W tureckim zamku znanym jako Zerzevan archeolodzy odsłonili imponujący system hydrauliczny liczący około 1800 lat. Znalezisko w ruinach dawnej twierdzy granicznej pokazuje, jak zaawansowane były rozwiązania inżynieryjne stosowane w III wieku. Położony na 124-metrowym wzgórzu koło Diyarbakiru kompleks skrywał jeden z najlepiej zachowanych starożytnych systemów zaopatrzenia w wodę. Odkrycie zmienia nasze wyobrażenie o codziennym funkcjonowaniu […]

Peruwiańscy archeolodzy natrafili na coś wyjątkowego podczas prac na stanowisku Huaca Yolanda w regionie La Libertad. Wydobyli spod ziemi trójwymiarowy mural sprzed 3000-4000 lat. To wielobarwne dzieło może znacząco wpłynąć na naszą wiedzę o preinkaskich kulturach tego regionu. Niezwykłe odkrycie w świątyni Huaca Yolanda Znalezisko pochodzi z ceremonialnego kompleksu rozciągającego się na obszarze 20 hektarów. […]

Niezależny badacz Michael S. Bar-Ron poświęcił osiem lat na analizę starożytnych tekstów z egipskiego Półwyspu Synaj. Wyniki jego pracy są intrygujące, ponieważ naukowiec twierdzi, że natrafił na podpis biblijnego Mojżesza. Gdyby te ustalenia się potwierdziły, mogłyby stanowić pierwszy archeologiczny ślad potwierdzający historyczność tej kluczowej postaci Starego Testamentu. Tajemnice Sarabit al-Chadim Bar-Ron skoncentrował się na inskrypcjach […]

Nowe metody obrazowania pozwoliły badaczom odsłonić nieznane dotąd szczegóły symboli umieszczonych na skórze liczącej 2500 lat mumii. Szczątki znalezione na Syberii należały do kobiety z kultury Pazyryk. Zapoczątkowało to debatę na temat dawnych społeczności zamieszkujących ten odległy region świata. Nowe technologie odsłaniają ukryte wzory Dzięki obrazowaniu w bliskiej podczerwieni i fotogrametrii 3D udało się zrekonstruować […]

Na indyjskiej pustyni Thar dokonano niecodziennego znaleziska archeologicznego, które może wymusić rewizję dotychczasowych poglądów odnoszących się do najstarszych cywilizacji świata. Badacze potwierdzili istnienie osady cywilizacji Harappa w tej nieprzyjaznej części Radżastanu. To szczególnie intrygujące doniesienia, ponieważ mówimy o obszarze dotąd uważanym za leżący poza granicami tego prehistorycznego kręgu kulturowego. Stanowisko Ratadia Ri Deri, liczące około […]

W izraelskiej jaskini Tinshemet dokonano fascynującego odkrycia, które może zmienić nasze rozumienie początków ludzkich praktyk pogrzebowych. Z dostępnych informacji wynika, że chodzi o znalezisko sprzed około 100 tysięcy lat. Jest to potencjalnie jeden z najstarszych świadomie przygotowanych cmentarzy na świecie. Co szczególnie intrygujące, szczątki należą nie tylko do przedstawicieli naszego gatunku. Przełomowe badania w jaskini […]

Archeolodzy prowadzący wykopaliska w tureckiej Hattusie, dawniej będącej sercem imperium Hetytów, natknęli się na fascynujące znalezisko. Ma ono postać tabliczki klinowej, którą ktoś pokrył napisami w całkowicie nieznanym języku. Dokąd ta zagadka zaprowadzi naukowców zajmujących się przeszłością Anatolii w epoce brązu? Tajemnicza tabliczka z Kalašma – zapomnianego regionu Anatolii Nieznany język ujrzał światło dzienne podczas […]

Na pewno pamiętasz z dzieciństwa radę, by do skaleczenia przyłożyć liść babki. To nie mit – babka jest naprawdę niesamowitą rośliną, choć dziś mało kto pamięta o jej właściwościach. Ma właściwości lecznicze i można z niej przyrządzić pyszne dania. Babka to jedna z najbardziej pospolitych roślin w Polsce. Można ją spotkać przy chodnikach, na trawnikach […]

