Setki milionów lat temu w północną półkulę Ziemi uderzył potężny obiekt. Do uderzenia w powierzchnię naszej planety doszło w rejonie dzisiejszej północno-zachodniej Szkocji. Do niedawna uważano, że do zderzenia doszło 1,2 miliarda lat temu. Najnowsze badania wskazują jednak, że rzeczywistość była nieco inna i do zderzenia doszło 200 milionów lat później, niż podejrzewano. Można uznać, […]

Przyszłość naszej galaktyki wydaje się naukowcom znacznie bardziej niepewna niż dotychczas. Czy coś się w niej zmieniło? Skądże znowu. Chodzi o to, że astronomowie odkryli w odległym wszechświecie kolosalną galaktykę spiralną, która całkowicie zaskoczyła ich zarówno masą swojej centralnej supermasywnej czarnej dziury, jak i emitowanych przez nią dżetów radiowych. Automatycznie powstało wśród badaczy pytanie o […]

W latach 70. radziecki program kosmiczny zakładał umieszczenie sondy na powierzchni Wenus. Kosmos-482 o wadze około 500 kilogramów miała wylądować na drugiej planecie od Słońca, lecz misja zdecydowanie nie przebiegła tak, jak tego oczekiwano. Teraz wszyscy odczujemy konsekwencje ówczesnych wydarzeń. Całe przedsięwzięcie zakończyło się fiaskiem, a wspomniany statek nie opuścił nawet ziemskiej orbity. Szybko dołączył […]

Sonda kosmiczna Juno dostarczyła właśnie przełomowych informacji o Jowiszu i jego wulkanicznym księżycu Io, ujawniając to, co skrywa się pod ich powierzchniami. Wyniki badań, zaprezentowane 29 kwietnia na Zgromadzeniu Ogólnym Europejskiej Unii Nauk o Ziemi w Wiedniu, rzucają nowe światło na dynamikę atmosfery gazowego olbrzyma i intensywne procesy wulkaniczne kształtujące powierzchnię Io. Naukowcy analizujące dane […]

W pobliżu naszego Układu Słonecznego odkryto dotąd nieznany, gigantyczny obłok molekularny. Owa gazowa struktura, nazwana Eos, jest nie tylko jednym z największych znanych obłoków tego typu, ale też jednym z najbliższych Ziemi i Słońcu. Odkrycia dokonał międzynarodowy zespół naukowców pod kierunkiem astrofizyka z Uniwersytetu Rutgers w Nowym Brunszwiku. Szczegóły badania opublikowano w periodyku Nature Astronomy. […]

Najnowsze odkrycie wprawiło astronomów w osłupienie. Okazuje się bowiem, że niemal wszystkie znane galaktyki satelitarne otaczające Galaktykę Andromedy (M31) są ułożone w niezwykle nietypowy sposób — nie tylko zgrupowane są po jednej stronie M31, ale także niemal dokładnie skierowane są w stronę naszej galaktyki. To nietypowe ułożenie galaktyk karłowatych zostało szczegółowo opisane w najnowszym artykule […]

Takiego zdarzenia nie da się wywołać sztucznie, a trzeba liczyć na łut szczęścia. Na początku miesiąca, Uran przeleciał dokładnie między Ziemią a odległą gwiazdą, na chwilę ją przesłaniając. Naukowcy z NASA i nie tylko postanowili wykorzystać tę okazję do zbadania atmosfery i pierścieni odległego od Ziemi lodowego olbrzyma. Zjawisko to, znane jako zakrycie gwiazdy, miało […]

Indyjskie obserwatorium słoneczne Aditya-L1 wystrzelone w przestrzeń kosmiczną we wrześniu 2023 roku nie musiało długo czekać na pierwsze fenomenalne obserwacje aktywności słonecznej. Zaledwie kilka miesięcy po rozpoczęciu pracy w przestrzeni kosmicznej instrumenty zainstalowane na pokładzie tego satelity miały okazję obserwować z punktu Lagrange’a L1 pomiędzy Ziemią a Słońcem potężny rozbłysk słoneczny od samego początku, aż […]

