Najnowsze zdjęcie Słońca, wykonane w świetle ultrafioletowym, właśnie robi furorę w sieci. Nie ma w tym nic dziwnego, bowiem zdjęcie jest tak charakterystyczne, że wydaje się niemożliwym, aby faktycznie przedstawiało po prostu Słońce. Wystarczy na nie spojrzeć. Skoro Słońce znajduje się w okolicach maksimum aktywności słonecznej w 11-letnim cyklu aktywności, to nie ma nic dziwnego […]

Skąd wzięła się woda na Ziemi? To jedno z fundamentalnych pytań, które od dekad nurtuje astronomów i naukowców zajmujących się początkami Układu Słonecznego. Woda jest kluczowym składnikiem życia, a zrozumienie jej pochodzenia może rzucić światło na to, jak powstają planety nadające się do zamieszkania. Dzięki najnowszym obserwacjom wykonanym przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba udało się […]

Wenus od dawna uznawana jest za bliźniaczkę Ziemi. Jak by nie patrzeć, jest to planeta podobna rozmiarami, masą i składem chemicznym do Ziemi, a jednocześnie radykalnie różniąca się od niej pod względem warunków panujących na jej powierzchni. Ta intrygująca planeta od dekad przyciąga uwagę naukowców, którzy próbują zrozumieć, jak doszło do tak odmiennego rozwoju dwóch […]

Plamy słoneczne to charakterystyczne obiekty na powierzchni Słońca, które są emanacją aktywności magnetycznej gwiazdy. Wbrew pozorom nie są one czarne, a jedynie ciemniejsze i chłodniejsze od otaczającej je powierzchni Słońca, przez co odnosimy wrażenie, że są one czarne. Ich liczba zmienia się regularnie w 11-letnim cyklu, w którym obserwuje się zarówno minimum, jak i maksimum […]

Ludzkość doskonale radzi sobie z podbojem najbliższej przestrzeni kosmicznej już od ponad pół wieku. Na przestrzeni dekad inżynierowie udoskonalali technologię silników rakietowych, jednak od samego zarania ery kosmicznej korzystamy z napędu chemicznego, który ma swoje ograniczenia i nie jest w stanie zabrać nas wydajnie w dalsze rejony przestrzeni kosmicznej. Nie powinno zatem dziwić, że naukowcy […]

W miarę jak przestrzeń kosmiczna staje się coraz bardziej zatłoczona, państwa inwestujące miliardy w infrastrukturę orbitalną ‚coraz wyraźniej dostrzegają potrzebę ochrony swoich aktywów. Kwestią czasu było stworzenie przez ten czy inny kraj posiadający własne satelity, obserwatoria czy stacje kosmiczne jakiegoś zaawansowanego systemu obrony dla tych urządzeń. Najnowsze informacje wskazują na to, że Chiny planują stworzyć […]

Europa to zdecydowanie jeden z najbardziej intrygujących księżyców Układu Słonecznego. Teraz na dodatek okazuje się, że podlega on bezustannym zmianom. Choć jej powierzchnia jest skuta lodem, to właśnie ten lód okazuje się wyjątkowo dynamiczny. Najnowsze badania, prowadzone przez dr. Ujjwala Rauta z Southwest Research Institute, potwierdzają wcześniejsze obserwacje dokonane za pomocą Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba […]

Ponad połowa wszystkich gwiazd w Drodze Mlecznej należy do tak zwanych układów podwójnych, w których dwie gwiazdy krążą wokół wspólnego środka masy. Wzajemne oddziaływania obu gwiazd w takim układzie bardzo często są jednak źródłem zaskakująco złożonych, a często nawet gwałtownych procesów ewolucyjnych. Obserwując wiele takich układów w różnych fragmentów nieboskłonu, skazani jesteśmy na obserwowanie takich […]

Dzięki Kosmicznemu Teleskopowi Jamesa Webba astronomowie zaglądają obecnie w najdalsze rejony wszechświata. Nie oznacza to jednak, że znamy już wszystko, co znajduje się w naszym bezpośrednim otoczeniu kosmicznym. W samej naszej galaktyce, w Drodze Mlecznej naukowcy właśnie odkryli obiekt, jakiego wcześniej nigdy nie widzieli. Zespół astronomów poinformował właśnie o odkryciu tajemniczego obiektu, który najprawdopodobniej reprezentuje […]

Słońce to jedyna gwiazda, której możemy przeglądać się z bliska. Jakby nie patrzeć, światło z każdej innej gwiazdy, nawet w naszym najbliższym otoczeniu kosmicznym, leci do nas wiele lat, podczas gdy światło ze Słońca potrzebuje na dotarcie do Ziemi zaledwie osiem minut. Mimo tej pozornej bliskości (wszak to wciąż 150 milionów kilometrów) wciąż mamy jeszcze […]

Wielkimi krokami zbliża się moment, w którym człowiek stanie ponownie na powierzchni Księżyca. Najnowsze informacje wskazują także na to, że niedługo później rozpocznie się budowa stałej, zamieszkanej przez ludzi bazy na powierzchni Srebrnego Globu. Wszystko jednak wskazuje na to, że nikt w tej bazie nie będzie mówił po angielsku. Chiny i Rosja podpisały właśnie formalne […]

Mogłoby się wydawać, że skoro Księżyc badamy od samego początku ery kosmicznej, a nawet wysłaliśmy już pół wieku temu ludzi na jego powierzchnię, nie ma on dla nas już żadnych tajemnic. Rzeczywistość jest jednak bardziej skomplikowana. Doskonałym przykładem jest tutaj zagadka magnetyzmu Księżyca. Wiemy wszak, że sam Księżyc nie ma własnego pola magnetycznego. Mimo tego […]

