Himery, gryfy i inne fantastyczne stwory nie były specjalnością Greków i Rzymian, fantastyczne zwierzęta znali też mieszkańcy Brytanii z przełomów er. Jednak zamiast – jak mieszkańcy Basenu Morza Śródziemnego – przedstawiać je w sztuce, tworzyli je z… kości Badacze z Uniwersytetu w Bournemouth kierowani przez Milesa Russella i Paula Cheethama odkryli w datowanej na I w. p.n.e. osadzie nazwanej roboczo […]

Pod piramidą Pierzastego Węża w Teotihuacan na północny wschód od Mexico City archeolodzy kierowani przez Sergio Gómeza Cháveza z Narodowego Uniwersytetu Meksyku odkryli pozostałości jeziora z rtęci. Do komory na końcu tunelu pod piramidą dotarł robot, który penetrował niedostępne jeszcze dla ludzi miejsca. Badacze przypuszczają, że rtęć mogła w przeszłości tworzyć jezioro lub rzekę, imitujące prawdziwy […]

Do lamusa ostatecznie odchodzi mit o szlachetnych zmaganiach antycznych sportowców. Brytyjscy naukowcy odczytali papirus, w którym przeciwnicy ustawiali wynik walki Papirus, odcyfrowany przez Dominika Rathbone’a, profesora historii starożytnej z King’s College w Londynie, i Johna Rea, emerytowanego wykładowcę z Oksfordu, został spisany w III w. Zapaśnik Demetriusz zobowiązuje się „upaść trzy razy a potem poddać […]

Tego archeolodzy się nie spodziewali. Podczas ekspedycji w Omanie badacze z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego znaleźli w prehistorycznej osadzie kamienną planszę. To gra sprzed co najmniej 4000 lat! Do tego niezwykłego odkrycia doszło na kompleksie stanowisk we wsi Ayn Bani Saidah. – To miejsce strategicznie położone na skrzyżowaniu szlaków łączących ważne ośrodki starożytności: Bat […]

Co sprowadzało Rzymian na ziemie polskie w czasach Jezusa, dwa tysiące lat temu? Teren ten nie był ani zapomniany, ani dziki. Interesował Rzymian ze względu na surowce, od wieków żyli tu ludzie rozmaitych kultur. Gdy nad Morzem Śródziemnym powstawały kolejne cywilizacje, ziemie polskie nie były pustynią. Przez wieki zamieszkiwały je różne ludy. Te najdawniejsze pozostają […]

Sensacyjne odkrycie polskiego uczonego: na stronach XV-wiecznej księgi „Epistolae familiares” Eneasza Sylwiusza Piccolominiego znalazł zaskakujący list kalifa do papieża. W dziale starodruków biblioteki uniwersytetu w Glasgow znajduje się egzemplarz pochodzącego z 1481 r. „Epistolae familiares” Eneasza Sylwiusza Piccolominiego, czyli papieża Piusa II. Ten zbiór 433 listów uchodzi za arcydzieło epistolografii. Jednak ciekawszy jest tekst odkryty […]

Jest nią naszyjnik z kości słoniowej z precyzyjnie wykonanym ornamentem. Międzynarodowy zespół naukowców, w składzie którego znajdują się również Polacy, ogłosił właśnie, że to najstarszy przykład przenośnej paleolitycznej sztuki, jaki znamy z Europy i Azji. Jaskinia Stajnia, znajdująca się na Wyżynie Częstochowskiej w obrębie wsi Mirów, to długi korytarz o wysokim stopie. Ma trzy metry […]

Każdy, kto ma samochód, dobrze wie, jak nagrzewa się w słońcu. Problem jest znacznie większy w przypadku biurowców pokrytych szkłem. Ale naukowcy odkryli, jak można je chłodzić. Zamiast tradycyjnych szklanych ścian proponują inny wynalazek. Naukowcy z Uniwersytetu Duke stworzyli https://www.focus.pl/artykul/9-materialow-ktore-moga-zmienic-nasza-cywilizacje, który może pochłaniać energię słoneczną lub ją odbijać – w zależności od tego, czego właśnie […]

