Co najmniej trzy razy w dziejach całą Ziemię pokryły lodowce. Wszystkie oceany zamarzły, a na równiku temperatura wynosiła średnio –20 stopni Celsjusza. Życie z trudem walczyło o przetrwanie To był koszmar. Lody skuwały Ziemię od bieguna do bieguna. Średnia temperatura na powierzchni wynosiła 50 stopni poniżej zera. Najcieplej było na równiku – mniej więcej tak […]

W razie potrzeby potrafi ą wykonać prosty zabieg chirurgiczny i zdezynfekować ranę. Wiedzą, które rośliny mogą je wyleczyć z choroby. Ba – zażywają lekarstwa, nawet znając ich nieprzyjemne skutki uboczne. Ludzie coraz częściej biorą lekcje medycyny u zwierząt Zdarzyło się to dawno temu w Afryce. Babu Kalunde z ludu Tongwe ustawił pułapki na zwierzęta. W […]

Ścieki to katastrofa dla naturalnych ekosystemów, ale bywają od tej reguły zaskakujące wyjątki. Czasem naprawiają szkody, które wcześniej wyrządziliśmy “Jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla morskich ekosystemów” – tak Greenpeace opisuje zjawisko eutrofizacji, czyli wzrost ilości składników odżywczych w środowisku. I jeśli spojrzeć na Bałtyk, to trudno się nie zgodzić. Do naszego morza docierają – przede […]

Wywiad z Grzegorzem Niedźwiedzkim, jednym z autorów tego przełomowego odkrycia. Polacy przewrócili świat nauki do góry nogami. Udowodnili, że czworonogi stąpały po Ziemi znacznie wcześniej niż sądzono do tej pory. Polscy naukowcy znaleźli ślady najstarszego czworonożnego zwierzęcia, które miało palce. A właśnie z pierwszych tetrapodów wywodzą się płazy, gady, ptaki i ssaki. Odkrycie to zmienia […]

Urocze błękitne motylki giną bez pomocy mrówek, które z kolei żyć nie mogą bez krów i królików Gdy tylko pojawia się w pobliżu, przyciąga uwagę. Zawsze znajdzie się ktoś, kto zaniesie go do domu. A tam miły gość okazuje się dzieciożercą – w ciągu 10 miesięcy zjada do 300 niemowląt, na co żaden z gospodarzy […]

Wystarczy dodać trochę wody, a natychmiast się w niej pojawiają. Kto? Jedne z najstarszych zwierząt żyjących dziś na Ziemi! Bezpancerzowce (Anostraca) zamieszkują niemal całą naszą planetę – nawet okolice arktyczne! – już od czasów jurajskich. Większość spośród ok. 300 znanych nauce gatunków upodobała sobie okresowe zbiorniki wodne, czyli po prostu kałuże czy małe jeziorka. Nie […]

Mocna jak stal, elastyczna jak guma – nic dziwnego, że przemysł od dziesięcioleci marzy, by wyprodukować coś równie niezwykłego jak pajęczyna. Ale czy faktycznie uda nam się kiedyś podrobić to, nad czym ewolucja pracowała setki milionów lat? Być jak Spiderman – oto marzenie sporej grupy naukowców z całego świata. Wyprodukowanie tworzywa o właściwościach zbliżonych do […]

Ptakom psuje się kompas magnetyczny, owady składają jaja na samochodach; jedne i drugie umierają w oleju… A wszystko przez sztuczne oświetlenie Kiedyś to były noce! Tylko księżyc i gwiazdy. A jak chmury zaciągnęły niebo – totalne ciemności. Potem człowiek wymyślił ognisko, lampkę oliwną, aż w końcu oświetlenie gazowe i elektryczne. I noc przestała być nocą. […]

Akcja szczepienia lisów w Polsce doskonale zrealizowała założone cele. Z wielką szkodą dla przyrody Zaczęło się w roku 1993. To wtedy po raz pierwszy w Polsce rozrzucono jadalne szczepionki dla lisów – z początku nieśmiało, bo tylko w zachodnich województwach. Miało to ograniczyć liczbę zachorowań. Psy, które już od pewnego czasu poddawano obowiązkowym szczepieniom na […]

W świecie zwierząt to samce stroją się w barwne pióra, obnoszą swe imponujące rogi i śpiewają uwodzicielskie pieśni. Ale są od tej reguły wyjątki! Niektóre samice noszą się i śpiewają o wiele piękniej niż partnerzy, a naukowcy dopiero zaczynają odkrywać, dlaczego tak jest W lasach tropikalnych Oceanii mieszkają ptaki, które rzucają wyzwanie jednemu z największych […]

Można nie mieć pojęcia, gdzie żyją lemingi ani jak wyglądają, ale jedno wiedzą o nich wszyscy – co parę lat biegną w amoku w stronę morza, by skoczyć w odmęty fal i popełnić masowe samobójstwo Ta dramatyczna historia ma niewiele wspólnego z prawdą. Faktem jest, że co mniej więcej cztery lata występuje tzw. rok lemingów, […]

Znów rozgorzała dyskusja o tajemniczym wydarzeniu, które zmiotło z powierzchni Ziemi dinozaury. Prof. Gerta Keller przedstawiła bowiem nowe dowody na to, że zagłada sprzed 65 mln lat była wynikiem naturalnych ziemskich procesów geologicznych, a nie kosmicznej katastrofy Jeszcze do niedawna rozwiązanie zagadki zagłady dinozaurów wydawało się proste. Według teorii sformułowanej na początku lat 80. XX […]

