Pierwowzór Zagłoby nazywał się Rudolf Korwin-Piotrowski i wcale nie był szlachcicem z czasów sarmackiej Rzeczypospolitej, lecz… imigrantem, znajomym Sienkiewicza! Dla Amerykanów to po prostu Thchee Captain, a dla Indian – Big Ralph. Walczył z Rosjanami w powstaniu listopadowym, potykał się z piratami z Missisipi i wreszcie zmagał się z Indianami w Luizjanie. Do gimnazjum chodził […]

Tylko wydaje się nam, że wiemy, gdzie dokładnie rozgrywa się akcja „Nie-Boskiej komedii”, „Procesu” czy „Dżumy”. W istocie dzieją się one „nigdzie i wszędzie”, dzięki czemu są uniwersalne. Niekiedy tak się zdarza, że pisarze świadomie uciekają od konkretnych ram czasoprzestrzennych. I nie idzie mi tu o li­teraturę SF i fantasy. Nie mam też na myśli […]

Znacie takie lektury jak „Łapacz w zbożu” czy „Chorobliwe kwiaty”? Nie, bo dosłowne tłumaczenie wydawało się zbyt niedoskonałe lub traciło siłę oryginału… Wśród koneserów literatury pięknej od dawna funkcjo­nuje przeświadczenie, że prawdziwy kunszt sztuki słowa jest dostępny jedynie w języku oryginału. A każde tłumaczenie to nie przekład, lecz coś w rodzaju – czasami mniej, a […]

Laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 2021 został pisarz z Zanzibaru Abdulrazak Gurnah. Uhonorowano go za „bezkompromisowe i współczujące zgłębianie skutków kolonializmu oraz losu uchodźcy w przepaści między kulturami i kontynentami”, jak napisano w krótkim uzasadnieniu nagrody. Abdulrazak Gurnah urodził się w 1948 roku i dorastał na wyspie Zanzibar na Oceanie Indyjskim, ale pod […]

O miejsce fantastyki naukowej w świecie po rewolucji technologicznej pytamy Michała Cetnarowskiego, redaktora, autora powieści i opowiadań science-fiction. Łukasz Załuski: W XXI wieku pomysły, które narodziły się w głowie Stanisława Lema – jak tablety, ebooki czy Google – stają się rzeczywistością. Skąd więc ta niekończąca się popularność fantastyki naukowej? Michał Cetnarowski: Czy niekończąca się – […]

Mija sto lat od urodzin wielkiego pisarza science fiction i futurologa Stanisława Lema. Jego wizje przyszłości spełniają się na naszych oczach, a przewidziany przez niego rozwój technologii odzwierciedla dziś nie tylko życie codzienne, ale i to, o czym pisał najczęściej – sposób eksploracji kosmosu i funkcjonowanie człowieka (i nie tylko) w przestrzeni kosmicznej. https://www.focus.pl/artykul/nareszcie-powstanie-gra-na-podstawie-prozy-lema-190530041711 pozostawił […]

Występują w powieściach Jane Austen, klasycznych angielskich kryminałach i bijących wszelkie rekordy popularności serialach telewizyjnych. Zbudowane w stylu elżbietańskim, palladiańskim, neoklasycystycznym… Angielskie wiejskie rezydencje kryją niejedną tajemnicę. Lipiec 1961 roku. Nad basenem w Cliveden House w hrabstwie Berkshire bawią się goście Williama „Billy’ego” Astora, przedstawiciela jednej z najbogatszych i najbardziej wpływowych amerykańskich rodzin. Astorowie od […]

To wielki dzień dla polskiej literatury. Olga Tokarczuk została laureatką literackiego Nobla za rok 2018. Drugim tegorocznym laureatem został Peter Handke Tokarczuk odbierze ubiegłoroczną nagrodę, gdy jej wręczenie nie odbyło się z powodu skandalu obyczajowego, w który był zamieszany jeden z członków akademii.​ 2018: Olga Tokarczuk  BREAKING NEWS: The Nobel Prize in Literature for 2018 […]

Po Andrzeju Sapkowskim kolejny polski pisarz zostanie przeniesiony do cyberprzestrzeni. Poza radością można zadać jedynie pytanie: „dlaczego tak późno?” Jaka będzie gra na podstawie Lema? Jak na razie twórcy pozostają enigmatyczni. “Będzie to gra przygoda FPP. Na żadne inne zadane pytanie nie udzielamy w tym momencie odpowiedzi” – to komentarz ze studia Starward Industries na […]

Trudno powiedzieć dlaczego tak często wielkiej sztuce towarzyszą środki psychoaktywne. Jedno jest pewne – te nazwiska nie ograniczały się w swoich psychodelicznych podróżach! Na samym początku zaznaczamy – poniższa lista nie jest zachętą do eksperymentowania z substancjami psychoaktywnymi. To, że w niej wymienieni pisarze stworzyli wybitne dzieła niekoniecznie jest wynikiem tego co zażywali. Jeżeli spodziewacie […]

