Kamienne giganty od tysięcy lat są zlokalizowane na prawie niedostępnych górskich szczytach. Monumenty tak tajemnicze, że przez dekady naukowcy głowili się nad ich przeznaczeniem. To nie scenariusz filmowy, tylko rzeczywistość ormiańskich gór, gdzie prehistoryczne vishapy wciąż skrywają swoje sekrety. Dopiero teraz, dzięki nowym badaniom, zaczynamy rozumieć, dlaczego dawne społeczności poświęcały tyle wysiłku, by transportować wielotonowe […]

Czasami warto przypomnieć sobie dobre wiadomości. Zwłaszcza te, które pokazują, że globalne problemy środowiskowe nie zawsze muszą kończyć się katastrofą. Okazuje się, że jedna z największych ekologicznych porażek ubiegłego wieku powoli zmienia się w opowieść o sukcesie. Najnowsze dane dotyczące stanu warstwy ozonowej przynoszą naprawdę optymistyczne wieści. Po dekadach zmartwień i czarnych scenariuszy wreszcie mamy […]

Chiński sektor kosmiczny przechodzi ostatnio wyraźną transformację. Po dekadach zdominowanych przez państwowe programy, prywatne firmy zaczynają pokazywać, że potrafią konkurować w technologiach, które jeszcze niedawno wydawały się poza ich zasięgiem. Najnowszy test rakiety wielokrotnego użytku może być momentem zwrotnym w tym wyścigu. Space Pioneer, pekiński startup, przeprowadził właśnie kluczowy test naziemny swojej rakiety Tianlong-3. To […]

Syberyjska tundra od lat skrywa niezwykłą geologiczną zagadkę. W odległych regionach półwyspów Jamalskiego i Gydyńskiego co jakiś czas dochodzi do spektakularnych eksplozji, które wyrzucają w powietrze tony gleby i lodu, pozostawiając po sobie imponujące kratery o głębokości sięgającej nawet pięćdziesięciu metrów. Zjawisko to od ponad dekady intryguje naukowców, którzy do tej pory nie potrafili wyjaśnić, […]

Gdy ziemia zaczyna drżeć, uwalnia niewyobrażalne ilości energii. Przez dziesięciolecia naukowcy zastanawiali się, co dokładnie dzieje się z tą potężną siłą. Gdzie i w jaki sposób się rozprasza? Odpowiedź na to pytanie może zmienić sposób, w jaki postrzegamy sejsmologię. Badacze z Massachusetts Institute of Technology postanowili podejść do problemu od zupełnie nowej strony. Zamiast obserwować […]

Pustynia Gobi znów zaskakuje. Tym razem piaski jednego z najbardziej niegościnnych miejsc na Ziemi odsłoniły coś, co może zmienić nasze rozumienie prehistorycznego świata. Paleontolodzy natrafili na znalezisko, które w ostatnim czasie elektryzuje środowisko naukowe. Co takiego wyjątkowego kryje się w skałach formacji Khuren Dukh? Okazuje się, że to nie kolejny fragment czaszki czy pojedynczy ząb, […]

Kosmos nie przestaje nas zaskakiwać. Tym razem to supermasywna czarna dziura M87*, którą kilka lat temu udało się sfotografować, prezentuje kolejną fascynującą zagadkę. Okazuje się, że najpotężniejsze obiekty we wszechświecie wciąż kryją przed nami wiele tajemnic. Teleskop Horyzontu Zdarzeń (EHT) prowadził obserwacje między 2017 a 2021 rokiem, które ujawniły coś zupełnie nieoczekiwanego. Pole magnetyczne wokół […]

Czasami największe przełomy naukowe dokonują się tam, gdzie nikt się ich nie spodziewa. W laboratoriach University of British Columbia fizycy znaleźli sposób na obejście jednego z najtrudniejszych problemów eksperymentalnych współczesnej fizyki. Ich podejście może w końcu pozwolić nam zajrzeć tam, gdzie dotąd mogliśmy jedynie teoretyzować. Kluczem do tego niezwykłego osiągnięcia okazał się niepozorny materiał — […]

