Lodowce szelfowe oplatają Antarktydę niemal z każdej strony. Stanowią swoistą baterię oddzielającą trzon kontynentu od wód otwartego oceanu. Niektóre z antarktycznych lodowców szelfowych nikną w oczach, a niedawno odkryto, że jeden z nich nawet przełamał się w pół. Mało tego, zrobił to w rekordowym tempie. Lodowce szelfowe wokół Antarktydy stanowią istotną część lądolodu, która wysuwa […]

Kiedyś zmiany klimatu były tworem czysto teoretycznym. Od kilku lat jednak na własnej skórze co roku odczuwamy, że klimat się zmienia. Bezustannie odnotowujemy coraz wyższe temperatury powietrza, coraz większe problemy z suszami oraz powodziami, huragany stają się coraz bardziej niszczycielskie i nieprzewidywalne, a prądy oceaniczne grożą zniknięciem i całkowitą zmianą klimatu na powierzchni naszej planety. […]

Na pustyniach całego świata można natrafić na charakterystyczne wydmy, które z lotu ptaka przyjmują gwieździsty kształt. Tego typu formacje piasku można zobaczyć zarówno w Ameryce Północnej, w Azji, jak i w Afryce. Przyciągają one uwagę z jednej strony swoim kształtem, a z drugiej imponującymi rozmiarami. Zespół naukowców rozwiązał właśnie zagadkę jednej z takich wydm gwiaździstych. […]

Pięć lat oczekiwania i w końcu można powiedzieć: mamy to! Maksimum aktywności słonecznej stało się faktem. Chyba. O tym, że wielkimi krokami zbliżamy się do maksimum aktywności na powierzchni Słońca, piszemy już od jakiegoś czasu. Pierwotnie heliofizycy, czyli astronomowie zajmujący się obserwowaniem Słońca, zakładali, że szczyt aktywności przyjdzie w połowie 2025 roku. Ostatnie wydarzenia na […]

Człowiek obserwuje niebo od tysiącleci i ciągle coś go zadziwia. Mowa tutaj nie tylko o gwiazdach widocznych nocą, ale również o przeróżnych kształtach chmur. Niektóre z nich mogą przypominać ślady po UFO lub innym obcym obiekcie nieznanego pochodzenia. Takie wrażenie sprawiają specyficzne dziury w chmurach, których wytłumaczenie znamy od kilkunastu lat, ale wciąż zdaje się […]

Podczas trzęsienia Ziemi w regionie Tohoku w Japonii w 2011 roku wyspa Honsiu przesunęła się o jakieś 2,4 metra. Na co dzień jednak nie jesteśmy w stanie dostrzec, że powierzchnia Ziemi bezustannie się zmienia. Są to bowiem procesy niezwykle powolne. Kiedy jednak przyjrzymy się ewolucji kontynentów i oceanów na Ziemi, to zobaczymy, że obecny ich […]

Kiedy ją odkryto w 2004 roku, astronomowie poczuli ciarki na plecach. Oto po raz pierwszy w historii udało im się odkryć planetoidę, która realnie mogła zagrażać Ziemi. Obiekt, którego rozmiary szacowano wtedy na 200-500 metrów poruszał się po takiej trajektorii, która nie wykluczała uderzenia w powierzchnię Ziemi już w 2029 roku. Od tego czasu obiekt […]

Europa jest jednym z najbardziej interesujących globów w Układzie Słonecznym. Odkąd odkryto, że pod pozornie nieciekawą lodową skorupą księżyca Jowisza znajduje się ocean ciekłej wody, naukowcy bezustannie zastanawiają się, czy we wnętrzu tego globu mogło powstać życie. Badania prowadzone od kilku dekad wskazują, że faktycznie jest to możliwe. Najnowsze informacje zebrane przez sondę Juno, która […]

Chcesz zobaczyć czerń przestrzeni kosmicznej w ciągu dnia, ale nie masz ochoty w tym celu przypinać się do gigantycznego zbiornika paliwa i liczyć na to, że podczas wznoszenia rakieta nie eksploduje? Już na początku 2025 roku dostępny będzie alternatywny sposób na wizytę w górnych warstwach atmosfery. Nie ma chyba na świecie osoby, która nie chciałaby […]

Czy superwulkany mogą spowodować globalne ochłodzenie? Do niedawna świat nauki uważał, że istnieje takie ryzyko. Przyczyną miałoby być dostanie się atmosfery olbrzymich ilości aerozoli, które blokowałyby dostęp promieni słonecznych. Najnowsze badania wskazują jednak, że wcale superwulkany nie są takie straszne, jak je „malują”. Historia cywilizacji człowieka nie zna żadnego incydentu erupcyjnego związanego z jakimkolwiek superwulkanem. […]

Podmokłe tereny położone niedaleko bagien nie stanowią wymarzonego miejsca do prowadzenia poszukiwań skarbów, ale jednocześnie mogą okazać się prawdziwym strzałem w dziesiątkę. Przekonał się o tym poszukiwacz Ian Porter. To właśnie na jego konto możemy przypisać wielkie znalezisko, którego dokonał w marcu 2020 roku. Początek feralnej pandemii mógł więc być dla niego zaskakująco szczęśliwy, gdyż […]

Od kilkudziesięciu dobrych lat astronomowie uważnie nasłuchują przestrzeni kosmicznej, starając się wyłuskać z szumu przestrzeni kosmicznej sygnały, jakie mogłyby być wysłane przez odległe zaawansowane cywilizacje, które chciałyby ogłosić swoją obecność we wszechświecie w nadziei, że ktoś taką cywilizację usłyszy. Od trzech dekad astronomowie odkrywają także setki i tysiące planet krążących wokół innych gwiazd niż Słońce, […]

