Naukowcy z Oak Ridge National Laboratory rozstrzygnęli trwającą od dziesięcioleci zagadkę: czy mikropory i rysy w grafitowym moderatorze wpływają na wydajność reaktorów jądrowych. Przez dziesiątki lat w środowisku naukowym krążyło pewne fundamentalne pytanie, które mogło mieć kluczowe znaczenie dla przyszłości energetyki jądrowej. Chodziło o mikroskopijne pory w graficie – materiale odgrywającym niezwykle ważną rolę w […]

Naukowcy z Uniwersytetu Warszawskiego opracowali przełomowy system dystrybucji klucza kwantowego, który wykorzystuje czasowy efekt Talbota i kodowanie wielowymiarowe. To rozwiązanie, prostsze i bardziej wydajne niż dotychczasowe, może stać się fundamentem bezpiecznej komunikacji przyszłości. W dobie rosnącego zagrożenia cyberatakami poszukiwanie niezawodnych metod ochrony danych nabiera strategicznego znaczenia. Jedną z najbardziej obiecujących technologii jest kwantowa dystrybucja klucza […]

Gdzieś głęboko pod powierzchnią Hangzhou w Chinach pracuje maszyna, która zmienia nasze rozumienie fizyki ekstremalnej. Tamtejszy projekt naukowy właśnie wszedł w kolejną fazę rozwoju. Wirówka CHIEF1300 to urządzenie o możliwościach, które trudno objąć wyobraźnią. Maszyna może generować przyspieszenie do 300G dla ładunków ważących nawet 20 ton, co oznacza siły 300-krotnie przewyższające ziemską grawitację. Dla porównania, […]

Wysoko nad Antarktydą, dziesiątki kilometrów nad powierzchnią lodu, rozgrywa się meteorologiczny spektakl, który może mieć wpływ na pogodę w najdalszych zakątkach planety. To nie jest zwykłe zjawisko atmosferyczne, ale jeden z tych rzadkich momentów, kiedy nauka przypomina nam o globalnych powiązaniach naszego klimatu. Nad biegunem południowym rozwija się właśnie rzadkie nagłe ocieplenie stratosferyczne, a jego […]

Morze Adriatyckie skrywa wiele tajemnic – nawet w płytkich wodach u wybrzeży Chorwacji, gdzie na głębokości zaledwie dwóch metrów, naukowcy natrafili na coś, co zmienia nasze wyobrażenie o antycznym handlu morskim. To, co początkowo wyglądało na zwykły fragment drewna, okazało się początkiem niezwykłego odkrycia. Dopiero po dokładnych badaniach archeolodzy uświadomili sobie, z czym mają do […]

Przez ponad stulecie fizycy toczyli zażarty spór o coś, co wydawało się fundamentalną właściwością światła. Problem był pozornie prosty. Naukowcy chcieli się dowiedzieć, co dzieje się z pędem światła, gdy przechodzi przez materiał taki jak szkło czy woda? Dwie konkurencyjne teorie dostarczały sprzecznych odpowiedzi, a co bardziej frustrujące, eksperymenty zdawały się potwierdzać obie wersje. Dopiero […]

Od stuleci tajemnicze, migoczące płomienie na terenach podmokłych budziły zarówno lęk, jak i ciekawość. Te niebieskawe światła, które zdają się unosić nad bagnami, przez wieki inspirowały opowieści o duchach i nadprzyrodzonych istotach. Czy wreszcie udało się rozwikłać tę odwieczną zagadkę? Zespół badaczy ze Stanford University pod kierunkiem Richarda Zare’a przedstawił nową, intrygującą koncepcję, która może […]

Supremacja kwantowa to hasło, które od lat elektryzuje świat technologii – obietnica chwili, gdy komputery kwantowe udowodnią przewagę nad klasycznymi. Do tej pory kolejne próby kończyły się jednak rozczarowaniem i ostrą rywalizacją między ośrodkami badawczymi. Czy nadchodzące osiągnięcia mogą wreszcie przełamać ten impas? Badacze z University of Texas w Austin przedstawili coś, co trudno zakwestionować. […]

