Licząca około 1500 lat mumia została objęta badaniami, które wykazały, że naukowcy wcale nie mają do czynienia z jastrzębiem, jak początkowo zakładali. Obecnie najbardziej prawdopodobnym kandydatem wydaje się natomiast przedstawiciel gatunku Threskiornis aethiopica, czyli tzw. ibis czczony. Jego nazwa nie jest przypadkowa, ponieważ ptaki te były powszechnie czczone przez starożytnych Egipcjan. Zmumifikowany osobnik, którego objęto […]

Dopiero co pisaliśmy o niezwykłym odkryciu w jednej z jaskiń Alabamy, a przy okazji okazało się, że jest w niej prawdziwy rekordzista. Na podziemnym sklepieniu odkryli rysunek, który może być największym tego typu malowidłem w Ameryce Północnej. Petroglify to wyryte w skale rysunki, na ogół prehistoryczne działa ludzi z ery neolitycznej. Południowy zachód USA jest […]

Korzystając z metody skanowania trójwymiarowego archeolodzy natrafili na rekordowo dużą jak na Amerykę Północną sztukę jaskiniową. Jeden z rysunków ma kilka metrów szerokości. Odkrycia dokonano w jednej z jaskiń na terenie Alabamy. Została ona znaleziona w 1998 roku, jednak od tamtej pory utrzymywano jej lokalizację w tajemnicy. Mając świadomość tego, że na miejscu znajdują się pozostałości po […]

Liczący około 4500 lat posąg ukazujący postać bogini Anat został odnaleziony przez rolnika ze Strefy Gazy. Była ona bóstwem czczonym przez ludy zachodniosemickie. Zdaniem palestyńskich archeologów głowa kananejskiego bóstwa wywodzi się z późnej epoki brązu. Odnaleziono ją w Chan Junus, mieście zlokalizowanym na południu Strefy Gazy. Rzeźba ma 22 centymetry wysokości i ukazuje twarz bogini w […]

Archeolodzy pracujący na terenie meksykańskiego stanu Chiapas znaleźli w jednej z tamtejszych jaskiń 150 ludzkich czaszek. Dzięki nowym badaniom udało się ustalić ich wiek oraz losy ich właścicieli. I choć początkowo wydawało się, że szczątki mogą pochodzić z ostatnich lat, co byłoby niewykluczone, jeśli wziąć pod uwagę działania karteli w Meksyku, to nowe analizy wskazują […]

Stonehenge to jedna z najbardziej ikonicznych budowli znanych światu archeologii. Okazuje się jednak, że nasi odlegli przodkowie trafili do tego miejsca znacznie przed utworzeniem charakterystycznego kręgu. Datowanie Stonehenge przypada na okres sprzed około 4500-5000 lat, a historycy nie mają jednej spójnej teorii, która mogłaby wyjaśnić, kto i dlaczego postawił tę budowlę. Najbardziej prawdopodobny scenariusz zakłada, […]

Przed ośmioma laty archeolodzy pracujący na terenie chińskiego Yanghai znaleźli spodnie należącego do jeźdźca, który najprawdopodobniej zmarł w okolicach 1000-1200 roku p.n.e. Po długoletnich badaniach dowiedzieliśmy się, jaka była geneza jego ubioru. Archeolodzy połączyli w tym celu siły z ekspertami w innych dziedzinach, takich jak moda czy materiałoznawstwo. Owoce tej niecodziennej współpracy zostały niedawno opisane […]

Analiza ceramicznych elementów pochodzących z XI-XII wieku, które znaleziono w Jerozolimie wykazała, że mogły one być używane w formie granatów ręcznych. Wcześniej prowadzone badania, które dotyczyły pojemników o kulistym i stożkowatym kształcie wykazały, że były one wykorzystywane do różnych celów, między innymi do picia piwa, przechowywania rtęci, ropy naftowej czy leków. Tym razem analizami zajął się […]

