Ponad 98 proc. masy protonów i neutronów – czyli praktycznie całej widzialnej materii – nie pochodzi z mechanizmu Higgsa. Najnowsze analizy z Jefferson Lab pokazują, że odpowiedź kryje się w kipiącej energią, dynamicznej strukturze kwarków i gluonów, które rodzą masę z samego ruchu i pola. Po raz pierwszy naukowcy zbliżają się do pełnej mapy tego […]

W najgłębszych zakątkach boliwijskiej Amazonii, w miejscu, które od tysięcy lat podlega rytmowi sezonowych powodzi, archeolodzy dokonali niezwykłego znaleziska. Pod powierzchnią podmokłych terenów tamtejszych jezior skrywał się szereg ziemnych struktur, który przez stulecia pozostawał niewidoczny dla badaczy. Międzynarodowy zespół naukowców z Wildlife Conservation Society wraz z lokalnymi instytucjami odnalazł skomplikowany system kanałów, wyniesionych pól uprawnych […]

Rozpoczynając specjalną konferencję, zastępca administratora NASA Amit Kshatriya od razu odniósł się do plotek o pochodzeniu 3I/ATLAS. Jednoznacznie stwierdził, że wszystkie dowody wskazują na to, iż obiekt jest naturalną kometą pochodzącą z innego układu gwiezdnego. 3I/ATLAS odkryto 1 lipca 2025 roku dzięki naziemnemu teleskopowi ATLAS w Chile. Od tej chwili obiekt stał się priorytetem naukowców. […]

Ocean potrafi zaskakiwać nawet najbardziej doświadczonych badaczy, co udowodnił sztorm, który szalał się nad Pacyfikiem w grudniu 2024 r. Satelity zarejestrowały wtedy fale o niewyobrażalnej wręcz wysokości. Satelita SWOT należący do Europejskiej Agencji Kosmicznej uchwycił 21 grudnia niezwykłe zjawisko – fale o średniej wysokości blisko 20 metrów, z pojedynczymi gigantami sięgającymi nawet 35 metrów. Wyobraźcie […]

Teleportacja kwantowa wchodzi na zupełnie nowy poziom: badacze z Uniwersytetu w Stuttgarcie po raz pierwszy przenieśli informację między fotonami emitowanymi przez dwa różne źródła, wykonując jeden z najtrudniejszych i najbardziej wyczekiwanych kroków w stronę przyszłego internetu kwantowego. Współczesna komunikacja internetowa – od bankowości, przez logowanie do portali, po czaty i wideokonferencje – jest podatna na […]

Na norweskim polu w tamtejszym Val archeolodzy dokonali odkrycia, które ujawnia nowe informacje na temat wikingów i ich obrzędów pogrzebowych. Znalezisko zawiera element nieznany dotąd w żadnym przedchrześcijańskim grobie na terenie Skandynawii, co stanowi prawdziwą zagadkę dla badaczy. Przypadkowe odkrycie na polu w Bjugn Początek tej archeologicznej historii sięga początku tego roku, kiedy to Roy […]

Choć spermateki muszki owocówki wyglądają jak lustrzane odbicia, ich pochodzenie, funkcja i wydajność znacząco się różnią. Ta pozorna symetria stała się punktem wyjścia do pytań, jak i dlaczego organizmy rozwijają ukrytą asymetrię. Dawn Chen, doktorantka z Cornell University, prowadziła rutynowe badania nad plemnikami przechowywanymi w organach rozrodczych samic muszek. Spermateki – bo tak nazywają się […]

Przez ponad pięćdziesiąt lat kawałek kamienia z wyrytymi znakami spoczywał w wiejskiej stodole w hiszpańskiej Borobii, małej miejscowości liczącej niespełna 250 osób. Nikt nie podejrzewał, że ten niepozorny fragment może rozwiązać jedną z większych zagadek hiszpańskiej archeologii. Dopiero w 2024 roku badacze z Uniwersytetu w Saragossie przyjrzeli się znalezisku dokładniej. Okazało się, iż trzymają w […]