Przez ponad piętnaście lat naukowcy z całego świata polowali na jeden z najbardziej nieuchwytnych fenomenów w fizyce jądrowej – punkt krytyczny, który mógłby wyjaśnić, jak zachowywała się materia w pierwszych mikrosekundach po Wielkim Wybuchu. Teraz pojawiły się przesłanki świadczące o tym, że ten graal fizyki wysokich energii może wreszcie zostać odnaleziony. Współpraca STAR ogłosiła wyniki, […]

NASA zaserwowała nam widok tak niezwykły, że aż trudno uwierzyć, iż to nasza planeta. Z perspektywy orbity okołoziemskiej Sahara odsłania jeden ze swoich najbardziej zaskakujących sekretów: granicę na tyle wyraźną, że wygląda jak pociągnięcie pędzlem na mapie. Niezwykłe spotkanie piasku i skały To, co na pierwszy rzut oka przypomina artystyczną wizję, okazuje się być rzeczywistym […]

Kiedy na Kujawach ruszyła budowa gazociągu, nikt nie spodziewał się, że ziemia kryje tak niezwykłą tajemnicę. Podczas rutynowych prac ziemnych w Borkowie natrafiono na coś, co może znacząco poszerzyć naszą wiedzę o życiu sprzed tysiąca lat. To nie pierwsze zaskoczenie na trasie tej inwestycji. Kilka miesięcy wcześniej archeolodzy odkryli ślady osadnictwa z epoki kamienia, ale […]

W 1984 roku w domu paleontologa w Alasce podano gulasz z… 50-tysięcznego rosołu z żubra stepowego imieniem Blue Babe. Mięso z jego szyi, najlepiej zakonserwowane przez wieki, zostało poddane próbom kulinarnym, by sprawdzić, czy wciąż nadaje się do spożycia. Odkrycie niezwykłego okazu rozpoczęło się w 1979 roku, kiedy to poszukiwacze złota natrafili na doskonale zachowane […]

W zachodniej Turcji archeolodzy dokonali odkrycia, które może zmienić nasze rozumienie starożytnej Anatolii. Pod warstwami ziemi przez niemal cztery tysiąclecia przetrwały pozostałości po trzech piecach z cegły suszonej i dwóch paleniskach. Czy to właśnie w tym miejscu znajdowała się legendarna stolica potężnego królestwa Purušhanda? Odkryte konstrukcje wyraźnie różnią się od typowych domowych pieców. Ich skala […]

W cieniu Australii kryje się prawdziwy gigant – dżdżownica mierząca nawet 2-3 metry, żyjąca w wilgotnej glebie i niemal całkowicie nieuchwytna dla naukowców. Wraz ze zmianami hydrologicznymi i ingerencją w środowisko, te olbrzymie robaki, określane jako “delikatne tytany podziemia”, stają się symbolem mało znanych, ale wyjątkowo wrażliwych form życia. Dżdżownica australijska (Megascolides australis), bo tak […]

Czasami najmniejsze znaleziska mogą prowadzić do największych odkryć w nauce. Dwa niepozorne diamenty wydobyte w południowoafrykańskich kopalniach okazały się skrywać coś, co każe nam na nowo przemyśleć procesy zachodzące setki kilometrów pod powierzchnią naszej planety, czyli tam, gdzie jak dotąd nigdy nie dotarliśmy. To, co znaleziono w ich wnętrzu, jeszcze do niedawna wydawało się niemożliwe […]

Grenlandzkie lodowce skrywają niejedną tajemnicę, ale jedna z nich szczególnie intrygowała naukowców przez ostatnie lata. Nagły skok stężenia platyny sprzed niemal 13 tysięcy lat wyglądał jak chemiczny ślad po kosmicznej katastrofie. Czyżby Ziemia doświadczyła kosmicznego zdarzenia, które odmieniło jej klimat? Okazuje się, że prawda może być znacznie bardziej przyziemna, choć wcale nie mniej fascynująca. Chronologia […]

