Naukowcy stworzyli pierwsze sztuczne neurony, które potrafią komunikować się bezpośrednio z żywymi komórkami. Dzięki nanodrutowym białkom wyprodukowanym przez bakterie udało się osiągnąć napięcie zgodne z tym, jakie panuje w ludzkim mózgu. To może otworzyć drogę do komputerów inspirowanych biologią oraz urządzeń medycznych współpracujących z ciałem człowieka w niespotykany dotąd sposób. Mózg człowieka to najbardziej energooszczędny […]

Naukowcy z Oak Ridge National Laboratory rozstrzygnęli trwającą od dziesięcioleci zagadkę: czy mikropory i rysy w grafitowym moderatorze wpływają na wydajność reaktorów jądrowych. Przez dziesiątki lat w środowisku naukowym krążyło pewne fundamentalne pytanie, które mogło mieć kluczowe znaczenie dla przyszłości energetyki jądrowej. Chodziło o mikroskopijne pory w graficie – materiale odgrywającym niezwykle ważną rolę w […]

Słone równiny Bonneville znów stały się świadkiem niezwykłego wydarzenia, które może na zawsze zmienić sposób postrzegania ciężkich motocykli turystycznych. Tyler O’Hara z zespołu Indian Wrecking Crew dokonał tam czegoś, co jeszcze do niedawna uchodziło za niemożliwe – zmodyfikowany Indian Challenger pokonał bariery, które wydawały się nie do sforsowania dla maszyny ważącej blisko 300 kg. To […]

Naukowcy z Uniwersytetu Warszawskiego opracowali przełomowy system dystrybucji klucza kwantowego, który wykorzystuje czasowy efekt Talbota i kodowanie wielowymiarowe. To rozwiązanie, prostsze i bardziej wydajne niż dotychczasowe, może stać się fundamentem bezpiecznej komunikacji przyszłości. W dobie rosnącego zagrożenia cyberatakami poszukiwanie niezawodnych metod ochrony danych nabiera strategicznego znaczenia. Jedną z najbardziej obiecujących technologii jest kwantowa dystrybucja klucza […]

Supremacja kwantowa to hasło, które od lat elektryzuje świat technologii – obietnica chwili, gdy komputery kwantowe udowodnią przewagę nad klasycznymi. Do tej pory kolejne próby kończyły się jednak rozczarowaniem i ostrą rywalizacją między ośrodkami badawczymi. Czy nadchodzące osiągnięcia mogą wreszcie przełamać ten impas? Badacze z University of Texas w Austin przedstawili coś, co trudno zakwestionować. […]

W świecie coraz bardziej zautomatyzowanych samochodów sportowych manualna skrzynia biegów wydaje się powoli odchodzić do lamusa. Tymczasem w przypadku Porsche 911 sytuacja jest bardziej złożona niż mogłoby się wydawać. Okazuje się, że przyszłość trzech pedałów w tym ikonicznym aucie zależy od geografii i wyborów klientów z różnych kontynentów. Podczas gdy w Europie manualne wersje cieszą […]

Kable, ładowarki, osobne baterie – świat elektrycznych rowerów górskich potrafi przypominać prawdziwy galimatias. Hiszpańska marka Orbea postanowiła uporządkować ten chaos, proponując rozwiązanie, które może zmienić sposób myślenia o elektronice w e-bike’ach. Nowy system RS Control to próba stworzenia spójnego ekosystemu dla rowerów elektrycznych. Zamiast kilku niezależnych komponentów, mamy jeden zintegrowany system zarządzania silnikiem, sztycą regulowaną […]

Przez ponad piętnaście lat naukowcy z całego świata polowali na jeden z najbardziej nieuchwytnych fenomenów w fizyce jądrowej – punkt krytyczny, który mógłby wyjaśnić, jak zachowywała się materia w pierwszych mikrosekundach po Wielkim Wybuchu. Teraz pojawiły się przesłanki świadczące o tym, że ten graal fizyki wysokich energii może wreszcie zostać odnaleziony. Współpraca STAR ogłosiła wyniki, […]

