Księga z Kells jest znana pod różnymi nazwami, ale bez względu na użyte określenia, wszystkie odnoszą się do tego samego dzieła: zapierającego dech w piersiach manuskryptu z czasów średniowiecza. Wśród innych określeń używanych w odniesieniu do tego artefaktu używa się na przykład Ewangeliarza z Kells bądź Ewangeliarza świętego Kolumby. Obie nazwy zawierają wskazówki na temat […]

Dziś Genewa, jak w zasadzie cała Europa Zachodnia, kojarzy się z nowoczesnością i wyznaczaniem trendów z zakresu ochrony praw człowieka. W stosunkowo nieodległej przeszłości miały tam jednak miejsce praktyki, którym daleko było do moralności. Dość powiedzieć, że pod koniec XIX wieku w Genewie funkcjonowała wioska licząca ponad 200 mieszkańców wywodzących się z Senegalu. Pełniła ona […]

O ile sam skok ze spadochronem z dużej wysokości może być dla wielu osób doświadczeniem, które udało im się zapisać na swoim koncie, tak dodanie do tego obecności broni jądrowej zdecydowanie ograniczy liczbę ludzi z podobnymi dokonaniami w CV.  Na liście pozostaliby natomiast spadochroniarze związani z siłami specjalnymi Stanów Zjednoczonych. Jak się okazuje, w okresie […]

Historia starożytnego Egiptu liczy sobie prawie trzy tysiące lat. Założone przez pierwszego faraona Namera w XXXI wieku p.n.e. państwo przetrwać miało aż do śmierci Kleopatry w roku 30 p.n.e. W tym czasie krajem nad Nilem rządziło – wedle tradycyjnej chronologii sporządzonej za czasów Ptolemeuszy przez kapłana Manetona – trzydzieści następujących po sobie dynastii. Po należących […]

Mało jest takich obiektów jak ten. W Wałbrzychu znajduje się bardzo wyjątkowe mauzoleum, które wybudowali sobie naziści jeszcze przed II wojną światową. Do czego im służyła im ta konstrukcja i dlaczego mówi się o niej niekiedy, że była ostatnią świątynią Hitlera? Przed 1945 rokiem tereny Dolnego Śląska znajdowały się na terenie Niemiec. Wobec tego bardzo […]

Po trwających więcej niż dwie dekady poszukiwaniach udało się zlokalizować tajny okręt podwodny, którego historia sięga czasów II Wojny Światowej. Co wiemy na jego temat? Przełom nastąpił u wybrzeży Grecji, gdzie odnaleziony został wrak HMS Triumph. Jednostka ta, będąca jednym z tzw. okrętów podwodnych typu T, została zaprojektowana w latach 30. ubiegłego wieku. I choć […]

Choć to średniowiecze zwykło się nazywać ciemnymi wiekami i kojarzyć z różnej maści zabobonami, prawda jest taka, że w renesansie pod względem wiary w przesądy sytuacja nie dość nie tylko nie była lepsza niż w poprzednich stuleciach, to jeszcze pod względem ich rozpowszechnienia odrodzenie wyznaczało własne standardy. Jak Europa długa i szeroka praktykowano wszelkiej maści […]

Z badaczem popkultury – doktorem Adamem Flammą z Uniwersytetu Dolnośląskiego DSW we Wrocławiu, autorem książki Wiedźmin. Historia fenomenu, o tajemnicach Geralta z Rivii rozmawia Łukasz Czarnecki Panie Doktorze, na początek muszę Panu zadać pytanie osobiste. Jest Pan nazywany pierwszym wiedźminologiem RP, chyba nie ma w naszym kraju drugiej osoby posiadającej tak rozległą wiedzę na temat […]

Są takie postaci w świecie nauki, które kojarzą się z dość specyficznymi sytuacjami. Na przykład Newton, opisując zasady działania grawitacji, miał doznać olśnienia siedząc pod jabłonią, podczas gdy Franklin wykorzystał rzekomo latawiec do zrozumienia zjawiska wyładowań atmosferycznych. Dzisiaj pomówimy o tym drugim przypadku, który stanowił obiekt zainteresowania naukowców z brazylijskiego Universidade Federal do ABC. To […]

Nic nie wskazuje na to, by kiedykolwiek możliwe stały się podróże w czasie, dlatego musimy się chwytać każdej możliwości, która pozwoli na choćby wirtualne przenosiny do przeszłości. Tym razem stało się to możliwe dzięki pewnej interaktywnej mapie. Za jej sprawą każdy z nas jest w stanie spojrzeć na mapę świata z perspektywy starożytnych mieszkańców. Narzędzie […]

Bunkier niczym z horroru został znaleziony przez archeologów z Chin. To właśnie na ich konto możemy przypisać zlokalizowanie podziemnego laboratorium, w którym swego czasu prowadzono brutalne eksperymenty. Chodzi o niesławną Jednostkę 731, w której pracowali japońscy naukowcy. To właśnie oni prowadzili przerażające eksperymenty na ludziach. Nowe ustalenia w tej sprawie powinny dostarczyć nieznanych wcześniej dowodów […]

Każdy absolwent polskiego liceum zna doskonale pytanie, które w Weselu Stanisława Wyspiańskiego gospodarz Czepiec zadaje Dziennikarzowi: Co tam panie w polityce? Chińczyki trzymają się mocno? Jednak z powodu niedostatków programu edukacji uczniowie nie dowiadują się już w trakcie lekcji polskiego, że słowa te są nawiązaniem do krwawego powstania bokserów, które trwało w Chinach, w chwili […]

