Czy można wykorzystać liczącą około 1500 lat mapę, aby odnaleźć miasto określane mianem świętego, o wyjątkowo bogatej przeszłości? Poszukiwania prowadzone na terenie dzisiejszej Jordanii, zakończone ponownym odkryciem Tharais, potwierdzają te słowa. Sukces archeologów jest cenny nie tylko ze względu na możliwość eksploracji tego stanowiska, ale również za sprawą poznawania chrześcijańskiej przeszłości regionu, a także jego […]

Nadchodzący rok 2026 przyniesie zmiany dla wszystkich użytkowników odbiorników radiowych i telewizyjnych w Polsce. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji (KRRiT) ogłosiła nowe stawki abonamentu RTV, które będą wyższe niż te obowiązujące w roku bieżącym. Rozporządzenie, opublikowane w Dzienniku Ustaw, wchodzi w życie 19 lipca 2025 roku i będzie stosowane przez cały rok 2026. Warto zapoznać […]

Co łączy plastikowe butelki i tabletki przeciwbólowe? Więcej, niż mogłoby się wydawać – zwłaszcza gdy do gry wkroczą bakterie E. coli. Naukowcy z Edynburga pokazują, że śmieci mogą mieć drugie życie, a przyszłość farmacji może przyjść z najmniej spodziewanej strony. Produkcja paracetamolu, jednego z najczęściej stosowanych leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych na świecie, opiera się dziś […]

W czasach, gdy bakterie coraz skuteczniej opierają się działaniu antybiotyków, natura oferuje możliwe rozwiązanie. Miód produkowany przez rodzime australijskie gatunki pszczół wykazuje niezwykłe właściwości przeciwdrobnoustrojowe, przewyższające nawet znaną na całym świecie manukę. Od tysięcy lat rdzennie australijskie społeczności wykorzystywały miód “superbag” jako naturalny lek na podrażnienia skóry, rany i infekcje. Produkowany przez tzw. pszczoły cukrowe, […]

Przyroda nie zawsze jest po naszej stronie. Nowe badania wykazały, że niektóre rośliny – zamiast oczyszczać atmosferę – mogą ją zanieczyszczać, broniąc się przed owadami. Ich naturalna tarcza to izopren – związek, który chroni liście, ale tworzy smog. Od dziesięcioleci naukowcy wiedzą, że niektóre rośliny – w tym dęby, topole czy nawet niektóre odmiany tytoniu […]

Saturn od dawna fascynuje zarówno naukowców, jak i miłośników astronomii. Ten majestatyczny gazowy olbrzym, otoczony spektakularnymi pierścieniami, skrywa wiele tajemnic. Wbrew pozorom nie dotyczą one tylko tego, co znajduje się w jego wnętrzu i czy padają tam deszcze diamentów. Okazuje się bowiem, że równie trudne do ustalenia były kwestie tak trywialne, jak długość dnia na […]

Jak wiele tajemnic może mieć przed nami nasza własna planeta? W zasadzie na każdym kroku przekonujemy się, że jest ich sporo, a kolejną pozycją na liście są doniesienia o istnieniu nieznanego do tej pory oceanu. Ale nie takiego, który znajdowałby się na powierzchni, lecz głęboko pod nią. Naukowcy doszli do takich wniosków w oparciu o […]

Wykopaliska prowadzone na terenie kościoła pochodzącego z okolic V wieku okazały się wyjątkowo owocne. W ich toku naukowcy zidentyfikowali inskrypcję odnoszącą się do jednych z pierwszych chrześcijan na świecie. Arenę działań badaczy stanowiły ruiny budynku zlokalizowanego w tureckim Olympos. Jak się okazało, obiekt ten był zaledwie wstępem do odkryć, które miały dopiero nadejść. Uczestnicy ekspedycji […]

