Mgławica Apep, nazwana na cześć egipskiego węża, bóstwa zniszczenia, od 2018 roku intryguje astronomów spiralną strukturą przypominającą właśnie węża pożerającego własny ogon. Najnowsze dane z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba pokazały teraz znacznie więcej szczegółów niż wcześniejsze obserwacje prowadzone z chilijskiego Bardzo Dużego (VLT). To pierwszy tak masywny potrójny układ gwiezdny wykryty w Drodze Mlecznej, potencjalny […]

Banki działające w Polsce uzyskają nowe uprawnienie – będą mogły sprawdzić, czy jeszcze żyjesz. Instytucje finansowe uzyskają bowiem dostęp do rejestru PESEL, gdzie będą mogły otrzymać taką informację. Lada dzień w życie wejdą nowe regulacje, które wprowadzają przejrzyste zasady postępowania z klientami, którzy latami nie korzystają ze swoich kont. Bank będzie musiał sprawdzić status klienta […]

Świat fizyki kwantowej wzbogacił się niedawno w imponujące osiągnięcie. Stoi za nim chiński zespół, który jako pierwszy bezpośrednio zaobserwował tarcie kwantowe między materiałami stałymi. Tarcie towarzyszy nam na każdym kroku, choć oczywiście zagłębienie się w ten temat prowadzi do postawienia szeregu pytań, na które nie znamy odpowiedzi. Szczególnie, gdy chodzi o rozpatrywanie takiego zjawiska na […]

Rosja ewidentnie wychodzi poza fazę koncepcji w zakresie zrobotyzowanych pojazdów bojowych. Czy Szturm stanie się nowym standardem pola walki, czy tylko kolejnym eksperymentem bez kontynuacji? Pole bitwy zmienia się dziś nie tylko pod względem taktyki czy sojuszy, ale także samej formy uzbrojenia. Przez lata analitycy wojskowi spekulowali na temat przyszłości autonomicznych lub zdalnie sterowanych pojazdów […]

To miała być historyczna chwila – pierwszy prywatny lądownik na Księżycu. Ale Bereszit, izraelska sonda z misją naukowo-sentymentalną, rozbiła się tuż przed miękkim lądowaniem. Na pokładzie miała niezwykły ładunek: bibliotekę zawierającą wiedzę ludzkości, próbki DNA i tysiące mikroskopijnych niesporczaków. Dziś wiemy, że chociaż sonda została zniszczona, część jej zawartości może przetrwać miliony lat na powierzchni […]

Na dnie Jeziora Bodeńskiego archeolodzy natrafili na monumentalne kamienne struktury zbudowane przez ludzi z epoki neolitu. Ich pochodzenie sięga około 6000 lat wstecz, a liczba odnalezionych do tej pory struktur przekracza 170. Mimo imponującej skali, ich faktyczne przeznaczenie wciąż pozostaje nierozwiązaną zagadką. Monumentalne odkrycie w Jeziorze Bodeńskim Choć kamienne kopce w Jeziorze Bodeńskim odkryto już […]

Najnowsze badania starożytnego DNA ujawniają, że zoonozy istniały już co najmniej 6500 lat temu. To odkrycie zmienia nasze spojrzenie na początki epidemii i relację człowieka ze światem natury. Badacze z Uniwersytetu Kopenhaskiego wykorzystali zaawansowaną technologię ekstrakcji starożytnego DNA, by prześledzić 37 tys. lat historii chorób zakaźnych człowieka. Próbki pozyskano z kości i zębów prehistorycznych ludzi […]

Hałas od sąsiadów to jedna z najczęstszych bolączek mieszkańców bloków. Ciągłe dźwięki zza ścian i stropów potrafią skutecznie uprzykrzyć życie i wpłynąć na komfort codziennego funkcjonowania. Chociaż nowe przepisy akustyczne w budownictwie obowiązują już od niemal roku (dokładnie od 1 sierpnia 2024 r.), wciąż są one stosunkowo mało znane i rzadko opisywane. Jak donosi serwis […]

