Duńscy naukowcy zajrzeli do żołądka słynnej mumii z Tollund. Z analiz wynika, że mężczyzna z bagien mógł być złożony w ofierze po specjalnym rytuale. Zwłoki tzw. Człowieka z Tollund zostały doskonale zakonserwowane w duńskim torfowisku, w zimnej i kwaśnej wodzie o niskiej zawartości tlenu. Tak dobrze, że kiedy odkryto je w roku 1950, to przypuszczano, […]

Co sprowadzało Rzymian na ziemie polskie w czasach Jezusa, dwa tysiące lat temu? Teren ten nie był ani zapomniany, ani dziki. Interesował Rzymian ze względu na surowce, od wieków żyli tu ludzie rozmaitych kultur. Gdy nad Morzem Śródziemnym powstawały kolejne cywilizacje, ziemie polskie nie były pustynią. Przez wieki zamieszkiwały je różne ludy. Te najdawniejsze pozostają […]

W próbkach gleby pobranych z wiecznej zmarzliny w Kanadzie znaleziono DNA mamutów włochatych, dzikich koni i prażubrów. Dotychczas uważano, że mamuty wyginęły na tych terenach ok. 14 tys. lat temu, ale nowe badanie udowadnia, że przetrwały o wiele dłużej. Próbki zamrożonej gleby, które stały się przedmiotem nowego badania, pobrano z https://www.focus.pl/artykul/co-wyjdzie-z-wiecznej-zmarzliny w https://www.focus.pl/artykul/wojna-o-puszke-z-ciasteczkami-czyli-po-co-kanadzie-flota-wojenna-blog na początku […]

Na terenie starożytnego miasta Oksyrynchos w Egipcie archeolodzy odkryli dwa grobowce liczące 2,5 tys. lat. W wapiennych sarkofagach znaleziono mumie mężczyzny i kobiety. Chociaż jeden z grobowców nosi ślady kradzieży, w ustach zmarłych znaleziono nienaruszone złote języki. Jakie znaczenie mógł mieć ten tajemniczy egipski rytuał? Na dwa nieznane wcześniej grobowce natrafili członkowie hiszpańskiej ekspedycji archeologicznej […]

Żyjący 2000 lat temu mieszkańcy Pergamonu stosowali dietę opartą na roślinach – ujawnia badanie 300 szkieletów, odkrytych na terenach tego starożytnego miasta. Co istotne, brak mięsa w ich diecie nie wiązał się z aspektami etycznymi. Pergamon zaliczany jest do starożytnych greckich miast. Założony w VII w. p.n.e., stanowił część krainy zwanej Myzja w Azji Mniejszej. […]

Archeolodzy zrekonstruowali dietę starożytnych mieszkańców okolic jeziora Titicaca. Uważają, że ta wiedza pomoże nam przetrwać zbliżający się kryzys klimatyczny. A co jedli starożytni Andyjczycy? Ich dieta opierała się na trzech produktach. https://www.focus.pl/artykul/dzicy-z-katalogu to największe jezioro wysokogórskie na Ziemi. Akwen, znajdujący się w granicach dzisiejszych https://www.focus.pl/artykul/ogromny-kot-na-geoglifie-sprzed-2200-lat-to-kolejny-ze-slynnych-rysunkow-z-nazca i Boliwii, położony jest wśród Andów, na wysokości 3 800 m n.p.m. Mimo trudnych warunków panujących na […]

Czasami na swoje pięć minut sławy trzeba czekać naprawdę długo. Anonimowy mężczyzna z Tottori w Japonii doczekał się uznania ponad 1800 lat po śmierci. Kiedy naukowcy przedstawili jego zrekonstruowaną twarz, internauci oszaleli na jego punkcie. Wygląd mieszkańca starożytnej Japonii odtworzono na podstawie czaszki. Archeolodzy natrafili na nią w czasie wykopalisk prowadzonych w 2018 roku na […]

Naukowcy badający starożytne choroby odkryli jeden z najwcześniejszych przykładów rozprzestrzeniania się choroby, która przeskoczyła ze zwierzęcia na człowieka. Pacjentem zero okazał się neandertalczyk, który prawdopodobnie zachorował podczas oprawiania upolowanego zwierzęcia. Nowego odkrycia dokonano, badając szczątki tzw. Człowieka z La Chapelle. Skamieniałe kości https://www.focus.pl/artykul/neandertalczycy-byli-mniej-dzicy-niz-sadzimy-potwierdza-to-znalezisko-sprzed-51-tys-lat zostały znalezione w jaskini niedaleko francuskiej wioski La Chapelle-aux-Saints w 1908 roku. […]