W Republice Południowej Afryki odkryto nowe złoża helu, który wykorzystywany jest w diagnostyce medycznej, fizyce niskich temperatur oraz w przemyśle kosmicznym. Nie mogło zdarzyć się to w bardziej sprzyjającym momencie – zasoby tego gazu mocno się kurczą. W południowej Afryce natrafiono na skarb wart dziesiątki miliardów dolarów. Jest jednak bezpieczny – nie da się go […]

Nowy lek na chorobę przenoszoną przez kleszcze pozwoli uniknąć długiego przyjmowania antybiotyków. Działa tylko na bakterie wywołujące tę chorobę – skutecznie i szybko. Odkryto, że znany od ponad pół wieku antybiotyk jest zabójczy dla bakterii wywołujących boreliozę. Jest przy tym bezpieczny dla zwierząt, a próby kliniczne na ludziach rozpoczną się latem przyszłego roku. W teorii […]

Naukowcy z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego zbadali starożytną świątynię w Tyrze, na akropolu fenickiej wyspy. Tyr był w starożytności jednym z najważniejszych ośrodków gospodarczych świata śródziemnomorskiego. Jak podkreślają badacze z CAŚ UW, w epoce brązu i żelaza był to kwitnący ośrodek fenickiego handlu, przemysłu i rzemiosła. W źródłach pisanych (np. w Biblii) Tyr pojawia […]

Ochronę zapewnia już jedna dawka przeciwciał monoklonalnych. To może uratować miliony ludzi na całym świecie. – Malaria nadal jest jedną z głównych przyczyn zachorowań i zgonów w wielu rejonach świata. Zagraża zwłaszcza niemowlętom i dzieciom. Do walki z nią potrzebujemy nowych narzędzi – mówi szef National Institute of Allergy and Infectious Diseases (NIAID), Anthony S. […]

W Australii odkryto szczątki największego na tym kontynencie pterozaura. Miał rozpiętość skrzydeł około 7 m. „To zwierzę najbardziej przypomina smoka” – mówią naukowcy. Australijscy badacze z University of Queensland opublikowali właśnie pracę dotyczącą odkrytych szczątków pterozaura. Na tym kontynencie nie znaleziono dotąd zbyt wiele szczątków tych prehistorycznych gadów. A siedmiometrowa rozpiętość skrzydeł jest rzeczywiście imponująca, przerasta […]

Oto Ophiojura – dziwaczne zwierzę głębinowe zaobserwowane na Oceanie Spokojnym. Ma 10-centymetrowe ramiona uzbrojone w rzędy haczyków i kolców. A także aż dziewięć wyposażonych w zęby szczęk! Ophiojura została znaleziona w 2011 roku przez naukowców z Francuskiego Muzeum Historii Naturalnej. Odkrycia dokonano przypadkowo podczas badania góry oceanicznej Banc Durand znajdującej się na południowo-zachodnim Pacyfiku. Badacze […]

W piaskach Starej Dongoli, stolicy zapomnianego wczesnośredniowiecznego państwa w Sudanie, archeolodzy natrafili na pozostałości imponującego kościoła. Nubiologia stała się polską specjalnością! 60 lat temu polscy archeolodzy pod kierownictwem prof. Kazimierza Michałowskiego odkryli w nubijskich piaskach katedrę w Faras. Teraz ekspedycja z założonego przez profesora Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego odkryła w Sudanie pozostałości prawdopodobnie największego […]

Pochodzi z kwazara tak odległego, że światło potrzebowało 13 mld lat by dotrzeć na Ziemi Astronomowie potwierdzili źródło sygnału posługując się parą teleskopów w Chile, najpierw Magellana potem Bardzo Dużym Teleskopem (VLT). Zespół odkrywców nazwał go P172+18. Dalszego w historii nie odnaleźliśmy. Przywodzi on nas do momentu w czasie, gdy znany Wszechświat miał jedynie 780 […]

