Madonna skończyła w tym roku 62 lata, ale sylwetkę i kondycję kobiety o ćwierć wieku młodszej. To efekt codziennych ćwiczeń. Tak intensywnych, że brytyjska dziennikarka, która próbowała ją naśladować, omal nie wylądowała w szpitalu Większość rówieśnic gwiazdy marzy już tylko o emeryturze. Ona też nie musiałaby się dłużej wysilać, bo zdobyła wszystko – sławę, fortunę, […]

W stereotypie szalonego twórcy jest więcej niż ziarno prawdy – przekonali się naukowcy, porównując geny księgowych i poetów. Kleopatra, grana przez Vivien Leigh, uderza batem niewolnika, traci równowagę i upada. Aktorka jest w ciąży, następuje poronienie. Gdy kilka dni później jej mąż, aktor Laurence Olivier, przyjedzie na plan filmu „Cezar i Kleopatra”, zastanie Vivien w skrajnej histerii. To nie […]

Skuteczność, odporność psychiczna, urok, odwaga i koncentracja na działaniu to cechy bardzo dziś pożądane. Wszystkie mają ludzie o skłonnościach psychopatycznych: nie tylko seryjni mordercy, ale też dyrektorzy banków, menedżerowie czy chirurdzy Co łączy Steve’a Jobsa, twórcę potęgi Apple’a, i Teda Bundy’ego, seryjnego mordercę, który wkładał sobie rękę w gips, żeby nie wzbudzać w ofiarach podejrzeń o złe zamiary? Wiele: wyrafinowanie, […]

Odciski stóp, pozostawione prawdopodobnie przez dwóch Homo sapiens, odkryto w Arabii Saudyjskiej w pobliżu wyschniętego starożytnego jeziora. To najstarsze ślady należące do współczesnych ludzi, jakie znaleziono dotychczas poza Afryką. Zdaniem badaczy liczą około 120 000 lat. Ślady znaleziono w czasie badań w regionie Tabuk. Jak podkreślają autorzy odkrycia w artykule opublikowanym w Science Advances, to […]

Życia wśród przyjaciół możemy się uczyć od wilków, a układania sobie relacji z wrogami – od błazenków – mówią psycholog Paweł Fortuna i biolog Łukasz Bożycki Focus: „Każdy przywódca chciałby kierować zespołem, który funkcjonuje tak perfekcyjnie jak wilcze stado”  – zauważają panowie w książce „Animal Rationale”. Co takiego potrafią wilki, czego nie umieją ludzie? Łukasz […]

Z naukowego punktu widzenia coś takiego jak stres nie istnieje. Natomiast wiara w jego szkodliwe działanie potrafi zabić! To najczęściej używany termin psychologiczny w codziennych rozmowach. Mówimy o stresującej pracy i szkole, narzekamy na stresujące nas korki i obawiamy się, że stres może pogorszyć nasze zdrowie. Trudno byłoby nam porozumiewać się, nie używając tego słowa. […]

Dzięki temu, że żyjemy dłużej – bośmy tak ustawili system rozwoju cywilizacyjnego, że jest to możliwe – dopiero teraz możemy nasze mózgi wykorzystać – mówi dr Marek Kaczmarzyk, biolog z Uniwersytetu Śląskiego Tomasz Rożek: Człowiek potrafi zmieniać swoje środowisko w większym stopniu niż jakikolwiek inny gatunek na Ziemi. Dlaczego? Dr Marek Kaczmarzyk: Głównie dzięki rozwojowi […]

Człowiek nie ma ogona, jego serce znajduje się po lewej stronie, a każda dłoń ma po pięć palców – tego uczymy się już w szkole. Jednak od tych reguł trafiają się zadziwiające wyjątki. Każdy z nas rozwija się z jednej komórki, zwanej zygotą. Wskutek niezliczonych podziałów komórkowych powstaje organizm zbudowany z ponad 37 bilionów komórek. Nie byłoby to […]

