Czy Ludwik XVI zatwierdził słynną Deklarację Praw Człowieka i Obywatela, kluczowy dokument rewolucji francuskiej, pod naciskiem zbuntowanych paryżanek, które wdarły się do jego pałacu? Francuskie Zgromadzenie Narodowe uchwaliło dokument 26 sierpnia 1789 r. Ludwik XVI podpisał go dopiero nocą 5 października po burzliwym dniu: wcześniej w Wersalu zjawił się tłum zrewoltowanych paryżanek. Kobiety upominały się […]

Duński malarz Einar Wegener uznawany jest za pierwszą osobę, która operacyjnie skorygował płeć. Stało się to w 1930 r. Niedługo cieszył się nowym wcieleniem… Focus Historia 2/2016 Urodzona dwa razy: najpierw w rodzinnym duńskim Vejle jako Einar, potem jako Lili w klinice w Dreźnie. Przeszła do historii medycyny, trafiła do prac naukowych z dziedziny seksuologii […]

Bitwa pod Waterloo miała miejsce 18 czerwca 1815 roku i jest uznawana ze jedną z najważniejszych w historii. Jeden z jej aspektów pozostaje tajemnicą do dziś. Wróćmy jednak do tła tych wydarzeń. Te były związane z legendarnymi 100 dniami Napoleona, czyli jego powrotem do władzy we Francji. Gdyby wtedy istniał taki termin, to XIX-wieczni Europejczycy […]

Ekspedycje skierowane na Antarktydę wydają się stosunkowo niedawną sprawą. Ale czy na pewno? Jeśli chodzi o wyprawy z udziałem Europejczyków, to pierwsza potwierdzona i zakończona sukcesem odbyła się w 1820 roku i miała miejsce przy udziale rosyjskich uczestników. Z badań, których rezultaty zamieszczono na łamach Journal of the Royal Society of New Zealand wynika, iż […]

Nowe analizy wskazują, że wikingowie płynący ze Skandynawii do Anglii przywieźli ze sobą konie, psy, a być może nawet świnie. To odkrycie stoi w opozycji do dotychczasowych poglądów, że wikingowie kradli zwierzęta z najeżdżanych wiosek. O wikingach krąży wiele mitów, a jednym z najbardziej utrwalonych jest to, że byli barbarzyńcami, którzy najeżdżali na obce tereny, […]

Już wiemy, jak balsamowano egipskie mumie. Naczynia z warsztatu w Sakkarze wskazują na konkretne substancje, dzięki którym mumifikacja zwłok była możliwa. Już sto lat minęło od odkrycia grobowca Tutanchamona wraz z jego słynną na cały świat mumią. Od tego czasu dowiedzieliśmy się wiele o tym, jak starożytni Egipcjanie przygotowywali ciała do mumifikacji. Przez długi czas […]

Obraz nieznanego artysty, który od ponad 40 lat był poddawany licznym badaniom i analizom, jest prawdopodobnie arcydziełem Rafaela. Wykazano to przy użyciu nowej technologii rozpoznawania twarzy. Zespół uczonych z Uniwersytetu w Nottingham wykorzystał sztuczną inteligencję do zbadania obrazu “de Brécy Tondo”, którego autor przez lata był uważany za nieznanego. Specjaliści porównali twarze z tego dzieła […]

Dla mieszkańców naszego kraju Mount Rushmore zdecydowanie nie jest tak kultowym punktem, jak dla Amerykanów. Być może więc nie wiecie, że to niezwykłe miejsce zawiera ukryte pomieszczenie. Wspomniana góra została wykorzystana do stworzenia Mount Rushmore National Memorial, czyli pomnika zawierającego podobizny czterech prezydentów Stanów Zjednoczonych: George’a Washingtona, Thomasa Jeffersona, Theodore’a Roosevelta oraz Abrahama Lincolna. Zostały […]

