Góry Papuk w północno-wschodniej Chorwacji po dwóch latach niemal bezowocnych poszukiwań odsłoniły znalezisko, które przewyższa najśmielsze oczekiwania archeologów. Zespół badawczy pod kierunkiem profesora Hrvoje Potrebicy z Uniwersytetu w Zagrzebiu natrafił na pozostałości monumentalnej fortyfikacji z późnej epoki brązu. To wyjątkowo cenne źródło wiedzy o prehistorycznym osadnictwie na Bałkanach. Stanowisko archeologiczne Gradina, położone na wysokości ponad […]

Przez dekady naukowcy prowadzili zażarte dyskusje dotyczące dokładnego momentu, kiedy pierwsi ludzie postawili stopę na australijskiej ziemi. Niektóre wcześniejsze ustalenia sugerowały nawet 65 tys. lat temu, jednak najnowsze odkrycia genetyczne rzucają zupełnie nowe światło na tę fascynującą historię. Badacze z Uniwersytetu Utah postanowili przyjrzeć się śladom DNA neandertalczyka ukrytym w genomach współczesnych ludzi. Ich analiza […]

Wyobraź sobie zapach tak intensywny, że potrafi w kilka sekund opróżnić całe mieszkanie. Tak właśnie pachnie surströmming – szwedzki sfermentowany śledź, który przez jednych jest uwielbiany, a przez innych omijany szerokim łukiem. Ten niezwykły przysmak od lat budzi kontrowersje i ciekawość na całym świecie. Surströmming to coś więcej niż tylko ryba. To kulinarny fenomen, który […]

W meksykańskim stanie Tabasco, tuż przy Zatoce Meksykańskiej, archeolodzy natrafili na znalezisko, które każe nam na nowo przemyśleć początki cywilizacji Majów. Monumentalny kompleks Aguada Fénix skrywał znacznie więcej tajemnic, niż początkowo zakładano. Jego prawdziwe rozmiary okazały się imponujące – zamiast szacowanych wcześniej 1,4 km, osie konstrukcji rozciągają się na 9 i 7,5 km, tworząc gigantyczny […]

W kalifornijskich wydmach natrafiono na gatunek pająka, który przez lata ukrywał się pod nazwą innego. Aptostichus ramirezae, ujawniony dzięki analizom DNA, pokazuje, jak wiele życia wciąż umyka naszej uwadze – i jak łatwo może zniknąć wraz z szybko kurczącymi się siedliskami. Naukowcy z University of California w Davis opisali zupełnie nowy gatunek pająka zapadniowego, Aptostichus […]

Chiński przemysł lotniczy znów daje o sobie znać. Tym razem inżynierowie z Państwowej Korporacji Silników Lotniczych Chin (AECC) postanowili sprawdzić, jak daleko można posunąć granice współczesnej technologii. Ich najnowszy eksperyment dotyczy miniaturowego silnika turboodrzutowego, który w przeważającej części powstał przy użyciu drukarek 3D. Co ciekawe, to nie jest jedynie pokaz możliwości w kontrolowanych warunkach laboratoryjnych. […]

Wysoko w górach Aurlandsfjellet, na zachodzie Norwegii, topniejący lód odsłania coś zupełnie nieoczekiwanego. Na wysokości 1400 metrów n.p.m., gdzieś pomiędzy skałami i wiecznym śniegiem, wyłania się ślad po starożytnych łowcach, którzy przemierzali te tereny przed piętnastoma wiekami. Historia tego niezwykłego odkrycia zaczęła się od przypadku, gdy turysta Helge Titland natrafił na wystające z lodu drewniane […]

Alufelgi potrafią dodać autu charakteru, jednak ich wytworzenie generuje spore obciążenie dla środowiska. Czy da się to zmienić? Niemieccy naukowcy pracują nad technologią pozwalającą wykorzystać w produkcji kół aż 30 proc. aluminium pochodzącego z recyklingu. Choć na pierwszy rzut oka ten udział może wydawać się skromny, w skali całego przemysłu motoryzacyjnego oznacza to potencjalnie znaczące […]