Ponad 5 tysięcy lat temu w Chinach powstało miasto Liangzhu. Miało taką sieć żeglownych kanałów, że archeolodzy nazwali je „Wenecją epoki kamiennej”. Co sprawiło, że tajemnicze miasto upadło w ciągu kilku pokoleń? Zmiany klimatu. Długo sądzono, że pozostałości nefrytowych naczyń znajdowanych na południowy zachód od Szanghaju w delcie Jangcy pochodzą z czasów dynastii Zhou, panującej […]

Jest nią naszyjnik z kości słoniowej z precyzyjnie wykonanym ornamentem. Międzynarodowy zespół naukowców, w składzie którego znajdują się również Polacy, ogłosił właśnie, że to najstarszy przykład przenośnej paleolitycznej sztuki, jaki znamy z Europy i Azji. Jaskinia Stajnia, znajdująca się na Wyżynie Częstochowskiej w obrębie wsi Mirów, to długi korytarz o wysokim stopie. Ma trzy metry […]

Issa, żyjąca 2 mln lat temu samica australopiteka, mogła odegrać istotną rolę w ewolucji człowieka. Analiza dwóch skamieniałych kręgów sugeruje, że potrafiła zarówno chodzić na dwóch nogach, jak i wspinać się na drzewa. Niewykluczone, że jej gatunek był ostatnim łącznikiem między ludźmi i małpami człekokształtnymi. Brakującym ogniwem w ewolucji człowieka. Powszechnie przyjmuje się, że nasi […]

Artystka i badaczka Joana Bruno wykonała cyfrową rekonstrukcję twarzy 36 mężczyzn i kobiet należących do kultury El Argar, której kres datuje się na 1200 rok p.n.e. Wśród tych, których wygląd odtworzono, znalazła się także władczyni tej tajemniczej krainy. W marcu informowaliśmy o odkryciu https://www.focus.pl/artykul/sekret-grobu-z-epoki-brazu-odkryty-mogla-w-nim-spoczywac-krolowa, na stanowisku archeologicznym w południowo-wschodniej części Półwyspu Iberyjskiego. W ceramicznych dzbanach […]

We wzniesionej w XV wieku p.n.e. świątyni Hatszepsut działała „szkoła rzeźbiarska” – ujawnili polscy archeolodzy wraz ze swoimi egipskimi kolegami. Analiza starożytnych reliefów pozwoliła wyraźnie określić, które części wyszły spod ręki mistrza, a które stworzyli niewprawni uczniowie. Świątynia Hatszepsut, zwana też Świątynią Milionów Lat pełniła funkcję świątyni grobowej królowej Hatszepsut – kobiety-faraona, panującej w drugiej […]

Lucas Schmid, student stomatologii ze Szwajcarii, zapewne nigdy nie przypuszczał, że jego zamiłowanie do wędrówek z wykrywaczem metali przyczyni się do archeologicznego odkrycia. Ale to właśnie dzięki przyszłemu dentyście naukowcy zlokalizowali miejsce bitwy starożytnych Rzymian z Retami. Początek historii, która doprowadziła do tego niezwykłego odkrycia, sięga 2003 roku. To wtedy zespół badaczy ze Służby Archeologicznej […]

Archeolodzy z Uniwersytetu Staffordshire jako pierwsi będą mieli możliwość przeprowadzenia kompleksowych badań słynnych dziecięcych mumii z Palermo. Zmumifikowane zwłoki dzieci były składane w katakumbach klasztoru kapucynów od XVIII do XX wieku. Klasztor w Palermo znany jest z największej kolekcji mumii w Europie. Znajduje się w nim około 8 tys. https://www.focus.pl/artykul/egipskie-mumie-o-1000-lat-starsze-niz-sadzono-nowe-odkrycie-moze-zrewolucjonizowac-wiedze-o-starozytnosci-211102012154 i https://www.focus.pl/artykul/28-ludzkich-szkieletow-w-trudno-dostepnej-jaskini-zagadkowe-odkrycie-w-gabonie z okresu od […]

Paleontolog z Muzeum Historii Naturalnej w Arizonie przeprowadził przegląd skamieniałości z muzealnych zbiorów i odkrył, że znajdujące się wśród nich kości dinozaurów były nieprawidłowo sklasyfikowane. Nowa analiza prehistorycznych szczątków pokazała, że nasza wiedza o najdłuższym dinozaurze na świecie była niepełna. Superzaur (Supersaurus) – bo o nim mowa – od dziesięcioleci zajmuje pierwsze miejsce w rankingu […]