Szczątki, w których głowa jest oddzielona od reszty szkieletu i złożona u stóp mogą przywodzić na myśl historie o wampirach, jednak nie wygląda na to, by w tym przypadku było to zgodne z rzeczywistością. Za odkryciem stoją archeolodzy działający na terenie Wielkiej Brytanii, którzy odkryli szczątki najemnika z czasów rzymskich. Poza samymi zwłokami, w tym […]

W pobliżu wioski Øyesletta w zachodniej Norwegii dokonano niecodziennego odkrycia. Archeolodzy znaleźli tam statek pogrzebowy zlokalizowany ponad 9 metrów pod powierzchnią. Nie jest jasne, kto został pochowany w tym miejscu, jednak wiadomo, że taki rodzaj pochówku był zarezerwowany dla przedstawicieli najwyższych szczebli. W związku z tym możemy przypuszczać, iż na miejscu znajdują się szczątki kogoś […]

XIX-wieczni archeolodzy odkryli ponad 50 kamiennych tabliczek pochodzących z paleolitycznego wykopaliska. Wykonane niedawno analizy sugerują, że mogły one stanowić formę animacji, która poruszała się w blasku ognia. Badaniami w tej sprawie zajęli się naukowcy z Uniwersytetu w Yorku i Uniwersytetu w Durham, którzy przeanalizowali próbki wyrytego kamienia rzecznego i wapiennego. Ich celem było poszukiwanie wyrytych […]

Pod ulicami estońskiego Tallina znaleziono liczący ponad 700 lat statek. W przeszłości był on jednym z elementów funkcjonowania słynnej Hanzy, zwanej również Liga Hanzeatycką. Zrzeszała ona miasta handlowe położone w obrębie północnej Europy i w pewnym momencie w jej skład wchodziło około 160 takich ośrodków. Miasta członkowskie wspierały się pod względem ekonomicznym, ale jako wspólnota […]

Naukowcy prowadzący wykopaliska archeologiczne na terenie Wielkiej Brytanii odnaleźli groby królewskie wywodzące się z czasów, kiedy na miejscu miał panować słynny król Artur. Oczywiście istnienie tego celtyckiego władcy, który miał rządzić Brytami wydaje się dość wątpliwe, jednak nie można pomijać roli, jaką ta postać odegrała w kształtowaniu obrazu rycerskości i całej średniowiecznej Europy. Jeśli wierzyć […]

Wykopaliska archeologiczne prowadzone pod słynna paryską katedrą Notre-Dame doprowadziły do odnalezienia szeregu niezwykłych artefaktów, z ołowianym sarkofagiem na czele. Pierwsze informacje na ten temat pojawiły się już w ubiegłym miesiącu, jednak teraz ustalono kilka ważnych faktów w sprawie odkrycia. To obejmuje między innymi kilka grobowców z okresu średniowiecza, a także ołowiany sarkofag przypominający kształtem ludzkie […]

Archeolodzy pracujący na terenie współczesnej Gwatemali natrafili na fragmenty mezoamerykańskiego muralu, który zawiera najstarsze znane dowody na istnienie kalendarza Majów. Można przypuszczać, że odnaleziony element dawniej zdobił ścianę jednej z majańskich świątyń. Wstępne datowanie, oparte na analizie radiowęglowej, sugeruje, że fragment kalendarza powstał około 200-300 roku p.n.e. Jeśli się to potwierdzi, nowy artefakt będzie o […]

Naukowcy badający przebieg ewolucji człowieka w ciągu ostatnich 2 milionów lat doszli do wniosku że zmiany klimatu napędzane czynnikami kosmicznymi miały poważny wpływ na ten proces. Jak sugeruje publikacja dostępna na łamach Nature, jej autorzy wykorzystali  symulacje klimatu Ziemi, które powstały dzięki użyciu superkomputera. Analizy wykazały, że zmiany w zakresie opadów czy temperatur miały poważny […]

