Podczas gdy zachodni specjaliści spierają się, jak najefektywniej reagować na łzy dziecka, matki z ludu Kung tulą swoje niemowlęta już trzy sekundy po usłyszeniu ich płaczu. Może dlatego ich dzieci płaczą mniej i krócej niż nasze. Kiedy brytyjski fotograf Jimmy Nelson postanowił wykorzystać w wychowaniu swoich dzieci doświadczenia, jakie wyniósł z przebywania wśród społeczeństw tradycyjnych, ludzie patrzyli […]

Część rodziców próbuje użyć prezentów jako nagrody, a rózgi – jako straszaka. Lepiej jednak zadbać o to, by dziecko cieszyło się ze świąt i rozwijało swoją wyobraźnię. Nagle mocne stukanie do drzwi. Stoimy stłoczeni w korytarzu, przede mną moi kilkuletni siostrzeńcy. Drzwi skrzypią i do domu wchodzi ON: w czerwonym płaszczu, z długą białą brodą […]

Badanie przeprowadzone na grupie prawie 2,5 tys. rodziców z Polski pokazuje, że nawet 13% z nich żałuje posiadania dzieci. Częściej obserwuje się żal rodzicielski wśród rodziców w gorszej sytuacji materialnej oraz wśród takich, którzy rozstali się z drugim rodzicem dziecka. Znaczenie mają też traumatyczne doświadczenia z dzieciństwa, wypalenie rodzicielskie, perfekcjonizm i zdrowie psychiczne. Badanie przeprowadził […]

Analizy przeprowadzone przez międzynarodową grupę naukowców i opublikowane w prestiżowym czasopiśmie „The Lancet” nie pozostawiają wątpliwości. Kary fizyczne stosowane wobec dzieci są nie tylko szkodliwe, ale też – wbrew przekonaniu wielu osób – nieskuteczne. Wiele było kampanii społecznych, akcji edukacyjnych i badań na temat negatywnych skutków stosowania przemocy i kar fizycznych wobec dzieci. Mimo to […]

„Dzieci są autentyczne i mówią do dorosłych: ty też bądź autentyczny. Nie graj roli rodzica, nie mów mi, co mam robić, ale bądź sobą, bo chcę cię poznać i być taki jak ty”– mówi Zofia Schacht-Petersen, doradca rodzinny i trenerka Porozumienia bez Przemocy. Małgorzata Stańczyk: Mówisz, że wychowanie to praca nad własnym rozwojem, a nie proces […]

Gdy małe dziecko zaczyna otwarcie okazywać bunt, upór czy złość, rodzice najczęściej próbują tłumić zachowania tego typu. Skutki tej edukacji są naprawdę fatalne. Dziecko uczy się stopniowo odcinać od swoich emocji i potrzeb, na rzecz emocji i zachowań, które dają mu akceptację otoczenia. Trudne emocje w procesie wychowawczym to w moim odczuciu jedno z najbardziej wymagających zadań, z którymi musimy się […]

Nawet mając dobre intencje, popełniamy błędy wychowawcze, które odbijają się na przyszłym życiu naszych pociech. Wypunktowaliśmy 9 zachowań, o które – już jako dorośli – mamy najczęściej pretensje do naszych rodziców. Nie da się ukryć – rodzice są na cenzurowanym! W ostatnim czasie w dyskursie psychologicznym obserwujemy pewien trend – podłoża naszych niedoskonałości szukamy w […]

Zastanów się, czego chcesz dla swoich dzieci w przyszłości, a wtedy łatwiej będzie ci zmienić głęboko zakorzenione, często nieuświadomione sposoby reagowania na ich zachowanie W rodzicielstwie każdy dzień czyni nas bogatszymi o nowe doświadczenia, z każdą rozmową dowiadujemy się więcej o naszym dziecku, z każdą trudną sytuacją uczymy się czegoś o sobie i o relacji. Kolejna lektura, warsztat czy rozmowa to szansa, by […]

