2500 lat temu odbyła się jedna z najważniejszych bitew w historii – Ateńczycy pod wodzą stratega Miltiadesa rozbili perską armię Dariusza pod Maratonem dr. Markiem Węcowskim z UW o autorze tego zwycięstwa, jego sukcesach i upadku rozmawia Michał Wójcik 1953 r. w Olimpii znaleziono hełm Miltiadesa. Byc moze walczył w nim pod Maratonem. Jesli to […]

T-34 miał trudny start, ponieważ kierownictwo RKKA (Рабоче-крестьянская Красная армия, czyli Robotniczo-Chłopska Armia Czerwona) delikatnie mówiąc, nie było nastawione zbyt entuzjastycznie nastawione do nowego czołgu. Wskazywano na oczywiste wady i niedopracowaną konstrukcję sugerując wstrzymanie produkcji do czasu dopracowania konstrukcji i usunięcia najbardziej dokuczliwych bolączek. I jak to historia pokazała, w sumie mieli tutaj rację. Latem […]

Wielu z nas słysząc nazwę radzieckiego czołgu T34, natychmiast przypomina sobie namiętnie kiedyś oglądany serial “Czterej pancerni i pies”. W tym serialu bohaterska załoga czołgu z numerem 102 masowo rozstrzeliwuje niemieckie czołgi i przeżywa kolejne przygody, z których niemal zawsze wychodzi bez szwanku. Ba, w ostatnich latach ukazał się rosyjski film “T34”, który opowiada historię […]

Każda z odkrytych dróg prowadzi do starożytnych arabskich grobowców. O tym, jak rozległa jest ta sieć dawnych autostrad, naukowcy przekonali się dopiero badając teren z lotu ptaka. W ciągu ostatniego roku archeolodzy z University of Western Australia wykonali szereg badań w północno-zachodniej Arabii Saudyjskiej. Naukowcy prowadzili wykopaliska na terenie oaz Al-‘Ula i Khaybaru. Analizowali też […]

Radiografia mionowa to nieinwazyjna metoda badawcza, wykorzystująca cząstki podróżujące przez kosmos z szybkością zbliżoną do prędkości światła. Dzięki niej może badać sekrety ukryte głęboko we wnętrzach piramid albo wulkanów. Do 13 października 2016 r. Mehdi Tayoubi już wiedział, że jego projekt ScanPyramids ma szanse powodzenia. Tego dnia Tayoubi wraz z zespołem spotkał się z grupą […]

Naukowcy i rekonstruktorzy dokonali szczegółowej mikroskopowej analizy zabytkowych mieczy oraz przygotowanych specjalnie na tę okazję replik broni, za pomocą której walki starożytnych wojowników próbowali odtwarzać doświadczeni rekonstruktorzy. Miecze wykonane z brązu – stopu miedzi z cyną, czasem z domieszkami innych metali stanowiły w Europie w okresie między około 1600 a 600 r. p.n.e. bardzo ekskluzywną […]

Codziennie opisujemy dla was ciekawe odkrycia naukowe i technologiczne. Jednak o tym, które z nich są najbardziej warte uwagi, decydujecie wy! Oto top25 najbardziej popularnych artykułów 2021 roku. Przyroda: sekcja wieloryba, największy organizm i embrion dinozaura https://www.focus.pl/artykul/sekcja-wieloryba-pokazala-ze-pod-jego-pletwa-kryje-sie-ludzka-dlon-naukowiec-publikuje-zdjecia-na-twitterze Dr Mark Scherz miał rzadką okazję uczestniczyć w sekcji zwłok wieloryba, czym postanowił podzielić się ze swoimi obserwatorami […]

Mumii faraona Amenhotepa I nigdy nie odwinięto w czasach nowożytnych. Teraz badacze poddali ją badaniu za pomocą tomografii komputerowej. Wszystkie odkrywane w ubiegłych stuleciach https://www.focus.pl/artykul/egipskie-mumie-o-1000-lat-starsze-niz-sadzono-nowe-odkrycie-moze-zrewolucjonizowac-wiedze-o-starozytnosci-211102012154 zostały już odwinięte i szczegółowo zbadane. Z wyjątkiem jednej. Egiptolodzy nigdy nie odważyli się rozwinąć mumii https://www.focus.pl/artykul/brutalna-smierc-faraona-badanie-mumii-ujawnilo-jak-zginal-211108105457 Amenhotepa I. Nie z powodu mitycznej klątwy lub obaw o stan mumii. Zachowała […]

Na przełomie XV i XVI wieku Jakub Fugger stworzył potęgę na miarę dzisiejszych międzynarodowych korporacji. Inwestował w nowe technologie i wiedział, że informacja to potęga. Jego spółka decydowała o wyborach monarchów i wynikach wojen. Kiedy Jakub Fugger przyszedł na świat, jego rodzina plasowała się na czwartym miejscu w rodzinnym Augsburgu. Jej majątek w kwocie nieco […]

