W kwietniu na orbicie wokół Księżyca doszło do spotkania dwóch sond kosmicznych, które z orbity fotografują i badają powierzchnię naszego jedynego naturalnego satelity. To chyba najlepszy dowód na to, że przestrzeń wokół Księżyca staje się domeną szeroko pojętej eksploracji. To rodzi nadzieję na to, że bliskie są już czasy, w których na powierzchni Księżyca będą […]

Gdybyśmy spojrzeli na Drogę Mleczną od góry, w centrum znajdziemy zgrubienie centralne z supermasywną czarną dziurą SgrA*. Otaczający ją dysk gwiazd, pyłu i gazu ma promień 50 000. W połowie odległości od środka do zewnętrznej krawędzi, w odległości od około 27 000 lat świetlnych od centrum znajduje się Układ Słoneczny i wszyscy astronomowie, jacy kiedykolwiek […]

Kiedy na przestrzeni lat i dekad spoglądamy w nocne niebo niezależnie od tego, jakie zmiany zachodzą na powierzchni Ziemi możemy być pewni, że na nocnym niebie znajdziemy zawsze te same niezmienne kształty. Można nawet ulec złudzeniu, że położenie gwiazd na niebie jest stałe. Wielki Wóz wygląda wszak zawsze tak samo, Orion co zimę wraca na […]

Supernowe są potężnymi eksplozjami, do których dochodzi pod koniec życia masywnej gwiazdy. Kiedy w 2014 roku astronomowie z Uniwersytetu Minnesoty odkryli supernową na jednym ze zdjęć wykonanych za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a nie mogli się spodziewać, jak dużo informacji nie tylko o gwieździe, ale także o wszechświecie nam ona przyniesie. Analizując to zdjęcie naukowcy zauważyli, […]

Nie jest to pierwszy raz, kiedy lądowniki czy łaziki marsjańskie odkrywają na powierzchni Czerwonej Planety, na której przecież nigdy nie stanął żaden człowiek, coś, co zupełnie tam nie pasuje. Wszak skoro nie było tam ludzi, to skąd wzięła się tam łyżeczka do herbaty? Teraz na dodatek łazik Curiosity znalazł na Marsie książkę. Ewidentnie ktoś kiedyś […]

Mars jest absolutnie najbardziej kuszącą planetą w Układzie Słonecznym poza Ziemią. Zarówno naukowcy jak i miłośnicy eksploracji przestrzeni kosmicznej ze szczególnym uwielbieniem pod setek lat spoglądają w kierunku Marsa. To tam wszak mieli mieszkać ludzie, którzy według teorii z XIX wieku mieli być konstruktorami gigantycznymi kanałów irygacyjnych dostarczających wodę z czap polarnych, aż do równika. […]

Planety skaliste Układu Słonecznego mają łatwo w jednej kwestii. Bezsprzecznie wiadomo ile mają księżyców: Merkury i Wenus nie mają ani jednego, Ziemia ma jeden i to całkiem pokaźny i okazjonalnie jakiś kwazi-księżyc, który zaplącze się w okolicach punktów libracyjnych układu Słońce, Ziemia, i w końcu Mars ma dwa, aczkolwiek niewielkie i nieprzesadnie ciekawe. Za częścią […]

Od ponad roku społeczność astronomów wraz z opinią publiczną niemal bezustannie zachwycają się zdjęciami głębokiego kosmosu przesyłanymi na Ziemię z pokładu Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba. Nic w tym dziwnego, wszak JWST za pomocą swojego 6,5-metrowego zwierciadła i zdolności obserwacji przestrzeni kosmicznej w zakresie podczerwieni obserwuje miejsca, których ludzkość nigdy wcześniej nie była w stanie dojrzeć. […]

Jeżeli kiedykolwiek znajdziemy na Marsie ślady przeszłego lub obecnego życia, musimy uważnie sprawdzić, czy na pewno nie jest to życie „za bardzo” podobne do naszego. Znajdowane na powierzchni Ziemi meteoryty marsjańskie wskazują, że obie planety od czasu do czasu wymieniają się materiałem skalnym. Czasami coś z Marsa przyleci na Ziemię, czasami coś z Ziemi przyleci […]

Codziennie w atmosferę Ziemi wchodzi około czterdziestu ton kamieni z kosmosu. Niby jest to dużo, ale raczej nie mamy się czego bać. W ten budżet wliczają się liczne ziarna pyłu, które możemy dostrzec na chwilę po wejściu w atmosferę jako meteory i od czasu do czasu jakieś większe meteoroidy, z których większość nawet nie dociera […]

Biometria jest coraz częściej stosowana do potwierdzania transakcji i tożsamości, najlepiej w formule dwuetapowej, czyli najpierw weryfikowana jest forma i nośnik płatności, a następnie sam płacący, np. poprzez zeskanowanie tęczówki oka, podanie PIN-u lub hasła. Przeprowadzone testy pokazują, iż ta kiedyś futurystyczna technologia staje się już codziennością.  Płatność przy pomocy biometrii twarzy jest coraz powszechniej […]

Słońce i krążące wokół niego planety powstały około 4,6 miliarda lat temu. Na przestrzeni swojej historii większość z tych obiektów stopniowo ewoluowała do stanu obecnego. Wiele danych wskazuje, że miliardy lat temu Mars był dużo bardziej przyjazny dla życia niż obecnie. Atmosfera otaczająca planetę była gęstsza, jądro we wnętrzu planety generowało pole magnetyczne chroniące ją […]