Na czarnych, wulkanicznych skałach wysp Galápagos dzieje się coś, co rzuca wyzwanie klasycznemu rozumieniu ewolucji. Dzikie pomidory porzucają nowsze cechy i powracają do genetycznych rozwiązań sprzed milionów lat. Badacze po raz pierwszy zarejestrowali ten proces nie tylko jako jednostkowy atawizm, ale jako szeroko rozprzestrzenioną zmianę populacyjną. Ewolucja w potocznym rozumieniu przypomina drogę bez powrotu – […]

Czy artefakt pochodzący sprzed około 130 tysięcy lat może przywodzić na myśl obecnie produkowane narzędzia? Jak pokazuje historia z Belgii, gdzie w pewnej jaskini znaleziono neandertalskie wyroby, jest to jak najbardziej możliwe. Takie niecodzienne odkrycie miało miejsce w jaskini Scladina, gdzie naukowcy natknęli się na przedmioty wykonane z kości lwa jaskiniowego. Ten wymarły już gatunek […]

Choć wydaje się, że prąd w domu czy odpowiednie ogrzewanie to standard wszędzie, zwłaszcza na naszym kontynencie, to w rzeczywistości ubóstwo energetyczne to problem dotykający znaczną część mieszkańców Unii Europejskiej. Najnowsze dane wskazują, że co dziesiąty obywatel UE ma trudności z zapewnieniem odpowiedniego ogrzewania w swoim domu. Co ciekawe, państwa, w których wydatki na energię […]

Odkrycia astronomiczne często zaskakują naukowców, pokazując, jak wiele tajemnic kryje przed nami jeszcze przestrzeń kosmiczna. Najnowsza analiza archiwalnych danych z Kosmicznego Teleskopu Keplera pozwoliła odkryć niezwykle nietypowy układ planetarny KOI-134, który przez lata pozostawał niezauważony. To odkrycie rzuca nowe światło na procesy formowania się planet i dynamikę ich ruchu wokół gwiazd. Ponad dekadę temu automatyczne […]

Koty przesypiają nawet 2/3 swojego życia – i jak się okazuje, większość… na lewym boku. Najnowsze badania sugerują, że ta pozornie błaha preferencja może być wynikiem głęboko zakorzenionych mechanizmów obronnych, zakodowanych w mózgu przez miliony lat ewolucji. Koty to mistrzowie relaksu – śpią od 12 do nawet 16 godzin na dobę, a niektóre mruczki osiągają […]

Dla Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego misja Ax-4 nie zakończy się w momencie powrotu na Ziemię. Wtedy czeka go druga wyprawa – przez gabinety lekarskie, sale ćwiczeń i laboratoria diagnostyczne. Bo nawet kilkanaście dni w kosmosie to dla ludzkiego ciała szok, którego skutki trzeba dokładnie zbadać i rehabilitować. 25 czerwca 2025 roku był dniem historycznym – Sławosz Uznański-Wiśniewski, […]

Czy spodziewaliście się kiedykolwiek usłyszeć informację, z której wynikałoby, że naukowcy z Państwa Środka opracowali technologię umożliwiającą kontrolowanie pszczół? Bez względu na odpowiedź, powinniście zapoznać się z najnowszymi doniesieniami w tej sprawie, ponieważ są iście szalone. Przedstawiciele Pekińskiego Instytutu Technologicznego pochwalili się przełomem w eksperymentach mających na celu opracowanie rekordowo lekkiego chipa integrowanego z mózgiem. […]

Ten, kto oglądał produkcje ukazujące przygody Indiany Jonesa z pewnością mógł marzyć o zostaniu archeologiem. Z perspektywy czasu wiemy, że hollywoodzkie filmy miały niewiele wspólnego z rzeczywistością pracy w tym zawodzie, choć czasami zdarzają się historie takie jak ta z Belize. Właśnie tam naukowcy dokonali odkrycia, które może zapisać się na kartach historii. Udało im […]

