Lotnictwo cały czas zmaga się z rosnącą presją środowiskową, a perspektywy na najbliższe lata nie napawają optymizmem. Choć branża odpowiada obecnie za około 2,5% globalnych emisji dwutlenku węgla związanych z energią, prognozy wskazują na dalszy wzrost tego wskaźnika. W obliczu takiego wyzwania poszukiwanie efektywnych rozwiązań technologicznych staje się priorytetem. Unijna strategia Flightpath 2050 wyznacza ambitne […]

W 2025 roku obchodzimy tysiąclecie koronacji Bolesława Chrobrego. Dokonywane na przestrzeni lat odkrycia archeologiczne w Poznaniu każą nam na nowo przemyśleć postać pierwszego polskiego monarchy. To, co wydobyto spod ziemi Ostrowa Tumskiego, rzuca zupełnie nowe światło na ambicje tego władcy i skalę jego wizji. Badania prowadzone na poznańskiej wyspie ujawniają ślady państwa będącego prawdziwym pomostem […]

Przed tysiącami lat ludzie musieli radzić sobie w świecie, w którym temperatury spadały na tyle, że każde wyjście na zewnątrz groziło śmiercią, a drewno – podstawowy budulec – było luksusem niedostępnym na otwartych stepach. Właśnie z taką rzeczywistością mierzyli się łowcy-zbieracze na terenach dzisiejszej Ukrainy pod koniec ostatniej epoki lodowcowej. Ich rozwiązanie tego problemu do […]

Wygląda na to, że istniał prehistoryczny świat, w którym nie jeden, lecz kilka różnych gatunków naszych dalekich przodków dzieliło to samo terytorium. Naukowcy z Arizona State University potwierdzili niezwykły scenariusz koegzystencji dwóch odrębnych gatunków homininów na terenie dzisiejszej Etiopii. To bardzo istotna informacja rzutującą na początki ludzkiej dwunożności. W regionie zwanym Rowem Afar około 3,5 […]

Akumulatory ze stałym elektrolitem od lat przedstawiane są jako święty Graal energetyki. Mają zastąpić znane nam ogniwa litowo-jonowe, oferując nie tylko większą pojemność, ale przede wszystkim bezkompromisowe bezpieczeństwo. Stały elektrolit ma wykluczyć ryzyko pożaru, co brzmi jak idealne rozwiązanie dla elektryków i domowych magazynów prądu. Dlaczego zatem ta obiecująca technologia wciąż nie trafia do naszych […]

Przez tysiąclecia afrykańskie lasy funkcjonowały jak naturalne filtry naszej planety, systematycznie wychwytując dwutlenek węgla z atmosfery i magazynując go w drewnie oraz glebie. Ten mechanizm, który przez wieki wydawał się niezawodny, właśnie uległ załamaniu. Co gorsza, sytuacja przybrała niepokojący obrót: lasy nie tylko przestały pełnić swoją oczyszczającą rolę, lecz zaczęły same uwalniać zmagazynowany węgiel. Skala […]

Co byś powiedział, gdyby okazało się, że nasze wyobrażenie o początkach cywilizacji jest kompletnie błędne? W południowo-wschodniej Turcji archeolodzy natrafili na coś, co może to potwierdzać. Na stanowisku Karahantepe badacze odkopali budowlę przypominającą amfiteatr, której wiek szacuje się na ponad 11 000 lat. Znalezisko pochodzi z czasów, gdy ludzie dopiero uczyli się żyć w stałych […]

Zamiast spodziewanych skorup czy narzędzi, w wykopaliskach archeologicznych czasem trafia się przedmiot, który kompletnie zmienia perspektywę na codzienność ludzi sprzed tysięcy lat. Tak właśnie stało się w tureckim Canhasan, miejscu które od lat fascynuje badaczy neolitu. Ostatnie prace odsłoniły tam coś wyjątkowego: lustra wykonane z polerowanego obsydianu. To nie byle gratka, bo artefakty liczą sobie […]