W rzece Tollense w północno-wschodnich Niemczech w lipcu 2020 roku odnaleziono niezwykłą figurkę, która może liczyć niemal trzy tysiące lat. Za odkryciem stoi Ronald Borgwardt, który od lat 90. zajmuje się poszukiwaniami skarbów w wodach Tollense. Najnowsza zdobycz, wraz z leżącym kilka metrów dalej pierścieniem, została wydobyta w czasie nurkowania. Figurka waży 155 gramów, posiada […]

Pustynia Atakama jest obecnie jednym z najsuchszych obszarów świata, jednak przed tysiącami lat znajdowały się na niej liczne ludzkie osady. Kres istnieniu tamtejszych społeczności położyło potężne tsunami. Wioski rozmieszczone na terenie zachodniego wybrzeża Ameryki Południowej były zamieszkiwane w okresie od 5700 do około 4000 lat temu. Tworzące je budynki składały się z niewielkich kamiennych domów. […]

Korzenie współczesnych ludzi sięgają aż do Afryki, lecz archeolodzy nadal zmagają się z odtworzeniem kompletnej historii związanej z wędrówką naszych odległych przodków do Europy. Analiza genetyczna szczątków mających około 45 000 lat i znalezionych w jaskini Baczo Kiro w środkowej Bułgarii wykazała ich zaskakująco wysoki stopień powiązania z ówczesnymi populacjami wschodnioazjatyckimi. Koneksje te były znacznie […]

Awarowie okazali się równie skuteczni, co tajemniczy. Przez ponad dwa stulecia zarządzali imperium, w skład którego wchodziły dzisiejsze Węgry, Rumunia, Słowacja, Austria, Chorwacja i Serbia. Do niedawna nie było jednak wiadomo, skąd w ogóle przybyli. Zdobywania wiedzy na ich temat z pewnością nie ułatwia fakt, że po Awarach w zasadzie nie ostały się żadne źródła […]

Çatalhöyük, nazywane pierwszym miastem na świecie, rozrosło się do takich rozmiarów, że pod względem liczby ludności kilkakrotnie przerastało np. biblijne Jerycho. Ruiny Çatalhöyük odkryli dopiero w latach 50. XX w. brytyjscy archeolodzy. Jakie problemy miało najstarsze miasto świata? Tureckie Çatalhöyük położone na równinie Konya bywa nazywane pierwszym miastem świata – a jeśli nie miastem, to […]

Wikiński pochówek w Gerdrup odkryto czterdzieści lat temu. Pomimo licznych badań, naukowcom wciąż nie udało się rozwiązać wszystkich jego tajemnic. Tropy prowadzą do średniowiecznej „Sagi mieszkańców Eyri” i czarownicy wśród wikingów. Muzeum w Roskilde jest jednym z obowiązkowych przystanków dla wszystkich zainteresowanych archeologią i historią Danii. Wielu zwiedzających zatrzymuje się przy wystawionym tam pochówku sprzed około 1000 lat, […]

Ta zagadka nurtowała archeologów przez dziesięciolecia: do czego służyły niewielkie naczynia wyposażone w dzióbek i często formowane w kształty zwierząt, znajdowane w osadach i grobach? Okazuje się, że pełniły funkcję zbliżoną do dzisiejszych butelek dla niemowląt. Naczynia te po raz pierwszy pojawiają się w okresie neolitu, ok. 5 tys. p.n.e. Popularne były też później, w […]

To na terenach Lewantu rodziły się wielkie cywilizacje i kluczowe wynalazki. Znaki napisane na kawałku ceramiki z lewantyńskiego Lachisz są prawdopodobnie zaginionym ogniwem alfabetu wywodzącego się z hieroglifów – ustalili naukowcy w 2021 roku. Fragment miseczki jest bardzo mały, ma mniej więcej 40 na 35 mm. Na wewnętrznej powierzchni ktoś zapisał ciemnym tuszem kilka liter. […]