Gdzieś na wzgórzach w okolicach tureckiego miasta Kars wznosi się osobliwa kamienna konstrukcja, która od lat wprawia w zakłopotanie zarówno naukowców, jak i lokalnych mieszkańców. Pięciometrowa budowla góruje nad okolicą jak niemy strażnik, którego pochodzenie i przeznaczenie pozostają nieodgadnioną tajemnicą. Z jej strategicznego położenia roztacza się widok na równiny prowadzące do starożytnych ruin Ani, co […]

Innowacyjny system napędu 4WD Line Traction całkowicie eliminuje klasyczne mechanizmy różnicowe, pozwalając każdemu z kół obracać się indywidualnie – nawet gdy pozostałe tracą kontakt z podłożem. Tradycyjne napędy 4WD sprawdzają się doskonale, ale tylko do momentu, gdy jedno z kół straci przyczepność. Wtedy cały system przestaje funkcjonować prawidłowo, co stanowi poważny problem od lat znany […]

Organoidy mózgowe – miniaturowe struktury neuronowe hodowane w laboratorium – mogą stać się kluczem do stworzenia sztucznej inteligencji, która będzie równie energooszczędna jak ludzki mózg. Mózg w każdej chwili zużywa moc porównywalną do żarówki. Dla porównania: aby odtworzyć podobny poziom złożonych obliczeń w klasycznym sprzęcie komputerowym, potrzebne są rzędy wielkości więcej energii. To właśnie ta […]

Piętnaście godzin w powietrzu pomiędzy Sydney a Los Angeles potrafi wyczerpać nawet najwytrwalszych podróżnych. A gdyby tak ten sam dystans pokonać w zaledwie sześćdziesiąt minut? Najnowsze odkrycia naukowe przybliżają nas do urzeczywistnienia tej wizji. Chodzi o technologie hipersoniczne, umożliwiające poruszanie się z prędkościami od pięciu do dziesięciu razy wyższymi niż prędkość dźwięku. Przełom w badaniach […]

Podczas prac w klasztorze Misjonarzy Świętej Rodziny w Kazimierzu Biskupim natrafiono na coś, co specjalistów wprawiło w prawdziwe zdumienie. Okazuje się, że pod XVI-wiecznym kościołem kryje się pochówek przygotowany w sposób dotąd nieznany w naszym kraju. Przedzieranie się przez ceglaną ścianę do ukrytej krypty Dotarcie do podziemnego pomieszczenia wymagało prawdziwej górniczej precyzji. Archeolodzy przez ponad […]

Czeluści jednego z najgłębszych jezior świata przez stulecia skrywały tajemnicę, która dopiero niedawno ujrzała światło dzienne. Jesienią tego roku międzynarodowa grupa badaczy dokonała niezwykłego odkrycia, które wpływa na postrzeganie historii tego regionu. Pod wodami jeziora Issyk-Kul we wschodnim Kirgistanie naukowcy natrafili na ślady średniowiecznego miasta, które niegdyś tętniło życiem. To znalezisko otwiera nowy rozdział w […]

ChatGPT przeszedł długą drogę od prostego okna dialogowego do zaawansowanego narzędzia wspierającego kreatywność i produktywność. OpenAI podjęło właśnie kolejny duży krok, ogłaszając wdrożenie Czatów Grupowych. Oznacza to, że od teraz możesz zaprosić rodzinę, przyjaciół lub współpracowników do wspólnej przestrzeni, gdzie możecie dyskutować, podejmować decyzje i, co najważniejsze, korzystać z pomocy AI w czasie rzeczywistym. To […]

Polskie rodziny znów muszą przygotować się na wyższe rachunki za prąd. Właśnie poznaliśmy nowe stawki, które zaczną obowiązywać od przyszłego roku. Dla przeciętnego gospodarstwa domowego przekłada się to na konkretne, choć nie dramatyczne kwoty. Jak wzrost opłaty OZE wpłynie na domowy budżet? Rodzina zużywająca rocznie około 2,5 MWh energii odczuje podwyżkę jako dodatkowe 9,50 zł […]

