W XVI i XVII w. zboże szerokim strumieniem płynęło do Gdańska, czyniąc miasto potęgą. Bogacili się wszyscy – panowie i chłopi – i tylko królowie zostali z pustymi rękoma Czy byliśmy spichrzem Europy w XVI i XVII wieku? Nie, to bajka. – Cały polski eksport zboża przez Gdańsk w latach 20. XVII wieku, czyli 250 […]

Generała Berlinga uczył stenografi i, z legendarną agentką Krystyną Skarbek pływał po Nilu, z pracy zwolnił go Donald Rumsfeld. Dziś mieszka w Toskanii i hoduje oliwki. Jest prawdopodobnie ostatnim żyjącym więźniem Starobielska. Cezary Bujalski opowiada „Focusowi Historia” dzieje swojego życia Urodziłem się 11 lutego 1921 roku, czyli mam dziś 87 lat. Jestem Kresowiakiem z Wołynia; […]

Była nazywana Żelazną Damą dobre dwadzieścia lat przed tym, jak przydomek ten przylgnął do Margaret Thatcher. Czy jednak premier Izraela Golda Meir, trapiona lękami i wyrzutami sumienia, była rzeczywiście „żelazna”? Był czerwcowy wieczór 1963 roku. Dawid Ben Gurion, jak co tydzień w wieczór po szabasie, przygotowywał się na wizytę członków swojego kółka biblijnego. Pukanie rozległo […]

Czy coaching to dobra metoda na kryzys? Czy kryzys jest dobrym czasem dla coachingu? Czy coaching ma jakieś propozycje dla osób lękających się kryzysu albo przechodzących stan kryzysowy: osobisty, w organizacji, w dziale lub na stanowisku pracy? Trzy razy tak! Coaching to metoda wspierania rozwoju osobistego lub organizacyjnego. To sposób na rozwiązywanie, unikanie, a nawet […]

Czy futurystyczne wizje projektantów samochodów kiedykolwiek się spełnią? Karykaturalnie szerokie opony z ociekającymi chromem obręczami; przezroczysta, tudzież zmieniająca kolor karoseria; drzwi otwierane na sto najdziwniejszych sposobów; dżojstik albo wolant zamiast kierownicy; kosmiczne wyświetlacze pokazujące nie wiadomo co. Tak z reguły wyglądają gwiazdy targowych stoisk firm samochodowych, które określa się mianem concept-carów. Mało kto zwraca uwagę […]

Choć nie ma życia bez tlenu, to w jego istnienie uwierzono za sprawą Antoine’a Lavoisiera dopiero 230 lat temu. Wcześniej przez stulecia alchemicy i uczeni byli o krok od odkrycia tajemnicy powietrza, lecz ciągle coś im w tym przeszkadzało W opublikowanym w 1778 roku dziele „Rozważania o naturze kwasów” Antoine Lavoisier poinformował świat o swej […]

Jedzmy banany – za dziesięć lat może nam po nich zostać tylko wspomnienie. Poważnie zagrożone są też inne rośliny, które na stałe weszły do naszego jadłospisu. A wszystko przez brak seksu! Żółte, słodkie, o niepowtarzalnym aromacie i kremowym miąższu, rozpływającym się w ustach… Banany to jedne z najpopularniejszych owoców na świecie. Ale płacą za to […]

Szwedzcy naukowcy wykorzystali ślady, jakie zimna wojna pozostawiła w organizmach ludzi i odkryli, że komórki mięśnia sercowego człowieka są w stanie samodzielnie się regenerować. Naukowcy od dawna zastanawiają się nad tym, czy serce osoby, która przeszła zawał, jest w stanie całkowicie odtworzyć wszystkie swoje funkcje. Najnowsze badania dostarczają na ten temat nowych, ciekawych informacji. W […]

