Praca archeologów w 2025 roku zdecydowanie różni się od tego, jak wyglądała ona jeszcze sto czy dwieście lat temu. Naukowcy dysponują bowiem szeregiem zaawansowanych technologii, takich jak LiDAR. Dzięki niej mogą badać trudno dostępne obszary, identyfikując struktury ukryte pod warstwami roślinności bądź gruntu. Stosując tę strategię względem stanowiska archeologicznego Anaem Omot, odnaleźli coś niespodziewanego.  Obszar […]

Morze Śródziemne jest nie tylko rozległe i głębokie, ale przy okazji od tysięcy lat stanowiło centrum żeglugi dla rozwijającej się ludzkiej cywilizacji. W związku z tym w głębinach tego zbiornika znajduje się ogromna liczba wraków. Jeden z takowych spoczywał na największej głębokości, na jakiej udało się dokonać identyfikacji zatopionego statku w tej części świata. Przełomowy […]

W dobie rosnącego zainteresowania eksploracją oceanów nie powinno dziwić, że Chiny intensywnie pracują nad zajrzeniem, jak najgłębiej się da, aż do wnętrza Ziemi. Właśnie poznaliśmy efekty tych prac. Statek Meng Xiang – według zapewnień ma potencjał, by zrewolucjonizować nasze rozumienie budowy wnętrza Ziemi. Jak informują jego twórcy, może on wwiercić się na głębokość nawet 11 […]

Epoka kamienia była wyjątkowo rozległa i bogata w wydarzenia, które ostatecznie doprowadziły do dominacji naszego gatunku na Ziemi. Okazuje się, że właśnie w tym okresie mogły powstać obiekty, które budzą pewne skojarzenia z mityczną Atlantydą. Najciekawszy w całej sprawie jest fakt, iż ich pozostałości znaleziono na terenie Bałtyku.  Dokładniej rzecz ujmując, chodzi o zachodnią część […]

Chińska agencja kosmiczna intensyfikuje swoje działania w zakresie eksploracji głębokiego kosmosu. Pod koniec maja rozpoczęła się nowa ambitna misja Tianwen-2, której celem jest nie tylko zebranie próbek z jednej z najbardziej intrygujących planetoid bliskich Ziemi, ale również dalszy lot ku komecie w pasie głównym. Chińska Narodowa Agencja Kosmiczna (CNSA) poinformowała kilka dni po starcie, że […]

Choć wiele tajemnic Wszechświata wciąż pozostaje poza naszym zasięgiem, naukowcy zajmujący się fizyką jądrową nie ustają w próbach ich zgłębienia. Jednym z jej najbardziej ambitnych celów jest poznanie granic trwałości materii — sytuacji, w których jądra atomowe przestają istnieć. Okazuje się jednak, że i tutaj nas wiele może zaskoczyć. Najnowsze doniesienia z Chin zdają się […]

Na pierwszy rzut oka trudno byłoby powiązać aktywność wulkaniczną z rosnącą tendencją do powstawania kryształków lodu w ziemskich chmurach. Autorzy najnowszych badań, opartych na obserwacjach satelitarnych, mają odmienne zdanie w tym temacie. Rola wulkanów w funkcjonowaniu naszej planety nie powinna nikogo dziwić. Emitują ogromne ilości gazów pokroju dwutlenku węgla i dwutlenku siarki, co nierzadko ma […]

Galeon znany jako San José wzbudza masę emocji i to nie tylko ze względów historycznych. Bo choć archeolodzy są zainteresowani tym wrakiem przede wszystkim za sprawą jego bogatej przeszłości, to istnieje też masa chętnych na to, co hiszpański statek przewoził przed kilkoma wiekami. Jego podróż zakończyła się jednak przedwcześnie, ponieważ w 1708 roku doszło do […]

