Niszczyciel eskortowy Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych, znany jako USS Samuel B. Roberts, zyskał miano najgłębiej położonego znanego nauce wraku. Jego historia sięga czasów II wojny światowej. Właśnie wtedy doszło do starcia między wspomnianym niszczycielem, a flotą japońską. Bitwa miała miejsce na Filipinach w październiku 1944 roku. Japońska marynarka wojenna poniosła wtedy ogromne straty i nie […]

Znaleziska sprzed 600 000 lat wskazują, że na terenach obecnych przedmieść Canterbury żyła jedna z najwcześniejszych społeczności ludzkich w Wielkiej Brytanii. Badania przeprowadzone przez archeologów z Uniwersytetu w Cambridge potwierdzają obecność przodków neandertalczyków – Homo heidelbergensis – w południowej Brytanii między 560 a 620 tys. lat temu. To oznacza, że jest to jedno z najstarszych […]

Na terenie Wielkiej Brytanii znaleziono siekiery sprzed około 560 000 lat. Ich twórcy nie mogli więc należeć do naszego gatunku. Najbardziej prawdopodobnymi kandydatami są według archeologów przedstawiciele Homo heidelbergensis. Pozostawione przez nich przedmioty odkryto na terenie miasta Fordwich. Są one najstarszymi tego rodzaju narzędziami znalezionymi w Wielkiej Brytanii i jednymi z najstarszych w całej Europie. […]

Kości uczestników starć militarnych nie zawsze trafiają tam, gdzie chcieliby tego ich właściciele. Najlepiej świadczy o tym historia bitwy pod Waterloo. Tony Pollard z Uniwersytetu w Glasgow ma w tej sprawie dość nietypową teorię. Z przeprowadzonych przez niego badań można bowiem wywnioskować, że po bitwie z 18 czerwca 1815 roku Waterloo stało się miejscem, które […]

Galeon San Jose transportował liczne skarby, gdy został zatopiony przez okręty brytyjskiej marynarki wojennej w 1708 roku podczas wojny o sukcesję hiszpańską. Ponad trzysta lat później te kosztowności nadal kuszą poszukiwaczy. W chwili hiszpańsko-brytyjskiej potyczki na pokładzie San Jose mogło przebywać nawet 600 osób. Znajdowało się tam również co najmniej 200 ton kosztowności, między innymi złote […]

Najnowsze badania genetyczne wskazują, że “czarna śmierć”, największa epidemia w dziejach ludzkości, która zabiła miliony Europejczyków w latach 1346-1353, miała swój początek dekadę wcześniej w Azji Środkowej. Naukowcy podejrzewali taki scenariusz już od jakiegoś czasu, ale potwierdzili to dopiero teraz. Wszystko zaczęło się w 1338 r., kiedy to na terenach dzisiejszego Kirgistanu pojawił się szczep […]

II Wojna Światowa po dziś dzień skrywa wiele tajemnic, które nadal zaskakują nie tylko badaczy czy historyków. Mimo że od zakończenia tego krwawego konfliktu minęło już prawie 80 lat, to nadal odkrywamy nowe karty w tej historii. Jednocześnie dzięki współczesnym badaniom i dostępie do kiedyś tajnych dokumentów możemy zweryfikować wiele faktów i rzeczowo oraz obiektywnie […]

Na historyczne wydarzenia miało wpływ wiele zmiennych i czynników, co do których nie zdawaliśmy sobie sprawy. Jednym z idealnych tego przykładów są nowe ustalenia dotyczące islamu. Dokładniej rzecz biorąc, chodzi o wydarzenia z VI wieku, które rozegrały się na terenie Półwyspu Arabskiego. Jego południowe krańce zamieszkiwali ówcześnie przedstawiciele Królestwa Himjarytów. Władane przez nich terytorium obejmowało […]

Göbekli Tepe, czyli znajdujące się w południowo-wschodniej Turcji stanowisko archeologiczne to najstarsze znane nauce miejsce kultu. Mimo że mniej znane niż Stonehenge czy egipskie piramidy, Göbekli Tepe jest od nich znacznie starsze. To właśnie tam nasi prehistoryczni  przodkowie gromadzili się w celu odprawiania rytuałów. Ustawiali się wtedy wokół bogato zdobionych filarów w kształcie litery T. Ale miejsce […]

W 1682 roku doszło do zatonięcia okrętu wojennego Królewskiej Marynarki Wojennej zwanego HMS Gloucester. Wydarzyło się to, gdy na jego pokładzie przebywał przyszły król Jakub Stuart. Wrak HMS Gloucester został odnaleziony w 2007 roku u wybrzeży Norfolk. Statek osiadł na mieliźnie około 45 kilometrów od Great Yarmouth. Mogłoby się wydawać, że 15 lat to bardzo dużo czasu, ale […]

Nasz gatunek ma tendencję do kultywowania nie do końca zrozumiałych zwyczajów, a jednym z najbardziej dobitnych tego przykładów była słabość naszych przodków do jedzenia… mumii. Produkt powstały ze zmumifikowanych ciał cieszył się uznaniem zarówno wśród bogatych, jak i biednych. Można go było zdobyć w europejskich sklepach dzięki dostawcom szczątków pochodzących z egipskich grobowców. Tak na Starym […]

W latach 80-tych ubiegłego wieku, w ponurej rzeczywistości PRL, w sklepach tzw. Składnicy Harcerskiej, pojawiły się w sprzedaży modele plastikowe do sklejania, czechosłowackiej firmy Kovozávody Prostějov. Jednym z dostępnych wtedy modeli tej firmy była Avia S-199, która dziwnie była podobna do Messerschmitta BF-109. Po krótkim badaniu okazało się, że była to istotnie czechosłowacka kopia tego […]

