Żyjący na przełomie XVI i XVII wieku renesansowy angielski filozof — Francis Bacon dokonujące się w jego epoce rewolucyjne przemiany skwitował stwierdzeniem, że za wyjście Europy ze średniowiecza i powstanie nowoczesnego świata odpowiadają trzy wynalazki: druk, proch strzelniczy i kompas. Uczony Anglik ze smutkiem odnotowywał, że historię ich pochodzenia skrywa mgła tajemnicy. Pod tym ostatnim […]

22 kwietnia obchodzimy Dzień Ziemi. To doskonała okazja, by pochylić się nieco nad stanem naszej planety. A jest wiele kwestii, które powinniśmy wziąć pod lupę: zanieczyszczenia powietrza, mikroplastik w wodzie, powietrzu i glebie czy miliony dzikich wysypisk śmieci. Dlatego też troszczmy się o naturę nie tylko od święta, lecz również na co dzień. Jakie działania […]

Średnio co dziesiąta ofiara wypadku komunikacyjnego zapada w śpiączkę. Dzięki najnowszym odkryciom można wybudzić coraz więcej takich pacjentów. Zadam ci teraz pytanie dotyczące twojej osoby. Scott, czy czujesz jakiś ból?” – mówi prof. Adrian Owen, szef Brain and Mind Institute w kanadyjskim Western University. Człowiek, do którego się zwraca, od 12 lat był uważany za pozbawionego […]

W dniu udanego testu bomby atomowej nauka utraciła niewinność. „Teraz wszyscy jesteśmy skurwysynami” – stwierdził wtedy Kenneth Bainbridge, współpracownik Roberta Oppenheimera3, ojca amerykańskiej superbroni. Wyobrażamy sobie, że naukowców, którzy stworzyli bombę atomową, do końca życia męczyło poczucie winy. Moralne rozterki Roberta Oppenheimera3 i innych uczonych były jednak zbyt złożone, by zamknąć je w pojęciu „poczucie […]

„Amerykańscy naukowcy dokonali przełomu”, „badacze z USA odkryli coś niezwykłego”, „badania amerykańskich naukowców” – te słynne frazy mogą wkrótce pójść do lamusa. Oto właśnie Chiny stały pierwszy raz w historii krajem posiadającym największą liczbę wysoko cytowanych artykułów naukowych. Czyżby wkrótce cały świat miał cytować „dokonania chińskich naukowców”? Wszystko na to wskazuje. Japoński raport Narodowego Instytutu […]

Ile razy zdarzyło się nam frustrować tym, że woda w garnku za długo się gotuje? Badacze z MIT znaleźli remedium na te zmartwienia. Innowacyjna metoda efektywniejszego, szybszego i mniej energetycznego gotowania wody na razie jest w fazie eksperymentalnej, ale naukowcy zapowiedzieli już prace nad jej komercyjnym zastosowaniem. Naukowcy z MIT opracowali metodę szybszego gotowania wody. […]

Trudno jest przewidzieć, co naukowcy odkryją w nadchodzącym roku. Wiadomo jednak, jakie prace badawcze będą prowadzone. Czego możemy się spodziewać w nauce w 2022 r.? Ostatnie dwa lata zdominowała https://www.focus.pl/artykul/pandemia-za-rogiem-skad-przyjdzie-kolejny-grozny-wirus https://www.focus.pl/artykul/co-daje-lepsza-odpornosc-na-covid-19-przechorowanie-czy-szczepionka-zaskakujace-wyniki-badan-211209124353. W 2022 r. też z pewnością będziemy mieli do czynienia z nowymi odkryciami związanymi z SARS-CoV-2. Możliwe, że pojawią się nowe leki i szczepionki, […]

Codziennie opisujemy dla was ciekawe odkrycia naukowe i technologiczne. Jednak o tym, które z nich są najbardziej warte uwagi, decydujecie wy! Oto top25 najbardziej popularnych artykułów 2021 roku. Przyroda: sekcja wieloryba, największy organizm i embrion dinozaura https://www.focus.pl/artykul/sekcja-wieloryba-pokazala-ze-pod-jego-pletwa-kryje-sie-ludzka-dlon-naukowiec-publikuje-zdjecia-na-twitterze Dr Mark Scherz miał rzadką okazję uczestniczyć w sekcji zwłok wieloryba, czym postanowił podzielić się ze swoimi obserwatorami […]

