Koralowce od dawna fascynują naukowców swoją złożonością, ale najnowsze odkrycie może zmienić nasze postrzeganie ewolucji zmysłów. Okazuje się, że te morskie organizmy posiadają niezwykłą zdolność detekcji światła, pomimo braku jakichkolwiek narządów wzroku. Badacze z Osaka Metropolitan University w Japonii ujawnili zupełnie nowy mechanizm pozwalający koralowcom na percepcję światła. W centrum tego badania znajdują się białka […]

W jednej z alpejskich dolin rozgrywa się prawdziwy archeologiczny thriller. W miejscowości Grandvillard, w kantonie Fryburg, badacze gorączkowo pracują, by wydobyć na światło dzienne ślady sprzed ponad 2500 lat, zanim górski potok wymaże je z krajobrazu na zawsze. To nie jest pierwsze takie znalezisko w tej okolicy, ale wszystko wskazuje na to, że może być […]

Trzeci w historii znany obiekt międzygwiezdny, kometa 3I/ATLAS, zbliża się właśnie do swojego największego zbliżenia z Ziemią. 19 grudnia przeleci w odległości około 269–270 milionów kilometrów, czyli mniej więcej 1,8 odległości Ziemi od Słońca. Nie ma mowy o zagrożeniu, za to jest to prawdziwe święto dla astronomów, rzadko kiedy dostajemy tak wyraźne spojrzenie na kawałek […]

Astronomowie przyglądający się pozornie zwyczajnemu fragmentowi nieba 140 milionów lat świetlnych od Ziemi zauważyli coś, czego nie przewidywały podręczniki. W obrębie ogromnego, około 50-milionolatświetlnego filamentu kosmicznej sieci odkryli wyjątkowo cienką strukturę: łańcuch złożony z 14 galaktyk bogatych w wodór, rozciągnięty na 5,5 miliona lat świetlnych i szeroki zaledwie na około 117 tysięcy lat świetlnych. Ta […]

Najczarniejsza tkanina w historii pochłania 99,87 procent światła, które na nią pada. Brzmi abstrakcyjnie, ale to nie jest już wizja z science fiction, tylko realny projekt z laboratoriów Cornell University. Materiał wygląda jak dziura w rzeczywistości: zamiast fałd, faktury czy połysku widzimy jednolitą głębię czerni, która praktycznie nie oddaje światła z powrotem do naszych oczu. […]

Coś pulsuje w głębi lodu. Na dalekiej Alasce, pod grubym płaszczem lodowca Cascade, instrumenty naukowe rejestrują zagadkowe drgania. Chodzi o krótkie, wysokie dźwięki ziemi, które pojawiają się i znikają w regularnym, sezonowym rytmie. Ich źródło przez długi czas pozostawało nieznane, a miejsce, w którym się pojawiają, budzi szczególny niepokój wśród badaczy. Rejon, w którym zainstalowano […]

W głębi meksykańskiego stanu Tamaulipas archeolodzy natknęli się na ludzką czaszkę, której wiek szacuje się na około 1400 lat. Nie byłoby w tym nic nadzwyczajnego, gdyby nie jej kształt – niemal idealnie sześcienny. To pierwszy taki okaz odkryty na tych terenach, co sugeruje, że lokalna społeczność praktykowała formę modyfikacji ciała zupełnie nieznaną sąsiednim kulturom. Odkrycia […]

Letnie wykopaliska archeologiczne w Rosji zaskoczyły swoimi rezultatami nawet doświadczonych badaczy. Na terenie starożytnej nekropoli, w miejscu, które wydawało się być tylko pustą przestrzenią między kopcami grobowymi, czekało odkrycie ujawniające wierzenia dawnych nomadów. Prace prowadzone przez Przyuralską Ekspedycję Archeologiczną koncentrowały się na nekropolii kurhanowej, częściowo zniszczonej przez współczesną działalność rolniczą, naukowcy natrafili na ślady czegoś […]