W samych tylko jelitach znajduje się 100 mln komórek nerwowych. Ich działanie wpływa na nasz nastrój i odgrywa kluczową rolę przy zachorowaniach na depresję, autyzm czy chorobę Alzheimera. „Ta luźna masa w ludzkiej głowie wykazuje podobne zdolności do myślenia jak kula tłuszczu albo misa twarogu” – tak o mózgu pisał XVII-wieczny angielski filozof Henry More. […]

Jeśli mamy przeżyć na naszej planecie – lub w kosmosie – musimy sięgnąć po geny gadów, ptaków czy delfinów. Genetycy będą musieli zastosować najnowsze metody manipulowania DNA Dotąd mieliśmy szczęście. Nasza cywilizacja powstała i rozwinęła się w okresie, który można nazwać ciepłą wiosną. Trafiały się nam fale upałów, niszczycielskie susze, zimy stulecia czy nawet mała epoka lodowcowa, […]

Pojawienie się ludzi na północnym i południowym kontynencie amerykańskim mogło nastąpić przed szczytowym momentem ostatniej epoki lodowcowej, pokazują najnowsze badania opublikowane w czasopiśmie „Nature”. Nasi przodkowie mogli przejść z Azji do dzisiejszej Alaski, i dalej na południe nawet 30 tys. lat temu. To dwa razy wcześniej niż wskazują dotychczasowe odkrycia. Nowe badania, mocno zmieniające nasze […]

Kiedy 88-letni pacjent zgłosił się do lekarza, narzekał na sporadyczne problemy z kontrolowaniem lewej ręki i z pamięcią. Gdy lekarz Natalie Brescian wykonała obrazowe badania mózgu pacjenta, nie mogła uwierzyć własnym oczom. Kiedy 88-letni pacjent znany naukowcom jako H.W. zgłosił się do lekarza, narzekał na sporadyczne problemy z kontrolowaniem lewej ręki i z pamięcią. Wstępne testy wykazały, że mężczyzna jest w dobrej […]

Skoro doświadczenia z okresu niemowlęctwa wywierają tak trwały wpływ na to, kim jesteśmy, to dlaczego ich nie pamiętamy? Kiedy moje ośmioletnie dzisiaj bliźniaczki miały około trzech lat, starałam się łapać każdy ważny, jak mi się wydawało, moment z ich życia: występ w przedszkolu z okazji Dnia Matki, długi pobyt jednej z nich w szpitalu, pierwszą […]

Teoria ewolucji wywraca do góry nogami dogmaty obowiązujące od dziesięcioleci w medycynie. To, co dziś uważamy za groźne schorzenie, mogło ułatwiać przeżycie naszym przodkom! Choroby dziedziczne to dla naukowców wyzwanie, ponieważ trudno jest wyleczyć coś, czego przyczyna kryje się w nas samych. Wadliwych genów nie potrafimy usunąć z komórek naszego ciała, a blokowanie ich działania udaje się rzadko. Zagadką […]

Woda z kranu jest średnio 500 razy tańsza i 300 razy mniej szkodliwa dla środowiska niż ta kupowana w sklepach! Pewna polska firma sprzedaje domowe urządzenia do wytwarzania czegoś, co nazwała nanowodą. Wystarczy podłączyć tajemniczą instalację do kranu, by zamienić zwykłą H2O na tzw. wodę zdeklastrowaną, czyli rozbitą na pojedyncze cząsteczki. Ma ona ponoć szybciej przenikać […]

Masz duży temperament i marzysz, by twoja partnerka była wulkanem seksu? A może wystarcza ci seks raz na trzy miesiące i czujesz wyrzuty, bo ona ma ochotę o wiele częściej? Tylko w idealnym świecie ludzie dobieraliby się idealnie pod względem libido. Ale takie różnice odkrywamy dopiero, gdy związek już się rozwinie. I zaczynają się schody. […]

