Takiego zdarzenia nie da się wywołać sztucznie, a trzeba liczyć na łut szczęścia. Na początku miesiąca, Uran przeleciał dokładnie między Ziemią a odległą gwiazdą, na chwilę ją przesłaniając. Naukowcy z NASA i nie tylko postanowili wykorzystać tę okazję do zbadania atmosfery i pierścieni odległego od Ziemi lodowego olbrzyma. Zjawisko to, znane jako zakrycie gwiazdy, miało […]

Indyjskie obserwatorium słoneczne Aditya-L1 wystrzelone w przestrzeń kosmiczną we wrześniu 2023 roku nie musiało długo czekać na pierwsze fenomenalne obserwacje aktywności słonecznej. Zaledwie kilka miesięcy po rozpoczęciu pracy w przestrzeni kosmicznej instrumenty zainstalowane na pokładzie tego satelity miały okazję obserwować z punktu Lagrange’a L1 pomiędzy Ziemią a Słońcem potężny rozbłysk słoneczny od samego początku, aż […]

Grobowiec przeznaczony dla rodziny Aleksandra Wielkiego miał zawierać szczątki ojca słynnego zdobywcy. Archeolodzy postanowili przekonać się, czy to prawda, a uzyskane informacje wskazują na szokujące rozwiązanie zagadki. Wyniki przeprowadzonych badań można bez wątpienia uznać za rewolucyjne. Bo choć w miejscu pochówki faktycznie znajduje się męski szkielet, to wcale nie jest to ojciec Aleksandra Wielkiego, o […]

Kiedy spoglądamy w nocne niebo, widzimy jedynie pustkę przestrzeni kosmicznej i rozsiane po niej gwiazdy. Myliłby się jednak ten, kto uważa, że między tymi wszystkimi gwiazdami jest pusto i nie ma nic. Australijscy naukowcy, korzystając z potężnego południowoafrykańskiego radioteleskopu MeerKAT, odkryli niespodziewane złożone struktury plazmy w ośrodku międzygwiazdowym otaczającym najbliższy Ziemi pulsar milisekundowy. W najnowszym […]

Technologia towarzyszy nam na każdym kroku — od smartfonów, które budzą nas rano, przez słuchawki, smartwatche i tablety, które są nieodłącznymi partnerami przez cały dzień, aż po telewizory, lodówki czy pralki, które uprzyjemniają nam wieczory i ułatwiają codzienne obowiązki. Ale co zrobić, gdy wreszcie przyjdzie pora na wymianę sprzętu? W końcu każdy z nas chce […]

Nowa analiza potężnych eksplozji kosmicznych sugeruje, że monstrualnych rozmiarów struktura znana jako Wielki Mur Herkulesa–Korony Północnej, której rozmiary szacowano dotychczas na 10 miliardów lat świetlnych, może w rzeczywistości rozciągać się na oszałamiające 15 miliardów lat świetlnych. Odkrycie to nie tylko zmienia naszą ocenę skali największej znanej struktury we Wszechświecie, ale także podważa fundamenty współczesnej kosmologii. […]

Pozycja kobiet w starożytnych i prehistorycznych społecznościach była bardzo zróżnicowana w zależności od lokalizacji. Nietypowe spojrzenie na tę kwestię pojawiło się dzięki dokonaniom naukowców zajmujących się badaniami nad pewnym peruwiańskim grobem. Pochówek ten, znaleziony na wybrzeżu Oceanu Spokojnego, około 180 kilometrów od stolicy kraju, okazał się wyjątkowo bogaty w informacje. A także fizyczne odkrycia, rzecz […]

Badania poświęcone próbkom zawierającym osady pobrane z jeziora Lednica w województwie wielkopolskim dostarczyły naukowcom informacji na temat początków państwa polskiego. Zbiornik ten być może nie wzbudzałby większego zainteresowania ze strony badaczy, gdyby nie pewien bardzo istotny szczegół. Jest on uznawany za jedno z potencjalnych miejsc, w których odbył się legendarny chrzest Mieszka I. Książę Polan […]

