Kiedy spogląda się w nocne niebo, może się wydawać, że wszystko jest tam niezmienne. Gwiazdy nie zmieniają swojego położenia względem innych gwiazd. Od czasu do czasu jednak coś się zmienia. Na niebie pojawiają się eksplozje supernowych, do Ziemi docierają szybkie błyski radiowe rozbłyski gamma, a czasami naukowcy rejestrują niezwykle krótkie błyski od bardzo zagadkowych obiektów. […]

Awarowie to wysoce zagadkowy lud, w przypadku którego nawet kwestie takie jak pochodzenie okazują się trudne do określenia. Archeolodzy się jednak nie poddają i szukają dowodów w tej sprawie. Ostatnimi czasy pomoc zapewniły im analizy materiału genetycznego pobranego ze szczątków sprzed wielu lat. Bo choć badania poświęcone fragmentom ceramiki czy grobom mogą zdradzać pewne informacje […]

Zmieniające się poziomy mórz i oceanów oraz erozja gleb sprawiają, że niektóre obszary – dawniej lądowe i powszechnie zajmowane przez ludzi – obecnie są ukryte głęboko pod wodą. Przykładem jednego z takowych jest mezolityczne stanowisko badane przez przedstawicieli Uniwersytetu w Warwick. Wybrali się oni na klif Bouldnor położony w cieśninie Solent, wiedząc, czego mogli się […]

Klimat naszego kontynentu ogrzewa się dwukrotnie szybciej w porównaniu do średniego wzrostu temperatury globalnej – czytamy w raporcie dwóch organizacji klimatycznych. Ostrzegają one przed pogorszeniem się sytuacji w Europie. Coraz wyższe temperatury nie pozostaną bez wpływu chociażby na nasze zdrowie i życie. Światowa Organizacja Meteorologiczna przy ONZ oraz agencja klimatyczna Unii Europejskiej Copernicus opublikowały raport […]

Fotopułapka w Parku Narodowym Ujung Kulon na indonezyjskiej wyspie Jawa uchwyciła, jak młody nosorożec jawajski przechadza się po lesie z matką. To krytycznie zagrożony wyginięciem gatunek, który liczy mniej niż 100 osobników, więc każdy nowy okaz jest na wagę złota. Jedna ze 126 kamer rozmieszczonych w parku narodowym na Jawie uchwyciła kilkumiesięcznego nosorożca jawajskiego, który […]

Nowe badania sugerują, że witamina D sprzyja rozwojowi pewnego rodzaju bakterii jelitowych, które zwiększają odporność na nowotwory. Zjawisko to zaobserwowano u myszy, ale niewykluczone, że występuje także u ludzi. Naukowcy z Francis Crick Institute, National Cancer Institute (NCI) i Aalborg University odkryli, że myszy, które otrzymywały dietę bogatą w witaminę D były bardziej odporne na […]

Co jakiś czas pojawiają się doniesienia o tym, że obszary pustynne na terenie północnej Afryki mogły być swego czasu pokryte roślinnością. Niedawno archeologom udało się znaleźć być może najmocniejszy dowód w tej sprawie. Prowadzone przez nich badania miały miejsce na terenie wschodniego Sudanu, gdzie znajduje się tamtejsza część Sahary. Prace archeologiczne odbywały się tam w […]

Naukowcy odkryli, że drapacz lekarski, popularna roślina zielna stosowana głównie na problemy z trawieniem, przyspiesza regenerację uszkodzonych nerwów. To oznacza, że jego zażywanie może być korzystne dla osób z zaburzeniami funkcji motorycznych i czucia. Drapacz lekarski (Cnicus benedictus) to roślina jednoroczna z rodziny astrowatych, która występuje w południowej Europie i zachodniej Azji. Od średniowiecza jest […]

Niezależnie od tego, jak rozwinie się technologia w nadchodzących stuleciach i tysiącleciach, można śmiało założyć, że żadne obiekty zbudowane przez człowieka nie zbliżą się nawet do takiej prędkości, z jaką porusza się światło. Podstawowe prawa fizyki wskazują bowiem, że żaden obiekt posiadający masę, nie może poruszać się z prędkością światła. Jeżeli zatem chcemy uwiecznić na […]

Groźny wirus atakuje kakaowce w Afryce Zachodniej, potencjalnie zagrażając światowym dostawom czekolady. Czy to już pora, by zacząć robić zapasy? Kakaowiec właściwy (Theobroma cacao) to gatunek rośliny wieczniezielonej z rodziny ślazowatych, z której nasion wytwarza się proszek kakaowy oraz masło kakaowe. Około 50 proc. światowej czekolady pochodzi z kakaowców uprawianych w krajach Afryki Zachodniej: Wybrzeżu […]

Takie znaleziska nie trafiają w ręce paleontologów zbyt często. Mowa tutaj o wyjątkowej skamieniałości płaza z epoki eocenu, która została odnaleziona na stanowisku paleontologicznym w Niemczech. Wyjątkowe zachowanie okazu odnosi się przede wszystkim do skóry zwierzęcia – jaki był sekret tej żaby, że możemy oglądać ją w tak idealnym stanie? Międzynarodowy zespół naukowców z Irlandii, […]

Kosmiczny teleskop TESS, który od pięciu lat odkrywa planety pozasłoneczne krążące wokół innych gwiazd, odkrył właśnie pierwszą swoją planetę, która żadnej gwiazdy nie ma. Jak to możliwe? Jeszcze trzy dekady temu, każde kolejne odkrycie planety krążącej wokół innej gwiazdy niż Słońce ogłaszane było na osobnej konferencji. Nie było w tym nic dziwnego, wszak przez kilka […]