Niebywałe informacje spływają z okolic Leszna, gdzie w ostatnim czasie doszło do odkrycia na miarę XXI wieku. Działający tam archeolodzy odnaleźli struktury o piramidalnym kształcie, których datowanie może sięgać nawet 5500 lat wstecz. O co dokładnie chodzi? O megalityczne grobowce, które eksperci powiązali z przedstawicielami kultury pucharów lejkowatych. Prowadzone wykopaliska odbywały się na terenie Parku […]

Polska stoi w obliczu poważnego kryzysu demograficznego, który w nadchodzących dekadach może znacząco zmienić oblicze kraju. Jak donosi serwis Money, najnowsze prognozy Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) są alarmujące: do 2060 roku liczba ludności Polski ma spaść do 30,9 miliona. Co więcej, połowa społeczeństwa będzie miała wówczas ponad 50 lat. Pesymistyczne wizje uzupełnia prognoza ONZ, która […]

Jeśli zainwestowaliście w ogrzewanie gazowe w swoich domach, zanim program “Czyste Powietrze” zmienił zasady finansowania, mamy dla was świetne wieści — Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) ogłosił uruchomienie specjalnego naboru wniosków, który umożliwi beneficjentom rozliczenie poniesionych kosztów. To przełom dla tysięcy gospodarstw domowych, które znalazły się w zawieszeniu po wcześniejszym wstrzymaniu dopłat […]

Ludzkość od dawna stosuje różnego rodzaju sposoby na magazynowanie energii. Poza najpowszechniej stosowanymi akumulatorami, takimi jak litowo-jonowe, inżynierowie szukają alternatyw, które brzmią niczym wytwór wyobraźni szalonego naukowca. Bo jak inaczej nazwać koncepcję baterii kwantowej? Takową zainteresowali się przedstawiciele Uniwersytetu w Pizie i PSL Research University. Wspólnymi siłami tamtejsi naukowcy postanowili stworzyć urządzenie wykorzystujące zasady mechaniki […]

Konsumenci cieszą się z niższych cen cukru, ale ta dobra wiadomość ma drugie dno. W ostatnich miesiącach cena cukru w Polsce spadła o blisko 40%, co budzi poważne obawy w branży rolnej. Janusz Piechociński, były wicepremier i ekspert rynku rolnego, ostrzega, że choć chwilowo korzystna dla kieszeni kupujących, obecna sytuacja może mieć dramatyczne konsekwencje dla […]

Chiny ogłosiły właśnie odkrycie ogromnego złoża rudy litu w regionie Jijiaoshan w prowincji Hunan. Chodzi o 490 milionów ton tzw. hard-rock lithium, czyli litu w formie twardej skały. To nie jest zwykła ciekawostka geologiczna, a jedno z najważniejszych odkryć ostatnich lat, które może wpłynąć na przemysł motoryzacyjny, produkcję akumulatorów i cały globalny łańcuch dostaw surowców. […]

Rynek smart home w Polsce rozwija się w zawrotnym tempie. Według najnowszych danych wartość polskiego rynku inteligentnych domów przekroczyła już 2 miliardy złotych i rośnie w tempie 15-20% rocznie. Polacy coraz chętniej inwestują w rozwiązania, które zwiększają komfort i bezpieczeństwo domów. Problem w tym, że większość systemów wymaga skomplikowanych instalacji, dodatkowych central sterujących oraz znacznych […]

Ciągłe zmęczenie, wahania nastroju, problemy hormonalne takie jak tycie, wypadanie włosów czy trądzik. Zmienne humory, uderzenia gorąca, niepokój. Znasz to? Czujesz, że Twoje ciało wysyła Ci sygnał „dość”, ale niewiele z tym robisz? Być może nadszedł czas, by zatroszczyć się o siebie głębiej. Właśnie dlatego przygotowaliśmy zestawienie 6 książek wydanych przez wydawnictwo Sensus, które przydadzą […]