Astronomowie natrafili na coś niezwykłego w głębokiej przestrzeni kosmicznej. Obserwując ruch ponad 400 galaktyk eliptycznych, badacze wykryli potężną, niewidzialną strukturę przyciągającą całe gromady galaktyk, w tym naszą Drogę Mleczną. Ten kosmiczny olbrzym, znany jako Wielki Atraktor, ukrywa się w tzw. “strefie unikania” – rejonie nieba przesłoniętym przez płaszczyznę naszej galaktyki i kosmiczny pył. To właśnie […]

Nie wszystkie jagody, które znajdziemy w lesie, są bezpieczne. Niektóre mogą wyglądać apetycznie, a mimo to zawierać toksyny, które wywołują ostre zatrucia, a w skrajnych przypadkach – zagrażają życiu. Dokładne mycie owoców nie wystarczy – trzeba być czujnym, bo błąd może być kosztowny. Sezon na czarne jagody to dla wielu Polaków czas letniego rytuału: wycieczki […]

Wykorzystując zjawisko przypominające uderzenie pioruna, naukowcy z Uniwersytetu w Sydney opracowali technologię, która pozwala wytwarzać amoniak prosto z powietrza – bez użycia paliw kopalnych, pod wysokim ciśnieniem czy w ekstremalnych temperaturach. To może być początek końca ery energochłonnej produkcji przemysłowej, która odpowiada za 1 proc. globalnych emisji gazów cieplarnianych. Amoniak to jedna z najważniejszych substancji […]

W wodach Shedd Aquarium w Chicago rozegrał się cichy medyczny cud. 12-letnia samica białuchy arktycznej, Kimalu, przeszła pionierską operację usunięcia torbieli z głowy i szyi – jako pierwsza na świecie po zastosowaniu pełnej narkozy ogólnej. To nie tylko sukces medycyny weterynaryjnej, lecz przełom, który może zmienić opiekę nad morskimi ssakami na całym świecie. Kimalu, urodzona […]

Kto by pomyślał, że nagrania sprzed 45 lat wciąż będą elektryzować naukowców? Zarejestrowane przez Voyagera 1 dane plazmowe z przelotu obok Jowisza w marcu 1979 roku wciąż dostarczają bezcennych informacji. Te fascynujące zapisy, powstałe gdy sonda przekraczała granicę magnetosfery gazowego olbrzyma, wciąż odsłaniają tajemnice najbardziej skomplikowanego systemu planetarnego w Układzie Słonecznym. Nieoczekiwane spotkanie z królem […]

Na wyspie Guam archeolodzy natrafili na tzw. fitolity ryżu pochodzące sprzed 3100-3500 lat. To fascynujące odkrycie rewiduje naszą wiedzę o ludzkich migracjach w regionie Pacyfiku. Nie tylko wskazują na konieczność przesunięcia datowania związanego z rozprzestrzenianiem tego zboża w tej części świata, ale dodatkowo prowadzą do pytań o jego przeznaczenie. Skamieniałe pozostałości łusek i liści ryżu […]

Kiedy naukowcy z międzynarodowego zespołu przeczesali dane sejsmiczne z kaldery Yellowstone za pomocą sztucznej inteligencji, wynik okazał się zaskakujący. Analiza 15 lat zapisów ujawniła, że region ten doświadczył blisko 10 razy więcej trzęsień ziemi niż dotychczas sądzono. Badanie opublikowane w Science Advances powiększyło historyczny katalog do imponującej liczby ponad 86 tysięcy zdarzeń sejsmicznych z lat […]

Na Uniwersytecie Warszawskim powstał polimer, który działa jak gąbka na dwutlenek węgla i jednocześnie jak zielony katalizator chemiczny. To może być początek nowej ery przemysłu chemicznego – bardziej ekologicznego i wydajnego. Na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego zespół pod kierunkiem prof. Elżbiety Megiel opracował nowatorską metodę wytwarzania porowatych polimerów koordynacyjnych (MOF), które mogą pełnić dwie funkcje […]

