Kiedyś podręczniki dzieliły zwierzęta na „pożyteczne” i „szkodliwe”. Takie podejście jest dziś nie tylko przestarzałe, ale i niebezpieczne. Nasz stosunek do przyrody wynika z doświadczeń przodków. Przez wiele tysięcy lat ludziom zagrażały nie tylko żyjące w pobliżu drapieżniki, ale także zwierzęta niszczące zapasy żywności. Walka z siłami natury pozwoliła nam zbudować cywilizację i jednocześnie doprowadziła […]

Zebraliśmy mnóstwo pomysłów, naładowaliśmy się inspiracjami, zwiedziliśmy ciekawy region. Za nami odkrywanie lubuskiego. Co dalej? Na zwiedzanie regionu wyruszyliśmy z dwoma zamiarami – poznać jego tajemnice i by przetestować dwa modele Jeepów: Renegade oraz Wrangler. Każdy z nich nadaje się do innych zadań: szybki i zwrotny Renegade (żółty) idealnie sprawdza się w ciasnych uliczkach miast. […]

Szymon Radzimierski z Łodzi ma zaledwie dziesięć lat, a już zwiedził wszystkie kontynenty oprócz Antarktydy. Swoje podróże opisuje na blogu PlanetKiwi, prowadzonym zarówno w języku polskim, jak i angielskim. 24 maja 2017 r. ukazała się rozszerzona edycja jego książki „Dziennik łowcy przygód. Extremalne Borneo”, w której opisuje jedną ze swoich licznych egzotycznych wypraw. W wywiadzie […]

W kwietniu ruszyła dziewiąta edycja programu „Po stronie natury”, w ramach którego Żywiec Zdrój wraz z partnerami pomaga chronić zasoby naturalne i do tego samego angażuje Polaków. Do inicjatywy może przyłączyć się każdy. Wystarczy wpisać specjalny kod spod etykiety wody Żywiec Zdrój na www.postronienatury.pl i zadedykować drzewo bliskiej osobie. W zamian za to leśnicy posadzą […]

Drzewa to prawdziwe cuda natury, a ich korzystny wpływ na ekosystem jest nieoceniony. Każde drzewo jest ważne by dbać o zasoby wody dla naszych dzieci. Posadźmy razem milion drzew!  Drzewa to prawdziwe cuda natury, a ich korzystny wpływ na ekosystem jest nieoceniony.  Pozwalają zachować bioróżnorodność i w znaczący sposób podnoszą jakość i komfort naszego życia. […]

Niektóre rośliny potrafią się rozgrzać nie gorzej niż ciepłokrwiste zwierzęta. Mogą mieć temperaturę nawet o 30 stopni Celsjusza wyższą niż otoczenie! Helicodiceros muscivorus, który rośnie na Korsyce, zadziwia naukowców. „Jego kwiat pachnie jak południowy koniec konia, który zmierzał na północ” – żartuje prof. Roger Seymour z australijskiego University of Adelaide. Jest zoologiem, a rośliny, które […]

Zjawisko masowego ginięcia pszczoły miodnej (Colony Collapse Disorder – CCD) jest jednym z największych problemów ekologicznych XXI wieku. Począwszy od 2003 r. coraz częściej pojawiają się doniesienia o wymieraniu kolejnych gatunków pszczół. Co więc stanowi największe zagrożenie dla zapylaczy? Co roku w Stanach Zjednoczonych odnotowuje się zniknięcie ok. 45 proc. pszczelich kolonii, a w ostatnich […]

Rodzice małych dzieci dobrze wiedzą o tym, jak trudno jest odpowiadać na najprostsze pytania. Jesteśmy tak przyzwyczajeni do oczywistych oczywistości, że przestajemy się nad nimi zastanawiać Niebo jest niebieskie, słońce świeci na pomarańczowo-żółto, więc skąd ten kolor trawy? Zacznijmy od tego, że nie zawsze musi być zielona. Tylko w Polsce występuje ponad 150 gatunków traw, […]