Złoty pierścień liczący ponad 1000 lat został odkryty podczas wykopalisk na terenie największej na świecie starożytnej fabryki wina, która znajdowała się w mieście Jawne w Izraelu. Swoje wyjątkowe właściwości pierścień mógł zawdzięczać osadzonemu w złocie kamieniowi – ametystowi. Archeolodzy natrafili na pierścień w czasie prac wykopaliskowych prowadzonych w miejscu, w którym w czasach bizantyjskich (około […]

W tunelu prowadzącym do starożytnego grobowca archeolodzy odkryli szczątki młodego mężczyzny. Początkowo uznali, że to złodziej, który utknął w szybie, ale nowe badania ujawniły, że dwudziestopięciolatek został zamordowany. Szkielet mężczyzny odkryto w 2010 roku, w trakcie prac wykopaliskowych prowadzonych w okolicy starożytnego grobowca znajdującego się w wiosce Shiyanzi w Chinach. Archeolodzy od razu stwierdzili, że […]

Archeolodzy pracujący na terenie słynnej nekropolii w Sakkarze odkryli liczący ponad 3 tys. lat grobowiec, należący najprawdopodobniej do głównego skarbnika faraona Ramzesa II. Właściciela grobowca zidentyfikowano na podstawie hieroglifów, nie udało się bowiem znaleźć sarkofagu ze szczątkami. O znalezisku poinformowało egipskie Ministerstwo Turystyki i Starożytności, które zaprezentowało także pierwsze zdjęcia z wnętrza grobowca. Można na nich podziwiać […]

Naukowcy z Kairu twierdzą, że zidentyfikowali jedną z najstarszych egipskich mumii, jaką kiedykolwiek odkryto. Wyniki ich prac sugerują, że Egipcjanie znali wyrafinowane techniki mumifikacji już 1000 lat wcześniej, niż dotychczas sądziliśmy, a to może mieć istotne znaczenie dla całej naszej wiedzy o historii starożytnej. Mumia, o której mowa, to doskonale zachowane ciało wysokiej rangi urzędnika […]

Międzynarodowy zespół naukowców nie tyle odkrył, co ustanowił nowy gatunek człowieka – Homo bodoensis. Nasi nowo nazwani przodkowie do tej pory byli znani pod innymi nazwami gatunkowymi, a zmiana może pomóc nam lepiej zrozumieć ewolucję człowieka. Odkrywanie https://www.focus.pl/artykul/drzewo-genealogiczne-jak-je-zrobic-i-dlaczego-warto-przygotowac-rodowod-rodziny https://www.focus.pl/artykul/homo-sapiens-najpierw-byl-w-chinach-nastepnie-przybyl-do-europy nie należy do prostych zadań. Nauka zna przypadki, w których „powoływano do życia” nowe gatunki naszych […]

Badaczom udało się rozwikłać zagadkę mumii z Kotliny Kaszgarskiej, leżącej w dzisiejszej chińskiej prowincji Sinciang. Mimo europejskich rysów nie są to potomkowie przybyłych z Europy ludów. Ich przodkowie żyli w Azji od ponad dziesięciu tysięcy lat. Kotlina Kaszgarska położona w Azji  należy do najsuchszych obszarów na ziemi. Otaczają ją łańcuchy wysokich gór (od północy Tienszan, […]

Badacze z Uniwersytetu Arizony zidentyfikowali 478 starożytnych miejsc ceremonialnych, z których większość należała do cywilizacji Majów. Ukryte pod powierzchnią Meksyku obiekty udało się zlokalizować dzięki laserowej technologii lidar. W 2020 roku zespół archeologów pracujący pod kierunkiem antropologa Takeshi’ego Inomaty ogłosił, że na terenie meksykańskiego stanu Tabasco odkryto pozostałości budynku związanego z cywilizacją Majów. Centralnym punktem […]

Naukowcy prowadzący wykopaliska nad Jeziorem Tyberiadzkim w Izraelu twierdzą, że znaleziona przez nich mozaika to w rzeczywistości fragment podłogi słynnego Kościoła Apostołów w Betsaidzie. Lokalizacja starożytnej świątyni przez setki lat pozostawała tajemnicą. Przez ponad tysiąc lat legendarny Kościół Apostołów w Betsaidzie uznawano za zaginiony, podobnie jak samą Betsaidę – biblijne miasto, które wraz z Kafarnaum […]