Takiej aktywności na powierzchni Księżyca jak w ostatnich miesiącach nie było od pół wieku. Nawet nie śledząc mediów popularnonaukowych, nie sposób nie trafić na informacje o starcie kolejnej misji księżycowej, o udanych i nieudanych lądowaniach na Srebrnym Globie. O ile jednak lądowniki docierają na powierzchnię naszego jedynego naturalnego satelity, o tyle łazików tam nie ma […]

24 września 2023 roku na poligonie wojskowym w stanie Utah wylądowała kapsuła z próbkami zebranymi kilka lat wcześniej z powierzchni planetoidy (101955) Bennu. Naukowcy niemal natychmiast chcieli zabrać się za wstępne przygotowanie próbek, jednak pojawiły się pewne trudności. Z tego też powodu dopiero teraz, po niemal 5 miesiącach od lądowania udało się ustalić, ile próbek […]

O sporym zaskoczeniu mogą mówić archeolodzy zaangażowani w badania poświęcone pozostałościom miasta, którego ruiny znajdują się pod współczesnym Londynem. Co wiemy na jego temat? Wysiłki archeologów toczyły się w obrębie Galerii Narodowej, a to w związku z jej rozbudową. Informacje zebrane przez uczestników wykopalisk odnoszą się do anglosaskiego Londynu, który funkcjonował w okresie od VII […]

Badanie przestrzeni kosmicznej nie musi ograniczać się jedynie do spoglądania w bezkres czerni nocnego rozgwieżdżonego nieba. Część naukowców do poznawania kosmosu spogląda nie w górę, a w dół, pod nogi. To właśnie tam można znaleźć (jeżeli się ma dużo szczęścia) mniejsze i większe skały, które nie tyle powstały na powierzchni Ziemi, a dotarły na nią […]

Różowe słonie występują w przyrodzie, choć trafiają się bardzo rzadko. Zazwyczaj są odrzucane przez grupę i pozostawione same sobie, ale to, co zaobserwowano w Parku Narodowym Krugera chwyta za serce. Na terenie Parku Narodowego Krugera Theo Potgieter, organizator safari, sfotografował rocznego słonia, który różni się od swoich rówieśników tym, że jego skóra jest bardzo jasna […]

Na przestrzeni ostatnich dwóch dekad Chiny przeszły od etapu kraju niekojarzonego z sektorem kosmicznym do jednej z głównych sił w przestrzeni kosmicznej. Chyba najlepszym dowodem postępu, jaki dokonał się w sektorze kosmicznym w Państwie Środka jest stworzenie w 2022 roku pełnowymiarowej załogowej stacji kosmicznej Tiangong. Chiny mają jednak znacznie dalej sięgające plany i najnowsze osiągnięcie […]

Początki wszechświata nie należały do najbardziej spektakularnych pod względem wizualnym. Jakby nie patrzeć przez długi czas we wszechświecie nie było widać nic. Mieliśmy do czynienia z mrokami ciemnymi, z których wydobyły nas dopiero pierwsze gwiazdy i pierwsze galaktyki, które rozświetliły przestrzeń kosmiczną. To właśnie wtedy rozpoczął się rozległy etap historii naszego wszechświata zwany erą rejonizacji. […]

Gdy przybysze z Europy dotarli do obu Ameryk i natknęli się na bogactwa posiadane przez rdzennych mieszkańców, szybko zaczęli opowiadać historie o krainach dosłownie wypełnionych złotem i innymi kosztownościami. Na efekty nie trzeba było długo czekać, bo właśnie tak rozpoczęła się wyprawa do Siedmiu Miast Ciboli. Na czele ekspedycji stanął Francisco Vásquez de Coronado, który […]

Analizy trzęsień ziemi przybierają niekiedy rozmaite formy. Sporo w tych interpretacjach również danych statystycznych i skomplikowanych modeli matematycznych. W przypadku tego, co się wydarzyło w Japonii na początku 2024 roku wypowiedzieli się chińscy geolodzy. Dlaczego wstrząsy na Honsiu nazwali „sejsmicznym królem smoków”? W świecie naukowym istnieje pewna teoria zdarzeń ekstremalnych, którą nazywa się „królem smoków”. […]

Ziemię od Słońca dzieli odległość 150 milionów kilometrów. Światło tę odległość pokonuje w nieco ponad 8 minut. Kiedy jednak na powierzchni Słońca dochodzi do rozbłysku, a następnie do koronalnego wyrzutu masy, to w zależności od prędkości wyrzuconego ze Słońca obłoku plazmy, na odległość 150 milionów ów obłok zjonizowanego gazu dociera w ciągu kilkunastu-kilkudziesięciu godzin. Jeżeli […]

Erozja terenu czy utrudniony dostęp do pewnych obszarów sprawiają, że archeolodzy muszą korzystać w swojej pracy z najnowszych technologii. Niewątpliwym ułatwieniem jest dla nich możliwość użycia satelitów, a dokładniej – wykonywanych z wysokości zdjęć. Z takiego właśnie założenia wyszli naukowcy zajmujący się andyjskimi fortyfikacjami. Znane jako pukary, były to obszary tworzone zazwyczaj na szczytach wzgórz. […]

Kiedy myślimy o płytach tektonicznych, na myśl przychodzą nam trzęsienia ziemi spowodowane tarciami między sąsiadującymi płytami, wsuwaniem się jednej płyty pod drugą, czy też o wulkanach znajdujących się na linii łączenia różnych płyt tektonicznych. W większości przypadków jednak uważamy, że rozległe płyty przesuwające się płasko po płaszczu Ziemi mogą się jedynie ze sobą zderzać i […]