Kosmiczne skały potrafią zaskakiwać. Japońska sonda Hayabusa2, która kilka lat temu dostarczyła na Ziemię próbki z planetoidy Ryugu, właśnie przyczyniła się do odkrycia, które każe nam na nowo przemyśleć historię naszego kosmicznego sąsiedztwa. Wyglądająca na pierwszy rzut oka jak zwykła kupa kosmicznego gruzu planetoida okazała się skrywać niezwykłą tajemnicę. Próbki ujawniły ślady świadczące o tym, […]

Czy ludzki mózg potrafi wyjść poza granice czasu? To pytanie, które od lat elektryzuje nie tylko entuzjastów zjawisk paranormalnych, ale coraz częściej również poważnych naukowców. Coś, co jeszcze niedawno uznawano za czystą fantastykę, dziś znajduje zaskakujące potwierdzenie w danych statystycznych. Neurolodzy i parapsycholodzy przedstawiają coraz bardziej przekonujące argumenty za istnieniem tzw. prekognicji. Ich odkrycia mogą […]

Kiedy myślimy o mumiach, od razu przychodzą nam do głowy egipskie piramidy i złote sarkofagi. Okazuje się jednak, że historia celowej konserwacji zwłok może być zupełnie inna niż dotąd sądziliśmy. Najnowsze odkrycia archeologiczne wskazują na zupełnie inny region świata jako kolebkę tej praktyki. Zaskakujące znaleziska w Azji Południowo-Wschodniej Badacze z Australian National University pod kierownictwem […]

Kiedy coś powstaje przez miliardy lat i wymaga do tego wyjątkowego zbiegu okoliczności, to z pewnością jest wyjątkowe. Takim mianem określa się kolorowe diamenty, które swoją niezwykłością przyćmiewają nawet najczystsze, “zwykłe” ich odpowiedniki. Ich historia sięga tak zamierzchłych czasów, że trudno to sobie wyobrazić. Powstawały głęboko pod powierzchnią Ziemi, gdzie panowały warunki, które dziś wydają […]

Gdzieś głęboko pod powierzchnią Chin rozgrywa się właśnie jeden z najbardziej fascynujących naukowych wyścigów naszych czasów. Podziemne Obserwatorium Neutrin w Jiangmen uruchomiło swoje systemy, rozpoczynając wieloletnie łowy na najbardziej nieuchwytne cząstki we wszechświecie. Neutrina to prawdziwi mistrzowie ucieczki w fizyce cząstek. Choć przez nasze ciała przelatuje ich około 400 bilionów każdej sekundy, praktycznie nie pozostawiają […]

Przez ostatnie czterdzieści lat inżynierowie napotykali tę samą fundamentalną barierę – jak sprawić, by światłowody przesyłały informacje szybciej i z mniejszymi stratami. Konwencjonalne rozwiązania oparte na krzemionce właściwie osiągnęły swój fizyczny limit już w latach osiemdziesiątych, a od 1985 roku nie udało się znacząco obniżyć minimalnego tłumienia. Wygląda jednak na to, że wreszcie coś drgnęło. […]

Krzem powoli wyczerpuje swoje możliwości. To smutna prawda, z którą muszą się zmierzyć projektanci układów scalonych. Gdy najnowsze tranzystory mają zaledwie kilkadziesiąt atomów szerokości, zaczynają się prawdziwe problemy — zakłócenia elektryczne, upływy prądu i koszmarne komplikacje produkcyjne. Od dziesięcioleci rozwój technologii bazował na upychaniu coraz większej liczby tranzystorów na tej samej powierzchni, ale ta strategia […]

Wyobraźcie sobie największy skarb w historii ludzkości, ukryty dosłownie na wyciągnięcie ręki. To nie fabuła filmu przygodowego, ale rzeczywistość — w wodach oceanicznych rozpuszczone są niewyobrażalne ilości złota, których wartość przekracza łączne PKB wszystkich krajów świata. Problem w tym, że nikt jeszcze nie wymyślił, jak to bogactwo wydobyć unikając przy tym bankructwa. Przez dekady naukowcy […]