Pewien znajdujący się w stolicy Francji obelisk jest pokryty symbolami odnoszącymi się do władzy sprawowanej przez… Ramzesa II. Problem polega na tym, że ten ostatni był faraonem zasiadającym na egipskim tronie. Oczywiście to nie tak, iż wspomniany pomnik nagle wyrósł spod ziemi, a naukowcy chwycili się za głowy. Był znany Francuzom od dawna, ponieważ stanął […]

Odkrycia dokonane na terenie majańskiego miasta Tikal skłoniły naukowców do zrewidowania wiedzy na temat powiązań między tym miejscem a innym ważnym ośrodkiem, czyli Teotihuacan związanym z innym, niezidentyfikowanym jeszcze ludem. Badania prowadzone przez przedstawicieli Brown University sięgają dowodów sprzed 2400 lat, a zrekonstruowana dzięki nim historia obejmuje około 1600 lat interakcji między mieszkańcami obu wspomnianych […]

Pod powierzchnią Parku Narodowego Yellowstone w USA ukrywa się jeden z najbardziej fascynujących i zarazem budzących respekt systemów wulkanicznych na Ziemi. Choć większości ludzi Yellowstone kojarzy się głównie z gejzerami i gorącymi źródłami, to w rzeczywistości cały ten teren leży nad gigantycznym zbiornikiem magmy – prawdziwym superwulkanem. Teraz naukowcy odkryli coś niezwykłego: głęboko pod parkiem […]

W miejscu, gdzie pustynia spotyka się z rafami koralowymi, Arabia Saudyjska buduje nową ikonę architektury i turystyki – Laheq. Wyspa o powierzchni niemal tysiąca akrów, której sercem ma być monumentalny, pierścieniowaty kompleks ogrodów, ma przekształcić zachodnie wybrzeże Królestwa w egzotyczną enklawę luksusu, natury i zrównoważonego rozwoju. Projekt Laheq to najnowszy element szeroko zakrojonego programu Red […]

Czarne dziury same w sobie nie emitują żadnego promieniowania. Jak by nie patrzeć, to wszystko, co w nie wpada, włącznie z promieniowaniem, nie jest w stanie już wydostać się na zewnątrz. Stąd też wszystkie dotychczas odkryte czarne dziury identyfikuje się pośrednio: przez ruch gwiazd krążących wokół czarnej dziury w centrum galaktyki, przez ruch gwiezdnego towarzysza […]

Badania poświęcone osadom z terenów Gwatemali pozwoliły naukowcom lepiej zrozumieć okoliczności, w jakich w 1976 roku przebiegało tam tragiczne w skutkach trzęsienie ziemi. Eksperci nie tylko zyskali wgląd w kataklizm sprzed niemal czterdziestu lat, ale dodatkowo uzyskali informacje na temat paleosejsmicznej historii regionu obejmującej około czterech tysięcy lat. Trzęsienie ziemi, które nawiedziło Gwatemalę na początku […]

Współcześnie żyjące krokodyle mogą osiągać imponujące rozmiary, choć osobniki przekraczające 6 metrów długości to prawdziwa rzadkość. Przed milionami lat naszą planetę zamieszkiwał jednak znacznie większy drapieżnik, który mógł polować na dinozaury. Takie zwierzę osiągało zdaniem paleontologów ponad 10 metrów długości. Znalezione w Ameryce Północnej dowody sugerują, jakoby ówczesny krokodyl – żyjący w okresie od 82 […]

Nasza galaktyka składa się z około 400 miliardów gwiazd, które wspólnie krążą wokół supermasywnej czarnej dziury Sgr A* znajdującej się jakieś 27 000 lat świetlnych od nas. Z uwagi na to, że Droga Mleczna jest galaktyką spiralną i względnie uporządkowaną, gwiazdy krążą wokół jej centrum z prędkościami zbliżonymi do swojego gwiezdnego otoczenia. Na tle tych […]