Szkło kojarzy nam się zwykle z kruchością i delikatnością, ale co jeśli ten materiał mógłby stać się kluczowym elementem w odtwarzaniu ludzkich kości? Okazuje się, że chińscy naukowcy opracowali technologię, która nadaje szklanym implantom zupełnie nowe właściwości. Tradycyjne metody wytwarzania szklanych implantów wymagały dotąd ekstremalnie wysokich temperatur przekraczających 1000oC oraz stosowania toksycznych plastyfikatorów. Te ograniczenia […]

Energetyka jądrowa przyniosła ludzkości na przestrzeni ostatniego stulecia wiele dobrego. Problem jednak w tym, że technologia ta nie znosi błędów i każe za nie bardzo słono płacić. Radioaktywne skażenie gleby od dziesięcioleci stanowi jeden z najtrudniejszych problemów środowiskowych w wielu miejscach na świecie. Tereny dotknięte katastrofami nuklearnymi często pozostają wyłączone z użytku przez długie lata […]

Historia ludzkości i koni to fascynujący romans trwający tysiąclecia. Te majestatyczne zwierzęta towarzyszyły nam w podbojach, migracjach i rozwoju cywilizacji, ale przez długi czas pozostawało tajemnicą, jak właściwie udało się przekształcić dzikie, nieokiełznane stworzenia w posłusznych partnerów. Odpowiedź kryła się głęboko w kodzie genetycznym, czekając na odpowiedni moment i technologię, która pozwoliłaby ją odczytać. Dziś, […]

Gdy w marcu 2025 roku środkową Mjanmę nawiedziło potężne trzęsienie ziemi, naukowców zaskoczyło nie tyle jego siła, co niezwykły charakter. Magnituda 7,7 sama w sobie robi wrażenie, ale prawdziwą zagadką okazał się sposób, w jaki energia sejsmiczna rozprzestrzeniała się przez skorupę ziemską. Okazało się, że pęknięcie objęło ponad 530 km uskoku Sagaing, przy czym przez […]

Badacz z kantonu Bern analizował wysokorozdzielczościowe mapy terenu, gdy jego uwagę przykuł niecodzienny układ form terenowych. Dwa niewielkie płaskowyże otoczone wyraźnymi, stromymi zagłębieniami oraz sieć starych, wyżłobionych dróg. Układ, który dla wprawnego oka mógł oznaczać tylko jedno: ślady średniowiecznej obecności człowieka o charakterze obronnym. Ta przypadkowa obserwacja zapoczątkowała śledztwo, które doprowadziło do niezwykłego znaleziska w […]

Na południu Krety, ukryty wśród współczesnej zabudowy, leży Pałac Archanes. W trakcie ostatnich prac archeologicznych badacze natrafili tam na coś, co przez dekady uznawano za niepasującą do całości konstrukcję. Dopiero dokładna analiza ujawniła, że mieszkańcy minojskiej Krety dysponowali wiedzą, która może zadziwić nawet dzisiaj. Odkrycie jest owocem wznowionych w 2023 roku badań, które kontynuowano w […]

Oceaniczne głębiny wciąż pozostają większą zagadką niż powierzchnia Księżyca. Choć nauka szacuje, że zbadaliśmy zaledwie ułamek światowych wód, każde zejście w mroczne głębiny przynosi zaskakujące znaleziska. Najnowszym tego potwierdzeniem są odkrycia dokonane u wybrzeży Zachodniej Australii, gdzie na głębokościach przekraczających 600 m naukowcy natrafili na dwa niezwykłe gatunki. Oba organizmy zostały zebrane podczas ekspedycji badawczej […]

Czy światowa społeczność muzyków popełnia fundamentalny błąd? Zwolennicy teorii spiskowych przekonują, że standardowe strojenie instrumentów na częstotliwość 440 Hz to celowa manipulacja. Twierdzą, że zmiana została narzucona przez nazistów lub tajne elity, a muzyka na 440 Hz rzekomo ma negatywny wpływ na ludzki umysł i ciało. Wokół tego pozornie niewinnego standardu narosła cała sieć teorii […]