Kiedy spoglądamy w nocne niebo, widzimy jedynie pustkę przestrzeni kosmicznej i rozsiane po niej gwiazdy. Myliłby się jednak ten, kto uważa, że między tymi wszystkimi gwiazdami jest pusto i nie ma nic. Australijscy naukowcy, korzystając z potężnego południowoafrykańskiego radioteleskopu MeerKAT, odkryli niespodziewane złożone struktury plazmy w ośrodku międzygwiazdowym otaczającym najbliższy Ziemi pulsar milisekundowy. W najnowszym […]

Nowa analiza potężnych eksplozji kosmicznych sugeruje, że monstrualnych rozmiarów struktura znana jako Wielki Mur Herkulesa–Korony Północnej, której rozmiary szacowano dotychczas na 10 miliardów lat świetlnych, może w rzeczywistości rozciągać się na oszałamiające 15 miliardów lat świetlnych. Odkrycie to nie tylko zmienia naszą ocenę skali największej znanej struktury we Wszechświecie, ale także podważa fundamenty współczesnej kosmologii. […]

Czarne dziury same w sobie nie emitują żadnego promieniowania. Jak by nie patrzeć, to wszystko, co w nie wpada, włącznie z promieniowaniem, nie jest w stanie już wydostać się na zewnątrz. Stąd też wszystkie dotychczas odkryte czarne dziury identyfikuje się pośrednio: przez ruch gwiazd krążących wokół czarnej dziury w centrum galaktyki, przez ruch gwiezdnego towarzysza […]

Nasza galaktyka składa się z około 400 miliardów gwiazd, które wspólnie krążą wokół supermasywnej czarnej dziury Sgr A* znajdującej się jakieś 27 000 lat świetlnych od nas. Z uwagi na to, że Droga Mleczna jest galaktyką spiralną i względnie uporządkowaną, gwiazdy krążą wokół jej centrum z prędkościami zbliżonymi do swojego gwiezdnego otoczenia. Na tle tych […]

W 2022 roku na Hawajach uruchomiono największy w historii teleskop słoneczny. Już pierwsze zdjęcia wykonane za jego pomocą wskazały, że stanowi on ogromny skok w naszych możliwościach obserwowania aktywności na powierzchni naszej Gwiazdy Dziennej. Tak naprawdę jednak nie był to jeszcze pełen teleskop. Czymże bowiem jest optyka bez odpowiednich instrumentów zbierających padające na nią promieniowanie. […]

Pierwsza misja statku kosmicznego Phoenix zbudowanego przez niemiecki startup Atmos Space Cargo zakończyła się prawie całkowitym sukcesem. O ile sam statek kształtem przypominający pączka z dziurką najprawdopodobniej spełnił postawione przed nim zadanie, o tyle wprowadzona w ostatniej chwili zmiana trajektorii lotu rakiety wynoszącej statek na orbitę przysporzyła firmie Atmos wiele problemów. Phoenix został wyniesiony na […]

Łazik Perseverance od 2021 roku jeździ po powierzchni Marsa i intensywnie poszukuje wszelkich śladów obecnego lub dawnego życia na powierzchni Czerwonej Planety. Na przestrzeni ponad czterech lat łazik przemierzył już naprawdę spory dystans, głównie po dnie krateru Jezero, w którym w przeszłości istniało jezioro. W trakcie tej podróży Percy, jak pieszczotliwie nazywają go członkowie misji, […]

Kiedy w atmosferze Słońca tworzy się luka, wiatr słoneczny od razu korzysta z okazji i wystrzeliwuje przez nią w przestrzeń międzyplanetarną z ogromną prędkością. Zespół badaczy z Instytutu Nauki i Technologii Skolkovo, Uniwersytetu w Grazu, Obserwatorium Kanzelhöhe i Uniwersytetu Columbia w swojej najnowszej pracy przyjrzał się dokładnie mechanizmom, jakie prowadzą do tego, że wiatr słoneczny […]