Początek lat trzydziestych ubiegłego wieku, był czasem, w którym świat zmagał się tzw. Wielkim Kryzysem. Krach na nowojorskiej giełdzie, który nastąpił 24 października 1929 w tzw. Czarny Czwartek, zmienił na zawsze światową gospodarkę. Oczywiście te wydarzenia odcisnęły piętno również i w naszej ojczyźnie. Polska ledwie dziesięć lat wcześniej odzyskała upragnioną niepodległość i przez ten czas […]

Postęp w nauce jest tak ogromny, że możemy dzięki niemu poczuć zapach perfum ludzi sprzed tysięcy lat. Taka sztuka udała się badaczom zaangażowanym w projekt związany ze słynną Kleopatrą. Kleopatra VII bez wątpienia zapisała się na kartach historii i to nie tylko za sprawą stricte politycznych dokonań, ale również dzięki głośnym związkom. Te miały oczywiście […]

Wygląda na to, że mieszkańcy Ameryki Północnej i Australii w okresie od 5000 do 10 000 lat temu zajmowali się hodowlą ostryg. Archeolodzy zajmujący się badaniami w tej sprawie, z Leslie Reeder-Myers z Temple University na czele, przedstawili swoje dokonania w Nature Communications. W toku badań przeanalizowali historyczne połowy ostryg we wschodniej Australii, a także na […]

Kampania wrześniowa roku 1939, jaskrawo obnażyła słabość naszego lotnictwa. Nasze myśliwce PZL P.11a oraz PZLP.11c były o kilkadziesiąt km/h wolniejsze od niemieckich bombowców, które miały domyślnie zwalczać. Paradoksalnie, szybsze myśliwce PZL P.24 w wersji A, B, C i E z francuskimi silnikami Gnôme-Rhône 14K o mocy 930 KM, w P.24F i G Gnôme-Rhône 14N o […]

Autorzy badań, których wyniki przedstawiono w czasopiśmie Anglo-Saxon England, dokonali analiz szczątków średniowiecznych mieszkańców Anglii i na ich podstawie odtworzyli ich ówczesne jadłospisy. Sam Leggett z Uniwersytetu w Edynburgu wraz ze współpracownikami dokonała analiz sygnatur chemicznych substancji zachowanych w kościach 2023 osób pochowanych na terenie współczesnej Anglii w okresie od V do XI wieku. Następnie naukowcy […]

Kryzysy finansowe nie są jedynie domeną współczesnych czasów, o czym świadczą rzymskie monety i wypowiedzi Cycerona na ich temat. Marek Tulliusz Cyceron był rzymskim mówcą, pisarzem, dowódcą wojskowym i politykiem żyjącym na przełomie II i I wieku p.n.e. W 44 roku p.n.e., wkrótce przed swoją śmiercią, Cyceron wspomniał o monetach o zmiennej wartości na łamach […]

Prawie każdy z nas zna historię zmagań polskiego żołnierza na niemal każdym froncie II Wojny Światowej. Jednakże są jeszcze obszary historii tamtych czasów, które są mało znane dla szerszego grona, które stanowią doskonały przykład, że w tamtych czasach nic nie było proste ani tym bardziej oczywiste. Dziś chciałbym wam przybliżyć historię żołnierzy, którzy mimo noszonego […]

Çatalhöyük, nazywane pierwszym miastem na świecie, rozrosło się do takich rozmiarów, że pod względem liczby ludności kilkakrotnie przerastało np. biblijne Jerycho. Ruiny Çatalhöyük odkryli dopiero w latach 50. XX w. brytyjscy archeolodzy. Jakie problemy miało najstarsze miasto świata? Tureckie Çatalhöyük położone na równinie Konya bywa nazywane pierwszym miastem świata – a jeśli nie miastem, to […]

Gdyby choć jeden element ryzykownej koncepcji Bitwy Warszawskiej zawiódł, to zamiast niepodległej Rzeczypospolitej  powstałaby Polska Republika Radziecka. Sytuacja była zła. Przeprowadzona w kwietniu 1920 r. wyprawa kijowska pomimo wkroczenia polskich wojsk do stolicy Ukrainy, zakończyła się niepowodzeniem. Decydując się na nią, Piłsudski liczył na walną bitwę, z której jego armia wyjdzie zwycięsko, a on będzie […]

Wikiński pochówek w Gerdrup odkryto czterdzieści lat temu. Pomimo licznych badań, naukowcom wciąż nie udało się rozwiązać wszystkich jego tajemnic. Tropy prowadzą do średniowiecznej „Sagi mieszkańców Eyri” i czarownicy wśród wikingów. Muzeum w Roskilde jest jednym z obowiązkowych przystanków dla wszystkich zainteresowanych archeologią i historią Danii. Wielu zwiedzających zatrzymuje się przy wystawionym tam pochówku sprzed około 1000 lat, […]

Budowniczy pierwszej piramidy cieszył się taką sławą, że Egipcjanie okrzyknęli go bogiem. Mimo to dziś jest niemal zapomniany. W czasach, gdy powstają wieżowce przekraczające 800 m wysokości, budowla 62-metrowa nie imponuje. Gdy jednak dodamy, że mowa o piramidzie, i to w dodatku najstarszej, łatwo zrozumieć dlaczego rokrocznie odwiedzają ją tysiące turystów. W chwili powstania była […]

Ta zagadka nurtowała archeologów przez dziesięciolecia: do czego służyły niewielkie naczynia wyposażone w dzióbek i często formowane w kształty zwierząt, znajdowane w osadach i grobach? Okazuje się, że pełniły funkcję zbliżoną do dzisiejszych butelek dla niemowląt. Naczynia te po raz pierwszy pojawiają się w okresie neolitu, ok. 5 tys. p.n.e. Popularne były też później, w […]