Mewy, które same straciły dzieci, zabijają potomstwo sąsiadów. Owce kanadyjskie poniżają pokonanych rywali. A słonie podrzucają konkurencji pasożyty do wodopojów. Złośliwość to nie tylko cecha ludzi! Prawdziwa złośliwość często występuje w społeczeństwach ludzkich, bez wątpienia dlatego, że pilnie strzeżemy naszej linii krwi, a nasza inteligencja wystarcza, by spleść intrygę. Istoty ludzkie są wyjątkowe, jeśli chodzi […]

Jeśli ktoś chce napić się grzanego wina w lokalu pod stryczkiem – niech jedzie na Dolny Śląsk. W Złotnikach Lubańskich koło zamku Czocha znajduje się kawiarenka w przebudowanej kamiennej szubienicy Według legendy o Jadwidze, małżonce XIII-wiecznego księcia śląskiego Henryka Brodatego, pewien biedak ukradł sąsiadowi kawałek wieprzowiny. Ponieważ za ten czyn książę skazał złodzieja na powieszenie, […]

Co roku mordują setki tysięcy zwierząt, zatykają kanalizację, kumulują toksyczne chemikalia, być może atakują nawet nasze ciała. Oto nowy wróg publiczny numer jeden – plastikowe torby na zakupy. Właśnie wybuchła wojna przeciwko nim! „Czasami jest tyle piękna na świecie, że aż trudno je znieść” – mówi Ricky Fetts, jeden z bohaterów filmu „American Beauty”, patrząc […]

Tęczowa marchewka, warzywo-owoc z Ameryki Południowej i szalotka o różnych smakach – nowości z laboratoriów wkrótce trafi ą na nasze stoły Choć jarzyny raczej nie kojarzą nam się z nauką, polscy badacze mają z nimi mnóstwo pracy. Poddają „tuningowi” znane u nas gatunki, poprawiając ich smak i zwiększając zawartość składników odżywczych. Tym sposobem do sklepów […]

Kaskaderskie sztuczki opancerzonego gada pomogły naukowcom rozwiązać skomplikowaną matematyczną zagadkę. Znów człowiek wziął przykład z natury Gdy hinduski żółw gwiaździsty (Geochelone elegans) przewróci się na grzbiet, nie umrze z głodu. Potrafi błyskawicznie odzyskać grunt pod stopami. Zawdzięcza to specjalnemu kształtowi skorupy, która działa jak wańka-wstańka. Ale co ma do tego matematyka? MNIEJ NIŻ PIRAMIDA Rosjanin […]

Jedne z najrzadszych zwierząt świata znalazły się w centrum starć między plemionami Tutsi, Hutu, partyzantami i armią Demokratycznej Republiki Konga. Zagrażają im też kłusownicy, a przede wszystkim handlarze węglęm drzewnym W końcu listopada 2007 roku w prowincji Północne Kiwu w Demokratycznej Republice Konga odbyła się szczególna ceremonia. Przywódcy okolicznych plemion i przedstawiciele władz państwowych zasadzili […]

Nie tylko ludzie są zdolni do planowania i hazardu. Natura wynalazła cnotę cierpliwości już dawno temu To taka zwyczajna cecha, a jednak pozwala nam na niezwykłe wyczyny – dzięki niej możemy grać w totka, wpłacać składki na emeryturę, obiad zjadać w domu, a nie pod sklepem spożywczym. Mało jest zwierząt na świecie, które potrafiłyby, tak […]

Czasem potrzebne są żmudne poszukiwania śladów, innym razem wystarczy odrobina genialnej intuicji, by zrozumieć, jakie dramaty miały miejsce na naszej planecie przed milionami lat. Tak wygląda codzienna praca „paleodetektywów” Zawsze na początku jest materiał dowodowy. Albo ślady zostawione przez sprawcę, albo szczątki czyjegoś ciała. Bardzo rzadko zdarza się, że znajdujemy jedno i drugie w tym […]

Już od ponad trzydziestu lat grupa specjalistów z amerykańskich instytucji kosmicznych pracuje nad pomysłem wysłania sondy kosmicznej w atmosferę Słońca. To unikalne przedsięwzięcie przyjęło obecnie realne kształty. Głównym celem misji Solar Probe jest dostarczenie odpowiedzi na pytania: w jaki sposób ogrzewana jest korona słoneczna i jak powstaje wiatr słoneczny. Niedawno naukowcy i inżynierowie z Johns […]

W szwedzkim regionie Dalarna naukowcy z Umeå University znaleźli świerk liczący 9550 lat. Przez długi okres to smukłe, niewysokie drzewo uważane było za dość młode. Jednakże zgodnie z najnowszymi badaniami okazało się, że jest to najstarsze drzewo na naszej planecie. Naukowcy znaleźli w tym regionie cztery pozostałości prehistorycznych drzew w wieku 375, 5660, 9000 i […]

Sowy śnieżne robią za policjantów w osiedlu gęsi, kojoty wyciągają borsuki na wspólne polowanie… Zamiast zgłębiać konflikty między gatunkami, naukowcy coraz częściej skupiają się na ich współpracy Kły i pazury przyrody opisywane przez Darwina są już passé. Badania partnerskich układów między zwierzętami różnych gatunków to nowa era w ekologii. Biologów przestało satysfakcjonować samo opisanie zjawiska, […]

Co jakiś czas media straszą globalnym ociepleniem albo nadlatującą z kosmosu zabójczą asteroidą. Jednak najwięcej zagrożeń dla ludzkości znajduje się pod naszymi stopami Żyjemy na planecie żywiołów i to nie tylko tych, które widać gołym okiem. O ile człowiek potrafi już dziś przewidzieć – z pewnym wyprzedzeniem i w miarę precyzyjnie – atak huraganu, wylew […]