Niemieccy i amerykańscy naukowcy znaleźli neurobiologiczne przyczyny tzw. iluzji pieniądza. Wiele osób nie zauważa zjawiska inflacji, ulegając iluzji, że pieniądze nie zmieniają swojej wartości. Często zapominamy bowiem, że podwyżka w pracy niekoniecznie musi oznaczać większą ilość realnie posiadanych pieniędzy. Mając wybór pomiędzy podwyższeniem pensji o 3% i inflacją wynoszącą 5%, a obniżką zarobku o 2% […]

Jeżdżą 200 km/godz. i przyspieszają tak szybko jak motocykle. Co sprawia, że samochody rajdowe wytrzymują ogromne obciążenia, hamują niemal w miejscu i w razie wypadku przy pełnej prędkości kierowca wychodzi z opresji bez szwanku? Pierwsze sportowe wyczyny automobilistów z końca XIX wieku robią wrażenie. Dystyngowani panowie ścigali się wtedy autami, które przypominały bryczki z silnikiem. […]

Kanadyjczycy organizują manewry wojskowe, Duńczycy wysyłają okręty wojenne, Rosjanie – łódź podwodną. Wszystko po to, by zdobyć ukrytą pod białym śniegiem czarną ropę Jest taka wyspa, gdzie noc może trwać cztery miesiące, a średnia temperatura w lipcu w najcieplejszym miejscu wynosi 10 stopni Celsjusza. Na której zamieszkane są tylko nieliczne punkty wybrzeża, a całe wnętrze […]

Nowe, śmiercionośne dzieko inżynierii wojskowej – samopowtarzalna strzelba-automat, która strzela z prędkością pięciu nabojów na sekundę! Policyjna strzelba Atchisson Assault Shotgun kaliber 12 (AA-12), dobrze znana z tych amerykańskich filmów, które zawierają solidną dawkę przemocy, powstała w 1972 roku. Trwała wojna w Wietnamie, pilnie potrzebna była jakaś solidna pukawka. Strzelba AA-12 wyszła spod ręki Maxwella […]

Krem na bazie mazi płodowej ma pomóc cierpiącym na choroby dermatologiczne osobom. Martwe komórki rogówki, trochę tłuszczu z owczej wełny i nieco wody — taki przepis na cudowny krem wymyślili naukowcy z University of Leiden. Niderlandzkim badaczom udało się dokładnie zrekonstruować maź płodową, która chroni dziecko w łonie matki przed wodami płodowymi, zmianami temperatury oraz […]

Dlaczego dzieci nie słuchają rodziców? Odpowiedź na to pytanie jest prosta: dzieci nie umieją jeszcze przetwarzać usłyszanych słów na przyszłe działania. Często się zdarza, że kiedy zwrócimy dziecku uwagę, mamy wrażenie, że albo nie usłyszało, albo z premedytacją nie reaguje na nasze słowa. Naukowcy wykazali jednak, że w obu przypadkach nie mamy racji. Według nich […]

Nawet bakterie jelitowe „wiedzą”, że teoria ewolucji jest prawdziwa. Czemu więc tak trudno zaakceptować to ludziom? Na 2009 rok przypadają dwie okrągłe rocznice: dwusetna urodzin Karola Darwina i sto pięćdziesiąta opublikowania książki pt. „O powstawaniu gatunków”, w której tenże uczony przedstawił teorię ewolucji. Wydawać by się mogło, że 150 lat to dużo, by poglądy na […]

Tworzywa sztuczne zamienią się w ropę, a po nas pozostaną lekkie odbarwienia w glebie – uważa dr Jan Zalasiewicz, autor książki „The Earth After Us” (Ziemia po nas) wydanej niedawno przez Oxford University Press Wyobraźmy sobie, że w odległej przyszłości gdzieś w naszej galaktyce rozwinie się cywilizacja zdolna do podboju kosmosu. Kiedy obcy dotrą w […]