Pochodzące z czasów neolitu stanowisko zostało znalezione na terenie Irlandii. Badacze mają bardzo intrygującą teorię na temat przeznaczenia tamtejszych struktur. Pomniki zidentyfikowane w toku badań składają się z dwóch wydłużonych rowów lub linii drewnianych słupów. Zazwyczaj mają one od 100 do 350 metrów długości, choć zdarzają się też istne giganty. W ich przypadku mowa o […]

Wrak rzymskiego statku okazał się zawierać nieznany wcześniej rodzaj amfory. Znalezisko jest tym bardziej intrygujące, iż miało miejsce w niewielkiej odległości od popularnej wśród turystów plaży. Archeolodzy badali wrak Ses Fontanelles, który najprawdopodobniej zatonął w IV wieku. Wygląda na to, że znajdował się on na trasie z Kartageny (południowo-wschodnia Hiszpania) i poruszał się zachodnimi szlakami […]

Ostatnie 10 miesięcy okazało się rekordowymi pod względem globalnej temperatury. Miniony rok 2023 również okrzyknięto najgorętszym w historii. Zewsząd słyszymy głosy, aby redukować emisje gazów cieplarnianych, prowadzić działania na rzecz czystszego powietrza itd. Mimo tego Ziemia wciąż się ogrzewa. Naukowcy mają zaskakujące wytłumaczenie tej sytuacji. Międzynarodowy zespół naukowców z Norwegii, USA i Wielkiej Brytanii pod […]

Polska zakaże spalania drewna w energetyce zawodowej – tak brzmi jedna z obietnic rządzącej koalicji. Jest to odpowiedź na nowelizację dyrektywy unijnej o odnawialnych źródłach energii (RED III), która weszła w życie w listopadzie 2023 roku. Eksperci z fundacji ClientEarth Prawnicy dla Ziemi stworzyli swoisty przewodnik dla decydentów, który pomoże zaaplikować unijne wytyczne w polskim […]

Hieny są często negatywnie kojarzone, mimo iż są bardzo inteligentnymi i pożytecznymi zwierzętami. Polska artystka, Monika Wanat, uwieczniła hieny cętkowane na swoich fotografiach artystycznych. Przedstawicielami rodziny hienowatych są: hiena (krokuta) cętkowana (Crocuta crocuta), hiena brunatna (Hyaena brunnea) i hiena pręgowana (Hyaena hyaena) należące do podrodziny hien oraz protel grzywiasty (Proteles cristata). Pomimo, że ich wygląd […]

Nie zawsze niespodzianki są mile widziane, ale w tym przypadku archeolodzy raczej nie mają powodów do narzekań. Gdy prowadzili działania poświęcone ruinom pochodzącym z neolitu, ich oczom ukazały się obiekty związane ze starożytnym Rzymem. Obszar zainteresowania naukowców znajdował się we Francji, gdzie uczestnicy badań byli skupieni na miejscu o prawdopodobnie religijnym znaczeniu dla grup zamieszkujących […]

Google wciska sztuczną inteligencję wszędzie, gdzie tylko może. Nie omija oczywiście poczty Gmail, która już niedługo będzie wykorzystywać Gemini AI do podsumowywania zbyt długich wiadomości. Gmail na Androidzie dostanie świetną nowość Często bywa tak, że musimy zapoznać się z treścią jakiegoś tekstu, ale mamy na to zbyt mało czasu lub po prostu jest to dość […]

Z dr Olgą Barbasiewicz autorką książki Ocaleni w Azji Wschodniej nominowanej do nagrody Książki Historycznej Roku 2023 o polskich uchodźcach wojennych  w Japonii i w Szanghaju- rozmawia Łukasz Czarnecki Pani Doktor, zacznijmy od najważniejszego. Co skłoniło Panią do zajęcia się tak mało znanym, by nie rzec „niszowym tematem”, jak losy około 2000 polskich obywateli, którzy […]

Kilka milionów lat temu w wodach północno-zachodniego Pacyfiku żyła ryba, która miała parę przednich zębów wystających z boków pyska niczym kły guźca. Oncorhynchus rastrosus swoim wyglądem mógłby przerazić, mimo że prawdopodobnie żywił się planktonem. Oncorhynchus rastrosus, który po raz pierwszy został opisany w latach 70. ubiegłego wieku, osiągał długość do 2,7 m, co czyni go […]

Nie ma chyba osoby, która by jej nie spróbowała. Kawa jest jedną z najpopularniejszych używek na świecie. W Polsce znana jest od kilkuset lat, ale w swojej „ojczyźnie” w pewien sposób kosztowano jej już w czasach starożytnych. Poznajmy 10 ciekawostek o kawie, z których nie wszystkie będą takie oczywiste nawet dla najbardziej wytrawnych znawców tego […]

Nowe badania sugerują, że zarówno mężczyźni, jak i kobiety uzyskują lepsze wyniki zdrowotne, gdy są leczeni przez lekarkę. Jak to wyjaśnić? Różnice między płciami w zakresie opieki zdrowotnej i wyników leczenia w szpitalach są dobrze znane od dekad. Wcześniejsze badania wykazały, że to mężczyźni częściej podlegają intensywnej terapii i związanym z nią zabiegom, choć kobiety […]

Jeśli dotychczasowe doniesienia się potwierdzą, to chińscy archeolodzy będą mieli na koncie niezwykle ważne odkrycie. Jeden z tamtejszych badaczy przekonuje bowiem, że udało się zlokalizować pochodzący sprzed 2200 lat grób, w którym spoczął dawny władca. Znalezisko miało miejsce na wschodzie Państwa Środka i sięga czasów, w których kraj ten raczej nie był jeszcze zjednoczony, a […]