Wielki Mur Chiński to jeden z najbardziej ikonicznych zabytków na całym świecie. Jego budowę rozpoczęto już w VII wieku p.n.e., choć obecnie znaną formę zyskał on przede wszystkim w okresie panowania dynastii Ming, w okolicach XV wieku. Mimo upływu lat może się okazać, że tamtejsze władze powrócą do korzeni, choć tym razem ze względu na […]

Renaud Morieux z Uniwersytetu w Cambridge postanowił zapoznać się z treścią listów do francuskich marynarzy od ich bliskich. Wiadomości te zostały napisane w czasie wojny siedmioletniej, która miała miejsce od 1756 do 1763 roku. Był to konflikt, w który zaangażowało się wiele różnych krajów, a starcia miały miejsce nie tylko w Europie. W tym konkretnym […]

Czy niezidentyfikowane obiekty latające są wymysłem współczesnych ludzi? Okazuje się, że jest to bardzo dalekie od prawdy. UFO to koncepcja, która zyskała na popularności po drugiej wojnie światowej, a wraz z występowaniem różnego rodzaju nawiązań w popkulturze wizerunki zagadkowych latających obiektów zaczęły się pojawiać niemal wszędzie. Oczywiście dla współczesnych ludzi UFO to przede wszystkim skojarzenia […]

Obecnie żyje na Ziemi więcej ludzi niż kiedykolwiek przedtem. W wojnach ginie z tego względu więcej osób niż przed tysiącami lat, ale gdyby zestawić te liczby z zaludnieniem wybranych miejsc, to XXI wypadałby zdecydowanie bardziej pokojowo. Pojawia się więc pytanie: kiedy rozpoczęły się pierwsze wojny prowadzone na dużą skalę? Szukając odpowiedzi na nie, naukowcy przeprowadzili […]

Jaka jest najstarsza opowieść przekazywana przez przedstawicieli naszego gatunku? Solidnym kandydatem wydaje się w tym przypadku historia dziejąca się około 12 tysięcy lat temu. Sama geneza wydarzeń, które doprowadziły do poznania tej historii zasługuje na uwagę. Wszystko zaczęło się na początku XIX wieku. W 1803 roku brytyjscy osadnicy przybyli do Tasmanii, spotykając tam rdzennych mieszkańców. […]

Powszechnie kojarzone z amerykańskim konsumpcjonizmem, Halloween jest obecnie świętowane w różnych częściach świata. I choć geneza tego obyczaju prowadzi do Irlandii, to szczegóły całej historii są znacznie bardziej tajemnicze. Halloween świętuje się 31 października, lecz ze względu na rozpoczynający się weekend, to właśnie w ciągu najbliższych dwóch dni będzie na ten temat szczególnie głośno. Z […]

W zbiorach biblioteki Uniwersytetu św. Tomasza w Manili znajduje się jeden z egzemplarzy dzieła Mikołaja Kopernika. Chodzi rzecz jasna o De revolutionibus orbium coelestium, czyli O obrotach sfer niebieskich. Polskie badaczki przeprowadziły analizy tej księgi. Urodzony w Toruniu Mikołaj Kopernik to z pewnością jeden z towarów eksportowych, jeśli chodzi o wybitnych Polaków. To właśnie za […]

W 1922 roku archeolog John Marshall natrafił na pozostałości miasta, które nazwano Mohendżo Daro. Szacuje się, że swego czasu zamieszkiwane przez nawet 40 000 ludzi, zostało w pewnym momencie opuszczone w tajemniczych okolicznościach. Osada ta znajduje się na terenie tego, co obecnie nazywamy Pakistanem i powstała wiele tysięcy lat temu, być może aż 4600 lat […]

Czasami przewijają się opinie sugerujące, że recykling to wymysł ostatnich lat czy wręcz element spisku prowadzonego przez światowe korporacje. Archeolodzy udowadniają natomiast, iż proces ten był wykorzystywany już w czasach starożytnych. Jego pionierami najprawdopodobniej byli Rzymianie. Ustaleniami w tej sprawie zajęli się przedstawiciele Uniwersytetu w Liverpoolu, którzy zaprezentowali swoje ustalenia na łamach Archaeological and Anthropological […]

Wielu może się wydawać, że kalendarze, których używamy, istnieją od zawsze. Nic bardziej mylnego. Kiedy w 1582 r. został wprowadzony kalendarz gregoriański doprowadził on dosłownie do “zniknięcia” 10 dni. Jak to możliwe? Obecnie najbardziej rozpowszechnionym kalendarzem na świecie jest kalendarz gregoriański, który w 1582 r. wprowadził papież Grzegorz XIII. Zgodnie z jego dekretem, w 1582 […]

Jeśli jakaś technologia była wykorzystywana przez ponad tysiąc lat i okazywała się w tym okresie niezawodna, to warto rozważyć jej implementację nawet wiele wieków później. W tym przypadku chodzi o rozwiązanie zaprojektowane przez Majów. Wizja kryzysu klimatycznego okazuje się obecnie bardziej realna, niż kiedykolwiek. Coraz częściej mówi się o nadciągającym widmie braków w dostępie do […]

Obecnie Sahara nie wydaje się nadawać do komfortowego życia, lecz w przeszłości panujące tam warunki były całkiem przyjemne. Nic więc dziwnego, że przez prawie tysiąc lat rozwijała się tam cywilizacja, która nagle zniknęła. I to właśnie ta gwałtowna zmiana przyciągnęła uwagę naukowców, którzy próbowali zrozumieć, co dokładnie się wydarzyło. Arenę ich działań stanowił obszar współczesnej […]

