Polska w bardzo powolnym tempie zaczyna się wyludniać, co wykazały zresztą wstępne wyniki spisu ludności z 2021 roku. W przypadku małych miast do 20 tysięcy mieszkańców sytuacja jest jeszcze bardziej widoczna. Najnowsza publikacja naukowców z Polskiej Akademii Nauk przedstawia procesy, jakich doświadcza polska prowincja. Przyjrzyjmy się kilku szczegółom z bliska. Naukowcy z Zakładu Geografii Wsi […]

Spacerując po górach i obserwując formacje skalne, bardzo rzadko zdajemy sobie sprawę ze struktur, jakie mogą na nich występować. Wietrzenie skał w formie plastrów miodu jest wyjątkowym przykładem zjawiska, nad którym przysiedli naukowcy. Przyczyna tego typu erozji była dotychczas nieznana, ale najnowsze odkrycia rozwiewają wiele wątpliwości. Struktury skalne w kształcie plastrów miodu możemy spotkać na […]

Takich przypadków na świecie znamy ledwie kilka i wciąż pozostają w pełni nie rozwiązane na poziomie naukowym. Czy ciało zmarłego może ulec naturalnej mumifikacji trwającej nie miesiące czy lata, a jedynie dwa tygodnie? Sprawa z bułgarskiej Sofii pokazuje, że tak. Historia przypomina akcję amerykańskiego serialu kryminalnego, w którym eksperci zajmują się wyjątkowo tajemniczymi i trudnymi […]

Historia gatunku ludzkiego i homininów sięga najwyżej kilka milionów lat wstecz. Bardzo rzadko zastanawiamy się, jak wyglądały najstarsze ewolucyjnie naczelne. Ostatnie znalezisko paleontologów z USA odsłania nowe karty historii – poznajmy eoceńskie „małpy” z rodziny omomyidów. Historia naczelnych sięga początków ery kenozoicznej. Skamieniałości pierwszych ssaków zdradzających cechy współczesnych naczelnych pojawiają w paleocenie, ale tak naprawdę […]

Na terenie Raciborza zostały odkryte narzędzie kamienne sprzed co najmniej 130 tysięcy lat. Są to najstarsze ślady bytności neandertalczyków na terenie Bramy Morawskiej. Okazuje się, że przedstawiciele prehistorycznego gatunku człowieka odwiedzali południe Polski regularnie, a dlaczego tak robili? Międzynarodowy zespół naukowców z Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytetu im. Friedricha-Alexandra w Erlangen-Nürnberg i Czeskiej Akademii Nauk […]

Paleontologia jest nauką, która wciąż i wciąż stara się rozwiązywać zagadki ewolucji wielu grup organizmów. Najnowsze odkrycie polsko-chińskiego zespołu ukazuje, jak mało wciąż wiemy o niektórych gadach i ich wzajemnym podobieństwie. Dr Andrzej Wolniewicz z Instytutu Paleobiologii PAN wraz z zespołem chińskich badaczy z Hefei University of Technology podzielili się w czasopiśmie eLife najnowszymi doniesieniami […]

Trzęsienia ziemi mogą być wywoływane nie tylko przez siły natury, ale także przez człowieka. Przekonują się o tym mieszkańcy okolic Wellington w stanie Kansas (USA), którzy odczuwają niewielkie wstrząsy. Teraz już wiadomo, co za nimi stoi. Wstrząsy sejsmiczne są zjawiskiem, które powstaje nie tylko przez ruchy skorupy ziemskiej. Nawet sama Taylor Swift wraz ze swoimi […]

Historia początków Ziemi wciąż intryguje wielu naukowców na całym świecie. Jest to olbrzymie zagadnienie badawcze nadal niepoznane w całości. Mimo że wiemy już dosyć sporo o tym, jak powstała Ziemia i jak wyglądała w pierwszych milionach lat swojego istnienia, to co rusz odkrywamy nowe kawałki puzzli do układanki. Ziemia podobnie, jak i pozostałe planety Układu […]