Badając zmumifikowane szczątki mężczyzny, który zamieszkiwał kanion Lower Pecos w Teksasie między 1000 a 1400 lat temu, naukowcy odkryli, że najbardziej prawdopodobną przyczyną jego śmierci były straszliwe zaparcia, spowodowane przedawkowaniem… pasikoników, którymi miał się odżywiać w ostatnich miesiącach swojego życia. Według badaczy układ pokarmowy mężczyzny został zablokowany w wyniku choroby Chagasa, która jest wywoływana przez […]

Wystarczy podać jedną substancję białkową, by w organizmie wystąpiły takie same zmiany, jak po intensywnym treningu. Odkrycia dokonali uczeni z Uniwersytetu Kalifornijskiego Zbyt niski poziom aktywności fizycznej tohttps://www.focus.pl/artykul/nie-musisz. Nasze ciała są przyzwyczajone do regularnego wysiłku. Dzięki temu serce pracuje sprawniej, a organizm jest lepiej dotleniony i odżywiony. Aktywność fizyczna hamuje też procesy starzenia i sprzyja […]

Badanie rybich szkieletów przeprowadzone przez zespół międzynarodowych badaczy pokazuje, że nie jeden, ale aż 11 gatunków ryb może poruszać się po lądzie. W raporcie z badania opublikowanego w “Journal of Morphology” przedstawiono rekonstrukcję drzewa rodzinnego przylgowatych (Balitoridae), niewielkich rybek żyjących w Południowej i Południowo-Wschodniej Azji. W angielskiej nomenklaturze występuje też potoczne określenie torrent loach, dosłownie […]

W Anglii znaleziono nieznany wcześniej gatunek dinozaura. Do odkrycia doszło przypadkowo, na plaży Zaczęło się od kości, wypatrzonych w ubiegłym roku we wsi Shanklin na wyspie Wight u południowych wybrzeży Anglii. W ciągu kilku tygodni odkryto ich cztery. Znaleźli je poszukiwacze skamielin Robin Ward i James Lockyer, a także Paul Farrell, mieszkaniec pobliskiego Ryde. „Chodziłem […]

Bakteria Bacillus F. to najstarszy żywy organizm na Ziemi. Gdy ją znaleziono, miała ponad 3 miliony lat. By zbadać tajemnice mikroba, rosyjski naukowiec wstrzyknął go do swego organizmu. Dołączył w ten sposób do niemałej grupy uczonych, którzy – ryzykując zdrowiem i życiem – zostali własnymi królikami doświadczalnymi. Doktor Anatolij Bruszkow nie jest ekscentrykiem szukającym przepisu […]

Po raz pierwszy naukowcy zaobserwowali, że delfiny uczą się sprytnego sposobu pozyskiwania żywności nie tylko od matek, ale również od swoich rówieśników Co zrobić, jeśli nie ma się rąk, tylko płetwy, a smaczny kąsek schował się w wielkiej muszli? Delfiny żerujące u wybrzeży Australii znalazły odpowiedź na to pytanie. Otóż należy zastosować metodę zwaną po […]

Roald Amundsen zapisał się na kartach historii jako odważny odkrywca i zarazem pierwszy zdobywca bieguna południowego. Jego wkład w rozwój nauki i wiedzy o odległych zakątkach świata jest nieoceniony. Co warto wiedzieć o Amundsenie i jego wyprawach? Z jakimi trudnościami musiał się mierzyć odkrywca bieguna południowego? Roald Amundsen: biografia Roald Amundsen urodził się 16 lipca […]

Międzynarodowa Unia Astronomiczna ogłosiła, że odkryta przez polskich astronomów planeta otrzymała nazwę Pirx. Krążąca wokół niej gwiazda została nazwana Solaris. Decyzja może nie spodobać się internautom, którzy w głosowaniu wybrali nazwy Geralt i Ciri. W ramach akcji IAU100 NameExoWorlds organizowanej z okazji 100-lecia unii, każdemu państwu na świecie przypisano jeden układ planetarny. Mieszkańcy kraju mogli […]