Swobodne planety, które podróżują przez kosmos zamiast krążyć wokół gwiazd, mogą być mniej samotne, niż sądzono. Astronomowie donoszą, że prawdopodobnie odkryli księżyc wokół jednej z takich planet. Nie wszystkie planety krążą wokół gwiazd. Analiza obserwacji aż 50 milionów gwiazd przeprowadzona w roku 2011 wskazała, że raz na jakiś czas coś przesłania światło wielu gwiazd pozbawionych […]

W laboratorium półtora kilometra pod powierzchnią Ziemi zaobserwowano tajemnicze zjawisko. Wszystko sugerowało, że po raz pierwszy udało się wykryć ciemną energię… Nie, to nie jest początek nowej powieści sensacyjnej, tylko wnioski wyciągnięte z eksperymentu XENON1T. We włoskich Apeninach, pod Górą Gran Sasso, mieści się największe podziemne laboratorium naukowe na świecie. Znajdujące się w nim instrumenty […]

Baza mogłaby powstać dosłownie z krwi, potu i łez. Z pozyskaniem mocznika kolonizatorzy Marsa nie będą mieli kłopotu. Ale jak zareagują na oddawanie krwi dwa razy w tygodniu? Jak zbudować bazę na Marsie? Astronauci nie mogą zabrać ze sobą potrzebnych do tego materiałów, bowiem koszt tego byłby zbyt wysoki. Samo wystrzelenie jednego kilograma w kosmos […]

Dlaczego ostatni raz ludzka stopa stanęła na Księżycu prawie pół wieku temu? Jedną z przyczyn są przestarzałe skafandry kosmiczne, projektowane jeszcze wcześniej. Opracowanie nowych długo szło z oporami. Co trzeba zrobić, żeby astronauci ponownie https://www.focus.pl/artykul/buzz-aldrin-pierwszy-czlowiek-na-ksiezycu-biografia-astronauty albo stanęli po raz pierwszy na Marsie? Oprócz techniki rakietowej potrzebna jest jeszcze jedna rzecz. Nie obejdzie się bez nowych […]

Satelity Starlink mają dostarczyć internet we wszystkie zakątki globu. Utrudniają jednak pracę astronomom i zwiększają tłok na orbicie. A na satelitarny dostęp do internetu trzeba wydać małą fortunę. Jedna z najstarszych rakiet firmy https://www.focus.pl/artykul/znamy-zaloge-pierwszego-komercyjnego-lotu-spacex-cena-za-miejsce-205-mln-zlotych – Falcon 9 – odbyła swój dziesiąty już lot. Podczas trwającej zaledwie dziewięć minut misji na orbitę wyniosła kolejne https://www.focus.pl/artykul/spacex-nie-spoczywa-na-laurach-wystrzelil-na-orbite-kolejne-60-starlinkow. To […]

Dwie próbki, które pobrał marsjański łazik, zawierają charakterystyczne minerały. Na Ziemi powstają one tylko wskutek działania płynnej wody. Oznacza to, że na Marsie istniały warunki do rozwoju życia! Po nieudanej pierwszej próbie https://www.focus.pl/artykul/ogladaj-ladowanie-misji-nasa-na-marsie badającemu dno marsjańskiego krateru Jezero udało się 6 września pobrać https://www.focus.pl/artykul/lazik-perseverance-pobral-perfekcyjna-probke-marsjanskiej-skaly-kiedys-trafi-na-ziemie. Dwa dni później pobrał też drugą. Zespół NASA nazwał próbki „Montdenier” […]

Czy gatunek ludzki jest rzeczywiście tak cenny, abyśmy musieli rozprzestrzeniać go po całej Galaktyce? A może cenniejszym zjawiskiem jest samo życie? – zastanawia się dr. hab. Grzegorz Brona w rozmowie z Eweliną Zambrzycką-Kościelnicką. Wiecie, że wykorzystywane w uniwersum Star Treka transportery wzięły się stąd, że twórca serii Gene Roddenberry musiał wykombinować jakiś trik, dzięki któremu […]

Jakie argumenty przemawiają za eksploracją kosmosu i poszukiwaniem innych planet nadających się do zamieszkania – opowiada prof. Albert Townsend, jeden z bohaterów „Płomienia” Magdaleny Salik. „Albert Townsend czesał się przed lustrem. Obok, na szafce, stała kamera wysokiej rozdzielczości. Czerwone światełko, wskazujące, że jest włączona, błyskało na samej granicy pola widzenia profesora.      —    Czy jest […]