Marsjański łazik NASA znów zaskakuje swoimi znaleziskami. Podczas eksploracji krateru Jezero, w rejonie zwanym Vernodden, Perseverance natrafił na obiekt, który wyraźnie odstaje od otoczenia. Ta nietypowa skała o średnicy ok. 80 cm od razu zwróciła uwagę badaczy swoim charakterystycznym, niemal rzeźbionym wyglądem. Formacja nazwana Phippsaksla może okazać się kosmicznym przybyszem, który przebył długą drogę, zanim […]

Niebo nad Wyspami Kanaryjskimi rozświetliła 16 października 2025 roku niezwykła kula ognia, która przecięła ciemność tuż przed świtem. Mieszkańcy archipelagu obserwowali spektakularne zjawisko, nieświadomi, że właśnie stali się świadkami kosmicznego wydarzenia, które wkrótce miało zyskać naukowe wyjaśnienie. Sieć sejsmiczna wysp zarejestrowała tajemnicze wibracje ok. godziny 2:58 czasu lokalnego, początkowo sugerując trzęsienie ziemi lub aktywność wulkaniczną. […]

Przez dwadzieścia lat środowisko fizyków błądziło po omacku – każdy widział ten sam problem, ale opisywał go zupełnie inaczej. Chodziło o pozornie proste pytanie: w którą stronę właściwie wirują elektrony na powierzchni złota? Sprzeczne wyniki eksperymentów, różne metody badawcze i odmienne interpretacje danych stworzyły prawdziwy naukowy galimatias, który wydawał się nie do rozwikłania. Dopiero teraz […]

Nad brzegami Jeziora Galilejskiego około 12 000 lat temu czyjaś ręka uformowała z gliny małą figurkę, która dziś ukazuje nam nieznany aspekt prehistorycznej sztuki. Ten niewielki artefakt mierzący zaledwie 3,7 cm wysokości przedstawia coś znacznie bardziej złożonego niż typowe sceny z życia codziennego. To wyjątkowe połączenie kobiety i ptaka w pozycji sugerującej kopulację. Odkrycie opublikowane […]

Wyobrażasz sobie zaawansowaną cywilizację sprzed 3600 lat, która w sercu azjatyckiego stepu budowała prawdziwe miasta z rozwiniętą metalurgią? Dotychczasowe przekonania o koczowniczych ludach niezdolnych do tworzenia stałych osad właśnie legły w gruzach dzięki niezwykłemu odkryciu w Kazachstanie. Archeolodzy natrafili bowiem na pozostałości rozległej osady z epoki brązu, która kwestionuje wszystko, co dotąd sądziliśmy o społecznościach […]

Złota kometa, która jeszcze niedawno zachwycała astronomów swoim intensywnym blaskiem, właśnie doświadczyła dramatycznego finału. C/2025 K1 ATLAS rozpadła się na fragmenty w nocy z 11 na 12 listopada, dzieląc się na co najmniej dwa większe kawałki i liczne drobniejsze szczątki. Co ciekawe, rozpad nastąpił w momencie, gdy wydawało się, że największe niebezpieczeństwo już minęło. Przecież […]

W syberyjskiej wiecznej zmarzlinie przetrwały nie tylko włosy i mięśnie mamuta, ale także coś, co wydawało się niemożliwe: fragmenty delikatnego RNA. Po raz pierwszy w historii naukowcy odczytali aktywność genów zwierzęcia żyjącego 40 tys. lat temu – tuż przed jego śmiercią. Wieczna zmarzlina to jeden z najdoskonalszych naturalnych sejfów na Ziemi. W jej wnętrzu, bez […]

Gdzieś w niezwykle cienkich warstwach półprzewodników kryją się tajemnicze stany łączące światło z materią, które przez lata wymykały się naukowej obserwacji. Te enigmatyczne zjawiska kwantowe, zwane ciemnymi ekscytonami, emitują tak nikłe światło, że ich detekcja stanowiła prawdziwe wyzwanie nawet dla najnowocześniejszych instrumentów badawczych. Dopiero teraz międzynarodowemu zespołowi naukowców udało się odnaleźć sposób na uwidocznienie tych […]