Naukowcy zidentyfikowali pochodzenie niebieskiego koloru w jednym z najsłynniejszych obrazów Jacksona Pollocka. Niestety, obecnie barwnik ten jest nieosiągalny. Przez ponad 70 lat charakterystyczny turkusowy odcień na jednym z najsłynniejszych obrazów Jacksona Pollocka stanowił nierozwiązaną zagadkę dla historyków sztuki. Mimo licznych badań i analiz, źródło tego intensywnego błękitu w dziele “Number 1A, 1948” pozostawało nieuchwytne, tworząc […]

Fizycy od dawna teoretyzowali, że pewna klasa materiałów magnetycznych może zmieniać swój stan w czasie znacznie krótszym niż mrugnięcie oka. Problem w tym, że nikt nie potrafił tego procesu bezpośrednio zaobserwować, a wszystkie dotychczasowe pomiary opierały się na pośrednich danych. Teraz badaczom z Kraju Kwitnącej Wiśni udało się dokonać czegoś, co jeszcze niedawno wydawało się […]

Antarktyczne głębiny skrywają jedne z najbardziej niezwykłych stworzeń na naszej planecie. W wodach, gdzie temperatura spada do zera stopni Celsjusza, życie przybiera formy, które wydają się zaprzeczać podstawowym zasadom biologii. Wśród tych organizmów szczególnie intrygujące są ryby z rodziny bielankowatych – stworzenia o efemerycznym wyglądzie, których sekret kryje się w ich krwi. To, co odróżnia […]

Czarnobyl to miejsce, które ma swoje określone i dość mroczne miejsce w powszechnej świadomości. Strefa wykluczenia od dziesięcioleci kojarzy się z pustką i brakiem jakiegokolwiek życia. Okazuje się jednak, że w samym sercu tej radioaktywnej pustki, w miejscach o śmiertelnie wysokim poziomie promieniowania, natura znalazła sposób na przetrwanie. Co więcej, pewien organizm nie tylko tam […]

Radioteleskopy zazwyczaj skierowane są ku najdalszym zakątkom kosmosu. Tym razem jednak potężna sieć anten LOFAR, badając zwyczajne, ziemskie błyskawice, wychwyciła coś zupełnie nieprzewidzianego. Okazało się, że jej czułość jest wystarczająca, by „usłyszeć” komercyjny samolot przecinający niebo nad Holandią. To nieplanowane „podsłuchanie” maszyny lecącej na pułapie 8 kilometrów może mieć nieoczekiwane konsekwencje. Holenderscy naukowcy, prowadząc rutynowe […]

Azjatyckie stepy i równiny okazały się skarbnicą wiedzy, po tym, jak archeolodzy natrafili tam na niezwykłe pochówki sprzed tysięcy lat, które każą nam na nowo przemyśleć, jak wyglądało życie – i śmierć – ówczesnych elit. To nie są zwykłe wykopaliska, a raczej kapsuły czasu zachowane w zadziwiająco dobrym stanie, co w tej dziedzinie nauki zdarza […]

Historia pewnej samicy nosorożca, urodzonej w czeskim zoo w 1977 roku, mogłaby posłużyć za scenariusz filmu. Tym bardziej że dziś okazuje się niezwykle aktualna w kontekście walki o przetrwanie jednego z najbardziej zagrożonych gatunków na Ziemi. Nasi, bo o niej mowa, była jedyną znaną hybrydą nosorożca białego północnego i południowego. Jej krótkie, trzydziestoletnie życie mogło […]

Jedna z największych zagadek archeologii przez dekady czekała na rozwiązanie. Mniej więcej 3400 lat temu z powierzchni ziemi zniknęła rozwinięta cywilizacja, która przez niemal dwa tysiąclecia kwitła na terenach dzisiejszego Pakistanu i północno-zachodnich Indii. Współczesna starożytnemu Egiptowi, tworzyła monumentalne miasta z systemami kanalizacyjnymi i planowaną zabudową. A potem po prostu się rozpadła. Naukowcy od lat […]