Podążą za intuicją, wierzy w znaczenie słowa “sens”, a przy tym zdobywa wiele biegunów, nie tylko tych geograficznych. Marek Kamiński opowiada nam w rozmowie o początkach swojej podróżniczej pasji i o tym, jak to dalej wpłynęło na jego decyzje życiowe. Jakub Zygmunt, Focus.pl: Na początku sięgnijmy do korzeni twoich wypraw. Czy pamiętasz swoją pierwszą podróż? […]

Mamy dość skracających się dni, wydłużających nocy, a po najbliższej zmianie czasu na zimowy znów złapie nas jesienna chandra? Wówczas może najwyższa pora wybrać się tam, gdzie nie panuje żadna strefa czasowa, a zegarki są ustawiane według luźno przyjętych zasad? Dowiedzmy się, gdzie znajduje się jedyne na Ziemi miejsce, gdzie czas to pojęcie względne. Podział […]

Od jakich zwierząt pochodzą walenie? Czy ich przodkowie zawsze zamieszkiwali ocean? Odpowiedzi na te pytania szukają paleontolodzy z całego świata. Najnowsze odkrycie z Egiptu przynosi nam dawkę cennych informacji na temat przodków współczesnych delfinów, wielorybów czy orek. Międzynarodowy zespół paleontologów pod kierownictwem badaczy z egipskiego Uniwersytetu Mansoura opublikował w Communications Biology wyniki badań nad szczątkami […]

Szczątki żółwia błotnego w ziemnym grobie z czasów starożytności? Takie właśnie znalezisko z północnej Polski opisała badaczka z Polskiej Akademii Nauk, która znalazła rozwiązanie dla tej osobliwej zagadki dotyczącej pradawnych praktyk funeralnych. Kalina Skóra z Instytutu Archeologii i Etnologii PAN opisała w czasopiśmie Praehistorische Zeitschrift nietypowe odkrycie z grobu ziemnego w Czarnówku, na północy Polski. […]

Dinozaury nie były jedynymi ogromnymi drapieżnikami, jakie chodziły po Ziemi. Kilkadziesiąt milionów lat przed tym, jak one wyewoluowały, na świecie żyły niemniej groźne zwierzęta, które siały postrach. Wyjątkową skamieniałość jednego z nich odkryto niedawno w Ameryce Południowej. Poznajmy przykład dinocefala sprzed 265 milionów lat. Trwał jeszcze perm, ostatnia epoka ery paleozoicznej, pod koniec której doszło […]

Świat dinozaurów był niezwykle zróżnicowany. Wiele gatunków ograniczało swoje występowanie tylko do konkretnych kontynentów. Mimo że Europa w epoce kredy w sporej części była zalana wodami tropikalnego morza, to na niektórych ówczesnych skrawkach lądu żyły przedziwne gady. Najnowsze okrycie z Isle of Wight prezentuje zupełnie nieznany wcześniej gatunek dinozaura. Naukowcy z Wielkiej Brytanii odkryli na […]

Niemałe zdziwienie musiało być na twarzach mieszkańców alzackiego miasta Colmar, kiedy na początku tego tygodnia dostrzegli dziesiątki śniętych ryb pływających po powierzchni miejskiego kanału, który kilka dni wcześniej aktywiści z ekologicznej organizacji zabarwili na zielono. Czy ta fatalna pomyłka zostanie im wybaczona? Nie zanosi się na to. Historia zaczyna się 16 września, w sobotę. Ekologiczni […]

Bydgoska PESA wyprodukowała pierwszą polską lokomotywę napędzaną paliwem wodorowym. Pierwszy nabywca innowacyjnego pojazdu jest już od dawna znany. W ostatnim czasie odbyły się także pierwsze przejazdy testowe lokomotywy na trasie Gdynia – Hel. Orlen zakupił od bydgoskiej PESY pierwszy polski pojazd szynowy wykorzystujący napęd wodorowy – informuje Rynek Kolejowy. Dokładnie mowa o lokomotywie, o której […]