Kto wymyślił radio i telewizję, internet, szybkie koleje i rakiety? Pewien wizjoner z Polski. Słynny wieszcz. Mickiewicz, skazany w 1824 roku na zsyłkę za działalność w młodzieżowych organizacjach patriotycznych filomatów i filaretów, przez parę lat tułał się po carskim imperium. Napisał w tym czasie m.in. „Sonety krymskie” oraz „Konrada Wallenroda”. Równocześnie pracował jednak nad czymś jeszcze…  [ Komunikat: kliknij […]

Tajemnicze źródło emisji radiowych astronomowie odkryli w centrum naszej Galaktyki. Bywa aktywne przez tygodnie, po czym gwałtownie milknie. Co najbardziej intrygujące, nie emituje nic poza falami radiowymi. W pobliżu centrum naszej Galaktyki astronomowie zaobserwowali nieznane wcześniej źródło https://www.focus.pl/artykul/wraca-co-16-dni-sygnal-radiowy-z-odleglej-galaktyki-odslania-swoje-tajemnice. Skatalogowano je jako ASKAP J173608.2-321635. Źródła fal radiowych nie są w kosmosie niczym niezwykłym. To jednak jest […]

Prof. Paul Davies, astrobiolog, kosmolog i dyrektor Beyond Center for Fundamental Concepts in Science w Arizonie, twierdzi, że wirusy mogą stanowić istotną część ekosystemów istniejących na innych planetach. Czy w razie spotkania staną się dla nas zagrożeniem? Każdy, kto zna kultową „Wojnę światów”, wie jak dla Marsjan skończyła się inwazja na Ziemię. Potężni przybysze z […]

Nowe obliczenia naukowców wskazują, że będzie można przetestować, czy zagadkowe promieniowanie Unruha to fakt, a nie mit. Z praw fizyki wynika, że powinno istnieć, jednak do tej pory jeszcze nigdy go nie wykryto. Teoria względności Einsteina prowadzi do zaskakujących wniosków. Upływ czasu zależy od prędkości, masa zagina przestrzeń i spowalnia czas. Jest jeszcze jeden wniosek, […]

Marsjański helikopter Ingenuity radzi sobie tak dobrze, że NASA postanowiła przedłużyć jego misję na czas nieokreślony. Natomiast chińscy inżynierowie kosmiczni mocno zainspirowali się amerykańskim śmigłowcem przy tworzeniu własnego drona. Kiedy 18 lutego https://www.focus.pl/artykul/helikopter-na-marsie razem z łazikiem https://www.focus.pl/artykul/ogladaj-ladowanie-misji-nasa-na-marsie, nikt nie miał pewności, czy kiedykolwiek uda mu się wzbić w powietrze. Atmosfera na Marsie ma gęstość równą […]

Po nieudanej próbie w sierpniu, łazikowi NASA udało się na Marsie pobrać próbkę skał. W przyszłości ma trafić do ziemskich laboratoriów, by poszukiwano w niej śladów życia. https://www.focus.pl/artykul/lazik-perseverance-bada-skaly-na-dnie-krateru-jezero-moga-kryc-tajemnice-historii-planety, który bada dno marsjańskiego krateru Jezero, w ubiegłym miesiącu nie mógł pobrać próbki tamtejszej gleby. Pierwszego września NASA ogłosiła, że druga próba okazała się udana. Takich próbek […]

Uginanie światła przez olbrzymie masy pozwoliło astronomom dokładnie przyjrzeć się okolicom czarnej dziury odległej aż o 12 miliardów lat świetlnych. Metodę opracowała polska astrofizyczka dr hab. Anna Barnacka. W pobliżu bardzo masywnych obiektów ugina się nawet światło. Prowadzi to do przewidzianego jeszcze przez Alberta Einsteina efektu soczewkowania grawitacyjnego. Pierwszy raz zaobserwowano taki efekt dopiero w […]

Z badań wynika, że co trzecia gwiazda typu słonecznego pochłonęła jedną lub kilka swoich planet. – Ta praca z czasem będzie klasyką w swojej dziedzinie – komentują astrofizycy. Od dekad wiadomo, że niektóre https://www.focus.pl/artykul/ewolucja-gwiazd-czyli-jak-wygladaja-etapy-zycia-gwiazdy pożerają pobliskie planety. Można to wykryć, bo https://www.focus.pl/artykul/rodzaje-gwiazd-czym-gwiazdy-roznia-sie-od-siebie-i-jak-powstalyskładają się głównie z wodoru i helu. W miarę starzenia się przybywa w nich […]

