Siła natury potrafi być naprawdę ogromna, paraliżując naszą cywilizację w mgnieniu oka. Wpływ erupcji wulkanicznych jest zarówno krótkofalowy, jak i długoterminowy, dlatego naukowcy starają się jak najlepiej zrozumieć związane z nimi mechanizmy. Ważnych postępów w tym zakresie udało się dokonać niedawno w związku z wykryciem materii zlokalizowanej na głębokości tysięcy kilometrów. Właśnie tam znajduje się […]

O wielkim odkryciu poinformowali archeolodzy z Azerbejdżanu. Właśnie w tym kraju udało im się zidentyfikować monumentalny kurhan, w którym spoczywały szczątki wojownika. Szczególną cechą tego odkrycia okazuje się fenomenalny stan, w jakim zachowało się do czasów współczesnych. Jest to tym bardziej imponujące, iż mówimy o obiekcie sprzed około 3800 lat. Datowane na epokę brązu, najprawdopodobniej […]

W przestrzeni kosmicznej nie trzeba sięgać przesadnie daleko, aby odkryć obiekty, które wciąż kryją przed nami zaskakujące tajemnice. Nie musimy sięgać do odległych galaktyk, bowiem wciąż we własnym układzie planetarnym wiele może nas zaskoczyć. Doskonałym przykładem może być tutaj Uran, przedostatnia planeta od Słońca. Okazuje się bowiem, że planeta ta emituje znacznie więcej ciepła wewnętrznego, […]

Kosmos nie przestaje zaskakiwać swoim pięknem i złożonością. Dzięki najnowszym obserwacjom wykonanym przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba naukowcy po raz kolejny mogą zajrzeć w głąb procesów, które kształtują galaktyki i wpływają na narodziny nowych światów. Tym razem jednak na celowniku znalazły się niezwykłe struktury pyłowe otaczające umierające, masywne gwiazdy – tzw. gwiazdy Wolfa-Rayeta. Gwiazdy Wolfa-Rayeta […]

Człowiek nadal ma tendencję do składania różnego rodzaju ofiar, choć współcześnie poświęcanie żywych zwierząt (z ludźmi włącznie) na szczęście staje się coraz rzadszą praktyką. Ale w czasach prehistorycznych rzeczywistość wyglądała nieco inaczej i stała pod znakiem odprawiania krwawych rytuałów. Jedną z pozostałości po tym brutalnym procederze jest znaleziony niedawno obiekt. Został on odkryty przez archeologów […]

Słońce, choć jest to najbliższa nam gwiazda, wciąż skrywa przed nami wiele sekretów. Aby przynajmniej część z nich odkryć, NASA wysłała już ponad 7 lat temu w jego stronę sondę Parker Solar Probe. Jej podstawowym r probe zadaniem jest zbadanie bezpośredniego otoczenia naszej gwiazdy macierzystej. Po latach stopniowego zbliżania się do Słońca — co wcale […]

Astronomia fal grawitacyjnych, mimo że zadebiutowała zaledwie dekadę temu, już zdążyła całkowicie zmienić sposób, w jaki patrzymy na Wszechświat. Dzięki niej możemy badać zjawiska, które wcześniej pozostawały w cieniu, niewidoczne nawet dla najbardziej zaawansowanych teleskopów. Teraz naukowcy dokonali kolejnego przełomowego odkrycia – zarejestrowano najbardziej masywne zderzenie czarnych dziur, jakie kiedykolwiek udało się wykryć za pomocą […]

Wielkie Jezioro Słone zdecydowanie pasuje do swojej nazwy, ponieważ poziom jego zasolenia jest nawet 5-krotnie wyższy niż w oceanach. Na tym jego dziwactwa się jednak nie kończą: badacze ogłosili wykrycie niespodziewanych struktur pod dnem tego zbiornika, co jest szczególnie intrygujące, jeśli weźmiemy pod uwagę jego bogatą przeszłość. Mówimy bowiem o jeziorze zlokalizowanym na zachodzie Stanów […]