W 1984 roku w domu paleontologa w Alasce podano gulasz z… 50-tysięcznego rosołu z żubra stepowego imieniem Blue Babe. Mięso z jego szyi, najlepiej zakonserwowane przez wieki, zostało poddane próbom kulinarnym, by sprawdzić, czy wciąż nadaje się do spożycia. Odkrycie niezwykłego okazu rozpoczęło się w 1979 roku, kiedy to poszukiwacze złota natrafili na doskonale zachowane […]

W cieniu Australii kryje się prawdziwy gigant – dżdżownica mierząca nawet 2-3 metry, żyjąca w wilgotnej glebie i niemal całkowicie nieuchwytna dla naukowców. Wraz ze zmianami hydrologicznymi i ingerencją w środowisko, te olbrzymie robaki, określane jako “delikatne tytany podziemia”, stają się symbolem mało znanych, ale wyjątkowo wrażliwych form życia. Dżdżownica australijska (Megascolides australis), bo tak […]

Szczury z nowojorskich ulic nie tylko przeżywają w każdych warunkach – teraz okazuje się, że prowadzą złożone rozmowy. Badacze odkryli, że ich ultradźwięki tworzą unikalny język, którego ludzie nie są w stanie usłyszeć. Po pięciu stuleciach życia w jednym z najgłośniejszych miast świata, nowojorskie gryzonie przeszły niesamowitą ewolucję. Badania prowadzone przez neurobiolog Emily Mackevicius ujawniły, […]

Włoscy paleontolodzy wydobyli z wapiennej skały niemal kompletny szkielet pradawnego morskiego drapieżnika sprzed 240 milionów lat. To unikat: skóra i łuski Lariosaurus valceresii zachowały się w tak dobrym stanie, że naukowcy mogą dziś dosłownie “dotknąć” prehistorycznego oceanu. Na terenie obszaru dziedzictwa UNESCO Monte San Giorgio paleontolodzy odnaleźli szczątki gada wodnego z zadziwiająco dobrze zachowaną skórą […]

Sześćset milionów lat temu oceany wyglądały zupełnie inaczej, a życie dopiero stawiało pierwsze kroki w stronę wielokomórkowości. Od dziesięcioleci biologowie ewolucyjni spierają się, które zwierzę jako pierwsze rozpoczęło tę niezwykłą podróż: proste gąbki czy może bardziej złożone żebropławy? Odpowiedź na to pytanie wydawała się nieuchwytna, a każde nowe badanie przynosiło sprzeczne wnioski. Dopiero nowatorskie podejście […]

Zastanawialiście się kiedyś, co dzieje się w podwodnym świecie, gdy zapadają ciemności? Od wieków ludzie obserwujący ryby w akwariach czy naturalnych zbiornikach wodnych zadawali sobie pytanie: czy te stworzenia w ogóle śpią? To fascynujące zagadnienie, które przez długi czas pozostawało bez odpowiedzi. Sen to znacznie więcej niż tylko zamknięcie powiek. Stan charakteryzujący się zmniejszoną reakcją […]

Kiedy mówimy o największych drapieżcach naszej planety, zwykle myślimy o tygrysach, niedźwiedziach czy orkach. Tymczasem prawdziwy rekordzista rzędu Carnivora to foka – i swoim rozmiarem potrafi zaskoczyć nawet doświadczonych biologów. Mirunga południowa (Mirounga leonina) to największy na świecie ssak z rzędu drapieżnych. To rozróżnienie jest kluczowe, bo w tej kategorii nie mieszczą się walenie, np. […]

W Morzu Bałtyckim i rzece Potomac pod wodą kryje się coś więcej niż tylko wraki i pozostałości wojennych bitew. Najnowsze badania pokazują, że opuszczone okręty i zrzucane w czasie obu wojen ładunki wybuchowe stały się nieoczekiwanym domem dla tysięcy organizmów, które nauczyły się żyć w toksycznym środowisku. W Zatoce Lubeckiej na Morzu Bałtyckim badacze z […]