Szczury z nowojorskich ulic nie tylko przeżywają w każdych warunkach – teraz okazuje się, że prowadzą złożone rozmowy. Badacze odkryli, że ich ultradźwięki tworzą unikalny język, którego ludzie nie są w stanie usłyszeć. Po pięciu stuleciach życia w jednym z najgłośniejszych miast świata, nowojorskie gryzonie przeszły niesamowitą ewolucję. Badania prowadzone przez neurobiolog Emily Mackevicius ujawniły, […]

Każde żywe stworzenie otacza niewidzialna aura. Tak przynajmniej sugerują autorzy nowych badań, którzy dokonali historycznych pomiarów. Kanadyjscy uczeni dokonali czegoś, co do niedawna wydawało się niemożliwe. Po raz pierwszy bezpośrednio zmierzyli ultra-słabą emisję fotonów pochodzącą od żywych organizmów. Tajemnicze światło organizmów Przez dekady naukowcy podejrzewali, że żywe istoty emitują subtelne światło, lecz brakowało technologii, by […]

Włoscy paleontolodzy wydobyli z wapiennej skały niemal kompletny szkielet pradawnego morskiego drapieżnika sprzed 240 milionów lat. To unikat: skóra i łuski Lariosaurus valceresii zachowały się w tak dobrym stanie, że naukowcy mogą dziś dosłownie “dotknąć” prehistorycznego oceanu. Na terenie obszaru dziedzictwa UNESCO Monte San Giorgio paleontolodzy odnaleźli szczątki gada wodnego z zadziwiająco dobrze zachowaną skórą […]

Sześćset milionów lat temu oceany wyglądały zupełnie inaczej, a życie dopiero stawiało pierwsze kroki w stronę wielokomórkowości. Od dziesięcioleci biologowie ewolucyjni spierają się, które zwierzę jako pierwsze rozpoczęło tę niezwykłą podróż: proste gąbki czy może bardziej złożone żebropławy? Odpowiedź na to pytanie wydawała się nieuchwytna, a każde nowe badanie przynosiło sprzeczne wnioski. Dopiero nowatorskie podejście […]

Prace remontowe na boisku piłkarskim w wiedeńskiej dzielnicy Simmering miały być rutynowym zadaniem. Kto mógł przypuszczać, że pod warstwą ziemi kryje się tajemnica sprzed niemal dwóch tysięcy lat, która zmieni nasze rozumienie historii tego miejsca? Gdy maszyny budowlane natrafiły na pierwsze kości, zwykły remont zamienił się w coś zupełnie innego. To, co wydobyto na światło […]

W ostatnich dniach września świat obiegła wiadomość o osiągnięciu, które może zmienić oblicze współczesnej technologii i otworzyć drzwi do rozwiązań dotąd istniejących tylko w sferze marzeń. Kiedy mówimy o polu magnetycznym, zwykle myślimy o kompasie czy magnesach na lodówce. Tymczasem w laboratoriach w Hefei dzieje się coś zupełnie niezwykłego. Tamtejsi badacze przekroczyli kolejną barierę w […]

Gleba pod naszymi stopami to znacznie więcej niż tylko zwykła ziemia. To skomplikowany system, w którym zachodzą procesy, o których nam się nawet nie śniło. Przez dziesięciolecia uważano, że wymiana elektronów w glebie to wyłącznie lokalne zjawisko ograniczone do mikroskopijnych obszarów. Okazuje się jednak, że natura przygotowała dla nas prawdziwą niespodziankę. Przełomowe badania opublikowane w […]

Choć może się wydawać inaczej, naukowcy wciąż nie mają dokładnej wiedzy o strukturze atomowej półprzewodników. Najnowsze badania sugerują, że atomy w tych niezwykle ważnych dla nowoczesnych technologii materiałach układają się w znacznie bardziej uporządkowane wzory, niż kiedykolwiek przypuszczaliśmy. To odkrycie może całkowicie zmienić nasze podejście do projektowania elektroniki. Przez dziesięciolecia najlepsze mikroskopy nie były w […]