Przez lata wokół pomp ciepła w starym budownictwie narosło wiele mitów. Właściciele zabytkowych kamienic czy przedwojennych domów często słyszeli, że ta technologia jest zarezerwowana wyłącznie dla nowych, superoszczędnych obiektów. Czyżbyśmy wszyscy się mylili? Niemieccy naukowcy postanowili to zweryfikować w praktyce. Ich czteroletni projekt badawczy mógł właśnie zmienić reguły gry dla milionów istniejących nieruchomości w całej […]

Nastolatek, który zamiast grać w gry komputerowe bądź spędzać czas w inny sposób typowy dla swoich rówieśników, dyskutuje o paradoksach fizyki kwantowej. Kiedy jego koledzy przygotowują się do egzaminów w szkole podstawowej, on broni pracy doktorskiej. Tak wygląda rzeczywistość pewnego belgijskiego chłopca. Laurent Simons właśnie dołączył do wąskiego grona naukowców z tytułem doktora, choć większość […]

Sezon wykopaliskowy w południowo-wschodniej Turcji przyniósł archeologom prawdziwą niespodziankę. Podczas prac w miejscowości Sefertepe natrafili na coś, co szybko obiegło świat nauki. Chodzi o kamienne bloki z wyrzeźbionymi ludzkimi twarzami sprzed około 12 000 lat, które okazały się czymś więcej niż kolejnym znaleziskiem. Ich styl wykonania wyraźnie odbiega od wszystkiego, co dotychczas odkryto w tej […]

W głębi południowo-zachodniej Libii, w schronisku skalnym Takarkori, naukowcy wydobyli na światło dzienne coś więcej niż tylko szczątki. Dwie kobiety, które spoczywały tam przez siedem tysiącleci, zachowane w suchym pustynnym powietrzu, skrywały w swoich kościach historię całej populacji. Historia ta, zapisana w DNA, stała się wstępem do daleko idących badań genetycznych. Te odsłoniły zaskakujący obraz. […]

Chiński gigant fotowoltaiczny znowu daje o sobie znać. Tym razem nie chodzi jednak o kolejny moduł z linii produkcyjnej, lecz o pracę w laboratorium, która może w dłuższej perspektywie zmienić zasady gry. Współpraca z czołowymi uczelniami zaowocowała wynikami, na które branża czekała od lat. Osiągnięcia dotyczą nie jednej, ale dwóch zupełnie różnych technologii. To sygnał, […]

Badacze, którzy wyłowili meduzę z arktycznych wód na głębokości niemal kilometra u wybrzeży Florydy, zapoczątkowali tym sposobem nie lada zagadkę. Ich odkrycie postawiło przed nimi wielkie pytanie: jak stworzenie przystosowane do lodowatych wód znalazło się w subtropikalnym środowisku i dlaczego tylko niektóre meduzy potrafią pokonać tę niezwykłą trasę? Odpowiedź kryje się w badaniach opublikowanych w […]

Na sudańskiej Pustyni Bajuda polscy badacze natknęli się wyjątkowe informacje o starożytnej Nubii. Samotny grób sprzed niemal czterech tysięcy lat skrywał ślady ceremonii pogrzebowej, jakiej dotąd nie znaliśmy: z użyciem ognia i uczty, których znaczenie wciąż pozostaje zagadką. Dokonane znalezisko zupełnie nie pasuje do dotychczasowej wiedzy o kulturze Kermy. Wszystko wskazuje na to, że pochowano […]

Gęste lasy Zachodniej Jawy od wieków skrywały tajemnicę, o której istnieniu nikt nie miał pojęcia. Dopiero nowoczesna technologia pozwoliła archeologom zajrzeć pod zielony baldachim drzew na górze Gunung Tangkil, gdzie prawdopodobnie czeka jedno z najważniejszych stanowisk megalitycznych w regionie. Co zaczęło się od przypadkowego znaleziska na początku tego roku, może poważnie wpłynąć na nasze rozumienie […]