Kosmiczna pogoda znów daje o sobie znać w spektakularny sposób. Na horyzoncie pojawiło się zjawisko, które może wpłynąć nie tylko na piękno nocnego nieba, ale również na działanie technologii, od których zależymy na co dzień. Narodowa Administracja Oceaniczna i Atmosferyczna wydała ostrzeżenie dotyczące silnej burzy geomagnetycznej zaklasyfikowanej jako G3. To nie jest zwykłe zdarzenie – […]

Czym właściwie jest czas? To pytanie od wieków nurtuje filozofów i naukowców. Okazuje się, że nasze dotychczasowe wyobrażenie o regularnym, jednostajnym jego upływie może wymagać poważnej rewizji. Najnowsze badania rzucają zupełnie nowe światło na to, jak możemy mierzyć rzeczywistość wokół nas. Brytyjscy badacze dokonali czegoś, co jeszcze do niedawna wydawało się niemożliwe. Opracowali matematyczny model, […]

Pentagon chce stworzyć superżołnierzy. Aby tego dokonać, zamierza zmodyfikować ich krew. Program Smart-RBC to nie wizja przyszłości – on już ruszył. Pentagon właśnie uruchomił jeden z tych projektów, które brzmią jak fragment powieści SF lub komiksu, ale są jak najbardziej realne. Smart-Red Blood Cells (RBC) ma na celu fundamentalną zmianę roli czerwonych krwinek poprzez wyposażenie […]

Jerozolima to istna skarbnica archeologicznej wiedzy. W miejscu, które od tysięcy lat skrywa niezliczone tajemnice, dokonano kolejnego niezwykłego odkrycia. Tym razem chodzi o konstrukcję, która może zmienić nasze postrzeganie starożytnej inżynierii. W okolicy biblijnej sadzawki Siloam, znanej również jako Siloe, naukowcy natrafili na pozostałości imponującej budowli hydrotechnicznej. Znalezisko rzuca nowe światło na to, jak dawni […]

Głębiny Oceanu Spokojnego skrywają mroczną tajemnicę sprzed wielu dziesięcioleci. U wybrzeży Los Angeles, na dnie morskim, spoczywa ogromny zbiór stalowych pojemników zatopionych w ubiegłym wieku przez amerykański przemysł. Przez lata otaczały je tajemnicze białe pierścienie, które intrygowały badaczy i rodziły pytania o ich zawartość. Dopiero teraz udało się rozwikłać tę podwodną zagadkę, a odpowiedź okazała […]

Nasza dzienna gwiazda wciąż potrafi zaskakiwać. Najnowsze odkrycie rzuca całkiem nowe światło na procesy zachodzące w trakcie rozbłysków słonecznych, kwestionując to, co wydawało się ustaloną od dziesięcioleci prawdą. Okazuje się, że dotychczasowe modele fizyki słonecznej mogły znacznie niedoszacowywać skali zjawisk, z którymi mamy do czynienia. To nie tylko akademicka ciekawostka – ma ona bowiem realny […]

Gdy ponad sześćdziesiąt lat temu Stanisław Lem tworzył wizję mikroskopijnych robotów w powieści „Niezwyciężony”, niewielu traktowało ją poważnie. Dziś jednak to, co wydawało się czystą fantazją, staje się częścią naszej rzeczywistości. Ta niezwykła droga od literackiej fikcji do zaawansowanych rozwiązań technologicznych skłania do refleksji nad tempem rozwoju nauki i naszą zdolnością do przewidywania przyszłości. Technologia […]

Naukowcy z Tajwanu opracowali materiał, którego właściwości przypominają te, których spodziewalibyśmy się co najwyżej w filmach science fiction. Ten niezwykły żel poliuretanowy łączy w sobie cechy, które do tej pory wydawały się niemożliwe do osiągnięcia w jednym materiale, a mogą potencjalnie zrewolucjonizować sposób projektowania urządzeń elektronicznych i robotycznych. W przeciwieństwie do większości miękkich materiałów, które […]