Większość obiegowych przekonań o jedynakach to mity, którym od dziesięcioleci przeczą badania naukowe. Znudzony maluch siedzi sam na placu zabaw, otoczony stertą drogich zabawek. Mina w podkuwkę, niezadowolony. „Jedynak?” – pyta przechodzień. To by wszystko wyjaśniało. W końcu każdy wie, że jedynaki są zepsute, samotne i w gruncie rzeczy niezbyt szczęśliwe. Czy rzeczywiście? Jakie są naprawdę jedynaki? Jak je […]

Im wcześniej rodzice zaczną słuchać swojego dziecka, tym większe są szanse, że taka komunikacja stanie się dla niego czymś naturalnym. Wydawałoby się, że nie ma nic prostszego niż słuchanie własnego dziecka. Nie potrzeba do tego ani specjalnego oprogramowania, ani odpowiedniej pogody, ani dużych pieniędzy. W rzeczywistości słuchanie okazuje się jednak umiejętnością rzadko spotykaną i trudno […]

Dlaczego gra w piłkę z dziećmi z sąsiedztwa jest z punktu widzenia rozwoju cenniejsza niż udział w rozgrywkach małej ligi? Evan ma jedenaście lat. W ciągu tygodnia mama budzi go codziennie o 6.30, żeby zdążył się ubrać i szybko coś zjeść, zanim wyjadą do szkoły. Nie wolno mu pójść piechotą, nawet jeśli szkoła jest blisko i spacer mógłby być […]

Nie jest łatwo być dziś rodzicem, który “po prostu kocha”. Antek (3 lata) podczas walki na poduszki ugryzł Wojtka (6 lat) w przedramię. Do krwi. Wojtek w rewanżu kopnął go w zęby. Trafiło na mój dobry dzień. Wzięłam kilka głębokich oddechów i ograniczyłam interwencję do empatycznego: „Widzę, że cię to bardzo zabolało”, skierowanego do każdego z synów z osobna. Po pięciu […]

Chwalenie prowadzi u dziecka do przekonania, że jego wartość, bycie kochanym, bierze się z tego, że jest świetne i ze wszystkim się wyrabia – mówi Agnieszka Stein, psycholożka. KRYSTYNA ROMANOWSKA: Mitów wychowawczych jest mnóstwo, poczynając od przekonania o skuteczności kar słownych. Który z nich uważa pani za najszkodliwszy? AGNIESZKA STEIN: „Dzieci są głupie” – nazwałabym go nawet […]

Odpuść sobie. Pozwól dziecku na samodzielne odkrywanie świata i daj czas na zabawę, której nikt nie organizuje. Tak najlepiej zadbasz o jego rozwój. Czytanie globalne, zajęcia psychologiczne, matematyka, umuzykalnienie, angielski. „W naszym przedszkolu, proszę pani, dbamy o całościowy rozwój dziecka” – zapewniała mnie profesjonalnie pani dyrektor. Nieprzekonana międliłam w ręku kolorowy folder placówki. „A ruch?” – spytałam nieśmiało, wydostając […]

Gdyby opracowano instrukcję obsługi dziecka, gwarantującą że maluch wyrośnie na szczęśliwego człowieka, rodzice ustawiliby się po nią w długiej kolejce. Ale takiej instrukcji nie ma i nigdy nie będzie. Rodzice, róbcie swoje! Dzisiaj rano w drodze do przedszkola moje sześcioletnie bliźniaczki zadały mi proste pytanie: „Mamo, po co są rodzice?”. „Żeby kochać swoje dzieci” – […]

Dziewczynki w różowych sukienkach bawią się w dom, a chłopcy w strojach Supermana biegają z procami. Czy te ubrania i zabawki to wrodzone preferencje dzieci, czy może stereotypy narzucone przez rodziców? Idę jedną z ulic w centrum Filadelfii na wschodnim wybrzeżu USA. Pcham przed sobą wózek. Moja ubrana w ciemnoróżową bluzeczkę z falbankami i jasnoróżowe […]