Używki i narkotyki to nie jest wyłącznie domena ludzi. Wiele innych stworzeń na Ziemi korzysta ze środków psychoaktywnych przy każdej nadarzającej się okazji Żadne zwierzę nie wymyśliło czegoś tak złego jak pijaństwo ani też czegoś tak dobrego jak drink – ten krążący w Internecie cytat jest tyleż zabawny, ile bezsensowny. Świat przyrody „wymyślił” drinki i […]

Nie wiesz, na kogo zagłosować w wyborach? Wiele zwierząt przeżywa podobne rozterki Do niedawna sądzono, że kręgowce stadne (ptaki i ssaki) oraz owady społeczne (pszczoły czy mrówki) słuchają głosu mądrego przywódcy i grzecznie wykonują jego rozkazy. Nic bardziej mylnego! Znacznie częściej decyzje podejmowane są demokratycznie. Długi czas naukowcy ignorowali istnienie takiej możliwości, sądząc, że do […]

Cechy, na które zwierzęta zwracają uwagę podczas godów, nigdy nie są przypadkowe. Kolor pośladków u samicy pawiana, ilość zwrotek w pieśni słowika, trzepot skrzydeł samca muszki owocowej – wszystkie te walory służą oszacowaniu kondycji fizycznej i płodności potencjalnego partnera.  Udowodniono, że na urodę mają wpływ hormony płciowe, które są odpowiedzialne za płodność, a więc po […]

Twórca kultowego “Terminatora”, James Cameron, wyjaśnił zagadkę pochówku Jezusa. Jego zdaniem Bóg chrześcijan nie zmartwychwstał w fizycznym sensie, a Ewangelię należy rozumieć metaforycznie Na początku marca 2007 roku na antenie amerykańskiego kanału Discovery wyemitowano jeden z najbardziej kontrowersyjnych filmów ostatnich lat: „Zagubiony grób Jezusa” (The lost tomb of Jesus). Zainteresowanie mediów, poza chwytliwym tytułem, wzbudzał […]

Natura wyposażyła zwierzęta w arsenał toksyn, wobec których człowiek nadal jest niemal zupełnie bezbronny. Jednak gdyby nie jadowite stworzenia, być może nie doszłoby do powstania homo sapiens Choć świat wokół nas jest dosłownie wypełniony truciznami, najczęściej nie pamiętamy o tym, dopóki nie wydarzy się jakaś tragedia. Tak jak w przypadku Ewy Sałackiej, która zginęła wskutek […]

Ludzie zaczynają „ulepszać” już nie tylko psy czy koty, ale także jaszczurki i węże. Na zasobnych kolekcjonerów czekają czarne gekony i śnieżnobiałe pytony Gdy w latach 70. XX wieku na rynku terrarystycznym pojawiły się pierwsze gekony, były wielkim rarytasem. Liczyło się tylko to, czy i jak długo uda się je utrzymać przy życiu, a o […]

Największe zwierzęta lądowe Europy żyły w Hiszpanii Badacze prehistorycznych gadów wciąż gonią za rekordami. Nie milkną spory o to, który dinozaur był największy, który najcięższy, a który najszybszy. Nie są to dyskusje czysto akademickie. Odkrywcy rekordzistów mają zapewnione miejsce na pierwszych stronach gazet, a co za tym idzie, także fundusze na dalsze badania! Szczególnie cenionym […]

Na ubogich glebach Afryki powstał niezwykły ekosystem, utrzymujący stada potężnych roślinożerców i polujących na nie kultowych drapieżników. Przez ich przewody pokarmowe przechodzą tony przysmaków. A potem… No właśnie, kto po nich sprząta? Nawet na afrykańskich bezdrożach fizjologia jest nieubłagana. Co z tego, że zza kolczastych krzewów może wyskoczyć lew, stado hien albo pantera. W końcu […]

Drogę podboju kosmosu, na którą wkroczyła rasa ludzka przed ponad półwieczem, torowały nam zwierzęta. I robią to nadal dla dobra nauki. Pierwszymi stworzeniami z Ziemi, które pojawiły się w kosmosie za sprawą człowieka, nie były małpy, psy ani nawet myszy, lecz muszki owocówki (Drosophila melanogaster) – te same, które latem dobierają się do każdego ciasta […]

Na Wigilię musi być karp. Ale coraz częściej na świąteczny stół podaje się inne ryby, są po prostu smaczniejsze i… nie mają ości Flądry czy dorsze to już przeżytek. Choć jemy mało ryb, teraz jest trend na próbowanie nowych gatunków, sprowadzanych często z innych kontynentów. Ranking tych najczęściej i najchętniej spożywanych cały czas się zmienia. […]

Inteligencja jest potrzebna tym, którzy prowadzą ciekawe życie. Nuda zwalnia od myślenia. Ma duży mózg, jest towarzyski, jego dzieciństwo trwa długo, a w tym czasie zdobywa wiedzę o świecie od rodziców i rówieśników. Ma skłonność do wynajdowania nowych sposobów rozwiązania problemów – od wytwarzania i używania narzędzi, przez przewidywanie reakcji innego osobnika, po manipulację jego […]

Rezonans magnetyczny dla psa? Dializa nerek u kota? Nowoczesna weterynaria szybko podąża śladem „ludzkiej” medycyny. Efektem są nowatorskie zabiegi i terapie Jedenastoletni Frankie, mieszkający w Kanadzie szpic miniaturowy, coraz częściej miewał napady duszącego kaszlu, zwłaszcza po dłuższych spacerach. Nie pomogły leki na zapalenie oskrzeli ani środki przeciwalergiczne. Pies z każdym dniem czuł się gorzej, przez […]