Niedawno pisaliśmy o tym, że życie na Marsie mogło przetrwać dzięki radioaktywnym pierwiastkom. O komentarz do tego odkrycia poprosiliśmy dr Natalię Zalewską, planetolożkę z Zespołu Eksploracji Marsa Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk. Jednym z najtrudniejszych do rozwiązania problemów związanych z poszukiwaniem https://www.focus.pl/artykul/zycie-na-marsie-moglo-przetrwac-dzieki-radioaktywnym-pierwiastkom-ale-nie-na-powierzchni jest zagadka występowania ciekłej wody pod powierzchnią planety. Ze względu na bardzo […]

Znamy tylko dwóch gości z innych gwiazd, którzy na pewno przemknęli przez Układ Słoneczny. Nowe obliczenia sugerują jednak, że obiektów spoza naszego układu jest tyle samo, ile obiektów, które powstawały wraz z Ziemią. W 2019 roku astronomowie zauważyli nową kometę. Nazwana przez odkrywców https://www.focus.pl/artykul/nieskazitelna-kometa-borisov-nigdy-nie-zetknela-sie-z-jakakolwiek-gwiazda, pędziła z prędkością ponad 200 tys. kilometrów na godzinę. Taka prędkość […]

Astrofizycy obliczają, że tak zwane sfery Dysona, budowane przez zaawansowane technicznie obce cywilizacje, mogą powstawać także wokół czarnych dziur. W ten sposób można uzyskać ogromne ilości energii. W serialu „Doctor Who” zaawansowana cywilizacja władców czasu czerpała energię z wnętrza https://www.focus.pl/artykul/co-jest-na-dnie-czarnej-dziury-dokd-prowadzi-studnia-w-czasoprzestrzeni. Naukowcy potwierdzają, że jest to teoretycznie możliwe. A jeśli tak gdzieś w kosmosie się dzieje, […]

Osuszone Morze Śródziemne, nazistowski podbój kosmosu, zatarcie śladów Holokaustu, groźba wielkiego konfliktu z Japonią – to czeka nas w literackich wizjach świata, w którym II wojnę światową wygrał Hitler. Jak Hitler zwyciężył? Twórcy książek i filmów wskazali wiele możliwości. Robert Harris w thrillerze „Vaterland” z 1992 r. (później zekranizowanym) wyjaśnia: „Zwycięstwo nad Rosją na wiosnę czterdziestego trzeciego […]

Astronomowie z centrum teleskopu Chandra NASA stworzyli fotografię niezwykłych kosmicznych pierścieni, które pojawiły się wokół czarnej dziury V404 Cygni odległej od Ziemi o 7800 lat świetlnych. V404 Cygni jest układem podwójnym. Obiegająca ją gwiazda ma masę mniej więcej połowy masy Słońca. Stale ją traci, a materia w formie obłoków pyłu i gazu czasami opada na […]

Większość poszukiwań pozaziemskiego życia koncentruje się na tzw. ekosferach – obszarach wokół gwiazd, gdzie panują odpowiednie warunki, by na znajdujących się tam planetach mogły rozwijać się istoty żywe. Jednak najnowsze badania sugerują, że ekosfery mogą istnieć również obok supermasywnych czarnych dziur. Ziemia ma kłopoty. Malejące zbiory i mordercze burze piaskowe sprawiają, że planeta stała się […]

Astronomowie donoszą o odkryciu najmniejszej jak dotąd planety pozasłonecznej oraz paru innych w tym samym systemie. Jedna z nich krąży w strefie, gdzie temperatury sprzyjają życiu. Zespół astronomów za pomocą Bardzo Dużego Teleskopu (VLT) znajdującego się w Europejskim Obserwatorium Astronomicznym (ESO) w Chile obserwował planety pozasłoneczne wokół gwiazdy L 98-59 w gwiazdozbiorze Ryby Latającej.  Gwiazda […]

Zagadkowa gwiazda oddala się od nas z szybkością 3 mln km na godzinę, odkryli astronomowie. Jest niemal pewne, że opuści Drogę Mleczną. Gwiazda LP40-365, odległa od Ziemi o 2 tys. lat świetlnych, jest jedną z dziwniejszych, jakie kiedykolwiek odkryto. Zamiast spokojnie okrążać centrum naszej galaktyki, oddala się od niego z niesamowitą prędkością. – Porusza się […]