Ludzie nauki, natura czy astronomia, a także specjalny temat, czyli kobiety w nauce. To tylko kilka kategorii trwającego do 20 grudnia konkursu fotograficznego Wiki Science Competition. „Ciężko wyobrazić sobie naszą kulturę bez nauki. W obecnym świecie nie wystarczy mówić o nauce, musimy ją także pokazywać. Dlatego potrzebujemy fotografów i fotografek, którzy zechcą ją fotografować i […]

Kończą się huczne i bardzo różnorodne obchody Roku Stanisława Lema. Cześć pisarzowi, będącemu ogromną inspiracją dla naukowców, postanowiła oddać także Polska Agencja Kosmiczna (POLSA) wraz z Ministerstwem Rozwoju i Technologii. W najbliższy wtorek rozpoczyna się dwudniowa konferencja „O Lemie i kosmosie”, której patronuje m.in. „Focus”. – Świat powieści i rozważań filozoficznych Stanisława Lema jest mi […]

Konferencja World Space Week Wrocław już po raz piąty zbierze pasjonatów kosmosu, technologii i astronomii, aby wspólnie świętować osiągnięcia ludzkości na polu nauki. Wydarzenie online dostępne będzie bezpłatnie, po wcześniejszej rejestracji. Tegorocznej edycji przyświeca hasło „Technologie przyszłością naszej planety”. Imprezie patronuje Focus.pl. Stowarzyszenie WroSpace co roku odbiega od oficjalnej tematyki globalnych obchodów World Space Week […]

Na ziemiach polskich przyszło na świat wielu noblistów, ale większość z nich emigrowała. Dziś przynoszą chlubę różnym krajom, tylko nie swojej ojczyźnie. A w Polsce prawie się o nich nie pamięta… Spośród współczesnych polskich uczonych dwóch jest wymienianych jako możliwi laureaci Nagrody Nobla. Pierwszy z nich, prof. Krzysztof Matyjaszewski, mieszkający od ponad 30 lat w […]

Kto w przyszłym tygodniu dostanie najsłynniejszą nagrodę naukową? Oto potencjalni nobliści wytypowani przez specjalistów od prognoz. Prace organizacji przyznających coroczne https://www.focus.pl/artykul/10-najbardziej-kontrowersyjnych-nagrod-nobla – najsłynniejsze wyróżnienia w świecie nauki – objęte są tajemnicą. Co roku jednak pojawiają się nazwiska osób, które mają największe szanse na Nobla. Część z nich to czyste spekulacje. Pojawiają się też analizy bazujące […]

O miejsce fantastyki naukowej w świecie po rewolucji technologicznej pytamy Michała Cetnarowskiego, redaktora, autora powieści i opowiadań science-fiction. Łukasz Załuski: W XXI wieku pomysły, które narodziły się w głowie Stanisława Lema – jak tablety, ebooki czy Google – stają się rzeczywistością. Skąd więc ta niekończąca się popularność fantastyki naukowej? Michał Cetnarowski: Czy niekończąca się – […]

Jak można opanować karaluchy na łodzi podwodnej? Czy nosorożce należy transportować do góry nogami? Za takie badania naukowe można dostać nagrodę. Wręczono właśnie tegoroczne IgNoble. Brody chronią kości czaszki przed uszkodzeniem w przypadku ciosu w twarz. To wniosek trójki naukowców, którzy za swoje badania otrzymali właśnie https://www.focus.pl/artykul/ignoble-2019-dla-polakow-odkryli-ktore-karaluchy-dluzej-trzymaja-sie-lodowki. Nagroda ta przyznawana jest co roku za najdziwniejsze […]