W 1984 roku naukowcy usłyszeli coś dziwnego w swoim akwarium dla waleni – głosy, które brzmiały… wyjątkowo ludzko. Ale to nie był głos człowieka – jego źródłem okazała się białucha, która w tajemniczy sposób zaczęła “naśladować” naszą mowę. W 1984 roku w kalifornijskim ośrodku National Marine Mammal Foundation w San Diego naukowcy doświadczyli czegoś, co […]

Pięć stuleci po śmierci Leonarda da Vinci nauka próbuje rozwikłać jedną z największych zagadek renesansu. Co sprawiło, że był on jednocześnie genialnym malarzem, wizjonerskim wynalazcą i przenikliwym anatomem? Międzynarodowy zespół badawczy podjął się ambitnego zadania rekonstrukcji profilu genetycznego artysty, co może rzucić nowe światło na biologiczne podstawy geniuszu. Trwający od kilku lat projekt badawczy przynosi […]

Miłośnicy kotów chętniej otwierają portfele na cele charytatywne niż psiarze, co może zmienić strategię wielu zbiórek. Badanie przeprowadzone przez Dartmouth College przyniosło zaskakujące wnioski. To właśnie osoby nieposiadające żadnych zwierząt domowych okazały się najhojniejszą grupą, przekazując średnio 1060 dol. na cele charytatywne w ciągu dekady. Analizą objęto okres od 2013 do 2022 r., uwzględniając aż […]

22 września 2025 roku Andrzej Bargiel dokonał rzeczy, która do tej pory pozostawała w sferze ekstremalnych marzeń: zjechał na nartach ze szczytu Mount Everestu, bez wsparcia tlenowego. Ten wyczyn – łączący w sobie elementy wspinaczki, skialpinizmu i niebywałej odwagi – przesuwa granice możliwego w alpinizmie i sportach ekstremalnych. Andrzej Bargiel, znany z rekordowego zjazdu z […]

Mumie odkryte na saharyjskim stanowisku Takarkori ujawniają, że przed tysiącami lat rozległe tereny dzisiejszej pustyni były zielonym rajem, a ich DNA odsłania ślady nieznanej dotąd populacji Afryki. Sahara skrywała przez tysiąclecia jedną z największych zagadek ludzkiej prehistorii. Dopiero teraz, dzięki najnowszym badaniom genetycznym, zaczynamy odkrywać niezwykłą historię ludzi, którzy żyli tam, gdzie dziś rozciąga się […]

Ptaki, które jeszcze niedawno uchodziły za bliskie wyginięcia, znów rozpościerają skrzydła nad Ameryką Północną. Dzięki odbudowie siedlisk, ograniczeniu pestycydów i skuteczniejszej ochronie prawnej ich populacje zaczynają się odradzać, dając nadzieję na trwały powrót rzadkich gatunków. Kiedy w 1970 roku naukowcy zaczęli systematycznie badać północnoamerykańskie populacje ptaków, mało kto przypuszczał, że staną się świadkami jednej z […]

Drugi co do wielkości diament na świecie może wkrótce znaleźć nowy dom w muzeum lub prywatnej kolekcji szejka, ale najpierw musi zostać odpowiednio wyceniony. Wszystko zaczęło się od odkrycia w kopalni Karowe, która stopniowo umacnia swoją pozycję miejsca, gdzie wydobywa się prawdziwe skarby. To właśnie stamtąd pochodzi diament Motswedi ważący 2488 karatów, co plasuje go […]

Salar de Uyuni jest nazywane największym naturalnym lustrem świata, ale czy słusznie? Naukowcy w końcu to sprawdzili. Salar de Uyuni w Boliwii od lat zachwyca turystów swoją pozornie idealną, lustrzaną powierzchnią, która tworzy magiczne odbicia nieba. To największe solnisko na Ziemi, rozciągające się na obszarze 10 tys. km2, obrosło legendą jako “największe naturalne lustro świata”. […]