Czy jakikolwiek organizm może osiągnąć wysokość ponad stu metrów albo masę ponad tysiąca ton? I do tego przeżyć w dobrym zdrowiu nawet kilka tysięcy lat? Tak – drzewo 10 tys. lat klonowania W ostatnich latach badania genetyczne pozwoliły na odkrycie istnienia tzw. drzewiastych organizmów klonalnych – połączonych ze sobą systemami korzeniowymi wielu drzew o identycznym […]

Od lipca do listopada satelity NASA wychwyciły ponad 117 tysięcy pożarów lasów tropikalnych Indonezji, emitujących do atmosfery więcej CO2 niż cała gospodarka USA. Za tę klęskę odpowiedzialny jest każdy z nas, codziennie kupując produkty zawierające olej palmowy. Dopiero gdy chmury dymu zasnuły Singapur i sporą część Półwyspu Malajskiego, świat zrozumiał, że sezonowe pożary lasów na wyspach […]

Wybierając się w egzotyczną podróż warto zabrać ze sobą oprócz przewodnika, nakrycia głowy i kremu z filtrem także mapę ginącego świata, która uchroni nas przed karnymi konsekwencjami niewiedzy, a dziką przyrodę przed wyginięciem. Na lotniska w całej Polsce trafiło 30 000 map ginącego świata – ulotek informujących o niebezpiecznych pamiątkach, czyli o tym czego nie wolno […]

To jedne z najprymitywniejszych zwierząt na naszej planecie. A jednak to im zawdzięczamy nowe leki, projekty architektoniczne czy pomysły na lepsze łącza światłowodowe Pojawiły się na Ziemi co najmniej 545 mln lat temu. Nasi przodkowie używali ich szkieletów do mycia się – jako gąbek toaletowych. Nie mają tkanek ani narządów, o układzie nerwowym nie wspominając. Przez […]

Pasjonat dalekich podróży i popularyzator wiedzy przyrodniczej. Jego nazwisko znają wszyscy miłośnicy filmów popularnonaukowych. David Attenborough, bo o nim mowa, w swoich pasjonujących dokumentach odkrywa fascynujące tajemnice fauny i flory z całego świata. Przy okazji prowadzi nas ścieżkami, wokół których roztacza się przepiękny krajobraz. Polsat Viasat Nature z okazji zbliżających się 90. urodzin Davida Attenborough […]

Ich kolonie są tak zgrane, że wydaje się to nienormalne. Małe owady zmusiły biologów do przeformułowania zasad teorii ewolucji. Doskonałość mrówczych społeczności zachwyca nawet wybitnych znawców tematu. Weźmy choćby mrówki z rodzaju Atta, ulubiony przykład prof. Berta Hölldoblera z Arizona State University, współautora książek „Podróż w krainę mrówek” oraz „The Superorganism”. „Budują niewiarygodne gniazda” – […]

Przedwojenne widokówki bywają urocze, ale patrząc na tę poniżej naukowym okiem trudno nie zadać sobie pytania: jakie zwierzę mogłoby znieść tak ogromne jajo? I czy przyroda ustanowiła jakieś granice wielkości jaj? Na myśl od razu przychodzą dinozaury. Osiągały wielkie rozmiary, a przy tym były jajorodne, więc ich jaja powinny być gigantyczne. Jak się jednak okazuje, […]

Kiedyś leczyły niepłodność i zastępowały pieniądze. Dziś są marzeniem kolekcjonerów i inspiracją dla naukowców Legiony rzymskie, osiągnąwszy wiosną 40 roku naszej ery północne wybrzeża Galii, były gotowe do inwazji na Brytanię. Okazało się jednak, że cesarz Kaligula miał inny plan. Zdezorientowani żołnierze zamiast rozkazu przystąpienia do ataku usłyszeli: „Zbierać muszle!”. Ich zdobycze trafiły potem do […]