Dwieście siedemdziesiąt sześć dni. Tyle właśnie spędził na orbicie okołoziemskiej chiński bezzałogowy samolot kosmiczny. Tak samo jak w przypadku amerykańskiego samolotu X-37B, tak i tu nie wiadomo nic o misji realizowanej przez urządzenie. Warto tutaj pamiętać, że X-37B ma na swoim koncie znacznie dłuższe misje orbitalne. Ta zakończona w ubiegłym roku trwał ponad dwa i […]

Kiedy trzy dekady temu astronomowie odkrywali pierwsze planety krążące wokół innych gwiazd, ze zdumieniem stwierdzali, że odkrywają nie takie planety, jakich się spodziewali. Dotychczas bowiem było wiadomo, że w pobliżu gwiazdy znajdujemy układy skaliste, a znacznie dalej od nich znajdujemy gazowe olbrzymy. Tymczasem w bezpośrednim otoczeniu innych gwiazd zaczęliśmy odkrywać gazowe olbrzymy, których według ówczesnej […]

Łodzie podwodne, czy lodołamacze o napędzie atomowym nie stanowią niczego nowego. Pierwsze jednostki tego typu weszły do służby już w połowie lat pięćdziesiątych XX wieku i obecnie wykorzystywane są w marynarce wojennej największych mocarstw na świecie. Jednostki tego typu pływają pod banderą Rosji, Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Francji, Indii oraz Chin. Czyżbyśmy jednak znajdowali się […]

Gwiazdy podobne do Słońca mogą żyć od dziesięciu do dwunastu miliardów lat. Siłą rzeczy, nie jesteśmy w stanie zobaczyć jak młoda gwiazda tego typu powstaje, ewoluuje i umiera. Zajęłoby to zdecydowanie za dużo czasu. Z tego też powodu astronomowie obserwują setki tysięcy podobnych gwiazd na różnych etapach ewolucji i pieczołowicie składają typowy cykl życia gwiazd […]

Jeszcze przed końcem obecnie trwającej dekady na powierzchni Księżyca wylądują ludzie. Co więcej, wszystko wskazuje na to, że wylądują tam przedstawiciele świata Zachodu i Dalekiego Wschodu. I jedni i drudzy planują długofalową załogową eksplorację naszego jedynego naturalnego satelity. W obu przypadkach mówi się nie tylko o wyprawach na Księżyc, ale także na tworzeniu tam baz, […]

Pod koniec 2022 roku na orbitę okołoziemską poleciał satelita MTG-I1. Mało kto o nim słyszał, bowiem, o ile wszyscy z chęcią obserwują starty sond kosmicznych zmierzających do innych planet, czy chociaż do Księżyca, o tyle satelity, których głównym zadaniem ma być obserwowanie Ziemi jakoś szczególnie nikogo przed telewizory i monitory nie przyciągają. Nie ma w […]

Pierścienie Saturna to absolutnie unikalna formacja w Układzie Słonecznym. Owszem, Jowisz, Uran, czy nawet planeta karłowata Quaoar też posiadają swoje pierścienie, ale nie da się ich nawet porównać z fascynującym i rozległym układem pierścieni otaczającym Saturna, gazowego olbrzyma krążącego w odległości 1,5 mld km od Słońca. Choć obecnie wyglądają one na bardzo uporządkowaną formację, naukowcy […]

Uran i Neptun, dwa lodowe olbrzymy krążące na zewnętrznych rubieżach Układu Słonecznego to niesamowicie zaniedbane, choć fascynujące planety. Każda z nich została przez ludzkość odwiedzona tylko raz i to w ramach misji jednej sondy – Voyagera 2. Czas najwyższy, aby w kierunku przynajmniej jednej z tych dwóch planet poleciała jakaś nowa sonda. Okazuje się, że […]

Wśród dotychczas odkrytych planet pozasłonecznych, tj. planet krążących wokół gwiazd innych niż Słońce, jest wiele planet, które nie mają swoich odpowiedników w Układzie Słonecznym. O ile na tzw. gorących jowiszach czy minineptunach nikt życia poszukiwać i tak nie ma zamiaru, to już superziemie (planety skaliste większe i masywniejsze od Ziemi), czy też egzoplanety pokryte globalnym […]

Droga Mleczna, galaktyka, w której się sami znajdujemy widoczna jest jak na dłoni podczas ciemnej, bezksiężycowej nocy kiedy to przez sam środek nieba przechodzi delikatna jasna smuga, która w okularach lornetki czy teleskopu okazuje się składać z tysięcy gwiazd. Znajdując się wewnątrz galaktyki, niestety nie możemy zobaczyć, jak wygląda ona z zewnątrz, tak samo jak […]

Im dłużej i dokładniej astronomowie obserwują otaczającą nas przestrzeń kosmiczną, tym więcej fascynujących zdarzeń udaje się zaobserwować. Jeszcze niedawno dostrzeżenie gwiazdy rozszarpywanej przez czarną dziurę wydawało się nierealne. Teraz naukowcy obserwują jedno takie zdarzenie za drugim. Teraz udało się zaobserwować jak dotąd najbliższe tego typu zdarzenie. Oczywiście, ze względu na odległość do rozerwania gwiazdy przez […]

Kiedy mieszkaniec Ziemi, planety o średnicy niespełna 13 000 km po raz pierwszy poznaje rozmiary Słońca – średnica rzędu 1,4 miliona kilometrów – zaczyna rozumieć, z jakim kolosem ma na co dzień do czynienia. Jakkolwiek by nie porównywać Słońca do Ziemi, to jesteśmy tylko nic nieznaczącym pyłkiem krążącym wokół gigantycznej kuli plazmy. Każdy rozbłysk, każde […]