Podobno drugie dziecko lżej urodzić i łatwiej wychować. Nietrudno jednak zapomnieć o osobie, dla której wraz z tymi narodzinami zmienia się wszystko – i to na gorsze. O pierwszym dziecku. Do pojawienia się pierwszego dziecka przygotowuje się para. Zmiana, która ma zaistnieć, będzie dotyczyć ich związku” – wyjaśnia Aneta Mazurkiewicz z Ascendo. „Do przyjścia drugiego […]

– Chropowatość intryguje. Jeśli sztuka dziecięca będzie nastawiona na efekt, to zginie frajda, zabawa, wolność – mówi Anna Olczyk-Grabowska, pedagog i trenerka umiejętności psychospołecznych. MAŁGORZATA STAŃCZYK, FOCUS: Czy jako rodzice mamy wpływ na to, jak bardzo nasze dzieci będą twórcze? ANNA OLCZYK-GRABOWSKA: Zdecydowanie tak. Twórczość nie rozwija się w wykreowanych sztucznie sytuacjach, w których zabieramy […]

Małe dzieci mają cechy najlepszych naukowców – są kreatywne, pomysłowe i pełne niepohamowanej ciekawości świata. Trzeba uważać, by tego nie zniszczyć. „Tato, chodź tutaj! Szybko!” – zawołał mój syn Kacper, uczeń pierwszej klasy gimnazjum. Westchnąłem ciężko, ale wszedłem do jego pokoju. I zaniemówiłem. Kacper klęczał, spoglądając z fascynacją w okular ustawionego na podłodze mikroskopu. Nie mógł umieścić go […]

“Byłam typem dziewczynki, która wspina się na drzewa, ale zawsze w sukience” – mówi Maria Siemionow, światowej sławy chirurg i transplantolog, która przeprowadziła pierwszy na świecie pełny przeszczep twarzy Jako dziecko nie myślałam, że będę naukowcem. Nie wiem nawet, czy dzieci mają takie globalne pojęcie nauki. W szkole podstawowej człowiek myśli raczej, że chce być na […]

To jedno z najczęstszych pytań, z którym zwracają się do coachów rodzice. Kolejka do kasy w supermarkecie. Chłopiec, na oko czterolatek, zaaferowany relacjonuje mamie dzień w przedszkolu: „I taki pan pokazywał nam model samolotu. Fajny! Wiesz, jakie miał skrzydła! Kiedyś takim będę latał. Słyszysz?”. „Czy ty musisz tyle gadać? Marzę o minucie ciszy” – pada wyraźnie zniecierpliwiona odpowiedź. Sytuacja […]

Badanie małych dzieci jest jeszcze trudniejsze niż szczurów czy gołębi, które przynajmniej przemierzają labirynty albo dziobią dźwignie – mówi prof. Paul Bloom, autor książki „To tylko dzieci”. Focus: Psycholog rozwojowy  John Flavell powiedział kiedyś,  że oddałby wszystkie swoje stopnie i tytuły naukowe w zamian za możliwość spędzenia pięciu minut w głowie dwulatka. Pan pisze w […]

Dziewczynki w różowych sukienkach bawią się w dom, a chłopcy w strojach Supermana biegają z procami. Czy te ubrania i zabawki to wrodzone preferencje dzieci, czy może stereotypy narzucone przez rodziców? Idę jedną z ulic w centrum Filadelfii na wschodnim wybrzeżu USA. Pcham przed sobą wózek. Moja ubrana w ciemnoróżową bluzeczkę z falbankami i jasnoróżowe legginsy córka rozgląda się z ciekawością, […]

O tym, ile od siebie i dziecka wymagać, a ile odpuścić, decydujemy jako rodzice codziennie, a nie raz na zawsze. Moja ciotka z Ameryki, dzisiaj już dama prawie dziewięćdziesięcioletnia, znakomita lekarka, właścicielka domu na Florydzie i wedle wszelkich miar kobieta sukcesu, zapytana, jakie miała najważniejsze zadanie w życiu, odpowiedziała bez wahania, że dobrze wychować swoją córkę. Nie jest […]