Mona Lisa to jeden z najsłynniejszych obrazów olejnych na świecie, który można podziwiać we francuskim Luwrze. Teraz naukowcy uzyskali nowy wgląd w techniki, których użył Leonardo da Vinci do namalowania portretu kobiety z niezwykle enigmatycznym uśmiechem. Zespół naukowców i historyków sztuki z Centre National de la Recherche Scientifique (CNRS) odkrył, że receptura farby olejnej, której […]

O nietypowym znalezisku mogą mówić archeolodzy działający na terenie Anglii. To właśnie tam zlokalizowali oni katapultę, która okazała się pochodzić z czasów drugiej wojny światowej.  Jako że tego typu oręż kojarzy się raczej z prowadzeniem wojny oblężniczej, to pojawia się pytanie: w jakim kontekście wykorzystywano tę konkretną katapultę? Naukowcy mają na nie odpowiedź, którą przedstawiamy […]

Nie wydaje się, by król Artur faktycznie istniał – przynajmniej w postaci człowieka, jakiego sobie wyobrażamy. Związane z nimi opowieści przetrwały setki lat, a znaleziska takie jak 17 miniaturowych trumien nadają jego osobie dodatkowej tajemniczości. Historia tych zadziwiających artefaktów sięga 1836 roku. Właśnie wtedy chłopcy znajdujący się na Arthur’s Seat, czyli szczycie w centrum Edynburga, […]

Ostatni Piast na polskim tronie – król Kazimierz III Wielki słusznie uchodzi za jednego z najwybitniejszych monarchów w  naszych dziejach. Od pokoleń uczniowie zakuwają długą listę jego osiągnięć, a chyba każdy Polak zna przysłowie, wedle którego władca ten zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną. Mało kto jednak zdaje sobie sprawę, że panujący w latach 1333-1370 […]

Jakiś czas temu pisaliśmy o tym, jak poważne zmiany zaszły na przestrzeni wieków w kontekście ewolucji języka angielskiego. Tym razem przedstawimy natomiast niezwykłe nagrania.  Pochodzą one z kanału Equator AI, na którym znajdziemy między innymi wizerunki historycznych postaci odtworzone z wykorzystaniem sztucznej inteligencji, cyfrowo odrestaurowane zabytki czy wreszcie przykłady tego, jak brzmiały języki sprzed setek, […]

Dzięki ostatnim badaniom archeologicznym udało się ustalić, który okres w historii istnienia naszego gatunku cechował się największą liczbą konfliktów oraz ogólnie pojętej przemocy. Odpowiedź może zaskoczyć. Czasami pojawiają się bowiem głosy sugerujące, jakoby czasy współczesne były szczególnie niebezpieczne i wypełnione przemocą. O tym, jak dalekie od prawdy są tego typu stwierdzenia możemy przekonać się dzięki […]

Na początku XX wieku przeważająca większość państw świata miała ustrój monarchistyczny. Demokratyczne przemiany dopiero powoli podkopywały stary ład w świecie zachodnim, mimo iż ten obficie czerpał ze spuścizny starożytnej Grecji. Skoro tak wyglądała sytuacja w Europie, tym bardziej absurdalny musiał wydawać się ówczesnym ludziom pomysł przemiany w republikę cesarskich Chin, niemających żadnych tradycji demokratycznych, za […]

Podczas prac naukowych w podziemiach barokowej części katedry w Świdnicy natrafiono na nieznane wcześniej pomieszczenie. W jego środku znaleziono wiele szczątków ludzkich należących do co najmniej 38 osób, w tym trojga dzieci. Z jakim znaleziskiem mamy do czynienia? Katedra św. Stanisława i św. Wacława w Świdnicy jest przepięknym przykładem gotyckiej świątyni z XIV wieku. Do […]

Pod koniec XVI wieku do biblioteki Gimnazjum Akademickiego w Toruniu trafił portret Mikołaja Kopernika. Z czasem został on poddany badaniom w bliskiej podczerwieni, dzięki którym udało się zidentyfikować ukryty napis. A na tym zagadki związane z obrazem się nie kończą. Jak czytamy na stronie Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, wspomniany obraz został namalowany około 1540-1560 […]

Przedstawiciele nasze gatunku najwyraźniej pojawili się w obu Amerykach zdecydowanie wcześniej niż można było zakładać. Tak przynajmniej sugerują wyniki badań poświęconych śladom znalezionym na terenie Nowego Meksyku.  Debaty o tym, kiedy Homo sapiens trafił za ocean trwały od dawna. Przed dwoma laty pojawiły się dowody sugerujące, że w Nowym Meksyku znajdują się ślady ludzkich stóp […]

Biblia, czy też Pismo Święte, to dla wyznawców chrześcijaństwa określenie stosowane względem Starego i Nowego Testamentu. Ale w jakich okolicznościach decydowano o wyborze treści, które się tam znalazły? Jak powszechnie wiadomo, autorów tych treści było wielu, lecz należy mieć na uwadze, że pierwotna forma Biblii była zgoła odmienna od tej, jaką znamy współcześnie. Księgi, które […]

Jest coś intrygującego i tajemniczego w ruinach zatopionych miast. Znajdują się one pod wodą, przez co nie są widoczne, dopóki nie zanurkujemy w głębi morza czy jeziora. Poznajmy zatem 8 najbardziej znanych zatopionych miast – będą to wyjątkowe przykłady zarówno z drugiego krańca globu, jak i nawet z Polski. Pod pojęciem zatopionych miast rozumiemy najczęściej […]