Trzeba przewieźć banany, okręt podwodny albo zużyte paliwo jądrowe? Nie ma problemu. Niektóre statki potrafią o wiele więcej niż tylko pływać Jest o 130 m dłuższy niż wysokość wieży Eiffla. Ma pokład wielkości 4 boisk piłkarskich. Gdyby kontenery, które przewiezie, postawić jeden na drugim, powstałby słup liczący ponad 57 km. Gdyby ułożyć je jeden za […]

Był bohaterem zwycięskiej dla Polski wojny trzynastoletniej. Mało jednak brakowało, aby militarny talent Piotra Dunina, herbu Ł abędź, służył… Krzyżakom Po wybuchu antykrzyżackiego powstania w lutym 1454 r. i po podpisaniu przez Kazimierza Jagiellończyka aktu inkorporacji Prus do Królestwa Polskiego Zakon stanął w obliczu katastrofy. Większą część kraju opanowały oddziały zbuntowanych stanów pruskich. Zamkniętemu w […]

Oflag IV C w zamku Colditz miał być najlepiej strzeżonym niemieckim obozem jenieckim. Tymczasem zgromadzeni tu oficerowie podjęli 300 brawurowych prób wydostania się z twierdzy Podpisy do ilustracji: 1. Teatr 2. Kwatery dla wyzszych ranga oficerów 3. Prysznice 4. Szopa 5. Pomieszczenia dla słuzby oficerów brytyjskich 6. Pomieszczenia dla słuzby oficerów polskich i francuskich 7. […]

Zapalony wędkarz, filatelista, a przede wszystkim bohaterski żołnierz i konspirator. Organizator zamachu na kata Warszawy, sam stał się ofiarą wyrafinowanej gry katów z bezpieki. Taki był gen. August Emil Fieldorf „Nil” Jest styczeń 1951 r. Do rozproszonych żołnierzy podziemia trafia odezwa, podpisana przez byłego dowódcę Kedywu gen. Augusta Emila Fieldorfa „Nila”. Informuje w niej, że […]

Podczas gdy coraz więcej osób nie wyobraża sobie życia bez telefonu i Internetu, niektórzy wciąż gwiżdżą na nowoczesne technologie Eusebio Martinez stoi przed swoją chatą położoną na wzgórzu i gwiżdże do maszerującego przez przełęcz człowieka. Oddalony o trzy kilometry mężczyzna zatrzymuje się, zdejmuje z pleców kosz i odgwizduje. Po chwili rusza w stronę chaty Eusebia. […]

Skrzyżowanie sterowca z helikopterem bez problemu podniesie słup wysokiego napięcia, spychacz albo ciężarówkę SkyHook JHL-40, bo pod taką roboczą nazwą kryje się prototyp powietrznego transportowca, będzie naprawdę olbrzymi. Ma mieć 92 metry długości i 66 szerokości: z trudem zmieściłby się na boisku piłkarskim. Planowany udźwig to 40 ton, czyli dwa razy tyle, ile wynosi udźwig […]

Usuwanie skutków skażenia ropą naftową i olejami napędowymi za pomocą środków chemicznych zabija więcej ryb, niż same substancje zanieczyszczające. Wycieki ropy naftowej i olejów napędowych do wód mórz i oceanów mają tragiczne skutki dla zamieszkujących wody i wybrzeża organizmów żywych. Oleiste plamy na wodzie i na plażach są śmiertelnym zagrożeniem dla morskich ptaków, ssaków i […]

Ludzie grający na instrumentach odbierają emocje ukryte w głosie o wiele lepiej, niż osoby, które nie muzykują. Muzycy są w stanie zauważyć najbardziej subtelne odcienie uczuć w głosie rozmówcy. Wynika to z tego, że ich mózg w trakcie pobierania wykształcenia muzycznego został wytrenowany w wychwytywaniu najbardziej skomplikowanych sygnałów akustycznych oraz w ich opracowywaniu. Do takiego […]