W 2022 roku na Hawajach uruchomiono największy w historii teleskop słoneczny. Już pierwsze zdjęcia wykonane za jego pomocą wskazały, że stanowi on ogromny skok w naszych możliwościach obserwowania aktywności na powierzchni naszej Gwiazdy Dziennej. Tak naprawdę jednak nie był to jeszcze pełen teleskop. Czymże bowiem jest optyka bez odpowiednich instrumentów zbierających padające na nią promieniowanie. […]

Drzwi o wysokości przekraczającej cztery metry w grobowcu, którego szacowany wiek wynosi ponad 4000 lat? To niebywała sprawa, która przybrała jeszcze ciekawszy obrót, gdy archeolodzy zdali sobie sprawę z tego, dokąd prowadzą rzeczone drzwi. A w zasadzie: dokąd nie prowadzą. W toku badań naukowcy zrozumieli bowiem, że nie ma za nimi żadnego przejścia. Oznaczało to, […]

Pierwsza misja statku kosmicznego Phoenix zbudowanego przez niemiecki startup Atmos Space Cargo zakończyła się prawie całkowitym sukcesem. O ile sam statek kształtem przypominający pączka z dziurką najprawdopodobniej spełnił postawione przed nim zadanie, o tyle wprowadzona w ostatniej chwili zmiana trajektorii lotu rakiety wynoszącej statek na orbitę przysporzyła firmie Atmos wiele problemów. Phoenix został wyniesiony na […]

Łazik Perseverance od 2021 roku jeździ po powierzchni Marsa i intensywnie poszukuje wszelkich śladów obecnego lub dawnego życia na powierzchni Czerwonej Planety. Na przestrzeni ponad czterech lat łazik przemierzył już naprawdę spory dystans, głównie po dnie krateru Jezero, w którym w przeszłości istniało jezioro. W trakcie tej podróży Percy, jak pieszczotliwie nazywają go członkowie misji, […]

Kiedy już wydawało się, że naukowcy mają całkiem niezłe rozeznanie w historii Stonehenge, trafił do nich bardzo istotny dowód w tej sprawie. Przy jego udziale postrzeganie jednego z najsłynniejszych zabytków świata może się całkowicie zmienić. Znajdujący się na południu Anglii obiekt jest jednym z tzw. megalitów. Te są spotykane w zasadzie na całym świecie i […]

Kiedy w atmosferze Słońca tworzy się luka, wiatr słoneczny od razu korzysta z okazji i wystrzeliwuje przez nią w przestrzeń międzyplanetarną z ogromną prędkością. Zespół badaczy z Instytutu Nauki i Technologii Skolkovo, Uniwersytetu w Grazu, Obserwatorium Kanzelhöhe i Uniwersytetu Columbia w swojej najnowszej pracy przyjrzał się dokładnie mechanizmom, jakie prowadzą do tego, że wiatr słoneczny […]

Po raz kolejny nadzieje na spektakularne widowisko na nocnym niebie zostały rozwiane przez los. Nowo odkryta kometa, znana jako kometa SWAN lub C/2025 F2, najprawdopodobniej rozpadła się podczas przelotu w pobliżu Słońca, rozczarowując zarówno astronomów, jak i obserwatorów nieba, którzy mieli cichą nadzieję na to, że w najbliższych dniach będziemy mogli cieszyć się możliwością oglądania […]

Archeologom wreszcie udało się wyjaśnić, jakie było przeznaczenie miejsca zlokalizowanego nad Dunajem. Położone niedaleko rzymskiego obozu wojskowego, okazało się mieć wyjątkowo bogatą i istotną przeszłość.  Carnuntum to zlokalizowana w północno-wschodniej Austrii osada, będąca swego czasu stolicą prowincji Panonia. To właśnie tam stacjonowali rzymscy żołnierze, a naukowcy mieli całkiem niezłe rozeznanie w odniesieniu do historii tego […]