będzie jeszcze gorzej. Dr Jacek Koprowicz, kierownik Przychodni Zdrowia Psychicznego w Centralnym Szpitalu MSWiA […]