Zanim diament trafi do jubilera, musi przebyć niezwykłą podróż z miejsca, w którym panują warunki przywodzące na myśl piekło. Powstał bowiem głęboko pod powierzchnią naszej planety. Przez dziesięciolecia naukowcy głowili się, w jaki sposób te kryształy pokonują setki kilometrów, nie ulegając zniszczeniu. Okazuje się, że za tym geologicznym fenomenem stoi mechanizm, który dopiero teraz udało […]

Pod warstwami ziemi i historii, zaledwie kilkanaście kilometrów od współczesnego Rzymu, kryje się zapomniany świat. Starożytne Veio, które przez stulecia skutecznie opierało się rosnącej potędze Rzymian, wciąż skrywa nieodkryte sekrety. Dopiero teraz, dzięki technologii rodem z misji kosmicznych, archeolodzy mogą zajrzeć w miejsca niedostępne od tysięcy lat. Tym razem nie chodzi o tradycyjne wykopaliska, do […]

Wśród ruin starożytnego rzymskiego miasta w Portugalii archeolodzy natrafili na niepozorny metalowy przedmiot. Gdy zajrzano do jego wnętrza, okazało się, że kryje ono coś znacznie cenniejszego niż sam artefakt. Mikroskopijne pozostałości atramentu sprzed dwóch tysięcy lat ujawniły technologię, która zdaje się wyprzedzać swoją epokę. Kałamarz z peryferii imperium Artefakt wydobyto z warstw związanych z rozbiórką […]

Przez ostatnie 27 lat astronomowie byli przekonani, że kosmos rozszerza się w coraz większym tempie. To przekonanie opierało się na obserwacjach odległych galaktyk i tajemniczej sile zwanej ciemną energią. Teraz jednak pojawiają się dowody, które mogą całkowicie zmienić nasze rozumienie ewolucji Wszechświata. Zespół astronomów z Yonsei University przedstawił analizę wskazującą na fundamentalny błąd w metodach […]

W warszawskim laboratorium naukowcy wyhodowali płazińce z rodzaju Stenostomum, które mają dwie… głowy. Może nie byłoby aż takiego zaskoczenia, gdyby nie fakt, że ta druga pojawiła się w miejscu ogona. Zaczęło się niepozornie. Podczas rutynowej hodowli Stenostomum brevipharyngium doktorantka Katarzyna Tratkiewicz zauważyła osobniki o podejrzanie symetrycznej budowie. W miejscu, gdzie zwykle rozwija się ogon, znajdowała […]

Włoski wulkan Campi Flegrei (Pola Flegrejskie) od wieków drzemie w pobliżu Neapolu, jednak ostatnie badania sugerują, że może się on budzić w sposób, którego dotąd nie potrafiliśmy w pełni zrozumieć. Co szczególnie niepokojące, ponad 360 tys. ludzi mieszka bezpośrednio w obrębie kaldery o średnicy 11 km, a kolejne 1,5 miliona jest nieświadoma prawdziwej skali zagrożenia. […]

Chińscy geolodzy dokonali w ostatnim czasie serii niezwykłych odkryć, które nieźle namieszały w wyobrażeniach o zasobach naturalnych Państwa Środka. Trzy nowo zidentyfikowane złoża złota ujawniają faktyczny potencjał surowcowy tego kraju. Dotychczasowe obliczenia wskazywały, że w Chinach pozostało do odkrycia około 3000 ton złota – co stanowiło zaledwie jedną czwartą zasobów Rosji czy Australii. Jednak najnowsze […]

Jesienią 2022 roku na zachodnim wybrzeżu Szwecji archeolodzy dokonali niezwykłego odkrycia. W okolicach Särdal natrafili na kompletny metalowy wlew, który na pierwszy rzut oka wyglądał na typowy artefakt z epoki brązu. Jego charakterystyczny kształt i wymiary sugerowały, iż badacze mają do czynienia z dobrze znanym typem znaleziska. Prawda okazała się jednak znacznie bardziej złożona i […]