Nie tylko nasz gatunek, ale również inne człowiekowate najprawdopodobniej miały słabość do tworzenia różnego rodzaju sztuki. Ta stanowi po latach bardzo cenne źródło informacji na temat realiów, w których powstała, dlatego archeolodzy postanowili ją wykorzystać w celu zrozumienia, jak wyglądały czasy przed rządami pierwszej egipskiej dynastii. Datowanie objętych analizami dzieł sięga nawet 5100 lat wstecz, […]

Od dłuższego czasu w Polsce, a właściwie w całej Unii Europejskiej, krążą obawy dotyczące przyszłości ogrzewania gazowego. Wielu właścicieli domów zastanawiało się, czy czeka ich przymusowa wymiana zainstalowanych pieców gazowych. Najnowsze wytyczne interpretacyjne Komisji Europejskiej dotyczące dyrektywy budynkowej (EPBD) przynoszą uspokojenie i klarują sytuację. Jak donosi WNP, UE nie zamierza wprowadzać nakazu usuwania już działających […]

Trzymetrowy, ważący ponad 200 kg moa nie widział żywego człowieka od ponad sześciu stuleci. Teraz, dzięki połączeniu zaawansowanej inżynierii genetycznej, zaangażowaniu Petera Jacksona i współpracy z rdzenną społecznością Māori, ten ikoniczny ptak ma otrzymać drugą szansę na życie – choć nie bez kontrowersji. Moa olbrzymi (Dinornis robustus), potężny, długoszyi ptak, który niegdyś przemierzał lasy Nowej […]

Eksplozje supernowe to jedne z najbardziej fascynujących eksplozji we wszechświecie. Co do zasady jest to spektakularny sposób natury na zakończenie życia najbardziej masywnych gwiazd we wszechświecie. Od dawna jednak naukowcy wiedzą, że nie wszystkie supernowe są takie same. Doskonałym przykładem mogą być tutaj supernowe typu Ia, do których dochodzi nie we wnętrzach masywnych gwiazd, a […]

W erze cyfrowej niepewności, związanej z powstawaniem materiałów generowanych przez sztuczną inteligencję, trudno wierzyć we wszystko, co zobaczymy w sieci. W tym przypadku wydaje się jednak, iż materiał jest jak najbardziej prawdziwy. Prezentuje on zagadkowo wyglądającą kulę, którą zainteresowali się eksperci. Autorami nagrania są Ed i Melinda Pardy, mieszkańcy Kanady, którzy przebywając w obrębie swojego […]

Czy można wykorzystać liczącą około 1500 lat mapę, aby odnaleźć miasto określane mianem świętego, o wyjątkowo bogatej przeszłości? Poszukiwania prowadzone na terenie dzisiejszej Jordanii, zakończone ponownym odkryciem Tharais, potwierdzają te słowa. Sukces archeologów jest cenny nie tylko ze względu na możliwość eksploracji tego stanowiska, ale również za sprawą poznawania chrześcijańskiej przeszłości regionu, a także jego […]

Co łączy plastikowe butelki i tabletki przeciwbólowe? Więcej, niż mogłoby się wydawać – zwłaszcza gdy do gry wkroczą bakterie E. coli. Naukowcy z Edynburga pokazują, że śmieci mogą mieć drugie życie, a przyszłość farmacji może przyjść z najmniej spodziewanej strony. Produkcja paracetamolu, jednego z najczęściej stosowanych leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych na świecie, opiera się dziś […]

W czasach, gdy bakterie coraz skuteczniej opierają się działaniu antybiotyków, natura oferuje możliwe rozwiązanie. Miód produkowany przez rodzime australijskie gatunki pszczół wykazuje niezwykłe właściwości przeciwdrobnoustrojowe, przewyższające nawet znaną na całym świecie manukę. Od tysięcy lat rdzennie australijskie społeczności wykorzystywały miód “superbag” jako naturalny lek na podrażnienia skóry, rany i infekcje. Produkowany przez tzw. pszczoły cukrowe, […]