Niezwykłe znalezisko na plaży szkockiej wyspy Sanday okazało się archeologiczną sensacją. Początek tej historii sięga lutego 2024 roku, bo właśnie wtedy miała miejsce silniejsza niż zwykle fala sztormów. W takich okolicznościach pewien chłopiec natknął się na fragmenty wraku, który wzbudził ogromne zainteresowanie wśród ekspertów. Po ponad roku prowadzonych badań, archeolodzy wreszcie uzyskali odpowiednie rozeznanie w […]

Na dnie Jeziora Bodeńskiego archeolodzy natrafili na monumentalne kamienne struktury zbudowane przez ludzi z epoki neolitu. Ich pochodzenie sięga około 6000 lat wstecz, a liczba odnalezionych do tej pory struktur przekracza 170. Mimo imponującej skali, ich faktyczne przeznaczenie wciąż pozostaje nierozwiązaną zagadką. Monumentalne odkrycie w Jeziorze Bodeńskim Choć kamienne kopce w Jeziorze Bodeńskim odkryto już […]

Na wyspie Guam archeolodzy natrafili na tzw. fitolity ryżu pochodzące sprzed 3100-3500 lat. To fascynujące odkrycie rewiduje naszą wiedzę o ludzkich migracjach w regionie Pacyfiku. Nie tylko wskazują na konieczność przesunięcia datowania związanego z rozprzestrzenianiem tego zboża w tej części świata, ale dodatkowo prowadzą do pytań o jego przeznaczenie. Skamieniałe pozostałości łusek i liści ryżu […]

Ocean odsłonił zapomniany skarb. Tak można najkrócej opisać ostatnie wydarzenia, których głównymi bohaterami byli naukowcy działający na Hawajach. Słynny archipelag przyciągnął ich uwagę w związku z odkryciem petroglifów na wybrzeżu Oahu. Symbole te pojawiły się po latach przerwy, a badacze zyskali możliwość zrozumienia ich genezy. Łącznie mowa o 26 rzeźbieniach w kamieniu, które został stworzone […]

Rankiem 20 września 1977 roku mieszkańcy Pietrozawodzka w ZSRR ujrzeli na niebie coś niezwykłego. Sporych rozmiarów obiekt przypominał świecącą meduzę, która przez ponad 10 minut zasypywała miasto siecią bardzo cienkich promieni. Choć zjawisko widziano na obszarze od Kopenhagi po Władywostok, a badania trwały 13 lat, jego przyczyna pozostaje zagadką. Dziwne światła nad Pietrozawodzkiem Początek całej […]

Cywilizacje utworzone przez rdzennych mieszkańców obu Ameryk miały niewiele do powiedzenia w starciu z przybyszami z Europy. Konkwistadorzy nie dali napotkanym ludom większych szans i szybko podporządkowali sobie ich przedstawicieli, bądź po prostu ich zabili. Tym sposobem wiele majańskich miast zniknęło z dawnych map. Jedno z nich udało się odnaleźć po ponad trzech stuleciach. Znane […]

Niedawno świat archeologii wzbogacił się o fascynującą interpretację zapomnianej tabliczki sprzed 4400 lat. Jana Matuszak z Uniwersytetu w Getyndze opublikowała pierwsze pełne opracowanie fragmentarycznego znaleziska z Nippur, które odsłania nieznany wcześniej mit o sumeryjskim bogu burzy znanym jako Iškur. Choć niepełny, tekst przedstawia dramatyczną historię, z którą zapoznali się badacze. Stanowi przy tym przykład naukowego […]

Międzynarodowa grupa archeologów natrafiła na niezwykłe znalezisko w Parku Narodowym Isalo na południowym Madagaskarze. W obrębie stanowiska Teniky odkryto zagadkowe struktury wykute w skale, które – jak wskazują najnowsze badania – pochodzą z okresu między X a XII wiekiem i zdradzają zaskakujące podobieństwa do zaratusztriańskiej architektury z Persji. To znalezisko może istotnie wpłynąć na naszą […]