Czy się nam to podoba, czy nie, pradawne gady są dziś wszechobecne. Zaczęło się od książek, dziś mamy także fi lmy, zabawki, gry komputerowe… Takim wzięciem nie cieszy się chyba żadne wymarłe zwierzę. Ale w sumie nic dziwnego – dinozaury były wielkie i małe, czasem przerażające, czasem nawet „milutkie”, do wyboru, do koloru… I choć […]

Każdy, kto chce badać początki dinozaurów, powinien przyjechać do Polski. To u nas odkopuje się dziś najwięcej najlepiej zachowanych skamieniałości z okresu, gdy „smoki” pojawiły się na Ziemi Wciąż wszyscy zachodzą w głowę, dlaczego te złoża skamieniałości odkryto tak późno. Przecież przez blisko 200 lat paleontolodzy szukali w naszym kraju szczątków lądowych kręgowców z ery […]

W tegorocznej edycji konkursu wzięła udział rekordowa liczba uczestników – ponad 12 tysięcy osób nadesłało blisko 70 tysięcy zdjęć. Wyniki konkursu ogłoszono podczas uroczystej Gali, która odbyła się 1 października 2009 r. w Teatrze Capitol w Warszawie Zwycięzcą 5. edycji Wielkiego Konkursu Fotograficznego National Geographic Polska oraz zdobywcą nagrody GRAND PRIX został Jakub Kamiński z Warszawy, […]

Czy kryzys ekonomiczny zaszkodzi przyrodzie, czy wyjdzie jej na dobre? To zależy, czy mówimy o ptakach, czy o bezkręgowcach Od czego może zależeć liczba ryb na rafie koralowej? Od złożoności ekosystemu i od liczby ludzi, którzy mieszkają w okolicy – to pewne. Ale zespół dr. Joshuy Cinnera z James Cook University w Australii, który badał […]

Wszyscy się zgadzają, że pożary odgrywają bardzo ważną rolę w przyrodzie. Nikt jednak nie jest pewien, czy chodzi o rolę dobrego, czy złego bohatera Nikt nie przewidział, że sytuacja aż tak dramatycznie wymknie się spod kontroli. Jak każdego lata w Yellowstone, najstarszym parku narodowym w Ameryce i na świecie, w czerwcu 1988 r. wybuchło kilka […]

Ludzie stosują mobbing wobec kolegów czy koleżanek w pracy. Zwierzęta – wyłącznie wobec drapieżników (z małym wyjątkiem dla kukułki). Cel jest identyczny: dręczyć nielubianego, niechcianego lub wręcz groźnego osobnika tak długo, aż ucieknie z biura lub innego terytorium Jeśli ma być skuteczny, mobbing musi być opracowany w najdrobniejszych szczegółach, najlepiej zbiorowo. Daje to efekt rozmycia […]

Potrzebujemy przyrody tak bardzo, że bez niej źle się czujemy, stajemy się agresywni, a nawet częściej chorujemy! „Każdy organizm powiązany jest ze swym środowiskiem na liczne, subtelne i potężne sposoby. To dlatego zwierzęta w zoo nierzadko cierpią i umierają wcześniej. One potrzebują do życia znacznie więcej niż tylko wody, schronienia i pokarmu. A co z […]

Jeśli duże znaczy lepsze, dlaczego tak mało jest na świecie olbrzymów? Bo to się nie opłaca – zwłaszcza w naszej obecności Trzynaście metrów długości i ponad tysiąc kilogramów żywej wagi – tak wyglądał największy wąż świata, który żył jakieś 60 mln lat temu w tropikalnej puszczy na terenie obecnej Kolumbii. Ten krewniak boa dusiciela, nazwany […]

Wystarczy kilka tygodni, by wędrowne ptaki zmieniły się z zapobiegliwych rodziców w prawdziwych Pudzianów. I to bez dopingu czy ćwiczeń na siłowni! Niech was nie zwiedzie sielankowy widok stad ptaków, przylatujących do Polski na wiosnę. „Podczas migracji są jak atleci-maratończycy na olimpiadzie” – uważa dr Scott McWilliams z University of Rhode Island. Ale nie do […]

… króliki harcują. Naukowcy, którzy to odkryli, zniszczyli przy okazji przyrodę antarktycznej wyspy. Czy uda im się naprawić szkody? Ekolodzy, przynajmniej w teorii, powinni orientować się, jak działają ekosystemy. Nie od dziś wiadomo, że wchodzące w ich skład gatunki splątane są siecią wzajemnych zależności. Dlatego zanim spróbuje się ruszyć jeden z jej węzłów, wypadałoby się […]

Do dziś nie wiadomo, czy egipski dinozaur nosił na grzbiecie skórny wachlarz, czy tłusty garb. A może wyglądał jeszcze inaczej? Najcenniejsze dowody przepadły w wojennej zawierusze Egipt to nie tylko raj dla archeologów, ale i badaczy o wiele bardziej odległej przeszłości. Przekonał się o tym baron Ernst Stromer von Reichenbach, monachijski paleontolog, który 11 stycznia […]

Kiedyś nadejdzie nasz biologiczny kres. Po wymarciu człowieka nową cywilizację mogą zbudować potomkowie któregoś ze współczesnych gatunków zwierząt. Najlepiej zapowiadają się te, które kłamią i oszukują na potęgę Trudno o bardziej wszędobylski gatunek. Właściwie nie ma miejsca na Ziemi, gdzie by można uniknąć spotkania z nim. Zmienia świat jak nikt przed nim. Swoją liczebność podwaja […]