Z Håkanem Nesserem, szwedzkim pisarzem, rozmawiamy o warsztacie autora, nawiązaniach do Polski i modzie na skandynawskie kryminały.   Łukasz Załuski: To twój pierwszy raz w Warszawie? Håkan Nesser: Nie, byłem już tu kilka razy. Zazwyczaj trafiam jednak od razu do studia telewizyjnego i nie mam okazji poznać miasta. Ł.Z.: Przez wiele lat mieszkałeś w Uppsali? […]

Alternatywne historie pisane przez fanów znanych powieści coraz częściej zamiast do szuflady trafiają na listy bestsellerów. Ostatnia antologia opowiadań w świecie Wiedźmina – “Szpony i kły”, złożona z opowiadań konkursowych to doskonały przykład. Ale są lepsze! Najlepszym zdecydowanie jest… „50 twarzy Greya” napisane jako fanfik „Zmierzchu”! Tessa, wychowana przez matkę idealna uczennica i córka, przyjeżdża na […]

Zmarnowałaś mi 780 sekund życia – przywitał mnie Piotr Pogon w kawiarni na warszawskiej Starówce. Spóźniłam się trzynaście minut. Pierwszy raz rozmawiałam z nim w 2012 roku. Dostałam zlecenie z redakcji „National Geographic Traveler” na wywiad z człowiekiem bez płuca, który ukończył Ironmana – morderczy triathlon (4 kilometry pływania, 180 kilometrów jazdy na rowerze i […]

Czy Adam Mickiewicz zaszyfrował pod symbolem „czterdzieści i cztery” – oznaczającym „wskrzesiciela narodu” – siebie samego? A może przepowiadał… chińską inwazję na Europę? W „Widzeniu księdza Piotra” (scena piąta „Dziadów części III”) Mickiewicz zarysowuje ideę odrodzenia Polski po zaborach. To właśnie ta słynna scena, w której poeta pisze o Polsce jako o „Chrystusie narodów”. Opis jest oczywiście metaforyczny. Utrata […]

Kim był Antoni Chrost? Komunistą? Awanturnikiem? Ubekiem? Ideowcem? Zdrajcą? Bohaterem? Ernest Hemingway stworzył Roberta Jordana – główną postać bestsellerowej powieści „Komu bije dzwon” – na podobieństwo polskiego ochotnika. Z tego, co pan mówi, wynika, że „Komu bije dzwon” jest w pewnym stopniu historią pana przeżyć?– No, tak mówią ludzie! Wszyscy mówią. I prawdopodobnie on miał mówić nawet brygadzie […]

W XIV w. mazowiecki książę Siemowit III z zazdrości udusił swoją piękną żonę. Tę dramatyczną historię wykorzystał potem sam… William Shakespeare. Najważniejszą częścią zrekonstruowanego zamku w Rawie Mazowieckiej jest ośmioboczna wieża. To tam rozegrała się tragedia żony księcia Siemowita. Siemowit III (1320-1381), bez któ­rego nie powstałaby Szekspirowska „Zimowa opowieść”, uznawany był za jednego z najwy­bitniejszych […]

Nie da się pojąć Judyma Stafena Żeromskiego, nie zrozumiawszy śmierci jego mentora inżyniera Korzeckiego. A to sensacyjnie zmienia sens całej powieści! Tomasz Judym, bohater powieści Stefana Żeromskiego „Lu­dzie bezdomni”, budzi politowanie współczesnych czytelników. A także szyderstwo. Jest bowiem tak nierzeczywisty, niereali­styczny. To społecznik skłonny do rezygnacji z własnych docho­dów, byle tylko pomagać chorym, których nie […]

Uczniowie ostatniej klasy szkoły podstawowej częściej czytają w wolnym czasie niż gimnazjaliści. Ale zainteresowania mają podobne – najczęściej wybierają fantastykę, w której bohaterami są osoby w ich wieku. Instytut Badań Edukacyjnych zbadał, jak wygląda czytelnicza rzeczywistość 12- i 15-letnich uczniów. Uczniowie odpowiadali na pytania m.in. o to czy czytają książki, jakie to pozycje i które z […]

Wielowarstwowa filmowa podróż przez życie i wiersze Krzysztofa Kamila Baczyńskiego – legendarnego poety i żołnierza. W roli tytułowej wystąpił Mateusz Kościukiewicz. Film na DVD trafi do sprzedaży 26 lipca! „Baczyński” to film poetycko-biograficzny, który wymyka się znanemu dotychczas podziałowi na gatunki, kanonowi postrzegania dzieł filmowych. Zagadkowy i wieloznaczny jak poezja i życie Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. […]

Dlaczego Marek Hłasko został ogłoszony wielkim objawieniem polskiej literatury? Czy dlatego, że pisał znacznie odważniej niż inni pisarze? A może sprawiła to otaczająca zmarłego przed 40 laty twórcę atmosfera nieustającego skandalu obyczajowego? Zobaczyłem go pierwszy raz jesienią 1955 r. Byłem uczniem liceum i z marnymi wierszykami (kto w młodości nie napisał wiersza, ten na starość […]