Międzynarodowa ekipa archeologów z Baylor University dokonała niezwykłego odkrycia w środkowych Włoszech. W San Giuliano, około 70 km od Rzymu, natrafiono na kompletnie nienaruszony etruski grobowiec sprzed VII wieku p.n.e. To pierwszy taki nietknięty obiekt w regionie, który będzie można zbadać współczesnymi metodami. Jak czytamy w raporcie Baylor University, znalezisko może wywrócić do góry nogami […]

Egipskie Ministerstwo Turystyki i Starożytności ogłosiło niezwykłe odkrycie w środkowej części Egiptu. Archeolodzy natrafili tam na starożytny cmentarz sprzed około 3500 lat, pochodzący z okresu Nowego Państwa. Ten przypadał na przybliżony czas od 1550 do 1070 roku p.n.e. Największą sensacją okazał się doskonale zachowany zwój papirusu z kompletnym tekstem Księgi Umarłych. Jest to artefakt rzadko […]

Prawie dwa kilometry kwadratowe ma dotychczas zidentyfikowany obszar starożytnego miasta, na pozostałości którego natknęli się archeolodzy z Chin. O sukcesie poinformowały niedawno tamtejsze media. Zacznijmy od tego, że z punktu widzenia współczesnych ram administracyjnych obszar miejski o powierzchni niecałych dwóch kilometrów kwadratowych trudno byłoby uznać za ogromny, ale mówimy o zupełnie innej epoce. Poza tym […]

Słynny Homer pisał o wojnie trojańskiej, czyli konflikcie, który wciąż jest słabo poznany przez historyków. Wszystko ze względu na niewielką liczbę fizycznych dowodów na przebieg konfliktu oraz nieliczne relacje ówczesnych kronikarzy. Możemy przypuszczać, iż wojna ta rozegrała się w XIII bądź XII wieku p.n.e. Z tego samego okresu pochodzi zbroja, którą znaleziono w Czechach. To […]

Na terenie Indii znajduje się miejsce o tak nietypowym charakterze, że miejscowi nazywają je wzgórzem krasnoludów. I nie ma się co dziwić, ponieważ istniejąca tam sieć domostw naprawdę wygląda tak, jakby stworzył ją nieznany gatunek człowieka. Mówimy o obszarze położonym na południu kraju, nazywanym w lokalnym języku Moryar Gudda. Z punktu widzenia zachodniego świata moglibyśmy […]

Zamek Kolno najprawdopodobniej powstał w XIII wieku, choć oficjalne informacje na temat jego istnienia sięgają początku kolejnego stulecia. Bez względu na dokładne datowanie, ten opolski obiekt stanowi jedną z pamiątek po czasach średniowiecza w naszym kraju. Niedawno archeolodzy znaleźli w tamtejszej fosie pewien wyjątkowy obiekt. Ma on postać ametystu oprawionego w srebrną obudowę. Znajdował się […]

Nieprzypadkowo Leonardo da Vinci jest nazywany człowiekiem renesansu. Jego działalność była tak szeroka i udana, że nawet setki lat później można podziwiać jej efekty. Słynny uczony i artysta pozostawił po sobie nie tylko szkice związane z inżynieryjnymi koncepcjami, ale także rozpoznawalne obrazy. Jeden z nich jest znany jako Człowiek witruwiański. Był on poświęcony koncepcji idealnych […]

Niemiecka operacja Hannibal odbywała się na przełomie 1944 i 1945 roku. Było to jedno z największych tego typu przedsięwzięć w historii i miało na celu ewakuację żołnierzy i cywili przed nadchodzącą armią radziecką. Pozostałością po wydarzeniach sprzed osiemdziesięciu lat okazał się wrak znaleziony przez nurków eksplorujących wody Morza Bałtyckiego. Za przełomem w poszukiwaniach stoją przedstawiciele […]