Czarne dziury od dekad pozostają jednymi z najbardziej fascynujących i tajemniczych obiektów we Wszechświecie. Choć nie emitują światła, a ich grawitacja pochłania wszystko, co się do nich zbliży, to dzięki coraz bardziej zaawansowanym narzędziom naukowcy są w stanie badać ich otoczenie i właściwości. Przełomowe odkrycia dokonane przez międzynarodowy zespół astronomów z wykorzystaniem sztucznej inteligencji otwierają […]

Krater Darvaza, znany jako „Wrota Piekieł”, to jedno z najbardziej niezwykłych i zarazem niebezpiecznych miejsc na świecie, położone na pustyni Kara-kum w Turkmenistanie. Ma około 70 metrów średnicy i 30 metrów głębokości, a jego wnętrze od ponad 50 lat nieprzerwanie płonie, tworząc spektakularny widok — płomienie sięgają nawet 15 metrów wysokości, a temperatura wewnątrz krateru […]

Uproszczona historia narodzin życia na Ziemi jest dość powszechnie znana, ale różnego rodzaju niuanse w tym zakresie stanowią wielkie wyzwanie nawet dla największych ekspertów. Ci ostatni po raz kolejny przekonali się o skali wyzwania po tym, jak przeprowadzili badania poświęcone pewnej szkockiej skamieniałości. Została ona odnaleziona na terenie kamieniołomu East Kirkton, a datowanie odkrytych warstw […]

Rzeka Wear na wysokości angielskiego hrabstwa Durham skrywała pewien wyjątkowo intrygujący obiekt. Kiedy archeologom udało się go wydobyć, zapoczątkowało to wieloletnią zagadkę, na rozwikłanie której musieliśmy czekać od 1983 roku. Po kilkudziesięciu latach badań naukowcy wreszcie udzielili odpowiedzi na pytanie o to, co odnaleźli nurkowie eksplorujący głębiny Wear przed dekadami. Ważną poszlakę w prowadzonym śledztwie […]

Przez dekady Księżyc był przede wszystkim celem misji badawczych i symbolem ludzkiej obecności w kosmosie. W ostatnich latach jednak coraz więcej wskazuje na to, że może odegrać znacznie ważniejszą rolę, tj. może stać się źródłem niezwykle cennych surowców. Nowe badania sugerują, że jego powierzchnia skrywa bogactwa, które mogą na zawsze zmienić sposób, w jaki myślimy […]

Wszechświat, choć pełen gwiazd, galaktyk i tajemniczych zjawisk, w większości składa się z… pustki. To właśnie te ogromne, niemal zupełnie puste przestrzenie — kosmiczne pustki — stanowią największy element kosmicznej układanki. Choć na pierwszy rzut oka wydają się nieistotne, to właśnie w nich ujawniają się najgłębsze i najbardziej enigmatyczne siły wszechświata. Na pierwszy rzut oka […]

Pasma górskie czy rozległe obszary pozbawione jakiegokolwiek lądu mogłyby stanowić niemożliwą do pokonania przeszkodę. Ale kiedy to samo dotyczy z pozoru łatwego do przebycia dystansu, to sprawy przybierają wyjątkowo zagadkowy obrót. Możemy się o tym przekonać obserwując pewną niewidzialną barierę oddzielającą Azję i Australię.  Przynajmniej w kontekście gatunkowym, ponieważ tamtejsze królestwa zwierząt wyraźnie się od […]

Oczywistym jest, że na początkach naszej państwowości świat był zdecydowanie słabiej zglobalizowany, niż ma to miejsce obecnie. Ale czy ówczesne ludy żyły w izolacji? Z pewnością nie. Z tego względu warto zwrócić uwagę na ustalenia polskich badaczy, którzy postanowili udzielić odpowiedzi na pytanie o to, skąd dokładnie wzięli się Piastowie. Rezultaty przeprowadzonych badań okazały się […]