Rozbita szklanka na podłodze, pokruszona kostka cukru w filiżance herbaty i pęknięty talerz w zlewie – te pozornie niezwiązane zdarzenia łączy coś więcej niż tylko nasze codzienne doświadczenia. Przez dekady badacze obserwowali zadziwiającą prawidłowość: niezależnie od tego, jaki materiał ulega zniszczeniu, rozkład wielkości powstałych odłamków zawsze przybiera podobną formę. To niezwykłe zjawisko wskazywało na istnienie […]

Góry prowincji Shaanxi w północno-zachodnich Chinach okazują się miejscem skrywającym wielką tajemnicę. Coś, co może fundamentalnie zmienić nasze postrzeganie prehistorycznego osadnictwa w tym regionie, przez lata pozostawało ukryte przed wzrokiem badaczy. Okazuje się, że dotychczasowy obraz dawnych społeczności był zaledwie fragmentem znacznie większej układanki. Systematyczne poszukiwania prowadzone od sześciu lat przyniosły efekty, które przerosły najśmielsze […]

W Cambridge, podczas rutynowych przygotowań do wystawy muzealnej, natrafiono na coś wyjątkowego. Dokonane tam znalezisko ujawnia nieznane fakty z życia starożytnych rzemieślników i pozwala nam niemal dotknąć przeszłości. W przeciwieństwie do typowych śladów palców, jakie czasem można znaleźć na dawnych przedmiotach, tym razem mamy do czynienia z kompletnym odciskiem dłoni. To nie jest zwykły artefakt, […]

System nawigacyjny tak precyzyjny, że mógłby konkurować z dzisiejszym GPS? Jak się okazuje, takowy funkcjonował na Ziemi już 97 milionów lat temu i – co oczywiste – nie został stworzony przez człowieka. Naukowcy wyjaśniają, że odkryli go w osadach morskich znaleziono mikroskopijne struktury, które mogą zmienić nasze rozumienie ewolucji nawigacji u zwierząt. Mikroskopijne struktury z […]

W skalistych wąwozach na pograniczu Teksasu i Meksyku kryje się coś więcej niż tylko surowy krajobraz. Na ścianach kanionów Lower Pecos wciąż można dostrzec ślady dawnych mieszkańców tych terenów: monumentalne malowidła, które przez tysiąclecia opowiadały swoją historię. Dopiero teraz jednak naukowcy zaczynają rozumieć, jak niezwykłą opowieść przekazują nam te prehistoryczne galerie. Nieprzerwana tradycja artystyczna trwająca […]

Trzy stulecia spoczywania na dnie morskim wystarczą, by każdy wrak obrósł legendą. Galeon San José, często nazywany “Świętym Graalem wśród zatopionych statków”, od dziesięcioleci rozbudzał wyobraźnię archeologów i marzenia poszukiwaczy skarbów. Teraz dzieje się coś, na co środowisko naukowe czekało od lat: pierwsze artefakty wydobyte z tego legendarnego miejsca trafiły do laboratoriów, gdzie rozpoczyna się […]

Czy połączenie energii słonecznej z atomową w małej skali może rozwiązać problemy lokalnych sieci energetycznych? Chińscy inżynierowie postanowili sprawdzić to w praktyce, tworząc system, który łączy pozornie odległe technologie. Eksperyment przeprowadzony przez zespół z Guangdong Power Grid wykracza poza laboratoryjne ściany, a jego autorzy stworzyli działający model, który przez rok symulował realne warunki pracy. To […]

Głęboko pod spokojną powierzchnią Nowej Anglii, gdzie od niemal 180 milionów lat nie odnotowano żadnych oznak aktywności tektonicznej, kryje się geologiczna zagadka. Coś tam się dzieje i nie pasuje to do naszych dotychczasowych wyobrażeń o tym, jak funkcjonuje wnętrze naszej planety. Nowe doniesienia są tym cenniejsze, że geolodzy od dziesięcioleci zastanawiali się nad pochodzeniem tej […]