Pewna francuska arystokratka w XVII w. używała złotego drutu, aby uchronić swoje zęby przed wypadnięciem. Sekret ten odkryto 400 lat po jej śmierci. Anne d’Alegre zmarła w 1619 r., a jej ciało zostało odkryte dopiero podczas wykopalisk archeologicznych w Chateau de Laval w północno-zachodniej Francji w 1988 r. Jej zabalsamowany szkielet, złożony w ołowianej trumnie, […]

Stawił czoło wojskom Saladyna i politycznym intrygom rodem z „Gry o tron”. Był niepokonany w boju, a jednocześnie doceniał poezję, zaś swego zabójcę… wynagrodził. Dziś Ryszard Lwie Serce jest legendą. Przed londyńskim Parlamentem stoi pomnik króla Anglii, który nie mówił po angielsku, na Wyspach Brytyjskich spędził raptem kilka miesięcy, a o Londynie powiadał, że sprzedałby […]

Niewydolność serca, miażdżyca czy nowotwory to nie choroby cywilizacyjne! Udowodnili to naukowcy badający… starożytne mumie Choć Nebiri, egipski zarządca staj-ni, nie żyje już od 3,5 tysiąca lat, stan jego zdrowia stanowi przedmiot wielkiej troski współczesnych badaczy. „Mamy dowody na istnienie zwapnień w jego wewnętrznej tętnicy szyjnej” – obwieściła niedawno na specjalnie zwołanej konferencji prasowej dr Raffaella […]

W Belgii znaleziono tajemniczy dwunastościan sprzed 1600 lat, który prawdopodobnie był wykorzystywany podczas praktyk magicznych. W Belgii znaleziono część dziwnego przedmiotu z brązu, który opisano jako rzymski dwunastościan liczący ponad 1600 lat. W ciągu ostatnich 200 lat w Europie Północnej odkryto ponad 120 takich obiektów (pierwszy z nich odkopano w Anglii w 1739 roku). Wyglądają […]

Obrazy, grafiki i rysunki wybitnych artystów to tylko część wystawy Miłość i obowiązek Powstanie Styczniowe 1863, którą już można obejrzeć na Zamku Królewskim w Warszawie. Przygotowano ją z okazji 160. rocznicy największego zrywu niepodległościowego w XIX wieku. Wystawa zorganizowana wspólnymi siłami Wystawa Miłość i obowiązek Powstanie Styczniowe 1863 to efekt wspólnych prac z Litewskim Muzeum […]

Naukowcy odpowiedzialni za analizę szczątków ponad 2300 rolników ze 180 miejsc na terenie Starego Kontynentu wyciągnęli wnioski na temat przemocy – bądź jej braku – wśród społeczności sprzed tysięcy lat. Kości te miały od 4000 do 8000 lat i pochodziły ze stanowisk archeologicznych w północno-zachodniej Europie. Jak sugerują badacze stojący za publikacją, która trafiła na […]

Naukowcy z uniwersytetów w Sewilli oraz Bristolu postanowili cofnąć się do czasów Leonarda da Vinci, aby rozwiązać zagadkę, nad którą zastanawiał się ten wybitny uczony. I jeśli się nie mylą, to uzyskali odpowiedź na pytanie sprzed kilkuset lat. O szczegółach tego niezwykłego śledztwa możemy przeczytać na łamach Proceedings of the National Academy of Sciences. Autorzy […]

Słynny obraz Rembrandta “Straż nocna” zawiera rzadki związek ołowiu, zwany mrówczanem ołowiu. Odkrycie to jest pierwszym w historii nauki, które rzuca nowe światło na techniki powstawania i konserwacji XVII-wiecznych dzieł sztuki. “Straż nocna” namalowana w 1642 r. i obecnie wystawiana w Rijksmuseum w Amsterdamie, jest jednym z największych arcydzieł Rembrandta. W ramach operacji Night Watch […]