Patologiczni kłamcy szargają wszystkie świętości. Wykreować się na ofiarę Holokaustu, 11 września, katastrofy naturalnej? Żaden problem! Przypadek jest wyjątkowo osobliwy. Miejmy nadzieję, że to już kres tej historii – oświadczył sędzia Marc Kantrowitz z sądu stanowego Massachusetts i zakończył ciągnący się od lat proces w sprawie Mishy Defonseki. 77-letnia belgijska pisarka w zeszłym roku została zobligowana prawo-mocnym wyrokiem do […]

Popłakałeś się na „Gdzie jest Nemo?”, bajce o animowanej rybce? Przegapiłeś zielone światło, kiedy radio w aucie zagrało twój ulubiony przebój? Mecz rozpala w tobie żądze wojownika? To nie tylko emocje. „Pasja opiera się na uniwersalnych potrzebach umysłu” – tłumaczy psycholog poznawczy Jim Davies Focus: Co najbardziej kręci ludzki umysł?  Jim Davies:  Najbardziej zainteresowani jesteśmy […]

W akcie urodzenia figurują jako mężczyźni, ale mówi się o nich w rodzaju żeńskim. W mieście Juchitan de Zaragoza na południu Meksyku nie są jednak uważane ani za kobiety, ani za mężczyzn. Są muxes – przedstawicielkami trzeciej płci. Gdybym miała określić Juchitan jednym słowem, byłaby to z pewnością duma. Jesteśmy dumni z naszych tradycji, jesteśmy […]

Dobra wiadomość, panowie – natura wyposażyła was naprawdę hojnie i wyjątkowo! Zwłaszcza gdy spojrzymy na to przez pryzmat ewolucji. Wydawałoby się, że naukowcy mają poważniejsze rzeczy na głowie niż zajmowanie się zawartością męskich spodni. A jednak ludzki członek jest dla nich zagadką niewiele mniejszego kalibru niż nasz wyjątkowy mózg. „Jak się okazuje, człowiek jest jedynym […]

Psychodeliki to grupa substancji psychoaktywnych wywołujących iluzje, zmiany percepcji, świadomości, sposobu myślenia oraz sposobu odczuwania emocji. Podobne stany pojawiają się w naszym mózgu na skutek różnych chorób (np. schizofrenii) lub uszkodzeń. Gdy ludzie doznają uszkodzenia nakrywki – części mózgu powyżej tworu siatkowatego – maja bajecznie kolorowe skomplikowane halucynacje dotyczące scen z życia codziennego. Jeden z […]

Kliniki odwykowe z całego świata starają się pomóc pacjentom wyjść z nałogu. Metody, jakie stosują, to zupełnie inna sprawa. Oto kilka najbardziej osobliwych. 1. Tajlandia – Modlitwa i medytacja Goście buddyjskiego klasztoru Thamkrabok w Tajlandii za leczenie nie płacą nic, muszą jedynie pokryć koszty pobytu oraz wyżywienia. Terapia polega na „wyrwaniu własnej duszy z getta ciemności” […]

Źródło agresji znajduje się w najstarszych ewolucyjnie partiach mózgu. Mówiąc metaforycznie: spoczywa na samym jego dnie. Podobnie jak źródło empatii – mówił prof. Jerzy Vetulani, neurobiolog i psychofarmakolog. Profesor zmarł w kwietniu, zeszłego roku. Przypominamy wywiad, który ten wybitny specjalista udzielił dla Focusa. Focus: Agresja to celowe działanie zmierzające do wyrządzenia szkody innej jednostce. Dlaczego […]

Przynależność do grupy daje młodym poczucie bezpieczeństwa, pomaga określić swoją tożsamość i rozwija umiejętności społeczne. Nawet do takiej grupy jak miłośnicy kucyków pony, cybergoci czy futrzaki Kiedyś subkultury pełniły ważną rolę w życiu młodych ludzi, określały ich światopoglądowo, były wyraziste ideologicznie. Ale te podziały się zatarły, nawet aktywni jeszcze niedawno hiphopowcy rozmyli się w kolorowym tłumie. „Nie […]