Bozon Z, jedna z kluczowych cząstek Modelu Standardowego, od dekad pozostaje obiektem intensywnych badań fizyków cząstek. Choć jego istnienie potwierdzono już w latach 80., najnowszy precyzyjny pomiar jego masy, przeprowadzony przez eksperyment LHCb w CERN, pokazuje, że nawet dobrze znane cząstki mogą dostarczać nowych informacji o fundamentalnych prawach rządzących Wszechświatem. Korzystając z Eksperyment LHCb w […]

Nie przenosi chorób, ale spędza sen z powiek – dosłownie. Nowe badania genetyczne dowodzą, że pluskwa domowa jest najstarszym znanym pasożytem człowieka. I towarzyszy nam już od ponad 60 tysięcy lat, niezmiennie żerując na naszej krwi – od jaskiń po nowoczesne apartamentowce. Choć insekty, takie jak komary czy pchły od wieków wpisują się w definicję […]

Wśród najbardziej ekstremalnych i tajemniczych zjawisk we Wszechświecie znajduje się zderzenie dwóch niezwykle egzotycznych obiektów: gwiazdy neutronowej i czarnej dziury. Choć obie te struktury stanowią końcowe etapy życia masywnych gwiazd, to dopiero od niedawna naukowcy zaczynają rozumieć, co dzieje się w ostatnich chwilach, gdy jedna z nich zostaje pochłonięta przez drugą. Najnowsze symulacje komputerowe w […]

Kręgi w zbożu, kręgi na powierzchni oceanu. Można byłoby pomyśleć, że czeka nas inwazja kosmitów. Nieprzypadkowo sprawą zajęli się naukowcy związani z SETI, czyli instytutem, którego celem jest poszukiwanie dowodów na istnienie pozaziemskich form życia. Współpracując z przedstawicielami Uniwersytetu Kalifornijskiego w Davis, skoncentrowali się na tym, co można zaobserwować w różnych częściach świata. Teraz wiemy, […]

W toku wykopalisk prowadzonych na Bliskim Wschodzie udało się odnaleźć kamienne kręgi, których pochodzenie jest wyjątkowo odległe. Naukowcy są przekonani, że dzięki zorganizowanym badaniom mogą odtworzyć realia towarzyszące twórcom tych struktur.  Ich datowanie sięga około 7000 lat wstecz, a przedstawiciele Uniwersytetu Stanowego Ohio piszą o szczegółach swojej działalności na łamach PLOS One. Jednym z kluczowych […]

Król Midas był władcą Frygii i bohaterem licznych opowieści, w których przedstawiano go jako człowieka zdolnego do zamiany w złoto wszystkiego, czego tylko dotknie. W poznawaniu sekretów tej postaci pomagają wykopaliska archeologiczne, które w najnowszym wydaniu doprowadziły do identyfikacji pewnego grobowca. Nie był on jednak przeznaczony dla samego Midasa, lecz jednego z jego bliskich. Datowanie […]

Brzmi jak science fiction, ale to już rzeczywistość – niemieccy badacze jako pierwsi na świecie wykorzystali technologię CRISPR/Cas9 do modyfikacji genomu pająka. Efekt? Czerwona, świecąca nić, która może zrewolucjonizować materiały przyszłości – od medycyny regeneracyjnej po biodegradowalne implanty. Technologia CRISPR/Cas9 od ponad dekady przekształca świat biologii molekularnej, umożliwiając precyzyjne edycje genomu u roślin, zwierząt, a […]

Jednym z najbardziej fascynujących aspektów misji realizowanych przez sondy kosmiczne jest fakt, że zbierane za ich pomocą dane obserwacyjne i pomiarowe skrywają w sobie tak duży ogrom informacji, że nawet dekady po zakończeniu rzeczywistej misji naukowcy wciąż mogą w nich odkrywać zupełnie nowe informacje o badanych ciałach niebieskich. Doskonałym przykładem takiej misji jest amerykańska misja […]