Wino jest jednym z najpopularniejszych i najchętniej wypijanych trunków na świecie. Ale od kiedy właściwie smakuje ludziom? Właśnie znaleziono najwcześniejszy znany dowód spożywania wina w obu Amerykach. Naukowcy z Cranfield University wykorzystali chromatografię gazową i spektrometrię mas do zbadania XV-wiecznej ceramiki z Portoryko. Przeanalizowano aż 40 fragmentów pochodzących z wyspy Mona, leżącej w Wielkich Antylach […]

Historycy zajmujący się dziejami Japonii nazywają niekiedy okres pomiędzy latami 1549-1650 chrześcijańskim stuleciem.  Jego początek wyznacza przybycie do Kraju Kwitnącej Wiśni świętego Franciszka Ksawerego, a koniec wielkie prześladowania chrześcijan zarządzone przez szogunat rodu Tokugawa. Przez owe sto lat Japonia była świadkiem najpierw gwałtownego rozwoju katolicyzmu wśród jej mieszkańców, a następnie upadku religii przywiezionej zza mórz […]

Czy Atlantyda istniała naprawdę? Być może w poświęconych jej opowieściach jest nieco prawdy, choć trudno sobie wyobrazić, by ich autorzy przynajmniej częściowo nie podkolorowali rzeczywistości. Okazuje się, że Brytyjczycy również mają własną Atlantydę. Kto wie, być może to po prostu legenda dostosowana do tamtejszych realiów. Mówimy bowiem o krainie rzekomo graniczącej z Kornwalią, położoną na […]

Katastrofa Titanica to prawdopodobnie najbardziej znane tego typu wydarzenie w historii. Śmierć poniosło wtedy około 1500 osób, a historia ta zyskała szczególny rozgłos za sprawą filmu Jamesa Camerona. Wrak transatlantyka nie daje jednak o sobie zapomnieć.  Tym razem za sprawą wykonanych niedawno trójwymiarowych skanów ukazujących pozostałości statku spoczywające na głębokości około 3800 metrów. Do jego […]

Z doktor Renatą Iwicką z Katedry Porównawczych Studiów Cywilizacji UJ, japonistką, autorką książki Źródła klasycznej demonologii japońskiej – rozmawia Łukasz Czarnecki Pani Doktor, na początku naszej rozmowy o świecie nadprzyrodzonym dawnej Japonii muszę zadać podstawowe pytanie. Czy w  tym przypadku w ogóle ma sens używanie europejskich koncepcji, takich jak demon i bóstwo? Na archipelagu powszechna […]

Bez względu na region świata, istnieją pewne opowieści, które mają ze sobą zaskakująco wiele wspólnych elementów. Jedna z takowych dotyczy rzekomego potopu.  Najbardziej znane w przypadku Europy są fragmenty Starego Testamentu, z których możemy wywnioskować, że Bóg postanowił ukarać ludzkość, zsyłając na nią gigantyczną powódź. Ratunkiem dla człowiek miał być natomiast mający… 600 lat Noe. […]

Szczęśliwi ci, którzy nigdy nie doświadczyli paraliżu sennego, choć bez wątpienia jest to dość intrygujące uczucie. Nie jest ono rzecz jasna domeną czasów współczesnych, choć obecnie tłumaczy się je nieco inaczej niż choćby w epoce renesansu. Głos w sprawie postanowiła zabrać Alice Vernon z Aberystwyth University, która wyjaśnia paraliż senny jako odczuwanie silnego nacisku na […]

Nieczęsto zdarza się, by na terenie naszego kraju odnajdowano pamiątki po starożytnych mieszkańcach Egiptu, lecz w tym przypadku tak właśnie się stało. Przy okazji poznaliśmy okoliczności, w jakich niezwykłe artefakty trafiły do Polski. Cała historia rozegrała się w lubelskich Kluczkowicach, gdzie w maju ubiegłego roku poszukiwania prowadził Krzysztof Kozłowski. O całym przedsięwzięciu został powiadomiony Wojewódzki […]

Batavia był holenderskim galeonem, którego dziewicza podróż rozpoczęła się w październiku 1628 roku. W planach było dotarcie do Indii, jednak rzeczywistość dość szybko i brutalnie zweryfikowała te założenia. Dzięki ostatnim wysiłkom archeologów, trwającym łącznie pięć lat, udało się lepiej zrozumieć, co dokładnie wydarzyło się w czasie feralnych dni. Dość powiedzieć, że statek rozbił się u […]

Od ponad dwustu lat Szwajcaria zachowuje neutralność, ale zanim powstały tam jakiekolwiek struktury państwowe, mieszkańcy tych terenów regularnie angażowali się w potyczki. W tym przypadku mówimy o historii sięgającej czasów Cesarstwa Rzymskiego. Słynne imperium miało w pewnym momencie naprawdę imponujące granice, które obejmowały także tereny dzisiejszej Szwajcarii. W pewnym momencie trzeba było je jednak nieco […]

Dzięki ostatnim wysiłkom badaczy udało się odnaleźć część obiektów pokrywających tereny Parku Narodowego Dry Tortugas. Dawniej stacjonowali tam amerykańscy żołnierze. Dokładnie rzecz biorąc, chodzi o drugą największą wyspę Dry Tortugas, czyli Garden Key. Gdy w XIX wieku znajdowali się tam żołnierze, ich zadaniem było zabezpieczanie szlaków żeglugowych rozciągających się między wybrzeżem Zatoki Meksykańskiej, a wschodnim […]

Silvano Vinceti to włoski historyk, który twierdzi, że wie, gdzie Leonardo da Vinci stworzył jedno ze swoich najbardziej znanych dzieł.  Mówiąc krótko, chodzi o okolice mostu Ponte di Valle znajdującego się w gminie Laterina w prowincji Arezzo. I to właśnie rzeczony most stanowił klucz do rozwikłania zagadki. Przeszukiwanie krajobrazu nie było rzecz jasna łatwe, jednak […]