Duńscy naukowcy zajrzeli do żołądka słynnej mumii z Tollund. Z analiz wynika, że mężczyzna z bagien mógł być złożony w ofierze po specjalnym rytuale. Zwłoki tzw. Człowieka z Tollund zostały doskonale zakonserwowane w duńskim torfowisku, w zimnej i kwaśnej wodzie o niskiej zawartości tlenu. Tak dobrze, że kiedy odkryto je w roku 1950, to przypuszczano, […]

Mutant walczący z potworami, który objawił się w późnym PRL-u, dziś jest gwiazdą pierwszej wielkości. Dlaczego Andrzej Sapkowski stworzył wiedźmina? „Później mówiono, że człowiek ten nadszedł od północy; od Bramy Powroźniczej” – to zdanie rozpoczynało pierwsze opowiadanie o Geralcie z Rivii, zatytułowane po prostu „https://www.focus.pl/artykul/fanfiki-czyli-gdy-fan-staje-sie-autorem”. Dziś zdanie to zna każdy fan bohatera stworzonego przez https://www.focus.pl/artykul/audiobook-bozy-bojownicy-andrzeja-sapkowskiego-juz-od-6-pazdziernika. […]

Maria Magdalena stała się nierządnicą na mocy decyzji papieża. W podobny sposób w chrześcijaństwie pojawił się celibat duchownych czy spowiedź z udziałem księdza. Zbiór pism uznanych za autentyczne i natchnione https://www.focus.pl/artykul/kody-biblii-czyli-newsy-miedzy-wersami, ostateczną formę w Kościele rzymskokatolickim przyjął na Soborze Trydenckim 8 kwietnia 1546 roku. Nie znajdziemy w nim źródeł wielu powszechnych dziś dogmatów wiary chrześcijańskiej. […]

Maria z Nazaretu nie od razu została objęta kultem. Wiele dogmatów dotyczących matki Jezusa nie pochodzi z Biblii. https://www.focus.pl/artykul/slowianska-wyobraznia-podania-i-apokryfy-slowian-poludniowychnie jest pierwszoplanową postacią Nowego Testamentu. Ewangelia wg św. Marka wspomina o niej dwukrotnie, pozostałe – w sumie 20 razy. Pierwsi chrześcijanie darzyli ją szacunkiem, ale nie otaczali kultem. [ Komunikat: kliknij tutaj prawym przyciskiem myszki, jeśli […]

Wiele naszych przekonań i tradycji związanych z Bożym Narodzeniem nie ma żadnego związku z Pismem Świętym. Oto pięć mitów dotyczących Jezusa. Głównym źródłem wiedzy o założycielu chrześcijaństwa są https://www.focus.pl/artykul/jezus-syn-saturna-jak-ciekawie-czono-ewangeli-z-astrologi. Ich autorzy nie pisali jednak biografii https://www.focus.pl/artykul/czy-jezus-w-ogole-istnial-historycy-sie-o-to-spieraja. Mieli inny cel – obwieścić „dobrą nowinę” o przyjściu Zbawiciela i przekazać jego naukę. Dlatego nie interesowało ich jego […]

Od lat słychać utyskiwania, że postać, która przynosi prezenty gwiazdkowe, ze św. Mikołajem z Miry łączy już tylko imię. Skąd wzięła się legenda świętego Mikołaja i zwyczaj wręczania prezentów? Biskup Mikołaj z Miry żył w IV w. na terenach dzisiejszej Turcji, a wsławił się pomocą biednym i potrzebującym (tak głosi hagiograficzna legenda). Ale prezenty, już […]

Projekt „MKUltra” to nie jedyny trup w szafie CIA. Po latach dziennikarze wpadli na tropy innych akcji. Większość tłumaczono realiami zimnej wojny lub enigmatycznym pojęciem bezpieczeństwa narodowego. Za poprzednika https://www.focus.pl/artykul/cia-prowadzila-nieludzkie-eksperymenty-na-ludziach-sekrety-tajnego-programu-mkultra uważa się projekt „Bluebird”. Powstał już w 1949 r. po to, by badać możliwość tworzenia fałszywych wspomnień i zamazywania pamięci. Akta mówią o „kontroli przyszłych […]

Sensacyjne odkrycie polskiego uczonego: na stronach XV-wiecznej księgi „Epistolae familiares” Eneasza Sylwiusza Piccolominiego znalazł zaskakujący list kalifa do papieża. W dziale starodruków biblioteki uniwersytetu w Glasgow znajduje się egzemplarz pochodzącego z 1481 r. „Epistolae familiares” Eneasza Sylwiusza Piccolominiego, czyli papieża Piusa II. Ten zbiór 433 listów uchodzi za arcydzieło epistolografii. Jednak ciekawszy jest tekst odkryty […]