Ocean odsłonił zapomniany skarb. Tak można najkrócej opisać ostatnie wydarzenia, których głównymi bohaterami byli naukowcy działający na Hawajach. Słynny archipelag przyciągnął ich uwagę w związku z odkryciem petroglifów na wybrzeżu Oahu. Symbole te pojawiły się po latach przerwy, a badacze zyskali możliwość zrozumienia ich genezy. Łącznie mowa o 26 rzeźbieniach w kamieniu, które został stworzone […]

Polskich pacjentów już wkrótce czeka prawdziwa rewolucja w sposobie umawiania wizyt lekarskich, zabiegów i operacji. Rada Ministrów właśnie przyjęła projekt ustawy, który zakłada wprowadzenie centralnej e-rejestracji. Ten innowacyjny system ma zastąpić dotychczasowe, często kłopotliwe metody zapisywania się na świadczenia zdrowotne, znacznie upraszczając proces, skracając czas oczekiwania i zwiększając ogólną dostępność do specjalistów i badań. Jest […]

Lato w pełni, walizki prawie gotowe, a Ty myślisz o plaży, górskich szlakach albo miejskich przygodach? Jeśli masz cukrzycę, podróż samolotem może na pierwszy rzut oka wydawać się trochę bardziej skomplikowana — pompa insulinowa, sensor glukozy, fiolki z insuliną — jak to wszystko wygląda podczas kontroli bezpieczeństwa i samej podróży? Chociaż z pozoru to masa […]

Naukowcy z NASA sugerują, że na Tytanie, największym księżycu Saturna, mogą naturalnie formować się struktury przypominające wczesne formy komórkowe. Badanie opublikowane w International Journal of Astrobiology opisuje mechanizm, w którym w jeziorach węglowodorowych tego lodowego świata tworzą się pęcherzyki – proste struktury z podwójną błoną, analogiczne do protokomórek. To spostrzeżenie może znacząco wpłynąć na nasze […]

Na karaibskich wodach u wybrzeży Jukatanu przez dekady ukrywały się dwa nieznane gatunki krokodyli. Teraz, dzięki międzynarodowemu zespołowi badaczy, odkrycie to rzuca nowe światło na ewolucję gadów w Ameryce Środkowej i stawia pilne pytania o ochronę ich unikalnych siedlisk. Wyniki wieloletnich badań prowadzonych przez naukowców z Uniwersytetu McGill w Montrealu we współpracy z meksykańskimi partnerami […]

Rankiem 20 września 1977 roku mieszkańcy Pietrozawodzka w ZSRR ujrzeli na niebie coś niezwykłego. Sporych rozmiarów obiekt przypominał świecącą meduzę, która przez ponad 10 minut zasypywała miasto siecią bardzo cienkich promieni. Choć zjawisko widziano na obszarze od Kopenhagi po Władywostok, a badania trwały 13 lat, jego przyczyna pozostaje zagadką. Dziwne światła nad Pietrozawodzkiem Początek całej […]

Cywilizacje utworzone przez rdzennych mieszkańców obu Ameryk miały niewiele do powiedzenia w starciu z przybyszami z Europy. Konkwistadorzy nie dali napotkanym ludom większych szans i szybko podporządkowali sobie ich przedstawicieli, bądź po prostu ich zabili. Tym sposobem wiele majańskich miast zniknęło z dawnych map. Jedno z nich udało się odnaleźć po ponad trzech stuleciach. Znane […]

Niedawno świat archeologii wzbogacił się o fascynującą interpretację zapomnianej tabliczki sprzed 4400 lat. Jana Matuszak z Uniwersytetu w Getyndze opublikowała pierwsze pełne opracowanie fragmentarycznego znaleziska z Nippur, które odsłania nieznany wcześniej mit o sumeryjskim bogu burzy znanym jako Iškur. Choć niepełny, tekst przedstawia dramatyczną historię, z którą zapoznali się badacze. Stanowi przy tym przykład naukowego […]