O tym, czy Jezus był postacią historyczną, czy nie, spiera się wielu ludzi na całym świecie. Sporo historyków nie ma wątpliwości co do jego istnienia, ale są również tacy, którzy jednak uważają postać Żyda z Palestyny za mitologiczną. Dowiedzmy się, jakie mamy dowody na istnienie Jezusa i co z nich możemy wywnioskować. W historyczność Jezusa […]

Uczestnicy kultowego festiwalu Burning Man w stanie Nevada musieli być niemało zaskoczeni, kiedy podczas imprezy nawiedziła ich powódź błyskawiczna. Wraz z nagłym przypływem wody rozmnożyły się także stworzenia, o których istnieniu festiwalowicze raczej nie mieli pojęcia. Nietypowa inwazja drobnych skorupiaków wyglądających jak skamieniałość okazała się wyjątkowym zjawiskiem. Przyjrzyjmy się mu z bliska. Burning Man jest […]

Jak wygląda ziemia, kiedy wypompujemy z niej niemal wszystkie zasoby wód podziemnych? Mniej więcej tak, jak obecnie w amerykańskich stanach Arizona, Kalifornia i Utah. Długie na setki kilometrów szczeliny i zapadliska tworzą się coraz szybciej. Zjawisko wywołał człowiek, ale czy jest w stanie jeszcze je zatrzymać? W południowo-zachodnich stanach USA na masową skalę powstają ogromne […]

Międzynarodowy zespół badaczy dokonał czegoś prawie niemożliwego. Podczas IODP Expedition 386 na terenie Rowu Japońskiego zeszli na rekordową głębokość, pobrali próbki oceanicznego dna, a przy okazji odkryli coś zaskakującego na temat obiegu węgla. Rów Japoński jest jednym z wielu rowów tektonicznych wchodzących w skład pacyficznego pierścienia ognia. Ciągnie się on wzdłuż Wysp Japońskich, a jego […]

Jak wygląda jądro Ziemi? Jakie zachodzą tam procesy? Jak wysokie są panujące tam ciśnienie i temperatura? Nauka potrafi odpowiedzieć na te pytania jedynie częściowo. Chociaż nigdy nie uda nam się dotrzeć do samego środka naszej planety, to pośrednimi metodami możemy odgadnąć co nieco sekretów Matki Natury. Geofizycy z japońskiego Uniwersytetu Tohoku opublikowali na łamach Science […]

Historia początków państwa polskiego wciąż skrywa wiele niewiadomych i zagadek, które próbujemy rozwikłać. Naukowcy z Uniwersytetu Warszawskiego prowadzą badania archeologiczne na północy Polski w miejscu, gdzie 1000 lat temu istniał prawdopodobnie bardzo duży kompleks osadniczy. Być może miał on kluczowe znaczenie przy włączaniu Pomorza Wschodniego w struktury raczkującego dopiero państwa Piastów. Naukowcy z Wydziału Archeologii […]

Jeszcze przed chwilą myślałem, że widziałem już wszystko, ale myliłem się. Mumii obcych wystawionych na widok publiczny w meksykańskim parlamencie to chyba nikt jeszcze nie widział. Teraz mamy rzadką do tego okazję. Przyjrzyjmy się temu sensacyjnemu znalezisku. Czy faktycznie tak wyglądają istoty pozaziemskie? Nie byłbym tego taki pewien. W meksykańskim Kongresie, odpowiedniku polskiego Sejmu i […]

Lasy bambusowe w Japonii stanowią olbrzymią część kraju. Są jednocześnie źródłem dochodu dla branży drzewnej, jak również dumą Japończyków. Okazuje się, że jeden z najpowszechniejszych gatunków bambusa niedługo zakwitnie i będzie to pierwszy raz od 120 lat. Niestety potem dojdzie do czegoś niespodziewanego – donoszą naukowcy. Phyllostachys nigra jest gatunkiem czarnego bambusa. Charakteryzuje się on […]