Długoterminowe badanie przeprowadzone wśród londyńskich uczniów wykazało, że dzieci, które spędzały więcej czasu w pobliżu lasów, wykazywały lepszą sprawność poznawczą i cieszyły się lepszym zdrowiem psychicznym w okresie dojrzewania. Brytyjscy naukowcy przeprowadzili badanie na grupie ponad 3,5 tys. dzieci w wieku od 9 do 15 lat i odkryli związek między obecnością drzew w otoczeniu a […]

W przerwach podczas uczenia się czynności nasze mózgi odtwarzają niedawno opanowane umiejętności. Robią to nawet w dwudziestokrotnym przyspieszeniu, odkryli badacze. Naukowcy od dekad badają pamięć motoryczną, czyli taką, która pozwala nam na przykład nauczyć się grać na instrumencie, pisać szybko na klawiaturze czy choćby grać w komputerowe gry. Najnowsze badania pokazują, że podczas przerw w […]

W 2016 r. minęło sto lat od momentu opublikowania ogólnej teorii względności. Wszyscy wiedzą, że jej autor – Albert Einstein – wielkim fizykiem był. Trudniej nam odpowiedzieć na pytanie dlaczego? Wielkim atutem Einsteina była wyobraźnia, którą ce- chowała dziecięca fantazja nieograniczona schematami, jakie narzuca nam realistyczna dojrzałość. Nie wystarczał mu opis funkcjonowania świata, jaki dawała […]

Naukowcy ustalili liczbę dzikich ptaków na naszej planecie. Jest ich kilkakrotnie więcej od ludzi. Królują wróble! Dzikich ptaków jest około 50 miliardów, czyli ponad sześć razy więcej niż ludzi. Jak otrzymano tę liczbę? Przeliczono w sumie 9 700 ptasich gatunków – czyli 92 procent z tych, które żyją dzisiaj na Ziemi. Ustalenie tego wszystkiego było […]

Naukowcy uważają, że „zapomniany” afrykański gatunek kawy, który występuje w regionach o wyższych temperaturach, może uratować przemysł kawowy. Coffea stenophylla z Sierra Leone może tolerować wyższe temperatury niż najpopularniejsza na świecie arabika. Dzięki temu jest bardziej odporna na ocieplenie klimatu, niż znane i powszechnie uprawiane https://www.focus.pl/artykul/od-czego-zalezy-smak-kawy – podają eksperci. Już wcześniej inne badania alarmowały, że […]

To, co do niedawna wydawało nam się chorobą – krótkowzroczność, otyłość czy zimowa depresja – może w rzeczywistości być skutkiem ubocznym ewolucji Homo sapiens Postęp nauki nie byłby możliwy bez szaleńców – badaczy na tyle odważnych, by publikować teorie idące pod prąd powszechnej wiedzy. Odwaga jest tu niezbędna, bo przecież może okazać się – i […]

Mówi się na nią HeLa, co jest nazwą pierwszej linii nieśmiertelnych ludzkich komórek – pobranych z szyjki macicy kilka miesięcy przed jej śmiercią. Naprawdę nazywała się Henrietta Lacks. Jej komórki wykorzystano w badaniach genów, które wywołują raka, i tych, które hamują jego rozwój; były pomocne przy wynalezieniu leków na opryszczkę, białaczkę, grypę, hemofilię i chorobę […]

Wygląda normalnie – w niczym nie przypomina Dustina Hoffmana z filmu „Rain Man”. Mówi o sobie żartobliwie. Przyznaje, że nie był najlepszym uczniem i miewał kłopoty z pamięcią. Po latach badań naukowcy orzekli, że Gianni Golfera jest człowiekiem o najlepszej pamięci na świecie. Na sali jest nas pięćdziesięcioro, najmłodszy chłopak ma 17 lat, najstarszy to […]

Ty też możesz zostać telepatą. Kluczem do czytania w myślach drugiego człowieka może być jego nadgarstek i kilka prostych ćwiczeń! Pomyślcie o jakiejś liczbie od 1 do 100. Macie już? W porządku. Teraz skoncentrujcie się na niej. Mam wrażenie, że myślicie o… liczbie 73. Badania pokazują, że mniej więcej jeden czytelnik na pięćdziesięciu ze zdumienia […]