Tę z pozoru niewykonalną sztukę latania bez skrzydeł najlepiej opanowały zwierzęta zamieszkujące lasy Azji. Niewiele o nich wiadomo – żyją wysoko na drzewach i prawie nigdy nie schodzą na ziemię Szybować potrafią gady, płazy i ssaki. Ewolucja wiele razy wpadała na ten pomysł. Wydawałoby się, że szybowanie to pierwszy krok do prawdziwego latania. Jednak tylko nietoperze […]

Czujemy go na twarzy, widzimy, jak porusza liśćmi i wydyma żagle. A jednak najczęściej nie rozumiemy, jak działa wiatr. Sprawa jest prosta tylko z pozoru. Według definicji wiatr to poziomy albo prawie poziomy ruch cząsteczek powietrza. Wywołuje go różnica ciśnienia, która czasami jest spowodowana różnicą temperatur, a czasami różnicą w ukształtowaniu powierzchni gruntu. Ale na tym oczywistości się […]

Młode ssaki i ptaki bawią się tak samo chętnie jak małe dzieci. Podobnie jak ludzie, uczą się w ten sposób bardzo ważnych rzeczy. Z biologicznego punktu widzenia zabawy zwierząt to kompletnie bezcelowe działanie. Przecież pozbawione sensu, a nawet niebezpieczne pląsy ograniczają szanse na przetrwanie i dochowanie się potomstwa. Małe wydry ślizgające się na błocie czy […]

Jednym zwierzętom zagraża, innym pozwala przetrwać i dobrze funkcjonować. Hybrydyzacja, czyli krzyżowanie się różnych gatunków, nieuchronnie zmienia naszą przyrodę. Nie zawsze na lepsze. Od niepamiętnych czasów ludzie podejrzewali, że zwierzęta należące do różnych gatunków mogą krzyżować się ze sobą. W mitach roi się od centaurów, minotaurów czy syren. I choć tak odległe krzyżówki nie są możliwe, hybrydy […]

Gdy liście zaczynają żółknąć, nie oznacza to, że produkują jakiś nowy barwnik! Zielony kolor liści to zasługa chlorofilu. Ten związek chemiczny potrafi „produkować” elektrony pod wpływem światła słonecznego. Po co roślinom elektrony? Są niezbędne w procesie fotosyntezy, czyli – w skrócie – produkowania cukrów i tlenu z wody, dwutlenku węgla i światła. Tlen jest wypuszczany do atmosfery, a cukry stanowią dla […]

Z punktu widzenia praw fizyki malutki Ant-Man jest znacznie bardziej realny niż na przykład olbrzymi Hulk. Jakie więc byłyby konsekwencje zmniejszenia człowieka do rozmiarów owada? Zmniejszanie ludzi to motyw przewijający się w fantastyce od bardzo dawna. Weźmy choćby bohaterkę „Alicji w krainie czarów” z 1865 r. i jej nieustające zmiany rozmiarów ciała, nad którymi nijak nie mogła zapanować. W niezliczonych […]

Sroki to nie złodziejki, a sowy to nie mądre głowy. Badania ornitologów nie tylko obalają popularne mity, ale też odkrywają niesamowite zdolności ptaków. 1. Sowa nie grzeszy rozumem „Kiedyś wierzono, że są zwierzętami inteligentnymi. Mówiono, że skoro są w stanie żyć w nocy, to głupie być nie mogą. Tymczasem sowy nie są ani trochę tak […]

Kolczaste, ze skrzydełkami, przypominające korkociągi lub miecze – różnorodność budowy zwierzęcych penisów może przyprawić o zawrót głowy. Dlaczego ewolucja tak dba o wyposażenie samców? Kilkumilimetrowe owady z rodzaju Neotrogla mają niezwykłe obyczaje seksualne. Uprawiają prawdziwy sek­sualny maraton – akt płcio­wy zajmuje im nawet trzy doby. Jednak świat biolo­gów bardziej poruszyło to, że genitalia samic są […]