Po raz kolejny nadzieje na spektakularne widowisko na nocnym niebie zostały rozwiane przez los. Nowo odkryta kometa, znana jako kometa SWAN lub C/2025 F2, najprawdopodobniej rozpadła się podczas przelotu w pobliżu Słońca, rozczarowując zarówno astronomów, jak i obserwatorów nieba, którzy mieli cichą nadzieję na to, że w najbliższych dniach będziemy mogli cieszyć się możliwością oglądania […]

Kiedy naukowcy po raz pierwszy przyglądają się rzadkiemu zdarzeniu w zupełnie nowym świetle, zawsze pojawi się jakieś zaskoczenie. Tak też było w przypadku obserwacji eksplozji nowej, której badacze przyjrzeli się w zakresie bliskiej podczerwieni. Rzeczona eksplozja miała miejsce w sąsiadującej z nami galaktyce satelitarnej, w Wielkim Obłoku Magellana. Jedne obserwacje pozwoliły ustalić, że jeszcze tak […]

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST) to instrument, który już od kilku lat rewolucjonizuje naszą wiedzę o wszechświecie, ukazując nam obiekty kosmiczne w zakresie promieniowania podczerwonego, odsłaniając przed nami szczegóły, które dotąd pozostawały całkowicie ukryte. Dotyczy to zarówno obiektów znajdujących się w Układzie Słonecznym, jak i na obrzeżach widzialnego wszechświata. Tym razem jednak teleskop skierował swoje […]

Gromada galaktyk w Perseuszu przez dziesięciolecia uważana była za prawdziwy wzór stabilnej i izolowanej gromady galaktyk, Niektóre elementy jej struktury co prawda trudne były do wyjaśnienia, jednak nic nie wskazywało na to, aby wpływały na nią jakiekolwiek inne obiekty kosmiczne. Międzynarodowy zespół astronomów właśnie zburzył ten obraz. Szczegółowa analiza danych obserwacyjnych zebranych za pomocą kamery […]

O tym, że Chiny intensywnie eksplorują Księżyc, wiemy nie od dzisiaj. Jakby nie patrzeć, to właśnie Państwo Środka wysyła regularnie na powierzchnię Księżyca kolejne łaziki, w tym także jako jedyne państwo w historii, także na niewidoczną stronę Księżyca. Co więcej, to Chiny najprawdopodobniej jako pierwsze w XXI wieku postawią człowieka na powierzchni Srebrnego Globu. Teraz […]

16 kwietnia z bazy sił kosmicznych Vanderberg w Kalifornii wystartowała z hukiem rakieta Minotaur 4. Na jej pokładzie w podróż na orbitę okołoziemską wyniesiony został specjalny ładunek. Co jednak ciekawe, to pierwszy lot tego modelu rakiety z bazy Vandenberg od trzynastu lat. Klientem, którego ładunek trafił na orbitę, było amerykańskie Narodowe Biuro Rozpoznania, agencja odpowiedzialna […]

Jedną z najdziwniejszych teorii spiskowe, na jakie się natknąłem, jest ta, z której wynika, że wraz z wprowadzeniem do użytku kremów z filtrem UV wzrosła częstotliwość zachorowań na raka skóry. Oczywiście istnieje masa argumentów podważających tego rodzaju twierdzenia, a najnowszy dowód – i być może najbardziej wyrazisty – pokazuje prawdę o genezie podobnych środków. Ta […]

Łazik Curiosity jeździ po powierzchni Marsa już od 13 lat. Mimo to wciąż potrafi dostarczyć nam nowe i zaskakujące informacje o powierzchni Czerwonej Planety. W najnowszym artykule naukowym opublikowanym w periodyku Science badacze z zespołu Curiosity poinformowali o odkryciu przekonujących dowodów na istnienie w przeszłości cyklu węglowego na Marsie. Dowodzą one, że na planecie mogły […]