Facebook Marketplace, platforma kojarzona dotąd głównie z prostą wymianą towarów używanych i mebli, wkracza w zupełnie nową erę. Meta ogłosiła właśnie dużą modernizację, która ma na celu przekształcenie Marketplace’u z czysto transakcyjnego narzędzia w przestrzeń do „social shoppingu” i współpracy. Kluczową rolę w tej rewolucji odegra Meta AI, które ma wyręczyć nas w zadawaniu pytań […]

Po raz pierwszy w historii naukowcy zaobserwowali koronalny wyrzut masy na gwieździe innej niż Słońce. Zjawisko, uchwycone na czerwonym karle oddalonym o ok. 40 lat świetlnych od Ziemi, może pomóc lepiej zrozumieć, jak takie erupcje wpływają na atmosfery pobliskich planet – a tym samym na ich potencjalną zdolność do podtrzymywania życia. Detekcja koronalnego wyrzutu masy […]

Włoska marka Italjet zawsze potrafiła zaskakiwać, ale ich najnowsza propozycja przekracza wszelkie oczekiwania. Roadster 400 to pojazd, który łączy w sobie elementy klasycznych skuterów z lat 50. i 60., nowoczesnych motocykli oraz myśliwców, stanowiąc strategiczne odejście od dotychczasowej platformy Dragster. Przyglądając się specyfikacji technicznej, trudno nie odnieść wrażenia, że mamy do czynienia z konstrukcją wymykającą […]

W południowej Brazylii odkryto nowy gatunek zwierzęcia, który z wyglądu przypominał dinozaura, lecz w rzeczywistości był wczesnym krewniakiem krokodyli. Tainrakuasuchus bellator, drapieżnik sprzed 240 mln lat, należał do elity łowców triasu. Jego szczątki rzucają nowe światło na ewolucję gadów, związki fauny Ameryki Południowej i Afryki oraz złożoność ekosystemów poprzedzających erę dinozaurów. Tainrakuasuchus bellator, opisany właśnie […]

Światło potrafi fizycznie skręcić atomowe warstwy materiału – fizycy zarejestrowali ten ruch w czasie rzeczywistym za pomocą ultrakrystalicznego rozpraszania elektronów. To odkrycie otwiera drogę do sterowania właściwościami kwantowych materiałów za pomocą impulsów laserowych. Impuls światła uderza w strukturę złożoną zaledwie z kilku atomowych warstw, a te – zamiast pozostać nieruchome – zaczynają się fizycznie skręcać. […]

Jeszcze do niedawna naukowcy badający płyny czekali dwa miesiące na wyniki pojedynczej symulacji. Dziś ten sam proces zajmuje ułamek sekundy, a całą dziedzinę czeka zasadnicza przemiana. Przez dziesięciolecia zjawisko zwane palczastością lepkościową przyprawiało inżynierów o ból głowy. Gdy płyn o mniejszej lepkości wypiera gęstszy płyn w porowatym materiale, tworzą się nieprzewidywalne, rozgałęzione wzory. Problem ten […]

W czasie prac drogowych w Dolinie Jezreel izraelscy archeolodzy natrafili na coś, co może poważnie naruszyć podstawy starożytnej historii całego regionu. To, co archeolodzy wydobyli z ziemi, zapewnia fascynującą opowieść o codziennym życiu, wierzeniach i zwyczajach sprzed tysięcy lat. Pierwszy niepodważalny dowód na produkcję wina Wykuta w skale prasa do wina składała się z dwóch […]

W skalistych zboczach starożytnego miasta Istakhr, położonego niedaleko słynnego Persepolis w południowym Iranie, archeolodzy dokonali niecodziennego znaleziska. Wyryta w skale postać monarchy z charakterystycznym nakryciem głowy i symbolami niebieskimi prawdopodobnie przedstawia jednego z władców Imperium Sasanidów, czyli dynastii, która przez cztery stulecia kształtowała oblicze starożytnej Persji. To wyjątkowy przykład techniki wymagającej niebywałej precyzji i cierpliwości […]