Jowisz, największa planeta Układu Słonecznego, nie zawsze wyglądał tak, jak dziś. Najnowsze badania opublikowane 20 maja w periodyku Nature Astronomy wskazują, że miliardy lat temu, u zarania Układu Słonecznego ten gazowy olbrzym mógł być co najmniej dwa razy większy niż obecnie. To odkrycie nie tylko rzuca nowe światło na ewolucję Jowisza, ale też dostarcza istotnych […]

Powszechnie wiadomo — szczególnie w okresie maksimum aktywności słonecznej — że burze geomagnetyczne to tak naprawdę spore zagrożenie dla naszej cywilizacji. Nasza gwiazda dzienna jest w stanie wyrzucić ze swojej powierzchni w przestrzeń kosmiczną ogromne ilości naładowanych cząstek. Kiedy ich obłoki docierają do Ziemi, zderzają się z polem magnetycznym naszej planety i powodują burze geomagnetyczne. […]

Budowa Układu Słonecznego jest dla astronomów odwieczną zagadką. Do 2006 roku przyjmowano, że nasz układ planetarny składa się z dziewięciu planet. Wskutek zmian wprowadzonych przez Międzynarodową Unię Astronomiczną, jedna z tych planet — Pluton — została relegowana do osobnej kategorii planet karłowatych. Tak się jednak składa, że od tego czasu naukowcy intensywnie poszukują innej dziewiątej […]

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST) po raz kolejny przesunął granice naszej wiedzy o Wszechświecie. Naukowcy ogłosili właśnie odkrycie najodleglejszej galaktyki, jaką kiedykolwiek zaobserwowano. Światło z tego obiektu wyruszyło w drogę zaledwie 280 milionów lat po Wielkim Wybuchu — czyli ponad 13,4 miliarda lat temu. To przełomowe osiągnięcie dostarcza kluczowych informacji o najwcześniejszych etapach formowania się […]

Tytan, największy księżyc Saturna, to jeden z najbardziej fascynujących obiektów Układu Słonecznego. Jest to bowiem nie tylko największy księżyc Saturna, ale także jedyny obiekt poza Ziemią, na którym znajdują się naturalne jeziora, rzeki i morza (choć wypełnione ciekłymi węglowodorami, a nie wodą) oraz jedyny księżyc otoczony gęstą atmosferą. To właśnie ona, atmosfera Tytana, zaskoczyła ostatnio […]

Reakcja drzew na aktywność wulkanów to sama w sobie bardzo ciekawa informacja, a co dopiero powiedzieć w sytuacji, gdy da się ją dostrzec z orbity okołoziemskiej? Taki właśnie scenariusz opisują naukowcy związani z NASA oraz Smithsonian Institution, którzy wyjaśniają, że dostrzegli coś niespodziewanego. Być może najistotniejszy w całej sprawie pozostaje fakt, że tego typu detekcje można […]

Kiedy agencje kosmiczne wysyłają sondy, których celem jest lądowanie na powierzchni innych ciał niebieskich niż Ziemia, ogromną wagę przywiązuje się do tego, aby na powierzchni sondy nie było żadnych mikroorganizmów, które mogłyby przypadkiem trafić na powierzchnię danego ciała niebieskiego i je zanieczyścić materiałem biologicznych pochodzenia ziemskiego. Jak się jednak okazuje, to trudniejsze niż mogłoby się […]

Kiedy spoglądamy w nocne, rozgwieżdżone niebo mamy wrażenie, że jest ono bardzo niezmienne. Jak by nie patrzeć, w ciągu naszego życia gwiazdy — choć w rzeczywistości stale pozostają w ruchu — nie zmieniają swojego położenia względem siebie w sposób niezauważalny dla ludzkiego oka. To jednak tylko pozory. Astronomowie doskonale wiedzą, że w przestrzeni kosmicznej co […]

Miłośnicy obserwacji nocnego nieba zawsze korzystają, gdy w otoczeniu Ziemi dochodzi do interakcji obłoków plazmy wyrzuconych ze Słońca z polem magnetycznym naszej planety. Jak by nie patrzeć, burze geomagnetyczne powodują powstawanie niezwykle urodziwej zorzy polarnej. Kiedy jednak na niebie pojawiają się dwa spektakularne zjawiska jednocześnie, to mamy do czynienia z prawdziwą ucztą. Do właśnie takiej […]

Cykle funkcjonowania naszej gwiazdy sprawiają, że w średnio 11-letnich okresach cechuje się ona relatywnie niską, bądź wręcz przeciwnie: bardzo wysoką aktywnością. Poprzednie tzw. maksimum słoneczne najprawdopodobniej osiągnęło szczyt w ubiegłym roku, a zanim to nastąpiło, Słońce zdołało przypomnieć o swojej obecności w wyjątkowo oryginalny sposób. Poświęconymi mu badaniami zajęli się przedstawiciele Uniwersytetu Kiusiu, którzy piszą […]

Nie ma wątpliwości, że czarne dziury to wciąż jedne z najbardziej fascynujących i tajemniczych obiektów we wszechświecie. Nasza obecna wiedza na ich temat wskazuje, że to się nigdy nie zmieni, bowiem nie będziemy w stanie nigdy dowiedzieć się, co znajduje się wewnątrz czarnej dziury. Możemy oczywiście spekulować, ale naszych wniosków nigdy nie będziemy w stanie […]

Od ponad pół wieku ludzkość nasłuchuje przestrzeni kosmicznej na każdy możliwy sposób w nadziei na to, że uda jej się usłyszeć sygnały wyemitowane przez przedstawicieli innych cywilizacji. Nie ma w tych wysiłkach nic dziwnego. Jeżeli weźmiemy pod uwagę fakt, że w naszej galaktyce może istnieć nawet bilion planet, a takich galaktyk jak nasza są we […]