Czym jest tajemnicza zatopiona Droga Bimini i dokąd prowadzi? Niektórzy uważają, że to pozostałość Atlantydy, ale naukowcy wykluczają taką ewentualność. Około 6 m pod powierzchnią wody na północnym wybrzeżu dystryktu Bimini na Bahamach znajduje się niezwykła formacja geologiczna, która na pierwszy rzut oka budzi skojarzenia z 457-metrową brukowaną drogą. Nazywa się Drogą Bimini (ang. Bimini […]

Jak poinformował Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Łodzi, przy jednej z tamtejszych kamienic udało się odnaleźć cenne z perspektywy historii artefakty. Ich początki sięgają okolic drugiej wojny światowej. Być może zostały ukryte w momencie wybuchu konfliktu, bądź tuż przed jego rozpoczęciem. Łącznie robotnicy natrafili na ponad czterysta przedmiotów owiniętych gazetami, które umieszczono w drewnianej skrzyni. […]

Warte fortunę dzieła renesansowego mistrza znajdowano na farmach, w antykwariatach, a nawet wśród kuchennych sprzętów! Każdy rok przynosi kolejne sensacyjne odkrycia związane z Leonardem. Pomimo że od śmierci Leonarda da Vinci upłynęło bez mała pięćset lat, ciągle wychodzą na jaw nowe fakty z jego życia i nieznane wcześniej dzieła. Carlo Pedretti – dyrektor Centrum Badań […]

ZSRR miał trwać przez wieki, a rozpadł się w parę lat. Co powaliło tego niezniszczalnego – wydawałoby się – giganta? Między innymi… próby reform! Ćwierć wieku temu, a dokładnie 17 marca 1991 r., odbyło się referendum, w którym mieszkańcy republik ZSRR wypowiedzieli się o przyszłości Związku. Zdecydowali jednoznacznie, że chcą, by… istniał dalej, tyle że […]

O kulisach relacji Chin i Tajwanu z doktor Antoniną Łuszczykiewicz, kierowniczką Pracowni Tajwańskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim, rozmawia Łukasz Czarnecki Zacznijmy od początku. Skomplikowane relacje chińsko-tajwańskie są pokłosiem wojny domowej, która miała miejsce w Chinach w latach 1946-1949 i doprowadziła do upadku władzy Kuomintangu (Partii Narodowej) na kontynencie. Proszę krótko przybliżyć naszym czytelnikom ten konflikt. „Zacznijmy […]

Charles Byrne urodził się w Irlandii Północnej w 1761 roku jako Charles O’Brien. W wieku 21 lat trafił jednak do Londynu, gdzie błyskawicznie zyskał sławę. Nazywano go bowiem olbrzymem. Jak się zapewne domyślacie, taki przydomek był związany z imponującymi rozmiarami mężczyzny, który osiągnął 231 centymetrów wzrostu. Jak się okazało, stanowiło to następstwo rozwoju guza przysadki […]

Jednym z ciekawszych (i dziwniejszych) zjawisk społecznych jest kult tzw. celebrytów.  Z jakiegoś powodu całe rzesze ludzi chorobliwie pasjonują się życiem jednostek niekoniecznie na ową uwagę zasługujących swymi osiągnięciami. Bo jeśli jeszcze można  zrozumieć zainteresowanie  utalentowanym aktorem, to jak je wyjaśnić w przypadku tych, którzy są znani z tego, że są znani? Wiele już w […]

Ospa prawdziwa jest uważana za jedną z najbardziej wyniszczających chorób w historii ludzkości, ale jej pochodzenie jest owiane tajemnicą. Przez lata szacunki naukowe były sprzeczne z zapisami historycznymi. Najnowsze badania ujawniają, że ospa nękała ludzi już w czasach starożytnych. Ospa prawdziwa to wirusowa choroba zakaźna o ostrym przebiegu, wywoływana przez jedną z dwóch odmian wirusa […]