Naukowcy nareszcie znaleźli materialny dowód podróży do Puntu – tajemniczej starożytnej krainy, z której przywożono m.in. złoto, żywe zwierzęta, cynamon i aromatyczne gatunki drewna. Prawie od początku istnienia państwa nad Nilem Egipcjanie wyprawiali się do Kraju Punt, tajemniczego miejsca, położonego gdzieś na południu. Najstarszą wyprawę, której zapis zachował się w egipskich archiwach, zorganizował w czasie […]

Amerykańska Centralna Agencja Wywiadowcza wielokrotnie eksperymentowała na własnych obywatelach. Doświadczył tego m.in. Ken Kesey, autor bestsellerowego „Lotu nad kukułczym gniazdem”. W 1959 r. Ken Kesey został świeżo upieczonym studentem Uniwersytetu Stanforda. By się utrzymać, musiał w czasie studiów dorabiać. Przypadkowo pracę znalazł w szpitalu psychiatrycznym dla weteranów, gdzie zatrudnił się jako sanitariusz. Tam poznał problemy, […]

Lucas Schmid, student stomatologii ze Szwajcarii, zapewne nigdy nie przypuszczał, że jego zamiłowanie do wędrówek z wykrywaczem metali przyczyni się do archeologicznego odkrycia. Ale to właśnie dzięki przyszłemu dentyście naukowcy zlokalizowali miejsce bitwy starożytnych Rzymian z Retami. Początek historii, która doprowadziła do tego niezwykłego odkrycia, sięga 2003 roku. To wtedy zespół badaczy ze Służby Archeologicznej […]

Archeolodzy z Uniwersytetu Staffordshire jako pierwsi będą mieli możliwość przeprowadzenia kompleksowych badań słynnych dziecięcych mumii z Palermo. Zmumifikowane zwłoki dzieci były składane w katakumbach klasztoru kapucynów od XVIII do XX wieku. Klasztor w Palermo znany jest z największej kolekcji mumii w Europie. Znajduje się w nim około 8 tys. https://www.focus.pl/artykul/egipskie-mumie-o-1000-lat-starsze-niz-sadzono-nowe-odkrycie-moze-zrewolucjonizowac-wiedze-o-starozytnosci-211102012154 i https://www.focus.pl/artykul/28-ludzkich-szkieletow-w-trudno-dostepnej-jaskini-zagadkowe-odkrycie-w-gabonie z okresu od […]

Wulkaniczne erupcje przyczyniały się do upadków chińskich dynastii. Ochłodzenie, które wywoływały wulkaniczne pyły, sprowadzało nieurodzaj, głód i niepokoje społeczne. Ubiegły wiek oszczędził nam silnych eksplozji wulkanicznych, ale powinniśmy być na nie przygotowani. https://www.focus.pl/artykul/co-sprawi-ze-rekordowo-wielki-wulkan-wybuchnie-jak-wstrzasnieta-butelka, jeśli są odpowiednio silne, wyrzucają od atmosfery tyle pyłów i gazów, że blokuje to światło Słońca. Sprowadza to na Ziemię https://www.focus.pl/artykul/ziemie-beda-schladzac-wulkany trwające […]

Transatlantycka Radiotelegraficzna Centrala Nadawcza składała się z 10 anten, każda wysokości 126,5 metra! Dziś po ogromnej instalacji pozostały tylko zarośnięte lasem ruiny… Dzień 17 listopada 1923 r. był szczególny dla młodej https://www.focus.pl/artykul/jak-oceniac-ii-pr-porazka-czy-powod-do-dumy-przeczytaj-dyskusje-historykow. Do podwarszawskich Starych Babic ciągnęły sznury rządowych samochodów. Na miejscu, w obecności prezydenta Rzeczypospolitej Stanisława Wojciechowskiego, premiera, ministrów, duchowieństwa, prasy, elity naukowej i […]

Przecinanie żyły i wciskanie w nią metalowej rurki, wdmuchiwanie do nosa sproszkowanych strupów, upuszczanie krwi… Zanim wynaleziono strzykawki z cienkimi igłami, były powody, żeby naprawdę bać się szczepienia. Jak wprowadzać leki do organizmu inaczej niż je połykając? Nad tym problemem zastanawiali się już medycy w https://www.focus.pl/artykul/egipskie-mumie-o-1000-lat-starsze-niz-sadzono-nowe-odkrycie-moze-zrewolucjonizowac-wiedze-o-starozytnosci-211102012154 i Grecji. Ale ówczesny poziom techniki pozwalał jedynie na […]