Przyroda nie zawsze jest po naszej stronie. Nowe badania wykazały, że niektóre rośliny – zamiast oczyszczać atmosferę – mogą ją zanieczyszczać, broniąc się przed owadami. Ich naturalna tarcza to izopren – związek, który chroni liście, ale tworzy smog. Od dziesięcioleci naukowcy wiedzą, że niektóre rośliny – w tym dęby, topole czy nawet niektóre odmiany tytoniu […]

Saturn od dawna fascynuje zarówno naukowców, jak i miłośników astronomii. Ten majestatyczny gazowy olbrzym, otoczony spektakularnymi pierścieniami, skrywa wiele tajemnic. Wbrew pozorom nie dotyczą one tylko tego, co znajduje się w jego wnętrzu i czy padają tam deszcze diamentów. Okazuje się bowiem, że równie trudne do ustalenia były kwestie tak trywialne, jak długość dnia na […]

Jak wiele tajemnic może mieć przed nami nasza własna planeta? W zasadzie na każdym kroku przekonujemy się, że jest ich sporo, a kolejną pozycją na liście są doniesienia o istnieniu nieznanego do tej pory oceanu. Ale nie takiego, który znajdowałby się na powierzchni, lecz głęboko pod nią. Naukowcy doszli do takich wniosków w oparciu o […]

Wykopaliska prowadzone na terenie kościoła pochodzącego z okolic V wieku okazały się wyjątkowo owocne. W ich toku naukowcy zidentyfikowali inskrypcję odnoszącą się do jednych z pierwszych chrześcijan na świecie. Arenę działań badaczy stanowiły ruiny budynku zlokalizowanego w tureckim Olympos. Jak się okazało, obiekt ten był zaledwie wstępem do odkryć, które miały dopiero nadejść. Uczestnicy ekspedycji […]

Na czarnych, wulkanicznych skałach wysp Galápagos dzieje się coś, co rzuca wyzwanie klasycznemu rozumieniu ewolucji. Dzikie pomidory porzucają nowsze cechy i powracają do genetycznych rozwiązań sprzed milionów lat. Badacze po raz pierwszy zarejestrowali ten proces nie tylko jako jednostkowy atawizm, ale jako szeroko rozprzestrzenioną zmianę populacyjną. Ewolucja w potocznym rozumieniu przypomina drogę bez powrotu – […]

Czy artefakt pochodzący sprzed około 130 tysięcy lat może przywodzić na myśl obecnie produkowane narzędzia? Jak pokazuje historia z Belgii, gdzie w pewnej jaskini znaleziono neandertalskie wyroby, jest to jak najbardziej możliwe. Takie niecodzienne odkrycie miało miejsce w jaskini Scladina, gdzie naukowcy natknęli się na przedmioty wykonane z kości lwa jaskiniowego. Ten wymarły już gatunek […]

Odkrycia astronomiczne często zaskakują naukowców, pokazując, jak wiele tajemnic kryje przed nami jeszcze przestrzeń kosmiczna. Najnowsza analiza archiwalnych danych z Kosmicznego Teleskopu Keplera pozwoliła odkryć niezwykle nietypowy układ planetarny KOI-134, który przez lata pozostawał niezauważony. To odkrycie rzuca nowe światło na procesy formowania się planet i dynamikę ich ruchu wokół gwiazd. Ponad dekadę temu automatyczne […]

Dla Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego misja Ax-4 nie zakończy się w momencie powrotu na Ziemię. Wtedy czeka go druga wyprawa – przez gabinety lekarskie, sale ćwiczeń i laboratoria diagnostyczne. Bo nawet kilkanaście dni w kosmosie to dla ludzkiego ciała szok, którego skutki trzeba dokładnie zbadać i rehabilitować. 25 czerwca 2025 roku był dniem historycznym – Sławosz Uznański-Wiśniewski, […]